SHQIPËRIA ETNIKE

Revistë e pavarur tremujore:

informative-kulturore-politike

Për:

-Shqipërinë Etnike në kufijtë e saj

-Riatdhesimin e Shqiptarëve

të dëbuar me dhunë

-Luftëtarët e Rënë të Kombit Shqiptar

Viti VIII/IX nr. 3/ Korrtor-Veror-Frytor- 2008

Çmimi: për Mërgatë: 5 CHF, 3 €, 3 $

për Vend: ( Kosovë-Maqedoni-Shqipëri) 1.50 €

Prokredit Bank- Prishtinë-(Kadri Osmani)

Nr. i llogarisë:1110162085000136

Drejtor: Gëzim Marku

Kryeredaktor: Gani Mehmeti

Zv.Kryeredaktor: Halil Xani

Redaktorpërgjegjës: Adem Berisha

Zv.Redaktorpërgjegjës: Kadri Mani

Lektore: Jeta Bytyçi

Kompjuterist: Besnik Mehmeti

Anëtarë Nderi në Redaksi:

Rexhep Bunjaku, Ibrahim D. Hoxha,

Fetah Berisha dhe Ramadan Rexha

Simboli: Qamil Nivokazi

Shtypshkronja: „KOSOVA“- Prizren

Dizajneri: Festim Kodra

Adresa: "Shqipëria Etnike"

c/o Kadri Osmani            

Kodra e Diellit

Rr. “Mehmet Gradica” nr. 64

10000 Prishtinë

etnike@gmail.com

Redaksia ka të drejtën e redaktimit

e të lekturës të punimeve

Shkrimet dhe fotografitë mund

të kthehen: me kërkesën dhe

shpenzimet e autorit.

________________________

Numri i parë i revistës tonë

"Shqipëria Etnike" doli më 10

Qershor 1999: në 121-vjetorin e Lidhjes

Shqiptare të Prizrenit 1878-1999; prandaj

kjo Lidhje është busulla jonë orientuese

 

 

 

 

KRYEARTIKULLI

 

Të jesh Kryetar i Komunës, i Akademisë, i Republikës

nuk

do të thotë vetëm të korrësh merita e të presësh shirita!

/Kërkohet kthesë radikale në shoqërinë shqiptare/

Nga Kadri Mani

Të nderuar qytetarë të parë, dashtë fati e ngelshi të parë!

-Kësaj radhe po prek një plagë (e shumë të tjera) të kahershme: përshëndetjet në gjuhë të huaja nëpër odat tona shqiptare dhe predikimet reaksionare të klerit mysliman nëpër xhamia: Merhaba-selamalejkym!! Të paktën, Ju të mos bini në ato nivele kur jeni prezent...

Pra pak ditësh ishim në një restorant afër xhamisë në Vushtrri, kur në tavolinën tonë erdhi edhe hoxha, relativisht i ri, Mulla Bedria, i cli u shpreh: Skndërbeu ka qenë armik dhe Amerika është armike!!

Po ju pyes juve e pastaj bashkërisht ta sheshojmë këtë problem: përse të mos mbrohen me ligje figurat tona kombëtare dhe miqtë tanë? Përse të mos kriminalizohen paraqitjet publike si vepra kundërvajtës apo vepra penale?

Xhemati ynë gati 100% analfabetë hesht dhe iu bën amin predikimeve të tilla, në të kundërtën ata do ta nxirrnin imamin jashtë? Komunistët dhe fetarët e pa fe e të pa atdhe, e fyejnë edhe shenjtëreshën tonë Nënën Terezë: vetë myftiu Naim Tërnava vazhdon trumbetimet publike se kinse Nëna Terezë paskësh qenë magjupe!! Vite me radhë Dr. Sabit Uka ka  tentuar kot ta bind "myftiun" e indoktrinuar që të heq dorë nga ato predikime përçarëse!?!

Letërsia e veriut është 100% e krishterë dhe abetarja ishte nga Naum Veqilhaxhi, të helmuar nga shallvarexhinjtë e Stambollit, apojo?

Institutin Albanologjik me dekada dhe edhe sot e ka pushtuar skllopi socialist i duetit Rexhep Qosja-Rexhep Mejtani!! Këtë gjendje e kemi  edhe nëpër komuna nga sivëllezërrit e tyre: Faik Shkodra, Hysen Matoshi, Sadri Fetiu, Muhamet Pirraku... me të cilët disa nga Ju e keni grurë dhe rrini gju më gju nëpër oda, ku po ju shohin  dhe po ju gjykojnë masat!?!

Adem Demaçi-Rexhep Qosja duhet të arrestohen dhe të përgjigjen për tradhti të lartë antikombëtare, unë jam prokurori; kurse aktakuza ngrihet lehtë nga vetë shkrimet e tyre të inkriminuara dhe paraqitjet publike në dëm të bashkimit.

-Lypsarët në të gjitha anët!

-Të pastrehët!

-Invalidët!

-Gjysmë të çmendurit enden rrugëve pa kujdesin e shoqërisë!

-Falsifikatorët e të korruptuarit nuk mund t’i luftojnë Institucionet e molepsura!

Shënohet dita ndërkombëtare e të zhdukurve

30-08-2008

Kombet e Bashkuara kanë shprehur shqetësim lidhur me mijëra njerëz  të cilët janë zhdukur me forcë dhe po bën thirrje për t’i ndihmuar ato.Organizata të Kombeve të Bashkuara për Çështjen e të Zhdukurve me Forcë, lëshoi sot një deklaratë ku shpreh keqardhjen për gjendjen e njerëzve të zhdukur, ndërkohë që OKB-ja po shënon ditën Ndërkombëtare e të zhdukurve.

Në deklaratën e saj, kjo organizatë me seli në Gjenevë thotë se shumë prej të të zhdukurve janë fëmijë dhe në disa raste me të meta fizike dhe psikike.

Në deklaratë bëhet thirrje për informacione më të sakta për të zhdukurit dhe për ndjekje penale kundër akteve të zhdukjes me forcë.

Që nga themelimi i saj më 1980, grupi i punës i OKB-së ka paraqitur më tepër se 50 mijë raste individuale pranë qeverive në afro 100 vende duke iu bërë thirrje për ndërmarrjen e masave për zgjidhjen e këtij problemi.

Veprimtarë humanitarë në gjithë botën kanë bërë demonstrata  duke kërkuar gjetjen e njerëzve të zhdukur si pasojë e konflikteve politike, etnike ose fetare.

ÇORODITJE E ÇORIENTIME MUZIKORE-KULTURORE!!

“Askush si duket nuk është marrë më thellë me analizën e shkaqeve të moralitetit, jo vetëm te fëmijët, por edhe në popullsinë e rritur. Të mos flasim për një lloj stihie, ose ndoshta indolence në fushën e kulturës e të krijimtarisë, ku, këtë e shohim të gjithë, të thuash pa ngjyrë pa ashtuquajtura “kulturë masive” të thuash pa ngjyrë, pa asnjë porosi, pa asnjë kualitet. Po ta shohim në mënyrë analitike serioze gjendjen në muzikën tonë, po t’i shikojmë disa kaseta dhe shirita me “këngë popullore” dhe me humor “të ri”, patjetër do të konkludojmë se kemi arsye për brengosje, se manipulohet shumë me patriotizëm, me ndjenjat e njerëzve, me demokracinë, me shijen (pa shije) sa për të bërë biznes dhe për të fituar sa më shumë para me bejte të llojllojshme, të zbrazta, këtu e në diasporë. Dhe, kjo s’vlen vetëm për hapësirën tonë kosovare. Është problem i përgjithshëm, pa dyshim i madh. Duhet të brengosemi dhe të na kap droja të themi si dhe pse veprojnë disa njerëz me melosin tonë dhe çka na ofrojnë si këngë të ashtuquajtura  popullore, ose edhe argëtuese, këtu te ne. Shpesh ndodh që të dëgjojmë këngë me melodi që s’kanë asgjë të përbashkët me melosin autentik shqiptar, të dëgjojmë ndonjë “mikst” melodish, madje edhe fjalësh, (ndonëse ato janë shqip) të këngëve turke, greke, sllave, jevge, madje edhe arabe dhe kushedi se çfarë, por që në vend të haresë e të përjetimit artistik, shkaktojnë në shpirtin tonë zemërim, hidhërim.

Pse vallë? Pse kështu? A ekziston në ndonjë kënd të vetëdijes tonë kolektive, shtetërore,  institucionale apo edhe indiduale përgjegjësia për këto dukuri? A mund të ndikojmë më kështu që t’ua premë rrugën sadopak bastardëve të kulturës sonë?A mund të na kushtojë kjo shtrenjtë si lëndim dhe krijim shprehish? Sido që të jetë, ka mundësi të veprojmë, ta shtrojmë rrugën më ndryshe, me kritere më serioze, me përgjegjësi kombëtare, që doemos duhet ta kemi, qoftë si opozitë, qoftë si opozitë, si pushtet (përkundër preokupimit me shumë probleme të rënda), por edhe si popull i zgjuar, si komb me perspektivë, që ndërlidhet dhe prore është në korrelacion me lashtësinë tonë, me veçoritë më cilësore dhe autentike të kulturës sonë. Dikush mund të thotë “ka kohë për këto punë”, sepse tani për tani jemi të ballafaquar me disa bëma të tjera, më me rëndësi. Megjithatë, është dhe duhet të jetë detyrim i dorës së parë, imperativ, pikërisht kujdesi për arsimin e kulturën, për shkencën dhe shëndetësinë, për krijimin dhe ngritjen e kuadrove të afta, do të thotë për një politikë më rigoroze kur është fjala për lëmenj, ku unë shoh boshtin e të gjitha çështjeve, madje kushtëzimin e perspektivës për një jetë më të mbarë”

(Bajram Kabashi: “ME HASAN MEKULIN”, Prishtinë, 1977, f. 36-38)

 

Demir Krasniqi

 

 “TALLAVA”

Haj, medet, medet-e
Po bëjnë djem e çika –
N’ duar t’ kujt  ka mbet-e
Kënga dhe muzika?!

N’ duar t’ matrapazëve
Me shkolla fillore,
Që kurrë nuk e deshën
Këngën popullore!

Që s’ njohin traditën,
Toskërishte, gegërishte;
Por na e ndalin rritën
Me këngë magjupishte?!

Humben këngët tona
Me atë bukuri-e!
Himn në dasmat tona –
“Çaje Shukarije!?”

Shih çka m’ tha një dit-e
Producent Maskari –
Këngët e traditës
Nuk po i han pazari!

-Po deshe albumi
T’ shkojë si bakllava,
Këndo këngë magjupishte
N’ stilin “Tallava!”

Demir Krasniqi, Gjilan, më 04.07.2008.

                                    Parodi

 

TV – SHOW “PËRSHESHI”

 

Kam një hall e kam një zor –

Si të bëhem moderator?!

Si  ta gjejë një  firmë – sponsor,

Që të dal n’ Televizor?!

 

Ta drejtoj një SHOW “PËRSHESHI” -

Me një gjuhë që e flet sheshi,

Mysafirët do t’ i ngjeshi,

Vet do t’ flas e  vet qeshi!

 

Vet këndoj e vet vallëzoj,

Vet veten e lavdëroj,

Vet bëj pyetje - vet përgjigjëm,

Para kamerave do të digjem!

 

Si boksieri n’ mes të ringut -

Nuk di pyetjet e Keplingut!

S’ ka rëndësi për mysafirë,

Por  të jam kudo n’ pasqyrë!

 

Për t’ u bërë vërtetë shoumen –

I shti njerëzit me krye n’ legen,

Për t’ ngrënë  kunguj , për t’ ngrënë molla,

Këtë humor ma mësoi “ shkolla”!

 

Për ide dhe maskarada –

Bëj skenar për humoriada!

Mysafirëve u   bëj mashtrimet –

Unë vetë  i  marr shpërblimet!

 

Gjilan, më 19 Korrik 2008.       Demir Krasniqi

 

 

Agim  Gashi

 

BOMBARDIMI I KANGËS SHQIPTARE

 

Producentët n´kamë janë çu

T´gjitha forcat i kanë bashku,

Me kangëtarë e me këngëtare

Me i shpallë luftë kangës shqiptare

 

Nga çdo anë ndihmë kanë kërku

Armë të randa me ju çu:

Ju çoj sinta Japonia,

Tarabuka vetë India,

Çon ezane Arabia,

Shumë gazela u çon Turqia,

Erdh buzuku nga Greqia,

E Llambada nga Brazilia!

 

Satelitët i kanë shterngu,

Për hava tuj fluturu,

Shpi për ship me ateru

Kangën shqipe me bombardu;

Tatlisesi ai komandant,

N´Kumanovë ka ba desant,

Luftë e madhe ashtë zhvillu

Kanga shqipe ashtë plagu!

 

Pllasin lopë, blegërojnë kallusha,

Plot kaseta na u mbush fusha,

Na u mbush fusha, na u mbush mali

Prej dashnisë po digjet djali,

Armatosen kërriçe e mushka;

Zinxhir n´vesh, kumona n´gusha,

S´mund po i nxjerrin topat prej lloçit

Dul Shehidja prej kallamoqit!

 

Kanë hap´ gojë bretkana e zhaba,

Këndojnë himnin „ Shiki-shiki-aba“!

Ja Muhamede jarabi,

Bane llugë si n´Arabi!

 

Shkyn gabzherrat, fryhen n´gusha,

Me Dadusha e me Salusha,

Me Nazusha, me Fatusha,

Me Zemrusha, me Takatlusha,

Fryhen n´studio me bedena,

E knojnë shqip si Lepa Brena!

Therrin vashat n´mes t´Prishtinës

Tu´ jau hangër rruzën e shpinës!

Nuk është aspak befasues vendimi i deputetëve të Kosovës

Nga Dr. Shefkije Islamaj
Janë po ata deputetë që vetëm me pagat dhe përfitimet e tjera prej

pjesëmarrjeve ne mbledhjet e komisionet parlamentare (thuajse pagat mujore që marrin dhe që kapërcejnë shumëfish pagat e tjera nga buxheti i Kosovës, nuk parakupton pjesëmarrjen e tyre në mbledhje dhe komisione) kanë arritur të shumëfishojnë pasurinë e tyre, madje duke blerë edhe shtëpi të reja. Njoh nga ata personalisht.

Janë nga ata që edhe veshjet sportive i blejnë me para ëe parlamentit ose që heshtin keqpërdorimet e vjedhjet më drastike të kolegeve të tyre deputetë.

Janë po ata deputetë që asnjëherë nuk e kanë shtruar çështjen e pensioneve nacionale për njerëzit që kanë dhenë kontribute të veçanta në fusha të ndryshme të dijes, të kulturës, të jetës shoqërore në përgjithësi në Kosovë.

Janë po ata deputetë që kanë skajuar e nënçmuar në mënyrën më përulëse me 40 euro si ndihmë sociale shumë njerëz që kanë kuptim të veçante për Kosovën, ndihmë të cilën e merr çdo njeri qe kalon moshën 65 vjeçe.

Janë po ata deputetë që personalitetet si Adem Demaci, Idriz Ajeti, Rexhep Qosja, dhe shumë të tjerë jo vetëm shkrimtarë, albanologë e veprimtarë të shquar për çështjen e Kosovës, po edhe të tjerë njerëz me merita - mjeke, inxhiniere, ekonomiste e eksperte të fushave të tjera, i kanë përqeshur dhe vazhdojnë t'i përqeshin për mundin dhe sakrificat e tyre dhenë jetës dhe zhvillimit te Kosovës.

Kam frikën se Parlamenti i Kosovës, Qeveria e Kosovës dhe institucionet e tjera me rendësi në Kosovë po promovojnë vlera te tjera matëse për kontributet nacionale. Meritore dhe te shpërblyer çdo ditë e më shumë janë ata që jo vetëm nuk i kane dhënë asgjë Kosovës, ama asgjë, po ata që e kanë lodhur Kosovën me zhvatjet që i bëjnë pa fije turpi.
Kam frike se po promovohen "vlera" që nuk i ka njohur si te tilla kurrnjehere populli shqiptar në historinë e tij.
Mosrespektim, vjedhja e gënjeshtra, u benë të moralshme në jetën tonë shoqërore, fatkeqësisht.
Deri kur?

Me respekt
Shefkije Islamaj

09.11.2007

 

(Shqipëria Etnike/Viti VII nr. 4/ Verdhor-Brymor-Dimëror - 2007
E mërkurë, 14-05-2008, 05:42pm (GMT+1))

 

Anomalitë tona shqiptare shihen nga helikopteri, vetëm kur të krahasohemi me miqtë tanë kroatët:  kroatët janë shumë më përpara shqiptarëve dhe më të stabilizuar: ata janë më se 500 vjet më përpara nesh me alfabet e me universitet!!

Te kroatët dihet se cili është i pari, i dyti, i treti:

Ustashët u frymëzuan me shkencën e Babait të Atdheut-

1.Dr. Ante Starçeviqit, por  shembull dhe model i tij prej atdhetari dhe shkencëtari qe-

2.Dr. Milan Shufflay. Tezat e Shufflay-t se Kroacisë nuk i takon vendi në Ballkan, etj, se Kroacia i takon rrethit të qytetëruar të Evropës, i pranoi edhe-

3.Dr. Ante Paveliqi.

Kjo renditje e lakmueshme te shqiptarët jo vetëm që nuk ekziston sot, por nuk shihet që mund të ekzistojë as për njëqind vjetët e ardhshme!?!

Është menduar se i pari ynë është Skënderbeu, se i dyti është Lekë Dukagjini... ama por çka mendon deveja e çka mendon devejari!? Dr. Hysamedin ferri (shpirti i vaftë në ferr!), ka magjistruar në temën: “Skicë e mendimi politik shqiptar”, ku tenton ta nxjerrë Skënderbeun tradhtar e Hamzanë atdhetar!!

Dhe këtij turkoshaku as ia prish kush nga masat e gjera shqiptare dhe as studentët e tij!?!

Magjithatë, derisa ekziston simpatia reciproke midis kroatëve dhe shqiptarëve, ka një fije shpresë,se do ta ndjekim shembullin e tyre:

“Veçanërisht më gëzon fakti, që shqiptarët (Arbanasi) të cilët jetojnë në Kroaci, e të cilët janë simpatizues të mëdhenj të Milan pl. Shkufflay-t, qysh në kohën kur e kam kryer  këtë dorëshkrim, e shprehën dëshirën që të përkthehet në gjuhën shqipe. Kjo vërtet është edhe pasojë logjike e simpative të hapura të Shufflay-t ndaj këtij populli të vogël e trim, fati i të cilit në shumëçka ka qenë i ndërthurur me fatin e kroatëve”[1]

Po  flitet se shumë prindër jua kanë ndaluar fëmijëve të vet që t’i përcjellin në TV diskutimet e deputetëve (grindjet e sharjet e rrahjet), nga frika se mos degjenerohen fëmijët e vet!?

Dhe në fund: kush po na bën fjalorët dhe enciklopeditë në mënyrë gjysmë-profesionale dhe gjysmë-ilegale!?!

Kërkohet kthesë radikale në shoqërinë shqiptare.

Shëndet.

Kadri Mani

www.shqiperiaetnike.bravehost.com

www.zemrashqiptare.net

(kadrimani@hotmail.com, etnike@gmail.com, admin@zemrashqiptare.net

 

 

Adem Berisha
E hënë, 08-09-2008, 06:08pm (GMT)

Adem Berisha

Adem Berisha u lind më 03. 05. 1948. në fshatin Gjyrgjevik i Madh të komunës së Klinës, fshat ky historik dhe vendlindja e heroit të pavdekshëm kombtar, Sadik Ramë Gjurgjevikut.
Rrjedh nga një familje e varfër fshatare por të paster për nga ideali dhe përcaktimi kombëtar. I ati i autorit Zeqë Ramadani ishte kinse i mobilizuar si partizan në luften e dytë botërore, por në vend të kësaj përjetoi marshin famëkeq e për shumë kënd edhe tragjik – ate drejt masakres së Tivarit të 1945-tës bashkë me disa bashkëfshatarë të tij si Jusuf Mangjolli, Prekë Martini, Tafil Bajrami e të tjerë. Kjo njësi pati fatin t’i shpëtonte masakrës së Tivarit si njësi plotësuese e arradhave partizane të Dalmacisë dhe Istres e duke iu falenderuar disa oficerëve kroatë të cilët e tërhoqen drejt destinimit.
Në dimërin e egër të 1947-ës bashkë me të vëllanë Rexhep Ramadanin dhe birin e vëllait Mus Rexhepin gjëndet i lidhur për kumbullat e Sali Gjokës për tri javë rresht, presion ky për të treguar se ku gjëndet Ukë Sadiku, Halil Sadrija (biri i vëllait) dhe Qazim Bajraktari i Astrazupit të cilët ishin pjestarë të organizatës patriotike Besa kombëtare e formuar në Kuvendin e LNDSH-së të mbajtur në fsh Doberdol të Llapushës më 4-5 gusht 1945. Kjo zgjatë deri më daten 17. 02. 1947. kur kuislingët dhe sherbëtorët e armikut iu bien në gjurmë dhe i qesin në pritë në fshatin Sferkë të Gashit, në avlinë e dhëndërrit të Ukë Sadikut – Sokol Dinit me ç’rast vriten në vend Halil Sadrija e Qazim Bajraktari ndërsa Ukë Sadiku plagoset rëndë por arrin të largohet nga vendi i ngjarjës e më pas zihet dhe sipas kërkesës së prokurorit të atëherëshëm, antishqiptarit të përbetuar e famkeq Ali Shukrija, ekzekutohet në Prishtinë.
I ati i autorit, Zeqa,  vdes në moshen 40 vjeçare duke lënë pas të ëmen Shahen, bashkëshorten Fazilen, Ademin 6 vjeçar dhe Shabanin 1 vjeçar. Çka të flitet për jeten që pastaj kanë bërë këta bonjakë të cilëve pas tri vitesh iu vdes edhe gjyshja Shaha e ata mbesin vetëm në përkujdesjen e nënës Fazile 32 vjeçare dhe e cila jetoi deri më daten 17. 02. 2007.
Autori në kushte gati të pa para varfërie vazhdoi mësimet pranë shkollës fillore “Zejnel Hajdini” në Ujmirë dhe përkundër gjithë vështirësive, u dallua ndër nxënësit më të mirë të shkollës. Që atëherë ai ishte anëtar i grupit letrar të shkollës, atij dramatik dhe atij muzikor. Pas përfundimit të shkollës fillore me sukses të shkëlqyeshëm u regjistrua në shkollen normale atëherë “Silvira Tomazini” në Skenderaj si paralele e ndarë e normalës së Mitrovicës e cila pas ardhjes së Ahmet Malokut për drejtor, ndërroi emërin në “Hasan Prishtina”. Pas kryerjes së vitit të dytë në vitin  1965, për shkak të kushteve tejet të vështira ekonomike detyrohet të nderpres shkollimin dhe të punojë si mësues i pakualifikuar nëpër fshatrat më të largëta si në Gorozhup të Hasit, Carravranë, tani Gurbardh të Malishevës, Millanoviq, tani Shkozë poashtu të Malishevës etj. Në vitin 1968 përsëri këthehet si nxënës i rregullt në kl. e III-të të normalës në Mitrovicë në të cilin vit ndodhin demonstratat e nëntorit të cilat përfshijnë pothuajse të gjitha qytetet e Kosovës e poashtu edhe Mitrovicen, bartës te të cilave ishin nxënësit e normalës, ata të gjimnazit dhe të shkollës teknike nder të cilët edhe vetë autori i këtij libri. Edhe si normalist ia kishte ëndja që kohë pas kohe të merrej me shkrime, kryesisht poezi por ishte temperament dhe shkrimet e tij ishin të papërshtatshme për kohen. Kështu, gjatë ndejave me shokë shpesh kishte dëshirë të citonte vargjet  e Migjenit
“...vetem unë me ju po kënaqem si fëmija,
unë, djepi i juaj, ndoshta edhe varri i juaj”.
Pas përfundimit të normalës me sukses të shkelqyeshëm punoi edhe dy vite të tjera si mësues ndërsa që nga viti 1973 punon si punëtor i administratës komunale në komunen e Rahovecit ku u dallua si një nder punëtorët më të mirë, vlerësim ky i cili ishte bërë gjatë
mbikqyerjes inspektuese të kryeinspektorit të atëherëshëm për financa të Kosovës – Azem Hajdini – Xani, Vibar Hani etj.
Mirëpo gjithënjë e përcjellë fati i lig dhe asnjëherë nuk e lënë të qetë të punojë dhe të krijojë sepse si bir i familjës balliste, konsiderohej i papërshtatshëm dhe i rrezikshëm për bijt e “nënë Titos e të bab Partisë” (kështu e quanin ata veten kur e humbnin durimin), kështuqë shumicen e jetës mund të thuhet se e kaloi si “lepuri nëpër qën”.
Në periudhen e vlimeve politike të viteve të 80-ta hapur demaskon politiken diskriminuese e antishqitare të regjimit të kohës kështuqë në vitet 1989-90 u dallua si njëri nder aktivistët e parë në këshillin nismëtar për themelimin e Lidhjes Demokratike të Kosovës – Dega në Rahovec. Në Kuvendin themelues të Degës, në Krushë të Madhe,  zgjedhet delegat i Kuvendit dhe anëtar i kryesisë së Degës të cilin aktivitet e vazhdon për disa vite. Poashtu ishte njëri ndër themeluesit e Sindikatës së Pavarur të organeve të administratës dhe judikatuës së Rahovecit e më vonë nga baza zgjedhet dhe delegohet si anëtar i Këshillit Ekzekutiv të SP të Degës së administratës dhe judikaturës së Kosovës pranë BSPK në Prishtinë.
Bashkëpunon ngusht edhe me Këshillin lokal të  pajtimit në nivel komunal dhe bashkë me udhëheqësin e mirënjohur të këtij aksioni, tashmë të ndjerin prof. Anton Çetta si e aktivistët dhe veprimtarët tjerë të njohur siç ishin profesorët e Universitetit të Prishtinës prof. dr. Hajrullah Gorani, prof. dr. Rexhep Mehmeti, prof. dr. Zekeria Cana, prof. dr. , Muj Rugova e shumë të tjerë, merr pjesë në shumë pajtime të gjaqeve dhe ngatrresave.
Viteve të fundit kohë pas kohe merret me shkrime, poezi, të cilat i botoi në përmbledhjen poetike “Krenaria dhe pikëllimi”. Në dorëshkrim, ka të gatëshme për botim përmbledhjen e dytë poetike “Lulja la lulishten” Këtyre viteve ballafaqohet me sëmundjen e kancerit në mushkëri por ende e perballon me plot dinjitet e krenari . Është entuziast dhe i pandalëshëm ndërsa për miqët dhe bashkëpunëtorët ka një shpirt tepër dashamirës.

(Nga redaktori i librit: Fetah Berisha, prof.)

 

Adem Berisha: Njeriu jeton për derisa të jetojë vepra dhe kujtimi për të
E shtune, 06-09-2008, 02:31pm (GMT+1)

Njeriu jeton për derisa të jetojë vepra dhe kujtimi për të

Nga Adem Berisha
 

Berisha - Rugova – Mani

Zotëri Kadri Mani, të faleminderit për shkrimin tuaj "DR. IBRAHIM RUGOVA STRATEG I PAQES DHE I LUFTËS /Përkujtojmë Kryetarin tonë të ndjerë në prag të pavarësisë/ " por edhe gjithë shkrimet dhe vlerësimet tuaja të drejta e pa mëdyshje duke mos rënë nën ndikimin e rrethanave dhe politikave ditore dhe duke mos anuar nga interesat e ngushta personale apo klanore. Zoti e bekoftë shpirtin dhe veprën e profetit tonë të kohës së re, vizionarit e largpamësit, strategut të paqes dhe luftës për lirinë e popullit dhe atdheut të tij, njeriut të dashurisë i cili kurrë nuk diti të urrente dhe përgojonte individët që kishin mendim të ndryshëm nga filozofia e tij politike lidhur me çështjen kombëtare shqiptare në përgjithësi dhe çështjen e Kosovës në veçanti, presidentit të parë e historik të Republikës së Kosovës mu si Xhorxh Washingtoni për Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe atdhetarit të devotshëm i cili tashmë ka hyrë dhe mbetur në analet e historisë kombëtare shqiptare si figura më e ndritur e kësaj historie, krejt për derisa në këto troje bukës t'i thuhet bukë e ujit t'i thuhet ujë.

http://www.zemrashqiptare.net/comment/1809/

Por, ajme! Armikun nuk e ke vetëm ballpërballë, armikun i jashtëm, e përbrenda kolonën e pestë që të vret pas shpine! Ja se ç’shkruante gazetari ynë, Xhafer Leci për të më mbrojtur nga skllopi socialist në gjyqet zvicerane, më 02.04.2005:

 

 

LETËR

 

Zotni Kadri Mani,

Jam i mahnitur për së keqi. Kurrë në jetën time nuk më ka rënë të dëgjoj propagandë gojore e shkrime shpifëse të cilat fyejnë e akuzojnë njeriun se sa këto që lexova nga ata që shpifin kundër teje!... Si e ka guximin, kushdoqoftë, të akuzon dikë për vrasje pa ofruar asnjë dokument apo argument?! Unë personalisht jam pjesëmarrës i demonstratave të vitit 1968 e 1981, çka do të thotë se isha në  rrjedha të proceseve politike në këtë periudhë kundërshqiptare nga ana e regjimit kriminal të Beorgradit. I kam njohur pakëz dëshmorët Rexhep Mala dhe Nuhi Berisha, njoh edhe dikë nga anëtarët e familjeve të tyre, i kam edhe vendas. Kurrë nuk më ka rënë të dëgjoj nga askush se Kadri Osmani është vrasës i tyre!?

Pse nuk shkruanin dhe nuk flisnin më 1984 kështu, kur ata u vranë, por tani në kohën kur Kadri Osmani nuk do të shoqërohet më me ata të cilët ende vazhdojnë rrugën e marksizëm-leninizmit, enveristo-stalinist!? Problem ky i tyre...

Më 1984 në disa numra të revistës “Zëri i Kosovës” patën shkruar me lavdërim për guximin stoik dhe atdhetar të Kadri Manit, se si ai qëndronte i pathyeshëm para UDB-së dhe gjykatave jugosllave. Asnjë njeri me mendje të shëndoshë në kokë nuk beson se Kadri Mani shokët e vet të idealit atëherë i kishte mashtruar... Kur ne e dimë të gjithë se z. K. M. u dënua me burg edhe më 1984 dhe nuk u shpërblye nga armiku, i cili gjithësejt e ka dënuar me 25 vjet burg, nga të cilat i ka vuajtur 17 vjet, me tri përsëritje!!! Dhe sikur të mos të shkatërrohej Pakti i Varshavës dhe të binte Muri Berlinit, kush e di edhe sa vjet burg do t’i vuante z. Kadri Mani?

Andaj e kuptoj shqetësimin dhe ngarkesat psikike dhe shpirtërore, të cilat ia kanë shkaktuar njerëz të papërgjegjshëm z. K. Mani.

Besoj tek drejtësia zvicëtare se njerëzit të cilët kanë shpifë dhe gënjyer pa asnjë fakt, do ta marrin dënimin e merituar.

 

02.04.2005

Xhafer Leci, Kiesweg 8, D-73257, tel. 07024/805270.- xhafer-leci@web.de

 

E njëjta letër e xhaferit në gjermanishte:

 

BRIEF

 

Sehr geehret Herrn Kadri Osmani,

 

Ich bin sehr enttäuscht. Nie in Meinem Leben habe ich von solhen Schreiben gehört oder gelesen, die enen Menschen so schwer beledigen können wie die verleugenten Schreiben, die an dich gerichtet waren. Wie traut sich jemand anderen wegen Todes anzuklagen ohne jegliches teligenommen, was bedeutet, dass ish mich in der politischen Entwicklug dieses Zeitraumes, in der die Albaner von dem kriminellen Regime in Beograd ujnterdückt wurden, auskannte.

Ich kannte die Helden Rexhep Mala und Nuhi Berisha einwenig. Ebenfals kenne ich einige aus ihren Familien, Welche aus meinen Geburtsort kommen. Es ist mir noch nie vorgefallen, zu hören, dass Kadri Osmani, der Mörder dieser beiden Personen ist.

Wieso redeten und schreiben nicht 1984, als die beiden umgebreicht worden waren, sondern jetzt in der Zeit, wo Kadri Osmanisich nicht mehr mit ihnen aufreunden wird. Mit denen, dieweiterhin den Weg des Marximus – Leninismus –Enverismus - Stalinismus eingeschlagen haben, was selbstverständich deren Problem ist. 

1984 wurde Kadri Osmani in enigen der Zeitung „Zëri i Kosovës“ über seinen widerständlichen Mut gelobt, da er unvergeleichbar, wie kein anderer von dem jugosllawischen Geheimdienst (UDB) und den jugosllawischen Gerichten stand. Keine Mensch mir gesundem Menschenvestand würde glauben, Kadri Osmani seine freunde, die damals  seinen ideal entspreichen, zu hintergehen. Wo wir doch alle wiesen, dass Herrn Kadri Osmani verurteilt wurde, also im Gefängnis sass und dies auch 1984. Er wurde nicht belohnt von dem Feind, der ihn mir 25 Jahren Haft verurteilt er 17 Jahre abgesessen hat. Wenn der Warschauer Pakt nicht abgesclossen worden wäre und die Berliner Mauer nichr gefallen wäre, wer wiess, wie lange er dann noch in Gefängnis gewesen wäre.

Ich verstechen ihre Aufruhe und psyhischen und seelischen Belastungen momentan, die ihnen die unverantwortlichen Menschen angetan haben. Ich habe vollstes Vertauen zum schweizerischen Recht, dass die Menschen, die ohne Bewise oder Fakten lügen und Betrügen., eine verdiente  Strafe erhellten werden.

 

(Am 02.04.2005. Xhafer Lecaj, Kiesweg 8 D. 73257

Köngen Tel. 07024-805270.- e-mil:xhafer-leci@web.de)

 

 

 

 

 

 

MUJË S. BERISHA: SHKRIMTAR DHE PUBLICIST

Nga Kadri Mani

 

Mujë S. Berisha u lind në Vërban të Vitisë, më 27 shtator 1943. Shkollën Fillore e kreu në rrethin e vendlindjes. Shkollën Normale dhe Fakultetin e Filozofisë - dega e gjuhës dhe letërsisë shqipe, i kreu në Prishtinë.

Është i martuar me zonjën Myrevete dhe kanë pesë fëmijë: Vlora, Sokoli, Merita, Violeta dhe Arbeni.

Me shkrime ka filluar të merret që nga shkolla fillore, ku punimet e tij i botoi në fletushkën e shkollës. Më vonë botoi poezi dhe tregime për fëmijë në "Rilindja" dhe "Bujku" - faqen për fëmijë, në "Pioneri", në "Zog mëngjesi", në "Mollëkuqja" dhe në gazetën "Bota Sot" - faqen "Bota e fëmijëve".

Aktualisht është drejtor i Kolegjit të parë privat të liçensuar në Kosovë "Aga Xhite", me seli në Ferizaj.

Është nismëtar i nxjerrjes të revistës AROMA të gjimnazistëve në Viti. Është anëtar i Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës.
Jeton në Prishtinë, te Pallatet e Bardha.

VEPRAT

• "Zeqë Vërbani dhe koha e tij"
Monografi (libër publicistik), 1997
• "Kalorës Kaltërsie"
Përmbledhje poezish për fëmijë, 2000
• "Piktori i Vogël"
Përmbledhje tregimesh për fëmijë, 2002

Më poshtë:

"KALORËS KALTËRSIE"
/vjersha të zgjedhura/

 

 

ISHTE DIKUR NJË SHTËPI

Ishte dikur një shtëpi,
Çerdhe e ngrohtë e fëmijërisë,
Pallat ëndërrtash djaloshare
Kullë qëndrese e fisit tonë.

 

Aty së pari çava terrin,
Prisha qetësinë e mëngjesit,
Bëra edhe ca çapkënëri të tjera,
Por, meqë isha djalë dëshire
Prindërit u gëzuan shumë atë ditë
Dhe fare nuk më qortuan,
Por, më bekuan dhe pagëzuan
Me një emër kreshniku,
Ndoshta për ta mundur bajlozin e zi.

 

Dhe tani, kur shtëpia e lindjes
Pas shumë vjet qëndrese shkoi në muze,
Ndërsa vendin e saj e zuri shtëpia e re,
Mua më mbeti vegim kujtimi për të
Dhe për fëmijërinë e lumtur që më iku shpejt.

 

(1996)

 

ATDHEU

Beni im ti je i vogël
Të kuptosh se ç'është atdheu,
Sa e çmuar është liria
Ç'bëri për të Skënderbeu.

 

Pse Kosova sot përflaket
Pse Shqipëria më dysh u nda,
Je i vogël, ti o Beni!
Të kuptosh gjëra të mëdha.

Për atdhe e di shtëpinë
Xhan i babit ku më rritesh,
Djepin ku t'përkundi mami
Ku bën hapa, kah çapitesh.

 

Po ti rritesh, atdheu t'rritet
Si rrethore në flatrim shqipesh,
Kapton fusha, male, shkrepa
Si rrezore të fanitet.

 

Në çdo skaj të ngroh atdheu
Për të zemra t'rrah me gëzim,
Aty veten e ndjen të lirë
Sikur shqipet n'fluturim.

 

Ben, o xhan, ti je i vogël
Për atdheun pakëz di,
Po ti rritesh edhe mëson
Një atdhe ke, një Shqipëri.

 

(1999)

 

KY FLAMUR!

 

U qëndroi rrebesh furtunash
I pamposhtur asnjëherë,
Shumë njerëz trima ranë dhe fli
I frymëzoi për liri
KY FLAMUR!

 

Dhe kur erdhi Ditë e Madhe
Kryelartë u ngrit në Vlorë,
Nga Ismaili- Plak i Ri
Nga Isaja me shokë të tij
KY FLAMUR!

 

Kush është trim dhe bir shqiptari
Si në Kosovë e në Çamëri,
Si në tonën Nënë Shqipëri
I bën nder i jep fuqi
KY FLAMUR KUQEZI!

 

(1996)

 

SHKRONJAT SHQIPE

Vasha të bukura, të gjuhës motra
Bija të urta të një nëne,
ABECE... që hapin porta
Shqipet tona, magji zane.

 

Horizonte të dijes çelin
Lërojnë gjuhën, thellë, hulli
Rreze drite gjithkah mbjellin
Kanë një rrënjë, një histori.

 

Ca të zëshme si gërneta
Ca të heshtura s'ndihen hiç,
Armë të mprehta porsi heshta
Kur godasin mbi armiq.

 

Vasha të hirshme, vallëzojnë
Të stolisura me kordele,
Vogëlushet kur i shqiptojnë
Janë sheqerka, karamele.

 

(2000)

 

 

KALORËS KALTËRSIE

Vogëlush Beni sypetriti
Mendjen përplot fantazi,
Dëshiron t'i hipë raketës
Të ngjitet lart në gjithësi.

 

N'atë sfond të kaltër kupor
Si shqipet të fluturojë,
Do ta prek diellin me dorë
Nga lartësitë të sogjetojë.

 

T'i hipë dhe hënës së re
Asaj si nuse hirplotës,
Stolisur me rreze dielli
N'rrugëtimin e saj rreth botës.

 

Ta kapë atë Yll Mëngjesi
Në ballë ta vë xixëllim,
Natën ta bëjë si ditën
Errësira i sjell trishtim.

 

T'i hipë Qerres së Madhe
I vogël nuk do të mbesë,
T'shetisë kaltërsish t'qiellit

T'i fshijë retë me fshesë.

 

Do Beni dhe çfarë nuk do
N'atë të tijen fantazi,
Dëshiron t'u ngjitet majave
Ky kalorësi çilimi.

 

(1997)

 

KUR VJEN TI, LIRI KOSOVE

Kur vjen ti, liri Kosove
Je aguliçe, lulëkuqe je,
Agmi drite e ditës së re
Diell pranveror, rrezore;

 

Je stoli Trepçe, filigran ari
Bukuri Tanushe, je vetë hirësia,
Ajër, ujë, bukë e kripë
Vetë jeta je, ardhmëria;

 

Je sogjetar n'tokën Dardane
Shqiponjë që lirshëm flatron
Fushave, bregoreve, majë malesh
Flamur kuqezi që kudo vigjilon;

 

Je shkëmb graniti, ti lirijona
Fort do të mbahemi për ty,
Do të të ruajmë si dritë syri
Të mos verbërohemi përsëri.

 

(1999)

 

MOS HARRO KOSOVË

Ndër luftëra u poqe, u dogje
Kosovë kreshnike, trimëreshë,
Krenare qëndrove, s'u mposhte
Moj sokoleshë!

 

Nga hiri u ngrite, u rrite
Hije të paska e lirë të jesh,
Kosovë fanar, ti rreze drite
Moj sokoleshë!

 

Ditët e hidhura ti mos harro
Kosovë, o trime, emër me peshë,
Fortesë graniti prore qëndro
Moj sokoleshë!

 

Lulëzo Kosovë, vend begatie
Armë diturie n'liri ti ngjesh,
Ti mbesë dardane, bijë Shqipërie
Moj Sokoleshë!

 

(2000)

 

MODESTIA E SKËNDERBEUT

Kur Skënderbeu u kthye në Krujë
Erdhi qetas, pa zhurmë e pa bujë,
Me treqind kalorës dhe me një ferman
Shpejt e mori Krujën trimi kapedan,
Pastaj anembanë Gjergji dhe kushtrimin:
T'bashkohemi, o burra, të marrim vendimin!
N'Kuvendin e Lezhës të lidhemi në besë
Kush e do lirinë të rrojë a të vdesë!
Nga shkrepa të larta, maja t'Ilirisë
U lëshuan si ortiqe djemtë e Shqipërisë:
Gjergj Arianiti, Andrea Topia,
Theodor Muzaka, Lekë Zaharia
Dhe bujarë të tjerë, trima luftëtarë
E zgjodhën Skënderin komandant të parë,
- Të na prish, o Gjergj! - i thanë me një zë
Të shporrim nga dheu sulltanë, padishahë,
Të na prish, o Gjergj, ti për jetë e mot
Shqipëria jonë të mos jetë pa zot.
Dhe u priu Gjergji n'beteja me turkun
Nga atdhe i shqipeve u pastrua vrugu,
U çlirua vendi nga pranga t'robërisë
U zdrit Shqipëria me rreze t'(I)lirisë,
- Të na rrosh, o Gjergj, trim o Skënderbe!

Që lirinë na e soll në tonin atdhe!
- Lirinë nuk ua solla, në mes jush e gjeta,
- Të na rrosh, o Gjergj, deri sa t'jetë jeta!

 

(1999)

 

DY PUTHJE DHURATË

Në ditëlindjen e dhjetë,
Për çudinë e Benit,
Babai ia ngrehu veshët
N'vend se t'i jepte dhuratë
Të shijshme - një çokollatë;
Dhe e ngrehu përpjetë,
Diç mbi kokën e tij,
Pastaj e lëshoi lehtë:
- U rritsh si lis, o Beni! - i tha
Dhe e puthi në ballë;
- U rritsh më i madh se babi, zemër!
E uroi e ëma dhe e puthi në faqe.
Beni e shikoi babanë:
Ta arrijë iu duk i madh;

 

Babi e shikoi Benin:
- Do t'ma kalojë, - i tha i lumtur.
Edhe Beni, atë ditë, ishte i lumtur
Që mori dy puthje dhuratë,
Nga më të dashurit e tij
Dhe harroi veshët e skuqur
E të shijshmen çokollatë.

 

(1998)

 

 

PA TY JETA S'KA KUPTIM
(Blinës, mbesës në mërgim)

 

Ti je njomëzake
Lastar blinaje
Lule Balsami
Që shëron plagoma;
Ti Blinë e gjyshit
Bukuroshe e gjyshes
Për ty na djeg malli;
Kthehu dallëndyshe
Në çerdhen e ngrohtë!
Eja na fresko!
Gëzueshëm cicëro!
Lirshëm fluturo!
Të presim çdo pranverë
T'na vish shend e verë
Të na sjellësh gëzim
Pa ty jeta s'ka kuptim.

 

 

ZJARR DASHURIE NA MBAN NË JETË
(ose dialog me ata që i dua dhe më duan)

 

Unë: Ju dua, o prindër, mbi çdo gjë tjetër,
Ata: Lum për ty bir, ti gëzim i jetës!
Unë: Ty dada Artë në zemër të mbaj,
Ajo: Gim, xhan, o vëlla, loçka e motrës!
Unë: Arbër, o yll, ti rrita ime!
Ai: Krah më ke Bacë, i yti jam!
Unë: Goni, o Goni më i miri shok!
Ai: S'të ndaj nga zemra se rritemi tok.
Unë: Dard(h)ane imja, dashuri hirplotë!
Ajo: Me afsh të dua, zemra ma thotë!
Unë: Dhe ti Moll(e)Kuqe mendjen ma tretë,
Ajo: Zjarr dashurie na mban në jetë.

 

(1999)

 

 

DREJT SHTIGJEVE BURIM DRITE

Gushti iku bashkë me vapën
Shtatori erdhi me freski,
Drejt shtigjeve burim drite
Vogëlushët nisen me agmi.

 

Hapërojnë andej nga shkolla
Nga gëzimi nuri u qesh,
Me çantën plot libra ngjeshur
Krenari është shkollar të jesh.

 

Yllka, fatose, fatosa
Nxënës të zë syri shumë,
Flutura të lehta si era
Drejt dritës vërshojnë s'i lumë.

 

Shkolla nga larg u buzëqesh
Krahëhapur i prit n'qafim,
Shtatori i ktheu gjallërinë
Pa fëmijë jeta s’ka gëzim.

 

 

TI VOGËLUSH DHE DETI

Vera është e nxehtë
Dielli të përcëllon,
Mbi syprinë të detit
Ti vogëlush noton.

 

Deti të puth në faqe
Në syçka, në ballë,
Lehtë të gudulisë
Me pikat stërkalë.

 

Deti të miklon
Me valë si biluri,
Dielli të praron
Me rreze purpuri.

 

Rrezitesh, noton
Buzëdetit anekënd,
Prej plazhit të Ulqinit
Deri në Sarandë.

 

Gjithandej shtegton
Brigjeve të Ilirisë,
Me mijëra dëshira
Në ëndrra të ardhmënisë.

 

 

SI U NJOHA ME PIONERIN
(Shkruar në pesëdhjetëvjetorin e
daljes së "Pionierit" - revistë letrare
për fëmijë.)

 

Më kujtohet ishte shtator
Kur mësuesi na tha:
-"Pionieri" erdhi në shkollë.

 

E pyeta mësuesin pa djallëzi:
Si duket ai Pionieri
Burrë i vjetër, djalë i ri?!

 

Qeshi mësuesi me lezet
Pastaj nga çanta e nxori
Të bukur një gazetë.

 

-Ja, ky është "Pionieri"
Shok i juaj, o fëmijë
Ju sjell tregime, poezi...

 

E shikova me kërshëri
E lexova fletë për fletë
Ma mbushi zemrën dashuri.

 

Dhe e bëra të ngushtë shok
Asnjëherë pa u ndarë
Dhe u rrita me të tok.

 

Prishtinë, 20.12.1997

 

 

DËSHIRA E BENIT

Beni shkoi në det
Me prindërit e vet
Dhe me gjyshen Tabë
Të mësojë ndonjë përrallë.

Atje në Tivar
Pa shumë marinarë
Të gjithë me uniforma
Me kapela me fjongo.

Aty i lindi një dëshirë
Të bëhet dhe ai i tillë
Të lundrojë nëpër det
Me shokët e vet.

 

Ta shohë Adriatikun
Ta kalojë Atlantikun
Ta shohë dhe peshkaqenin,
I cili e frikëson Benin.

Të shkojë gjer në Nju-Jork
Të hyjë në Ist River
Të flasë për çarmatimin
Të luftojë kolonializmin
Të mbrojë dhe palestinezët
Të kërkojë paqe për njerëzit.

 

(1987)

 

 

UJKU E QENGJI

Ujk' i plagosur qimen ndërroi
Nga gjakpirësi u bë urtak,
Me qengjin marrëveshje bëri
Të mos i kërkojë më hak.

Ujku - qengjit:
Ti pije ujë në fund të lumit
Unë shuaja etjen te burimi,
Ujin kurrë s'ma turbullove
Për urti jepet shpërblimi.

Ma shtrij dorën e pajtimit
T'i lëmë zënkat përgjithmonë,
Tash e tutje të bëhemi miq
Qengjat e tu lirisht të lodrojnë.

Ujku me vete:
Veç një gjë s'duhet harruar
Se jam ujk, s'mund bëhem tjetër,
Sa të shëroj plagët e trupit
Do ta vazhdoj zejen e vjetër.

 

(1998)

 

 

FËMIJA DHE PESHKU I VOGËL

 

Fëmija lëshoi grepin në det
Donte peshk të hante për drekë.

Peshkth i uritur përpiu karremin
Fëmija shpejt mbështolli kalemin.

N'syprinë u duk i vogli peshk

I frikësuar i tha vogëlushit Çesk:

-Më lësho të lutem, të jetoj dhe pak
Pastaj kur të rritem më zë prapë!

Fëmijës iu dhimbs peshk i ngratë
Lehtë hoqi grepin, mos t'i rrjedh gjak.

Peshku falënderoi fëmijën shumë
Dhe i gëzuar kërceu në ujë- bëlldum.

Pastaj doli përsëri në syprinë
Peshkatarit i la porosinë:

- Nëse e lëshon grepin sërish në valë,
Jam mbushur mend, s'gaboj or djalë.

Fëmija i gëzuar që shpëtoi jetë
Mbeti pa peshk, po në shpirt i qetë.

 

(1997)

 

 

PISHTARËT E DITURISË
/Mësuesve veteranë/

 

Erdhën bashkë me shkronjat
Dhe dashurinë në zemër,
Nga Shqipëria Mëmë
Në Kosovën– Bijë trime,
Në vatrën e vëllait
Plot kalamaj të uritur
Për dije sa për bukën.

Dhe na i hapën shkollat,
Dhe na e ndritën mendjen,
Dhe na e shtuan shpresën,
Me shkronjat fanar drite,
Me shkronjat atdhetare,
Dhe na e shtuan rritën
Nga pjerrët– vertikale.

Ne për jetë borxh ua kemi
Një falënderim dhe zotim:
S’do t’i harrojmë prore
Këta të arsimit pishtarë,
Këto statuja– përmendore
Dhe hapin s’do ta ndalim
Deri në fitore

Tiranë, 1.11.1996

 

 

Bajram KABASHI fale token e vet ne Kosove per themelimin e Qendres Kulturore Arbrore “Papa Kelmendi XI”!

Vijon teksti i plote origjinal nga Bajram KABASHI : NISMË ATDHETARE: FALI TOKËN NË GURRAKOC TË BURIMIT PËR NGRITJEN E QENDRËS KULTURORE ARBËRORE “PAPË KELMENDI XI” PONTIFEX MAXIMUS. (Projekt-ide për të cilën kërkoj edhe përkrahjen e të tjerëve)

Papë Kelmendi XI (Papa Clement-i XI) ka prejardhje prej një familjeje bujare të Veriut të Shqipërisë. Familja e tij luftoi përkrah heroit tonë kombëtar, Gjergj Kastrioti Skënderbeu, për çlirimin e Shqipërisë nga pushtimi i Perandorisë Osmane.

Për shkak të kësaj përkrahjeje edhe kjo familje, si shumë familje të tjera fisnike shqiptare, pas pushtimit otoman të tokave shqiptare, u detyrua të largohej nga Shqipëria për në Itali. Atje veprimtaria politike dhe intelektuale e kësaj familjeje vazhdoi të japë ndihmesën e vet të madhe në zhvillimet shoqërore.

Dhe një nga pinjollët e kësaj familjeje është, pikërisht, Gjon Françesk Albani (Giovanni Francesco Albani) apo i ardhshmi Papë Kelmendi XI i lindur më 1649, në Urbinë (Urbino), e vdiq më 1721 , në moshën 71 vjeçare, dhe varrosnë Bazilikën e Shën Pjetrit në Romë. Prej vjetit 1700 e deri në vdekje mbeti udhëheqës i kishës katolike.

Si çdo papë, edhe Papa Kelmendi XI, bëri ndërmarrje të rëndësishme gjatë kohës derisa ishte në krye të kishës. Gjatë papatit të tij Italia veriore u pushtua dhe u sundua nga mbretëria e Spanjës dhe Kelmendi XI u desh të mbajë njëfarë neutraliteti politik të kishës. Ai ndërtoi shumë kisha, ura, fontana dhe galeri. Ishte themelues i gërmimeve të para arkeologjike në katakombet romane. Por nën patronatin e tij të drejtpërdrejtë Biblioteka e Vatikanit u furnizua edhe me libra orientalë.

Ndihmesa e tij e jashtëzakonshme është edhe në një plan tjetër: Papa Kelmendi XI asnjëherë nuk harroi gjakun dhe rrënjët e tij, edhe dy shekuj pas shpërnguljes në Itali të familjes së tij, edhe pasi u bë kreu i Kishës Katolike, d.m.th., Papë, me gjithë detyrat e tij shumë të rëndësishme baritore, kulturore dhe politike në kohë shumë të trazuara. Me shembullin e tij ai ishte dhe mbetet një nga personalitetet shembullore në historinë e atdhetarizmit shqiptar.

Papë Kelmendi XI - Stema e Kelmendit XI

Papë Kelmendi XI është nismëtar i drejtpërdrejtë i Koncilit apo Kuvendit të Arbënit (1703) [origj. Concilli i dheut Scciypniis, baamun n'vjet 1703 n'coh t'Paps scchyptarit Clementitt t'gnimdheitit], një Kuvend që synonte ringjalljen shpirtërore shqiptare. Kuvendi i Arbënit kërkonte jo vetëm riorganizimin e administrimit kishtar por edhe organizimin e mësimit të gjuhës shqipe.

Në kohën e Papë Kelmendit XI, Francesco Mario da Lecce-ja hartoi dhe botoi edhe Gramatikën e Gjuhës Shqipe (1716) dhe shkroi fjalorin e gjuhës shqipe, i cili ka mbetur i pabotuar deri në ditët e sotme.

Po ky Papë bëri edhe ndërmarrjen më të jashtëzakonshme, të papërsëritshme jo vetëm deri në ditë tona por edhe për shumë kohë të ardhshme duke nisur përmbledhjen e të gjitha dokumenteve që lidhen me Ilirinë e lashtë, përmbledhjen në 11 vëllime të Ilirisë së Shenjtë (Illyricum Sacrum). Kjo bëri që historia iliro-arbërore, të mos zhduket kurrë nga kujtesa njerëzore. Këto dukumente, një nga një, vërtetojnë lashtësinë e etnisë e të gjakut tonë në këto troje. Prandaj, nëse për asgjë tjetër, vetëm për këtë ndërmarrje emri i Papë Kelmendit XI, i Gjon Françesk Albanit tonë meriton të jetë në panteonin e bijve më të ndritur kombëtarë. Ai është biri i këtij kombi që shpëtoi kombin e vet nga harresa e plotë.

Vetëdija e lartë e një njeriu të këtillë të jashtëzakonshëm si Papë Kelmendi XI, atdhetaria shembullore dhe dashuria e tij për ruajtjen dhe kultivimin e gjuhë shqipe kanë ngjallur tek unë gjithmonë respektin dhe adhurimin e përhershëm. Sa më shumë që kam lexuar dhe kam mësuar për këtë Arbëror të madh, aq më shumë më është shtuar krenaria dhe adhurimi për të. Dhe aq më shumë jam ndier i turpëruar që më parë nuk e kam njohur dhe nuk e kam ditur figurën e tij. Si shqiptar ndihem borxhli ndaj tij, por edhe ndaj një vargu të tërë atdhetarësh të lënë menjanë për shkak të paragjykimeve politike, kulturore e fetare të kombit tonë. Gjithmonë kam pasur bindjen se një komb i cili nuk është mirënjohës ndaj bijve më të zgjedhur dhe më të përkushtuar të tij do të mbetet gjithmonë në errësirën e padijes dhe nën hijen e marrëzisë. Borxhi ynë ndaj këtyre njerëzve, ndaj veprave të tyre fisnike duhet të jetë detyrë atdhetare e çdo Shqiptari. Prandaj, duke u nisur prej këtyre bindjeve të çiltra dua të filloj këtë nismë për “Coat of Arms of Pope Clement XI” , sjelljen në Atdhe të kujtimit dhe veprës së Bijve apo më mirë Etërve të Arbërisë.

Duke parë se institucionet kulturore shtetërore shqiptare nuk janë duke bërë punën e dëshiruar e të duhur në drejtim të ringjalljes shpirtërore të kombit tim, mendoj se populli shqiptar duhet të gjejë vetë mënyrat për të dalë nga kjo gjendje amullie. Unë kisha dashur që nisma ime të jetë vetëm fillimi i asaj që do të ishte ndriçim i plotë dhe i vërtetë kombëtar.

Duke qenë i vetëdijshëm se në këtë rrugë vjen një kohë kur fjalët mbarojnë dhe duhet të nisin veprimet konkrete, unë, Bajram Kabashi, me banim në Norvegji, në pajtim të plotë me familjen time, fali tokën time në Gurrakoc të
Burimit (Komunës së Istogut), me sipërfaqe 1000 metra katrore, me qëllim të ndërtimit të një Qendre Kulturore Arbërore, e cila do të merrej kryesisht me hulumtimin, botimin dhe editimin e të dhënave të shekujve që janë lënë në harresë deri në ditët e sotme. Ai Institut dëshiroj të quhet ’Papë Kelmendi XI’, Pontifex Maximus.
I vetëdijshëm se për Papa Kelmendin e XI-të në të ardhshmen do të bëhet edhe më shumë në nivelet institucionale të popullit shqiptar, megjithatë, si bir i këtij populli që vazhdimisht duhet ta ndriçojë rrugën e vet të dhimbshme nëpër histori, në kërkim të identitetit të cënuar, e shoh të nevojshme që për kujtim të këtij njeriu, atdhetari e fetari të madh, të veprës së tij largpamëse, të jashtëzakonshme në favor të kombit, t’i them: ’Papë Kelmendi XI, Bir dhe Atë i këtij populli, urdhëro në tokën arbërore’. Në këtë mirëseardhje dëshiroj që të bashkohen sa më shumë arbërorë kudo ku janë që “Festën e rikthimit” ta bëjmë edhe më të madhërueshme.

Dëshiroj të deklarohem personalisht ashtu sikurse edhe në emër të familjes sime që toka ime në Gurrakoc të Burimit, mu në qendër, në vendin ku kryqëzohet rruga Pejë-Mitrovicë dhe Istog (Burim) - Klinë, definitivisht i takon Papa Kelmendit të XI-të, Arbërorit, andaj të tjerëve u takon që ta shpiejnë përpara idenë time e të familjes sime. I qoftë falë toka ime sepse është edhe toka e tij, e çdo shqiptari zemërbardhë e atdhetar!

Jam i gatshëm që të bashkëpunoj me të gjithë ata, institucione apo individë, të cilët kanë ide për ta pasuruar këtë Nismë qoftë me ide, qoftë me ndihmesa materiale për t’i dhënë formën konkrete projektit tim tashmë të shfaqur në formë ideje. Të gjithë ata që në çfarëdo mënyre do ta ndihmojnë realizimin e këtij projekti, paraprakisht i falënderoj nga zemra duke ua shprehur mirënjohjen time më të thellë.

Vëllazërisht, Bajram Kabashi më 28 nëntor 2007 Norvegji

-------------------

Qazim Bllaca - njëri nga shtatë drejtuesit kryesorë të lidhjes së Dytë Shqiptare të Prizrenit
E shtune, 09-02-2008, 10:09pm (GMT+1)

Nga Rexhep Shahu

I

Tridhjetë vjet nëpër ferrin dhe burgjet komuniste në Kosovë e Shqipëri

Qazim Bllaca, njëri nga të gjashtëmbëdhjetë fëmijët e Ramë Bllacës, patriotit që kishte penguar planet serbe për shpërnguljen e shqiptarëve në Turqi dhe këtë e kishte paguar me jetë, ndoqi gjurmët e të jatit dhe gjatë Luftës së Dytë Botërore përdori gjithë potencialin e vet intelektual për t'iu kundërvënë planeve shfarosëse çetnike dhe këtë edhe ky e pagoi me tridhjetë vjet burg në Kosovë e Shqipëri.

Të hënën, në moshën 90-vjeçare(18 korrik 2005), vdiq në Prizren Qazim Bllaca, njëri nga intelektualët e parë të Kosovës, një nga themeluesit e Lidhjes së Dytë të Prizrenit, gjatë viteve 1942-1944 deputet për Kosovën në Kuvendin Kombëtar të Shqipërisë me seli në Tiranë dhe nënministër në Qeverinë e Rexhep Mitrovicës. Është njeriu që kaloi mbi 30 vjet në burgjet komu­niste të Kosovës e të Shqipërisë, për të përfunduar në një heshtje të paza­konshme për personalitete të tilla gjatë dekadave të fundit të jetës në Prizren, pas kthimit nga Shqipëria në vitet e shtatëdhjeta, një kthim që kishte shqetësuar Beogradin, por që asokohe nuk e pati forcën ta trazonte përsëri. Ishin Mahmut Bakalli dhe Asllan Fazlia, dy funksionarë poli­tikë - të Partisë dhe të pushtetit, që e ndihmuan. Po japim në vazhdime shkrimin që autori e kishte hartuar deri sa protagonisti ishte gjallë.

Iu bashkua gjermanëve për t'i luftuar çetnikët serbë

Vështirë të ketë njeri aktiv në botën shqiptare, aktiv për të ditur rreth historisë sonë kombëtare rreth qëndresës kombëtare, sidomos gjatë Luftës së Dytë Botërore dhe dekadave të sundimit komunist, që të mos ketë dëgjuar për Qazim Bllacën.

Qyteti i lashtë i Prizrenit dhe Suhareka e kanë pritur dhe shpallur hero që ditën e parë të hyrjes së tru­pave gjermane në Prizren gjatë Luf­tës së Dytë Botërore. Sepse, Qazim Bllaca ishte ai njeri që i thirri në ndihmë trupat gjermane për të shpë­tuar shqiptarët prej masakrave të ushtarëve dhe çetnikëve serbë në Bllacë, Suharekë e më gjerë. Qazim Bllaca i doli atëherë në rrugë auto­kolonës gjermane, që vinte nga Qafa e Duhlës për në Prizren, dhe u dha ushtarëve gjermanë një letër të shkruar prej dorës së tij në gjerman­isht, në të cilën u tregonte se serbët po bënin kërdinë mbi popullsinë civile shqiptare, po i vrisnin e masa­kronin vetëm pse ishin shqiptarë etnikë në trojet e tyre, dhe u kërkonte ndihmë gjermanëve. Dhe ashtu u bë. Ushtarët gjermanë i vunë përpara çetnikët serbë dhe shpëtoi Bllaca e fshatrat përreth. Shpëtoi Suhareka, Prizreni e krejt Kosova. Po atë ditë Qazim Bllaca u priu gjermanëve, duke udhëtuar në krye të autoko­lonës gjermane, në automjetin e parë të saj drejt Prizrenit. Ai ishte njeriu që prezantoi shqiptarët para armatës zulmëmadhe gjermane. Udhëtoi me oficerët gjermanë, pa me sytë e tij se si kapitullonin serbët para gjermanë­ve, ata serbë që zi e gjëmë u k ishin shka­ktuar shqiptarëve brez pas brezi.

Patriotizmin e trashëgoi nga i ati, Ramë Bllaca

Natyrisht, aq sa i ka premtuar ajo kohë udhëtimi, Qazim Bllaca u ka folur oficerëve gjermanë për shqiptarët, për vuajtjet e tyre nën thun­drën serbe, për hiret e virtytet e bukura të shqiptarëve, për zakonet e lavdërueshme të tyre. Por sado pak t'u ketë folur Qazimi gjermanëve mirë për shqiptarët e keq për serbët, edhe vetë prezenca e tij i ka mikluar e bindur oficerët gjermanë për fis­nikërinë e shqiptarëve. Sepse realisht gjermanët kishin hasur në një fisnik shqiptar, i cili po u kërkonte ndihmë atyre të shpëtonte prej bar­barëve serbë bashkëkombësit e tij shqiptarët. Dhe kështu autokolona gjermane e grirë nga autovetura, ku rrinin dy oficerë gjermanë dhe Qazim Bllaca, hyri në Prizren, ku u pritën realisht si shpëtimtarë të shqiptarëve. Shqiptarët s'kanë pasur dhe s’kanë droje për këtë. Prizrenasit janë ndjerë mase të qetë e të lumtur bash pse kanë parë në krye të autokolonës germane Qazim Bllacën, të cilin e njihnin se ishte rritur e shkolluar në këtë qytet të lashtë, historik e krenar shqiptar. Që e njihnin si birin e patriotit të madh shqiptar Ramë Bllaca, i cili kishte kundërshtuar zbrazjen e Kosovës prej racës shqiptare, zbrazje e cila do të realizohej në bazë të marrëvesh­jeve të turpshme serbo- turke, birin e këtij deputeti shqiptar të parlamentit jugosllav, të cilin çetnikët serbë e vranë në pabesi, se nuk e mundnin dot.

Prizrenasit janë ndjerë ngrohtë që Qazim Bllaca, biri i patriotit Ramë Bllaca, është me oficerët gjermanë. Dhe që nga ajo ditë, Qazim Bllaca është hero në Prizren. Ani se veprim­taria e tij e mëvonshme është e bujshme në dobi të kombit e të çësht­jes shqiptare në tërësi, ani se kalvari i vuajtjeve të tij nëpër burgjet komu­niste, si ndëshkim pse ishte dhe është shqiptar, ia lartëson edhe më meritat e tij. Ani pse dashuria për Shqipërinë, për kombin, ani pse sakrificat dhe shërbimi ndaj tij në funksione nga më të nderuarat, u bënë shkak të torturohet tridhjetë vjet nëpër ferrin e burgjeve komu­niste në Kosovë e Shqipëri.

Pas misioneve patriotike - në burg

Të përpiqesh që të rrokësh jetën e një personaliteti si Qazim Bllaca, është e vështirë, pasi përmasat e tij nuk zvogëlohen dot. Ndryshe do të ishte të shkruhej një libër për këtë njeri. Atëherë mund të shënoje diçka për të. Ndërsa ne në rastin tonë, vetëm mund të cekim telegrafisht jetën dhe bëmat e tij. Vetëm mund të themi shumë shkurt, se është i vetmi njëri i mbetur gjallë, si njëri ndër nismëtarët dhe njëri nga shtatë drejtuesit krye­sorë të Lidhjes së Dytë Shqiptare të Prizrenit të 16 shtatorit të vitit 1943. Është nënprefekti i parë i Suharekës kur u bë admin­istrata shqiptare në kohën e Luftës së Dytë Botërore në Prill 1941. Është kryetari i parë shqiptar i bashkisë së Prizrenit që në qershor 1941. Gjatë viteve 1942 -1944 zgjidhet deputet për Kosovën në Kuvendin Kombëtar të Shqipërisë me seli në Tiranë, kohë kjo kur trojet etnike shqiptare, në pjesën dërmuese të tyre ishin bashkuar dhe qev­eriseshin nga administratë shqiptare. Në vitin 1943 emërohet nën ministër i ekonomisë kombëtare në qeverinë e Rexhep Mitrovicës, qeveri kjo e gjithë hapësirës shqiptare, qeveri kjo që kundërshtonte rreptë italianët që i kishin hequr Shqipërisë përfaqësitë e saj diplomatike jashtë, që i kishte cenuar flamurin kombëtar shqiptar etj.. Në këtë detyrë Qazim Bllaca qën­droi deri në nëntor 1944 kur e morën pushtetin komunistët në Tiranë dhe në Jugosllavi. Një muaj më vonë Qazimi arrestohet te dajat e tij në fshatin Budakovë të Suharekës, prej OZNA-s serbe dhe e burgosin në Prizren. Më pas e dërgojnë në burg në Prishtinë. Në qershor 1945 e ekstradojnë në burgun e Tiranës. Por në vend që komunistët shqiptarë ta lëshonin prej burgut, në Tiranë fillon kalvari i llahtarshëm i torturave e i vetmisë. Dy vjet hetuesi. Më pas gjykata ushtarake e dënon me njëzet vjet burg të rëndë. Pastaj nga burgu i vogël qeli në Burrel e Tiranë, e hed­hin në një burg më të madh - intern­im në fshatin Shtyllas në Levan të Fierit për 13 vjet. Dhe gjithë kjo udhë e mundimshme ferri, vetëm e vetëm pse qe shqiptar, pse e deshi Shqipërinë, Kosovën, kombin të cilit i përkiste, pse bëri për ta, pse sakri­fikoi për ta, pse urrente serbët të cilët veç të zeza i kishin sjellë kombit shqiptar.

Të heshtësh për Qazim Bllacën, për këtë shqiptar vigan, fisnik gjith­sej, siç ka heshtur historiografia jo­në, gazetarët dhe shkrimtarët shqiptarë, është njëlloj sikur të kalosh në këmbë bri një mali të lartë e të thuash se nuk e kam parë malin. Gjithsesi është një mëkat i ynë. Se nuk i kemi trokitur në derë këtij njeriu që të mëson si të jesh shqiptar i denjë, që të mëson se si të nderojnë të tjerët, që të mëson se si e pse të jesh krenar që je shqiptar. Sa na është dashur e s'e kemi thirr kur kemi ecë nëpër terr. E shpesh mendoj se nuk kemi dashur të na e tregojë udhën. E kemi dashur terrin, qorrsokakun. Se nuk kemi qenë fisnikë që ta thirrnim Qazimin e shokët e tij. Kemi pasur ngaherë drojën se na zë nën vete. Se nuk kemi guxuar as t'i rrimë përballë për shkak të madhështisë së tij, për shkak të potencës së tij.

Qazimi, i treti nga 16 fëmijët e Ramë Bllacës

Qazim Bllaca, i treti djalë ndër 16 fëmijët e Ramë Bllacës, u lind në fshatin Bllacë të Suharekës, me 9 maj 1915. Fëmijëri e pazakontë për këtë djalë i cili pati privilegjin që i ati i tij shumë i njohur ta përkëdhelte dhe ta mbante me vete në odat e burrave të cilat në atë kohë e thuajse gjithmonë për shqiptarët kanë qenë univer­sitete të filozofisë e urtisë popullore. Por fat ishte për këtë djalë se në odat ku rrinte Ramë Bllaca flitej pa nda për hallet e popullit dhe për çështjet e mëdha të kombit. Se Rama ishte poli­tikan dhe për shkak të përgjegjësive që kishte marrë mbi vete, ai sun­donte me dije e urti odat e burrave. Përfitimi ishte i dyanshëm. Rama lazdrohej me Qazimin e ndërsa ky ngjizej me patriotizëm pasi në odën e Ramës vinin mysafirë të ndryshëm e nga të gjitha anët.

Ndonëse vetë Ramë Bllaca ishte deputet në parlamentin e Jugosllavisë, ai ishte njeri i pashkollë. Kështu, sipas tij, njeriu i pa shkol­lë është si njeriu pa sy. Ndoshta mu për këtë shkak, ai kishte vendosur që djalin e tij Qazimin ta shkollonte. Por atëhere Bllaca nuk kishte shkollë. Kështu që shkollimi mund të bëhej vetëm në qytete si Prizreni.

Pasi kishte mësuar në fëmijërinë e njomë në odën e burrave në prehër të Ramë Bllacës, pasi kishte dëgjuar e mësuar eposin legjendar të kresh­nikëve të bjeshkëve tona Mujo e Halili, po vinte dita që Qazimi të nda­hej nga familja e vendlindja e tij Bllaca për të nisur shkollimin sis­tematik.

Në moshën gjashtëvjeçare, pikër­isht në vitin 1921, një ditë të bukur, Qazim Bllaca hyp në prehër të babait të tij në atkinë e bardhë pasi për­shëndetet me nënën dhe të tjerët e familjes dhe i shoqëruar edhe nga tre - katër burra të tjerë niset drejt Prizrenit. Drejt atij qyteti që i ishte dukur se është në fund të botës dhe jo veç tridhjetë km larg vendlindjes së tij. Babai i tij kishte biseduar me do miq të vet që ishin prej Zhuri, por që ishin banorë të hershëm të Prizrenit, që djali i tij të rrinte në shtëpinë e tyre. Dhe kështu Qazim Bllaca që në moshën 6-vjeçare u bë edhe me një familje të dytë, që ishte familja e vëllezërve Hasan e Hysen Zhurit.

Sapo mbërrin në Prizren dhe ven­doset në këtë familje të re njomëzaku 6 vjeçar ndeshet  me vështirësi të shumta. Në familjen ku banonte flitej herë shqip e herë turqisht. Në shkol­lë mësohej në gjuhën serbe pasi nuk mund të mendohej për shkolla në gjuhën shqipe. Serbishtja ishte gjuha zyrtare e pushtuesit. Turqishtja për­dorej si gjuhë që të bën të dukesh me kulturë, të bën të dukesh qytetar. Ndërsa shqipen në atë kohë, si edhe sot në grupe të caktuara në Prizren e konsideronin si gjuhë të katun­darëve. Kështu pra që në moshën 6 vjeçare Qazim Bllaca detyrohet të përdorë tri gjuhë.

Ende pa e mësuar gjuhën amtare shqipe, duhej të mësonte serbishten që ishte gjuhë e mësimeve në shkollë. Duhej të mësonte turqishten që ishte gjuhë e përdorshme në familjen ku jetonte dhe gjuhë e rrugës dhe e shokëve me të cilët rrinte. Natyrisht që kjo nuk ishte e lehtë për një 6 - vjeçar. Aq më tepër ndjehej në pozitë të vështirë kur shkonte me pushimet e verës në Bllacë ku e përqeshnin shokët se nuk e fliste gjuhën shqipe si ata. Por pushimeve të verës ecte mirë me shqipen. E kur shkonte në shkollë prapë në Prizren e përqeshnin shokët e shkollës se e fliste më rëndë turqishten.

Sa mbaron shkollën fillore, regjistrohet në gjimnaz në Prizren. Kjo natyrisht me vështirësi pasi ser­bët nuk donin që nxënësit shqiptarë të shkolloheshin nëpër shkolla më të larta. Por edhe kur mundeshin të regjistroheshin shqiptarët në shkol­la të mesme, serbët gjenin mënyra për t'i larguar nga shkolla. Ose i rrë­zonin në provime, ose gjenin plot shkaqe për t'i larguar nga shkolla. Nga 20-30 nxënës shqiptarë që mund të fillonin gjimnazin, vetën dy-tre prej tyre mund ta vazhdonin e ta mbaronin. Veç këtyre vështirësive, për Qazim Bllacën kishte edhe probleme të tjera si shkaqe për ta thyer apo larguar nga shkolla. Edhe pse nxënës i shkëlqyer, ai rrezikohej sepse ishte i biri i shumë të njohurit Ramë Bllaca, që ishte halë në sy të serbëve për patriotizmin dhe shqiptarizmin e tij, për kundërshtitë e mëdha që kishte ai ndaj regjimit shovinist serb e veçanërisht kundër politikës serbe që kërkonte me çdo kusht ta shpopullonte Kosovën prej shqiptarëve duke i dëbuar ata edhe nëpërmjet mar­rëveshjeve të turpshme serbo - turke, të turpshme e antishqiptare për të dyja palët si serbët ashtu edhe turqit.

II

Shqiptarët në Kosovë vriteshin në Shqipëri - burgoseshin

Kryetari i Bashkisë së Prizrenit, deputeti i Kuvendit Kombëtar Shqiptar, nënministri i Ekonomisë Kombëtare, njëri ndër kryesorët në Lidhjen e Dytë Shqiptare të Prizrenit, Qazim Bllaca, arrestohet pse i ka kontribuar kombit të tij dhe fillon kalvarin e rëndë të burgjeve komuniste dhe të internimeve për " mëkatet " që kishte bërë në dobi të çështjes kombëtare shqiptare, për të kaluar nëpër burgjet e Kosovës e të Shqipërisë vitet e moshës më të mirë.
Duke qenë i paqetë në Prizren vetë Qazimi, por edhe Rama për të birin, ai vendos që ta dërgojë për studime diku larg ku të mos njihej se i biri i kujt ishte e të mos i kanosej kjo gjë si rrezik të birit. Për këtë ai zgjedh shkollën e mesme në Kragujevac të Serbisë ku kishte edhe një internat - konvikt. Kjo u bë e mundur prej Ramë Bllacës pasi si deputet që ishte në parlamentin jugosllav ai e njihte ministrin e Arsimit të asaj kohe dhe e rregulloi shkollimin e të birit në këtë qytet ku studionin kryesisht nxënës të Serbisë Jugore e të Maqedonisë. Në këtë kon­vikt, nga 300 nxënës vetëm 4 ishin shqiptarë bashkë më Qazim Bllacën. Njëri ishte Hajri Zeno, çam nga fshati Konispol i Sarandës, i ikur si emigrant i ndjekur nga Ahmet Zogu. Ky shok i Qazim Bllacës ishte më i rritur dhe stu­dionte në klasën e tetë. I dyti shqiptar në këtë shkollë të mesme në Kragujevac ishte Imer Rashidi prej rrethinave të Strugës që studionte në klasën e shtatë. I treti shok ishte Sokol Dobroshi prej Gjakove, edhe ky në klasën e shtatë. Ndërsa vetë Qazimi ishte në klasën e pestë.

Gjatë viteve të studimit në Kraguje­vac, Qazimin shkonte dhe e takonte i ati i tij Rama. Ia pati njohur edhe të tre shokët shqiptarë. Kishte një dobësi më të madhe për çamin Hajri Zeno sidomos për të folurën e tij në gjuhën shqipe.

Në qershor 1936 mbaron shkollën në Kragujevac dhe në vjeshtë të këtij viti fillon studimet e larta në fakultetin juridik në Beograd, duke plotësuar kështu edhe dëshirën e babait të tij Ramës. Fakultetin e vazhdon deri me 6 prill 1941 kur bombardohet Beogradi prej gjermanëve, kur edhe tre muaj do të diplomohej në drejtësi. Kështu lufta ia ndërpret studimet. Me trenin e fundit që largohej nga Beogradi me 6 prill 1941 Qazimi vjen në Kosovë, në Mitrovicë. Pas tri ditë udhëtimi në këmbë nëpër Drenicë, kthehet në vendlindje në Bllacë, i shoqëruar gjatë gjithë udhë­timit me studentin gjakovar Tahir Ibrani. Vjen në shtëpi i përmalluar pas dhjetë vjetësh shkollimi e mungese në vendlindje.

Serbët po hakmerreshin mbi shqiptarët për humbjet që i pësonin nga gjermanët

Babën Ramë nuk e gjen se ia kishin vrarë serbët. Ishte duke vazhduar Lufta e Dytë Botërore, luftë kjo që dashje pa dashje ishte në të mirë të shqiptarëve të Rogovës pasi do t’i çliro­nte për do kohë prej zgjedhës serbe dhe do të bashkonte pjesën më të madhe të trojeve shqiptare nën një administratë shqiptare me gjuhën shqipe, luftë kjo që do të bënte realitet për do vjet ëndr­rën e gjithmonshme shqiptare për të qenë një shtet e një komb.
Por pas vetëm tri ditë pushimi në familjen e tij në Bllacë, për Qazimin do të niste udha e gjatë në shërbim të atd­heut e të kombit shqiptar. Për të mësuar më shumë se ç'po ndodhte në Kosovë kur dihej se Gjermania kishte sulmuar Jugosllavinë Qazim Bllaca bashkë me kushëririn e tij Zeqë Mehmetin dalin në Duhël ku ishte qendra e komunës dhe pastaj në Qafë-Duhël në udhën kryesore që lidhte Prizrenin me qendrat e tjera të Kosovës. Ndërkohë xhandarët dhe çet­nikët serbë ishin tërbuar për shkak të humbjes së ushtrisë serbe para armatës gjermane, dhe egërsinë e tyre, dufin e tyre po e nxirrnin duke vrarë e masakruar shqiptarë. Bash për këtë Qazim Bllaca kishte shkruar një letër në gjermanisht dhe donte t'ua jepte ushtarëve gjermanë kur të kalonin në rrugë, letër në të cilën ai u tregonte gjer­manëve se popullsia shqiptare është në rrezik zhdukje prej serbëve dhe ai u kërkonte ndihmë për të shpëtuar shqiptarët. Pas një pritje bukur të gjatë në udhë në Duhël, vjen një triçikël gjer­mane. Për ta ruajtur Qazimin se mos po i ndodhte gjë prej gjermanëve, Zeqë 3lehmeti ngre dorën me gjithë letër lart dhe tricikla gjermane ndalet. E marrin letrën ushtarët gjermanë, e lexojnë dhe vazhdojnë me shpejtësi në drejtim të Ferizajt apo Shtimes. Duke pritur se mos po vjen ndonjë autokolonë gjer­mane, ra nata. Ashtu në këmbë të dy nisen drejt Ferizajt me parandjenjën se do të vijë ndonjë autokolonë gjermane. Pasi e kalojnë Grykën e Carralevës, ja ku vjen një autokolonë e gjatë gjer­mane. i shmangën pak nga rruga. Kur afrohet xhipi i parë, Qazimi me atë pak gjermanishte që dinte u flet ushtarëve thonë të hipte në xhip dhe e marrin me vete. Gjatë rrugës Qazimi i tregonte një oficeri gjerman për situatën e vështirë nëpër të cilën po kalonin shqiptarët prej sulmeve e zhdukjeve fizike që ki­shin ndërmarrë serbët ndaj tyre. Kur autokolona gjermane mbërrin në Du­hël te komuna, disa tanke gjermane dhe mjete të tjera filluan të godasin kundër serbëve që dukeshin duke ikur nëpër shpatijet aty pranë. Pastaj autokolona gjermane rimerr udhë në drejtim të Suharekës e Qazim Bllaca vazhdon të qëndrojë në veturën që i printe autokolonës gjermane dhe t'u shpjegojë oficerëve gjermanë çfarë ata donin, por sidomos për reprezaljet serbe ndaj shqiptarëve që jetonin në trojet e tyre etnike.

Ngritja dhe rënia në hierarkinë e pushtetit shqiptar

Kështu duke shoqëruar autoko­lonën gjermane që në Prizren e kudo në Kosovë pritej mirë pasi gjermanët po dëbonin serbët prej Kosove dhe shfaqnin simpati për shqiptarët, Qazim Bllaca hyn në Prizren. Që nga ajo ditë në memorien e njerëzve që e njihnin dhe po e shihnin mes gjermanëve, Qazim Bllaca nis e lartësohet, nis e lavdërohet prej popullit shqiptar. Dhe prania e tij mes gjermanëve i kon­siderohet bëmë e madhe në dobi të shqiptarëve, siç edhe ishte në të vërtetë. Nga Prizreni ai e shoqëron autokolonën gjermane deri në fshatin Vlashnje të Vrrinit ku autokolona pas një pushimi disaorësh pasi ia kishte arritur qëllimit - mundjen e ushtrisë serbe - kthehet përsëri në drejtim të Shtimes e për më tej. Me gëzim të ligjshëm brenda vetës për sa kishte bërë, por edhe me një trishtim të brendshëm pasi kishte mësuar prej ofi­cerëve gjermanë kur pushonin në Vlashnje se Shkupi nuk do t'i jepej Shqipërisë por Bullgarisë, Qazim Bllaca e shoqëron autokolonën gjer­mane në kthim deri në Shtime dhe aty ­kërkon të zbresë. Aty natën vonë nda­het prej gjermanëve për t'u kthyer mbrapsht për në Bllacë ku dhe qëndroi vetëm disa ditë.

Pasi qëndron dhe pushon vetëm pak ditë në familje, i vjen lajmi se duhet të paraqitet në qendër të Prefekturës në Prizren që kishte nisur të vepronte si administratë e re shqiptare. Sapo shkon në Prizren ia komunikojnë emërimin si nënprefekt i Suharekës. Kështu u emërua nënprefekti i parë i Suharekës si administratë e re shqiptare që po kon­solidohej me shpejtësi, në gjuhën shqipe dhe nga shqiptarë. Por këtë detyrë Qazim Bllaca e ushtron vetëm tre muaj. Pasi Komisariati i Lartë Civil për Kosovë, Strugë e Dibër, i cili ishte organi më i lartë qeveritar i asaj kohe, e emëron Qazim Bllacën kryetar të Bashkisë së Prizrenit. Këtë funksion të lartë në këtë qytet të lashtë në të cilin kishte hyrë vetëm 6 vjeç ai e ushtron për një vit me ndershmëri, devocion e dashuri. Kështu Qazim Bllaca u bë kryetari i parë shqiptar i Bashkisë së Prizrenit nën pushtetin e përgjithshëm shqiptar e kur shumica e trojeve shqiptare ishin të bashkuara e të drej­tuara nga administratë shqiptare. Ai kështu pati mundësinë fi shërbejë këtij qyteti që e kishte rritur, këtij qyteti ku jetonte familja e mikut të babait të tij Hamdi Saraçit (Bytyçi), nëna e tij Meleqe Hanëmi që ishte kujdesur aq shumë për Qazimin.

Pas një viti në këtë detyrë, kur administrata shqiptare po konsolido­hej, Qazim Bllaca zgjidhet deputet për në Kuvendin Kombëtar në Tiranë bashkë me deputetët e tjerë të trojeve të lira të Kosovës.

Fillon jeta e ngjeshur e aktive poli­tike e kombëtare për çështjet që shqiptarët i kishin në rend të ditës si konso­lidimin e pushtetit dhe shtrirjen e tij kudo në hapësirat shqiptare. Në shta­tor të vitit 1943 Qazim Bllacën e gjejmë njeri shumë aktiv në komisionin nis­mëtar për themelimin e Lidhjes së Dytë Shqiptare të Prizrenit. Në kuvendin e parë të kësaj Lidhje të Dytë Shqiptare të Prizrenit që fillon punimet me 16 shtator 1943 dhe ku marrin pjesë përfaqësues nga gjithë qendrat Shqiptare, Qazim Bllaca zgjid­het anëtar i Komitetit Ekzekutiv të Lidhjes që përbëhej nga shtatë anëtarë. Në vitin 2002 është i vetmi njeri i gjallë nga kryesorët e Lidhjes së Dytë Shqiptare të Prizrenit.

Po në vitin 1943, një muaj më vonë e pikërisht në tetor 1943, Qazim Bllaca zgjidhet delegat i rrethit të Suharekës për në Kuvendin Kushtetues të Shqipërisë që u mbajt në Tiranë në tetor 1943. Ky kuvend kombëtar nxori edhe qeverinë e tij. Kryeministër u caktua Rexhep Mitrovica. Duke ia njohur aftësitë dhe meritat si dhe përcaktimin për çështjen kombëtare. Qazim Blla­cën e emërojnë nënministër të ekonomisë kombëtare. Detyrën e nënministrit në qeverinë e Rexhep Mitrovicës e ka ushtruar deri në nëntor 1944 kohë kur erdhën komunistët dhe morën pushtetin në Tiranë.

Arrestimi në fshatin Budakovë

Tani fillon absurdi. Tani fillon koha e zhgërryerjes së heronjve. Fillon epoka gjysmëshekullore e mosmirën­johjes, e fshirjes së kujtesës historike kombëtare, epoka e varrosjes së vlerave kombëtare. Mashtrimi i madh ishte bërë. Më i madhi mashtrim në historinë e kombit shqiptar. Kosova iu la Titos, iu la Jugosllavisë se ashtu deshi Titoja. Dhe Tirana u bë vartësja më besnike e Titos. Shqiptarët mbetën pa atdhe. Në Kosovë vriteshin - në Shqipëri burgoseshin. Ose në Shqipëri vriteshin - në Kosovë burgoseshin. Për të vërtetuar se qeveria e Tiranës ishte nën urdhrat e Beogradit u deshën vetëm pak ditë. Dhe shembulli i madh u dha. Qazim Bllaca me atribute të shumta për çështjen kombëtarë nuk ka vend më në Shqipëri. Vjen në Kosovë. Por me 24 dhjetor, veç një muaj pas marrjes së pushtetit komunist në Tiranë, arrestohet në fshatin Budakovë te dajat e tij, prej forcave partizane të OZNA-s, forca partizane këto që komandoheshin prej Ali Shukrisë. E dërgojnë në Suharekë bashkë me pesë të arrestuar të tjerë dhe prej andej i dërgojnë në OZNA-n e Prizrenit. Sa e mbrapshtë kishte ard­hur koha. Kryetari i Bashkisë së Priz­renit, deputeti i Kuvendit Kombëtar Shqiptar, nënministri i Ekonomisë Kombëtare, njëri ndër kryesorët në Lidhjen e Dytë Shqiptare të Prizrenit, arrestohet pse i ka kontribuar kombit të tij dhe fillon kalvarin e rëndë të burgjeve komuniste dhe të intern­imeve për "mëkatet" që kishte bërë në dobi të çështjes kombëtare Shqiptare.

Pas një jave, dhe pikërisht me 31 dhjetor 1944, natën e vitit të ri e trans­ferojnë nga Prizreni në burgun e Prishtinës ku e mbajnë deri në qershor 1945. Pastaj e kthejnë për në burgun e Prizrenit. Por, veç për dhjetë ditë. Pastaj e nisin për në burgun e Tiranës. Kosova nuk po e mbante më birin vet, heroin e vet... Se nuk ia duronte dot shqiptarizmin. Dhe po ia shiste Tiranës komuniste. Që atje të lante "mëkatet" që kishte bëre Qazim Bllaca.

Nga qelia e vogël në qeli të madhe

Vetëm dhjetë ditë qëndroi në burgun e Prizrenit dhe jugosllavët e dorëzojnë tek organet e sigurimit të shtetit të cunguar shqiptar Për të dhënë llogari atje pse kishte kërkuar e luftuar për tërësinë e Shqipërisë etnike, pse kishte organizuar e drejtuar punën për kon­solidimin e administratës mbarëshqiptare, pse kishte luftuar që Kosova të mos ndahej e Shqipëria të mos mbetej sakate, pse e kishte konsideru­ar të padrejtë e të paqenë kufirin Kosovë - Shqipëri. Por kjo që ishte në kundërshtim me marrëveshjen që kishin komunistët shqiptarë me jugosllavët, të cilët u kishin lënë të qev­erisnin vetëm Shqipërinë e sotme administrative dhe edhe këtë gjith­monë nën urdhrat e jugosllavëve.

Nga fundi i qershorit 1945 jugo­sllavët ua dorëzojnë Qazim Bllacën organeve të sigurimit të Shqipërisë. Dy ditë qëndron në burg në Kukës, tri ditë në burg në Shkodër dhe përfundon në birucat e sigurimit të shtetit në Tiranë. Pas do ditësh e dërgojnë në burgun e Tiranës, Dy- vjet hetuesi dhr në fund, në janar 1947 e nxjerrin në gjyq ushtarak në gjykatën e garnizonit të Tiranës dhe ku e dënojnë me 20 vjet burg të rëndë. Në fund të vitit 1947 e dërgojnë për të vuajtur dënimin në burgun e Burrelit. Pas nëntë vjet burg të rëndë në Burrel, e sjellin në burgun e Tiranës ku dhe plotëson gjithsej 17 vjet e gjysmë burg. Dy vjet e gjysmë burg i falën nga amnistitë.

Me 14 prill 1962 Qazim Bllaca lirohet nga burgu i Tiranës. Por pa ia hequr hekurat nga dora, pa e lënë të lirë asnjë ditë, ashtu të lidhur e dërgojnë në internim në fshatin Shtyllas në Levan të rrethit Fier. Nga qelia e vogël e burgut e hedhin në një qeli pak më të madhe ku duhej të provonte kushtet e rënda edhe të stërmundimit fizik. Pamundësia për të mbijetuar e detyrojnë të marrë rrezikun në sy për të ­provuar arratisjen nëpërmjet detit në Itali. Bashkë me dy shokë të internimit Qazim Vula nga Gjakova dhe Hazir Halimi nga një fshat i Vushtrisë vendosin të arratisën për në Itali me një barkë gjysmëmotorike. Këtë barkë e ndërtoi Qazim Vula që ishte mekanik dhe marangoz i zoti. Por mjerisht barka nuk u bëri ballë dall­gëve të detit. Dallgët e kthenin mbrap­sht dhe e mbushnin me ujë. Pas natës që e provuan udhëtimin dhe nuk eci, qëndruan edhe gjithë ditën të fshehur në bregdet për të pritur natën tjetër për ta provuar prapë udhëtimin për Itali. Por rojet bregdetare i shohin dhe i arrestojnë të tre.

III

Rikthimi në Kosovë pas tridhjetë vjetësh të kaluara në burgjet e Shqipërisë

Pas kthimit në Kosovë, më 1975, Qazimi, duke mos pasur se për çfarë të mire t'u tregonte njerëzve për Shqipërinë, vendos të mos u tregojë njerëzve as për të keqën, komunizmin, që e kishte mbërthyer për fyti Shqipërinë...Mbase edhe nuk do ta besonin njerëzit se Shqipëria vuante prej një regjimi komunist çnjerëzor e gjakatar, se nuk donin dhe nuk mundnin ta besonin.
Qazim Bllaca s'kishte veçse gjashtë muaj që kishte dalë nga burgu dhe jetonte në Shtyllas. Fati e deshi që të mos dënohej pasi me rastin e pesëdhjetëvjetorit të shpalljes së pavarë­sisë së Shqipërisë shteti shpalli amnisti për të gjithë ata që ishin të dënuar me pesë vjet burgim e poshtë. Qazim Bllaca dhe shoku i tij Hazir Halimi i Vushtrisë përfituan edhe se ishin shtetas jugosllavë. Ndërsa Qazim Vula u dënua me mbi dhjetë vjet burg. Pas një shkëputje të vogël prej Shtyllasit, Qazimin sërish e kthejnë në këtë fshat, sërish në ato punë stërmunduese në baltat e Myzeqesë.

Lajmi që e kishte pritur aq shumë kohë

Një dritë të vogël shprese, por që u shua shumë shpejt Qazim Bllaca e pa në vitin 1963, kur shteti shqiptar kishte vendosur ta kthente në Jugosllavi. Mbërritën në kufi dhjetë shqiptarë të Kosovës për të hyrë në Jugosllavi, por jugosllavët pranojnë vetëm tetë persona dhe Qazim Bllacën dhe një pejan nuk i pranojnë pasi nuk i kishin emrat në listën përkatëse.

Vetëm pasi priti edhe disa vjet të tjera në internim në Shtyllas të Fierit, i vjen një telegram nga i vëllai Adem ku e lajmëronte se Ministria e Jashtme Jugosllave e kishte pranuar riatdhesimin e Qazim Bllacës. Të njëjtin njoftim ia bëjnë edhe organet zyrtare në Shqipëri pas dy-tri ditësh. Përsëri nga Kukësi hyn në Kosovë. I lodhur. I dërmuar. I përmalluar. Veç viteve të rënda të burgut e internimit mbante ngarkuar mbi supet e tij barrë pa masë të rëndë mosmirënjo­hje, harrimi, lënie pas dore. Por ngushëllohej me mallin dhe dashur­inë e pashuar për Kosovën që e ndjente dhe e besonte se ishte veç shqiptare dhe veç e shqiptarëve dhe jo e kërmave jugosllave dhe e shërbëtorëve të tyre...

Në kufi e patën pritur vëllezërit Brahimi dhe Smajli si dhe djali i dytë i Brahimit. Fatmiri. Takon të motrën e vogël Bahtishahi, sheh në udhë dy vajzat e Hamdi Saraqit Medihaja dhe Ikballi të cilat kishin dalë për ta pritë pasi ende e konsideronin si pjesëtar të familjes së tyre. Kur mbërrin në Bllacë sheh se vetëm dy - tre vetë po njihte në shtëpi ndërsa të tjerët kishin lindur gjatë 30 vjetëve të mungesës së tij... Vijnë shumë njerëz për t'u takuar e përshëndetur me Qazim Bllacën. Ndjehej ngushtë të fliste për realitetin që kishte përjetu­ar e që kishte lënë pas në Shqipëri. Edhe se e ndjente se e gjurmonte UDB-ja, por edhe se nuk donte të sillte zhgënjim të shqiptarëve të Kosovës për Shqipërinë. Se pastaj do të vriste shpresën e shqiptarëve... Kështu du­ke mos pasur se për çfarë të mire tu tregonte njerëzve për Shqipërinë, ve­ndos të mos u tregojë njerëzve as për të keqën, komunizmin, që e kishte mbërthyer për fyti Shqipërinë... Mba­se edhe nuk do ta besonin njerëzit se Shqipëria vuante prej një regjimi komunist çnjerëzor e gjakatar; se nuk donin dhe nuk mund ta besonin...

Pasi qëndron dy vjet në Bllacë, ven­doset përfundimisht në Prizren, në këtë qytet që e njihte dhe e donte shumë. Vetminë ka bashkudhëtare të përditshme. Mundohet ta vrasë me leximin e shtypit dhe të ndonjë libri që i bie në dorë. Dhe jeton me shqetësimin e kombit, vuan vuajtjet e kom­bit. Gati shokuese ishte për Qazim Bllacën periudha e dëbimit masiv të shqiptarëve prej trojeve të tyre etnike. Gati sa nuk e realizoi Serbia ëndrrën e saj të çmendur për të pas­truar Kosovën prej racës shqiptare.

Por kjo ëndërr e ligë zgjati pak. Ata traktorë ngarkuar me të dëbuar që kalonin para shtëpisë së Qazim Bllacës që e zbrazën Kosovën, ata traktorë e rimbushën prapë këtë tokë të shenjtë me racën e gjinden shqiptare. Dhe vetëm për tre muaj. Nëse për ta zbrazur Kosovën u deshën muaj, për ta rimbushur u deshën vetëm pak orë dhe pak ditë... Dhe Qazim Bllaca i mbërthyer nga pamundësia e pleqëria lutet e shpre­son se populli i Kosovës dhe veçanër­isht intelektualët e Kosovës do të dinë që lirinë e arritur ta kurorëzojnë me pavarësi për Kosovën dhe pastaj me bashkimin e të gjitha trojeve shqiptare në një shtet unik. Ai shpre­son se ky ideal nuk vdes, shpreson se shqiptarët do ta arrijnë këtë gjë për të cilën Qazim Bllaca shkriu rininë, shkriu jetën e vet. Shpreson se nuk do të mund të instalohet kurrë më komunizmi në Kosovë.

Përmasat e Qazim Bllacës janë për­masat e qëndresës shqiptare. Janë përmasat e Kosovës heroike. Përmasat që të mahnisin. Ato të pan­johurat nga të gjithë. Le të përshën­desim shokët e miqtë e idealit të Qazim Bllacës... Duke parë se çfarë shokësh dhe miqsh kishte Qazim Bllaca, del më në pah, më në dritë per­sonaliteti i tij, ravijëzohet i plotë portreti i tij...

Shokët që s'mund t'i harronte

Duke qenë se jetoi veç pak vite fëmijërie në vendlindjen e tij Bllacë dhe gjashtë vjeçar u gjend në Prizren, këtu filloi të shënohet në shoqëri por edhe të shënojë shokët e miqtë. Si shok të parë e intim gjatë shkollës fil­lore për Qazimin do të bëhej Hysni Rudi me origjinë prej Gjakove por që me familje jetonte në Prizren. Por shpejt u ndanë pasi Hysniu me famil­je emigron në Shqipëri. Takohen bashkë pas shumë vitesh ndarje kur Hysni Rudi pasi kishte kryer akademinë ushtarake në Itali, vjen në Kosovë kur Kosova iu bashkua Shqipërisë në vitin 1941, si kapiten artilerie me ushtrinë shqiptare ku dhe dallohej për aftësi dhe trimëri në luftimet e atëhershme kundër for­cave serbo - malazeze dhe çetnike. Por Hysni Rudi, ky oficer i zoti shqiptar, në vitin 1945 ose 1946 pushkatohet në Shkup nga komunistët jugosllavë pse ishte nacionalist shqiptar. Shok tjetër i Qazim Bllacës në vitet e shkollimit në Prizren ishte edhe Sulejman Arapi po nga Prizreni si ndër më të afërtit mes shumë shokëve të tjerë të Qazimit. Ky shok i tij që ishte bërë okulist i zoti, ka qenë ndër të paret njerëz që ka shkuar dhe e ka takuar Qazim Bllacën kur është kthyer në Kosovë pas 30 vjet qëndrimi në burgje e internime në Shqipëri. Ndërsa për vitet e shkollimit në Kragujevac të tre shqiptarët që gjeti atje si studentë, i mbetën shokë të paharruar: Hajri Zeno çam nga Konispoli, Sokol Dobroshi prej Gjakove dhe Imer Rashidi prej Struge. Gjatë kryerjes së studimeve në Beograd, shokët më të afërt kanë qenë ata që bënin pjesë në organizatën studentore “Besa", organizatë kjo me ideale e program kom­bëtar shqiptar. Shokët më të afërt dhe aktivë kanë qenë Ibrahim Lutfiu nga Prizreni, Sokol Dobroshi prej Gjak­ove, Esat Berisha prej Gjilani, Shaip Kamberi prej Tetove, Shaip Mustafa e Avdulla Saqipi prej Presheve, Nexhip Deva prej Mitrovice, Tahir Ibrani e Xhevdet Pallaska prej Gjakove si dhe plot shokë të tjerë me të cilët në Beograd i lidhte shoqëria "Besa" por edhe largësia e dashuria për Kosovën për të cilën të gjithë ishin të përkush­tuar. Por në kujtesën e Qazim Bllacës nuk do të shlyhej përpjekja e përku­shtimi i Ibrahim Lutfiut, si themel­ues i organizatës "Besa", si prefekt i Mitrovicës dhe si i arratisur në mal e i ndjekur me tërbim prej jugoslla­vëve. Vdiq tragjikisht duke mos dashur të bjerë i gjallë në duart e jugosllavëve. Në vitet e organizimit të Lidhjes së Dytë të Prizrenit shok i shënuar për Qazim Bllacën është shoku i hershëm juristi gjilanas Esat Berisha. Të shënuar në kujtesën e Qazimit do të jenë Abdullah Musliu prej Ferizaj dhe Idriz Ajeti nga fshati Petreshticë. Këto të dy janë kujdesur shumë për Qazimin kur ky ndodhej i internuar prej italianëve në kampin famëkeq të Porto Romanës në Durrës. Se ishte shoqëri e miqësi jo e vogël tregon edhe ardhja prej Shkupi e Abdullah Musliut për ta takuar Qazimin kur ky u kthye në 1975-ën prej Shqipërie në Kosovë.

Ersekasi dhe labi që ia shpëtuan jetën

Por një miqësi e shenjtë do të jetë miqësia e Qazim Bllacën me intelek­tualin e madh që bëri 40 vite burg prej komunistëve shqiptarë Osman Ka­zazi. U bënë shokë e miq që kur Qazimi ishte qeveritar në Tiranë e Osmani i ri intelektual. Miqësia u trash kur u ndodhën të dy në burgun e Tiranës. Më pas të dy në burgun e Burrelit dhe të dy të internuar në kampin e Shtyllasit në rrethin e Fierit. Shok i shtrenjtë ideali për Qazim Bllacën në burg ka qenë shqiptari i madh Selman Riza i cili kishte jetuar më shumë në Shqipëri se sa në Gjakovë. Selman Riza e ka mbajtur me bukë në burg Qazim Bllacën, pasi Selmanit i vinin ushqime prej familjes e Qazimit jo. Dhimbje e pashërueshme ka qenë për Qazimin kur shteti i Shqipërisë me Koçi Xoxën xhelat ia dorëzoi Jugosllavisë Selman Rizën që të dëno­hej prej jugosllavëve. Me ikjen e Selman Rizës, Qazim Bllaca mbetet në vetmi të shumëfishtë në burg. Por fati e deshi që një ditë takimi në burg vjen për ta parë një shok pune i quaj­tur Skënder Gega prej Gjirokastre me të cilin kishin punuar kur Qazimi ishte në Ministrinë e Ekonomisë Kombëtare, por që ishin njohur vite më parë në Prizren, kur Skender Gega punonte në Komisariatin e Lartë Civil për Kosovën. Strugën e Dibrën, e Qazimi ishte kryetar i Bashkisë së Prizrenit. Kur e pa Qazimin në burg dhe në atë gjendje, Skënder Gega që të nesërmen filloi t'i dërgonte ushqime në burg prej famil­jes së tij, duke iu bërë Qazimit vëlla e shkuar të vëllait. Më pas del në skenë në rrethana të vështira për Qazimin edhe një shok tjetër i tij e i Skënderit, Muhedin Dino nga Libohova. Një ditë Skënderi e një ditë Muhedini i dër­gonin bukë e ushqime në burg Qazim Bllacës për dy vjet me radhë. Është shu­më pak vetëm artik­ulimi i mirënjohjes për këta dy shokë e familjet e tyre që i anë gjendur pranë Qazim Bllacës në rre­thana kritike. Vjen pastaj një shok bur­gu tjetër i Qazimit, nga një kënd tjetër i Shqipërisë, nga Ulqin­i. Cafo Ulqini, i vjetër në moshë, anti­serb e antimalazez i tërbuar që e pret në besë shteti i Shqipërisë. Në ku­shtet e vështira të burgut, kur duhej të flije për betoni, Qazim Bllacës i është gjendur dhe e ka ndihmuar një pejan i ardhur herët me familje në Tiranë Skender Taraku, i cili i sillte në burg shtroje e mbulojë. Shok i lartë ideali për Qazim Bllacën mbeti edhe shoku tjetër i burgut kolonel Sulejman Vuç­iterna prej Vushtrie, por që kishte emigruar në Shqipëri. Kontakti me këtë njeri, që ia kanë nxjerrë shpirtin në baltat e kënetës së Maliqit në Korçë ku e kanë mbuluar të gjallë, ka qenë shkollë e vërtetë për Qazim Bllacën. Në burgun e Burrelit Qazim Bllaca ka pasur rast të jetë me shumë shokë e të njohur të tij, njerëz të shquar atë kohë për veprimtari patri­otike e nacionaliste. Në rrethana të vështira kur burgu u jepte vetëm 500 gram bukë misri, ato mbanin gjallë njëri-tjetrin. 36 të burgosur në një dhomë me sipërfaqe 40 metër katrore ku ishte e pamundur të flije. Në dho­mën numër 8 të burgut të Burrelit, ku ishte Qazim Bllaca, iu bënë shokë dhe e ndihmuan për të mbijetuar dy të burgosur .më të rinj se ai. Ndonëse vetë Qazimi atëherë ishte 32 vjeç. Është fjala për Avni Bejkovën prej Erseke dhe Xhafer Butka prej Kolo­nje. Qazimin ata e ndihmuan veç të tjerave edhe me dashurinë që kishin ata për Kosovën martire. Gjatë viteve të qëndrimit me ta, ata asnjëherë nuk hëngrën pa Qazim Bllacën. Njëri shok që s’harrohet, Xhafer Butka ka vdekur në Londër, ndërsa tjetri, Avni Bejkova ka ardhur prej Tirane ku jeton dhe e ka takuar edhe në Prizren Qazimin. Shokë që s’harrohen për Qazim Bllacën janë edhe Kudret Kokoshi, ish-prokuror në gjykatën e Prizrenit, Abdulla Kama arsimtar nga Labëria, Xhevdet Kapshtica ish-prokuror gjykate në Korçë, Arshi Pipa prej Shkodre poet, shkrimtar e gjuhë­tar dhe të rinjtë shkodranë Maliq Bushati e Ruzhdi Barbullushi, të cilët të tre e kanë mbajtur shpesh herë me bukë në burg. Shokë që s'mund të harrohen janë edhe Ragip Meta që ishte dhëndër i Bajram Currit dhe vëllai i tij Xhevat Meta që ka punuar do kohë në Kosovë. Por është edhe një mik i veçantë që e ka shpëtuar prej stërmundimeve fizike Qazim Blla­cën. Pas nëntë viteve burg, e dërgojnë në punë në ndërtimin e aerodromit ushtarak tek Ura Vajgurore në Berat. Kur prej stërmundimeve gati po binte Qazimi, i del në ndihmë një djalë i ri prej Shkodre. Është fjala për Sami Repishtin. Ai ishte dënuar si student se pse e donte Kosovën. Pas 47 viteve pa u parë, kur Sami Repishti ka ard­hur nga Amerika në Kosovë, janë takuar bashkë me Qazim Bllacën si dy miq të vjetër...

Shokët e Qazim Bllacës janë të shumtë. Por këta që përmendëm janë disa. Dhe ne i përmendëm për të dhënë një përmasë tjetër të Qazim Bllacës. Përmasën e intelektualit të pranuar nga të gjitha trojet shqiptare. Përmasën e shqiptarit patriot që ka qenë gjithherë kundër ndarjeve të hapësirës shqiptare, kundër deni­grimeve që përpoqi të bënte dhe deri­ diku bëri diktatura komuniste në Shqipëri për krahina dhe rajone të ndryshme të hapësirës shqiptare. Qazim Bllaca ishte njëlloj shqiptar i dashur si për çamin nga Konispoli, si për ulqinakun, si për fierakun, tira­nasin, shkodranin, si për struganin, mitrovicasin, gjakovarin, pejanin etj. Ishte i dashur për të gjithë e me të gjithë ata që flisnin, mendonin e vepronin shqip si të parët e kësaj toke arbnore.

 

NGA POEZIA SHQIPTARE

Nezir Myrta

 

 

PËRKUJTIM
/Profesorit tim, Hasan Mekulit/


Heronjtë e Xhejms Xhojsit, Hygos, Dostojevskit, Shillerit, Getes, Shekspirit, e Plakun tok me Detin Hemingveian
edhe trenin në Borë të Kavabatas e Kometen e Hadajatit
heronjtë e Eskillit, Li Taj Po-se, Dantes e tej Homerit, Gilgameshin, Gargantuan e Pantagruelin
i solle të gjallë në Universitetin e Prishtinës në Kosovë!
I solle tek Të Mjerët e rij Hygian si Kopshtari i Tagoras

hyre burrë e mbete burrë në Universitetin e Prishtinës
me dukeshe më i madh se të gjithë ata kollosë boteror
sepse Ata ende nuk kishin hyrë në Universitetin tim

iu the tallazeve të detit të tërbuar shkurt e shqip: Unë di
t'i mbathi opingat kaçake
ende i ruaj në tavane kullash e gryka malesh...
koha e ligë ta ndali frymën e deshe zjarrin prometheik
a kthehet rruga thik'përpjetë kur luhet me mend e jetë
e bjeshka bjeshkës i gjuhet në gjoks nga lekundja historike

mendimi shkëmb rrokulliset Alpeve Shqiptare
i zihet fryma shkëmbit e shkëmbi shkëmb se shkëmb

në amfitheatrin botëror të studenteve

në Prishtinë...

(1978)

 

 NGA POEZIA BOTËRORE

 

Poezia Islame

 

"Hape gjoksin tim në do ta shohësh vrushkullin e lumit parajsor në shtrat tek kullohet ku trëndafilat e bardhë notojnë... (F.SH)

 

 

Nga Fatmir Muja

 

 

 

LETËR NGA VËLLAI

 

Paqja qoftë mbi ty!

I dashur vëlla!
Ne nuk po dimë më të përgjigjemi
Sepse kemi harruar si pyetet
Nuk po e shohim më të vërtetën si qiellin mbi det
Sepse po shikojmë pa menduar për sytë
e sytë shohin shumë, por jo veten

I dashur vëlla!
Në mes të shkretëtirës
Është lodhur një deve duke bartur ujin mbi shpinë
Dhe po vdes nga etja
Ndoshta edhe peshku do të vdiste sikur të ngopej me ujë
E uji lagë gjithçka përveç vetes

I dashur vëlla!
Kam qeshur pa e kuptuar pse erdha në këtë botë duke qarë
Kam qarë pa e kuptuar pse qesha symbyllur në djep
E dua dhimbjen që më zgjoi nga gjumi i jetës
i asaj jete që nuk do të doja të ishte e imja
sepse, kafazi sado që të jetë i gjerë
prapë kafaz është

I dashur vëlla!
Duke u mahnitur se po i dallojmë të gjitha ngjyrat
Harruam të mendojmë për dritën që na e mundësoi dallimin.
Në rrugën e Pishtarit Ndriçues
Ka dritë për të gjithë ata që nuk i mbyllin sytë para saj
Dritës nuk i duhet dikush të dëshmojë se ajo ekziston
Sepse ajo vetë dëshmon për veten
Prandaj, ka kohë që nuk po dimë të përgjigjemi
Sepse kemi harruar se çdo pyetje
e ka brenda edhe përgjigjen

I dashuri vëlla
Nëse jeton si ishull në mes të detit të paanë
Një ditë do të vijnë anijet e të zbarkohet tek ti
Sepse nuk kanë ku tjetër…
Në rrugët e jetës mund të ecin mirë
Vetëm ata që e dinë ku shkojnë
Ata që nuk dinë të ngrohen, digjen
Digjen pa menduar se zjarri djeg gjithçka përveç vetes



I dashuri vëlla!
Duhet ta pranosh tre herë se je i padijshëm
Për ta kuptuar se padituria është sëmundje pa dhimbje,
por më e dhembshmja
duhet të shkurorëzohesh tre herë nga kjo botë
për ta kuptuar se kjo i ngjanë një plake
e cila është fshehur nën vellon e nusërisë

Kur ndjehesh i vetmuar mes qiellit dhe tokës
Mendo si ndjehen qielli dhe toka që të kanë në mes
Toka s’është e jotja por ti je nga toka
Prandaj, thuaj ballit le ta puthë tokën
E atëherë do ta ndjesh dashurinë e qiellit

I dashuri vëlla!
Nëse mendja nuk mund ta qetësoj zemrën
Atëherë thuaj zemrës le ta qetësojë mendjen
Sepse atë që e kërkon mendja e gjen zemra
Të gjitha vitet që shkuan i takojnë vdekjes
Çdo perëndim i diellit është edhe lindje e tij
Nëse nuk do ta humbasësh kohën
Lutju Atij që është betuar në të

O Zot!
Më jep aq mend të kuptoj sa i pamend jam
Më jep aq dije ta kuptoj sa i padijshëm jam
Më jep aq forcë ta kuptoj sa i pafuqishëm jam
E kur ngadhënjej mbi tokë
Më bëj të mos harroj se prapë do të bëhem tokë!
O Zot! Unë që të kam vetëm Ty
I shikoj me dhimbje të gjithë ata që kanë çdo gjë veç Teje
E çfarë mund të ketë veç Teje?!
O Zot!

Arkivore

 

1

DEKORIMI I OFICERËVE JUGOSLLAVË, PJESË E TURPIT SHTETËTROR

 

Nga Eugjen Shehu

 

Dëshmitë e vetë historiografisë së shtetit amë Shqiptar e kanë përcaktuar qartë rolin e madh të të dërguarve të Beogradit për krijimin e Partisë Komuniste shqiptare në Tiranë. Ky rol në ato çaste ka qenë tejet percaktues po të kemi parasysh se komunizmi si doktrinë ishte fare i panjohur dhe për më tej, ai nuk mund t’i shkonte për shtat ndertimit moral të popullit tonë. Po të kemi parasysh se në vitet 1939-1940, në Shqipëri, Kosovë e Maqedoninë shqiptare, po rritej së tepërmi rezistenca nacionaliste për t’i ofruar si zgjidhje të vetme kombit tonë, kufijtë etnike të tij, atëherë do të bindemi plotësisht se “ndihma” e ardhur nga Beogradi nuk ishte as vëllazërore dhe as e sinqertë siç donin ta paraqisnin komunistët shqiptarë të atyre viteve. Shqiptarët kishin edhe një pershtypje të fuqishme për të mos i hapur dyert kanat për komunizmin. Kjo pershtypje lidhej sidomos me sulmin gjerman kundër Beogradit (prill 1941) ku me ç’rast në trevat të Kosovës e Maqedonisë Shqiptare u rikthyen ëndrra e vjetër e Shqipërisë etnike. Duam apo s’duam të kujtojmë sot, shqiptarët në krejt trojet etnike tona përpara se të dëgjonin përrallat komuniste ishin të vendosur të luftonin për të

vënë në jetë padrejtësitë prej të cilavve ende kullonte gjaku i ngohtë. Ndërkaq, disa prej ideatorëve dhe udhëheqësve të parë të grupeve komuniste në Shqipëri ishin futur në rrugë pa krye duke dashur të mirrnin flamurin e shpëtimtarit të kombit.

Ata kryen në vitin 1941 disa takime por në vend që të bashkoheshin për të shpalosur alternativa grindeshin për të ndarë karriget dhe për më tepër nuk kishin vizione të qarta se ç’far duhej të benin në ato momente. Tepër saktësisht përshkruhet kjo situatë e komunistëve shqiptarë në vitin 1941 në një raport të hollësishëm që Koço Tashko i ka dërguar në vjeshtën e vitit 1942 kryesise së Kominternit ku, pos të tjerave, shprehet: “Nga ana tjetër isha koshient se shokët e propozuar prej meje nga tërë grupet sado të sakrifikuar për çështjen dhe të pakursyer në punët, s’kishin përgaditjen politike të duhur për të qenë anëtarë të Komitetit Qendror (këtë fakt ma kishte cilësuar edhe shoku Miladin) domethënë për të kuptuar problemet politike dhe ekonomike të Shqipërisë... Këto të meta kryesore të tyre shpresoja të menjanoheshin deri sa të mblidhje Kongresi i Partisë prej qenies si instruktorë të dy shokëve jugosllav Miladin e Dushan. Me pak fjalë gjithë përgjegjësinë ua dorëzova këtyre dy shokëve (sado që s’kisha asnjë ide të së kaluarës së tyre) vetëm duke u bazuar në rekomandimin e Komitetit Qendror për Kosovë e Metohi, të Partisë Komuniste Jugosllave”.

(Arkivi Qendror i shtetit – Tiranë, Fondi 14 , dosja 5 , fleta 4 ).

Nga ky dokument autentik i njërit prej krerëve kryesorë komuniste në Shqipëri,në vitet 1940- 1944,merret lehtë me mend se marëdhëniet ndërmjet komunitëve të shtetit amë dhe atyre të Beogradit nuk mund të egzistonin si marëdhënie partneriteti po vëllezërore. Këto marëdhënie do të konceptoheshin që në fillim si marëdhënie vasaliteti ku të parët sllavët do të dirigjonin gjithë “bëmat” e komunizmit në Shqipëri ndërsa të dytët komunistët eservilosur shqiptarë do të përpeliteshin nëpër labirintet e politikave serbosllave,duke shitur nderin e tyre vetëm e vetëm për një copë karrige të përgjakur kur të “çlirohej” Shqipëria. Komunistët sllave duke parandjerë rrezikun e rritjes së lëvizjes nacionaliste shqiptare, lëvizje e cila që në fillim u shtri në krejt kufijtë etnike tona ndërhyri energjikisht në lëvizjen komuniste së paku për të dominuar këte e mandej në saje të dredhive të vjetra serbosllave të niste në trojet shqiptare luftën e egër vëllavrasëse. Kështu, në verën e vitit 1942 ata hodhën në nismën e tyre në Kosovë një trakt ku i bëhej thirrje popullit shqiptar këtu të rrëmbente armët për të luftuar kundër armikut të përbashkët, fashizmit. Ustallarët e Beogradit jo se donin lirinë e Kosovës, sepse po ta kishin dashur sigurisht ata do të kishin lejuar shqiptarët në trojet etnike të tyre, të paktën të jetonin pa ate kalvar vuajtjesh.

 

2

Por ata kërkonin të ngihej krye kundër fashizmit për të ruajtur të pandryshuar statukuonë e organizmit të kufijve pas vitit të mbrapshtë 1913. Ndonëse proklamata e shpërndarë në Kosovë, kishte poshtë edhe nënshkrimin e Partisë Komuniste shqiptare, ajo mirrej vesh menjëherë se ishte gatuar në guzhinën e Beogradit, me ç’rast edhe mungonin fjalët se çdo të bëhej të nesërmen me fatin e popullit shqiptar në Kosovë. Kjo pozitë e mjerueshme e komunistëve të shtetit amë,të cilët vinin në rend të ditës parrullat e tyre internacionaliste dhe harronin vuajtjet prej tre deceniesh,të vëllezërve të tyre prej gjaku dëshmohen vetë prej dokunetave të tyre, pikërisht në vitin 1942, komunistët e tiranës ishin të detyruar të dëshmonin se: “Për shqiptarët e Kosovës që përbëjnë 50-65 përqind të popullsisë së atjeshme si dhe dy të tretat e popullsisë së Shqipërisë së Vjetër (kufijt e vitit 1913) Partia e jonë ka heshtur sistematikisht duke thënë (fjalët e shokut Miladin) se kjo çështje s’na përket neve por i përket Partisë Komuniste Jugosllave”. ( Arkivi Qendror I shtetit - Tiranë. Fondi 14,dosja 5, fleta 11 ).

Edhe në vitet 1943-1944,bashkëpunimi i klikës komuniste tëTiranës me atë të Beogradit do të ishte percaktues sidomos në veprimet e atyre të parëve ndaj nacionalistëve shqiptarë. Diku e kam thënë krejt haptas mendimin tim se Mukja ishte shpresa e mbrame e shqiptarëve për të bashkëpunuar me njëri-tjetrin në luftën kundra pushtuesit. Por pikërisht pse mbrate me vete këtë shans të madh historik, Mukja u sabotua dhe anatemua për pesë decenie me radhë nga histriografia shqiptare. Pas- Mukja do të përbënte ndër faqet më të dhimbshme të popullit shqiptar, i cili ndonëse i coptuar në vitin 1913, ndonëse i sulmuar e kërcënuar dhe zhdukur prej grekërve, sllavëve e bullgarëve, tanimë provonte edhe thikën e ngulur tinëz në shpinë prej vëllaut me nanë. Pa dashur të sjell në këto radhë gjëmën e madhe e tragjike të luftës vëllavrasëse në Shqipëri në vitet 1943-1945, unë mundet natyrisht të pohoj se krejt idetë dhe organizimet e kësaj lufte kanë qenë të ideuara në Beograd, ndërsa Miladini e Dushani ishin veç zbatuesit e urdhërave të padronëve të tyre. Sidomos në ndjekjen ndaj nacionalistëve të shquar Shqiptar dora serbosllave do të shtrihej ngado. Prej asaj dore tradhëtare ranë në fushën e nderit trima të mëdhenj të kombit shqiptar. Dhe një pjesë e tyre duke parandjerë thikën pas shpinë sllavoshqiptar luftuan me armë në dorë kundra tyre,duke u shndruar në simbole të përjetshme të nacionalizmit shqiptar. Në krejt këtë maskaradë nuk kanë munguar as idelogjizimi i skajshëm bolshevik dhe as veprimet e fshehta serbosllave për t’i quajtur këta burra (që sot përbëjnë krenari kombëtare) si bashkëpuntor me pushtuesin sipas parimit paradoksal: O me ne, O kundra nesh !).

Në vitin 1945 klika komuniste e Tiranës duke iu përmbajtur tërësisht udhëzimeve të Beogradit nisi të konstruktojë modelet e para të diktaturës komuniste modele të cilat do të quheshin të veçanta në krejt Evropën Lindore për nga egërsia me të cilën u zbatuan. Ndër këto modele famëkeqe mund të përmendim shkurt vetëm njërin ate të përndjekjeve të krejt kundërshtarëve politik të tyre, familjarisht nëpër burgje apo kampe përqëndrimi sipas modeleve të huazuara nga Stalini. Mijërat e nacionalistëve shqiptarë u drejtoheshin në vitin 1945 togave të zeza të pushkatimit, burgjeve apo kampeve të punës për të vetmin “faj” se kishin luftuar për lirinë e Shqipërisë si edhe për kufijtë etnike të saj. Dhe përballë kësaj tragjedie të re Shqiptare duhej diçka butaforike, duhej diçka për t’i dhënë botës komuniste të kuptonte se qeveria shqiptare nuk kishte mendjen vetëm për punë të zeza. Dhe pikërisht në këto momente aq të dhimbshme për krejt kombin tonë, kjo qeveri enkas për të dhjetëfishuar tragjedinë shqiptare,zgjodhi pikërisht procedurën e dekorimit të dhjetra oficerëve serbosllav të cilët sigurisht ishin vrarë duke luftuar kundër forcave nacionaliste shqiptare. Me këtë akt të shëmtuar si turp kombëtar klika komuniste e shtetit amë kërkonte gjithashtu të thoshte fjalën

e vet lidhur me qëndrimin e saj pro idesë së Beogradit për t’u bashkuar në republikë të shtatë të krijesës jugosllave.

 

3

Kësisoj më 5 shtator 1945, në ish pallatin mbretëror në Tiranë u zhvillua një ceremoni tejet pompoze me pjesmarrjen e krejt qeverisë shqiptare si edhe përfaqsuesive diplomatike dhe forcave aleate në kryeqytet. Me tone oratorike Omer Nishani, në cilësinë e kryetarit të Këshillit Antifashist, lexoi vendimin e këtij Këshilli numër 117, datë 5 shtator 1945: Në bazë të propozimit të kryetarit të Qeverisë Demokratike të Shqipërisë dhe Komandant i Përgjithshëm i Ushtrisë Kombëtare, duke marrë parasysh se shumë personalitete të huaja të vendeve aleate gjatë Luftës Nacionalçlirimtare të popullit t’onë kanë kontribuar dhe ndihmuar me të gjitha mjetet në Luftën e popullit shqiptar qoftë brenda në Shqipëri krah për krah me ushtrinë tonë,qoftë jashtë Shqipërisë dhe për të shfaqur mirënjohjen e për ta shërbyer e nderuar veprimtarinë e tyre në dobi t’Atdheut e të popullit shqiptar. Kryesia e Këshillit Antifashist Nacional-Çlirimtar, vendosi: Të dekorohen me dekoratat e shënuara për seicilin personat që përmenden në listën që vijon: Gjeneral Ivan Milutinoviç me Urdhërin “Heroi Kombëtar” Lolo Ribar me urdhërin “Heroi Kombëtar”

Ramiz Sadiku me Urdhërin “Hero Kombëtar”, Ivan Ribar me Urdhërin e “Flamurit”

Eduard Kardelj me Urdhërin e “Flamurit”, Bllazho Jovanoviç me Urdhërin e “Flamurit” dhe me medaljen e “Kujtimit”, Radovan Zagoviç[2] me Urdhërin e “Flamurit”, Dëshmori Miladin Popoviç me Urdhërin e “Flamurit” dhe me medaljen e “Kujtimit”, Dushan Mugosha me Urdhërin e “Flamurit” dhe me medaljen e “Kujtimit”. Me urdhërin e “Yllit Partizan Klasi i I” dhe me medaljen e Trimërisë Brigadier E. F. Davies. Me urdhërin e “Yllit Partizan klasi i I “ Gjeneral-Lejtnant Arso Jovanoviç, Aleksander Rankoviç, Milan Gjilas, Petko Dapçeviç, Brigadier T. Churchill, Kolonel Velimir Stoiniç, Lejtnant-Kolonel Palmer, Major Ivanov Konstantin, Kapiten Thomas Stefan.

Me Urdhërin e “Yllit Partizan i klasit të II” dhe me medaljen e “Kujtimit” Kolonel Vojo Todoroviç.

Me urdhërin e “Yllit Partizan i klasit të II” dhe me “Medaljen e Trimërisë” Major Savo Stonjou, W. V. G. Smith.

Me Urdhërin “Partizan i klasit të II” Gjeneral Terziç Velimir, kolonel Kiler Peter, Kolonel Obrat Cicmil, Nenkolonel Mijat Vuletiç, G. W. Seymour, Major J. K. H. Shaw, Major M. J. Fornton, Major V. Robinson, Kapiten Northop, Kapiten J. M. Lyon, Toger John O’Keefe.

Me Urdhërin “Ylli Partizan i klasit të III” Major Timochek Teodor, Major Viktor Bobol, Kapiten Miazi Dizdareviç, Toger Nick Cooky, Kaporal George Routsis.

Me Medaljen e “Trimërisë” dhe me Medaljen e “Kujtimit” Bije Vokshi, Dëshmor Hajdar Dushi, Emin Duraku, Xhevdet Doda, Vaso Strugari, Mikel Popoviç”.

 

4

( Gazeta “Bashkimi “ Tiranë më 6 shtator 1945 ).

Ndërsa kreu i klikës komuniste të Tiranës Enver Hoxha do të deklaronte solemnisht në atë mbrëmje se: ”Të gjithë këta oficerë që u dekoruan na kanë ndihmuar me shpirt në përpjekjet tona për çlirim”. Shërbetori i zellshëm i sllavokomunistëve falenderonte kështu mësuesit e tij nga Beogradi për kontributin e madh të tyre në përpjekjet sllave për shuarjen e rracës shqiptare. Me këtë mesazh ai gjithashtu donte të siguronte padronët e vet se do të ishte kurdoherë rob i politikave shovene serbosllave.

Si mund të dekoroheshin oficerë të lartë jugosllav kur vetëm në vitet 1944-1945 në territoret e Kosovës dhe Maqedonisë shqiptare u vranë më shumë se 50 mijë shqiptarë etnik të pafajshëm? Si mund t’i shpërndaheshin dekorata atyre që pos të tjerave nuk lanë pëllëmbë toke shqiptare pa e përgjakur me gjak shqiptari? si mund të dekoroheshin ata të cilët populli i ynë i konsideroi dhe i konsideron pushtues të tokave shqiptare? Si mund të përgëzoheshin këta kriminelë të zakonshëm lufte kur pikërisht në ato momente në malet Shqiptare endeshin dhjetra e dhjetra heronj nacionalistë, të cilët falnin pranverat e tyre për kufijtë tanë etnik? Përballë këtyre pyetjeve mund të hamendësosh shumë përgjigje. Por përgjigjja e parë që të vjen ndër mend është pikërisht ajo se klika komuniste e Tiranës në vitin 1945 e fryrë prej përrallave të internacionalizmit proletar duke dekoruar vrasësit e popullit të vet merrte mbi vete barrën e rëndë të një turpi kombëtar. E përbaltuar në pozitat mjerane ku e futi çorba serbosllave kjo klikë po i bënte nderet dhe shërbimet e para Beogradit duke dëshmuar sigurisht antishqiptarizmin e vet, me të drejtë duke pranuar dhe njohur pushtimin e tokave shqiptare të Kosovës, Preshevës Bujanovcit e Medvegjes, të Maqedonisë shqiptare nga serbosllavët. Koha dëshmon tradhëtitë komuniste shqiptare.

 

Eugjen Shehu, më 01.07.2004

 

 

Ju prezentojmë Grupin Letrar “Jahja Fusha” të Sh. F. “Enver Maloku”, Podujevë

 

ZAHIR PAJAZITI   Zahir Pajzaiti Trim legjendar Luftoi me armikun Ballë për ballë   Luftoi në borë Luftoi  në shi Kurrë prej armikut Nuk u tremb ai    Zahir Pajaziti Heroi legjendar E dha jetën Për popullin shqiptar   Adelina Cakaj  kl.VII/1

Kaçurrelja                                           Motra ime kaçurrele I ka buzët si qershi I ka faqet gurabi   Di të flasë për bukuri Të këndojë e të vallëzojë Di shumë vjersha të recitojë   Grupi “Aurora” shumë i pëlqen Me këngën “Kaçurrele” kur e këndon Ajo gjithnjë e dëgjon.   Motra ime kaçurrele I ka flokët  me kurdele I ka sytë kaltëroshe Me të vërtetë është bukuroshe   Nefise Visoka-kl VIII/1

Mos e prek   Mos e prek ma bën mami Kur më sheh kah qep me makinë Ma bën qohu menjëherë Se po më presin myshterinjtë   Ia bën babi mos bërtit Se kurrgjë s’po bën çika Po kur më sheh me çekiç Gati se s’i bie pika   Dita, dita nuk kalon Mami pa ma ba Mos prek këta E mos prek ata   Leonorë Podvoricaë kl. VIII/1

PËR KOSOVËN REPUBLIKË   Nuk harrohet kurrë përjetë Në demonstrata si dallgë deti Atje larg te gjimnazi Ku priu Ali Ajeti   Brohoritnin hiq pa frikë Për Kosovën Republikë Se Aliu s’e duron robërinë Ka derdhur gjakun për lirinë   Vjosa Krasniqi – kl. VI/5

Leximi   Te posta e shkollës sime Mblidhja ca kujtime Po shpejt i harrova Leximin përqafova   Leximin e mësova Dhe kurrë s’e harrova Rregullat e gjuhës shqipe Shpejt i mësova   Një ditë të hidhur Po rrija në mendime Libër leximi Më solli buzëqeshjen time   Arlinda Vërshefci – kl VII/2

LULES SË PRISHTINËS   Lule  e bukur Lule besnike Që më je rritur Afër shkollës teknike   Lule më thuaj Ç’ke që je mërzitur Apo ndoshta Nuk të kanë ujitur   Rritu lule rritu Hiq mos u mërzit Pranvera ka ardhur Shi po bie për ditë   Alban Durmishi kl-VII/2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

NË KOSOVË   Në Kosovë kam nënën Në Kosovë kam babën Në Kosovë kam hënën Në Kosovë kam diellin Në Kosovë kam djepin Në Kosovë kam mallin Në Kosovë kam varrin   Xheneta Tahiri – kl. V/1

FLUTURA        Flutura fluturon Prej lules në lule Ajo kur fluturon Duket sikur vallëzon   Unë kur shoh flutura Më duken të bukura Mundohem t’i prek Por ato ikin shpejt   Argjeta  Veseli – kl.VI/

VENDLINDJA IME   Si yjet e natës Si diellin e dritës Si lulet e majit E dua vendlindjen time   Prandaj do ta kujtoj Tërë jetën time Me dashuri e respekt Vendlindjen time   Albana Selmani-kl. VIII/1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ju prezentoj

 

SHOQJA IME   Unë kam një shoqe Që e dua shumë Nga ajo shumë gjëra Kam mësuar unë                              Ajo është një vajzë Për mrekulli Të gjitha vajzat Ia kanë zili   Atdhetare Kadriu-kl. VIII/3

LËRE   Zogu jeton në liri Dhe peshku në ujë   Lëre zogun të jetojë Dhe peshkun të notojë   Çfarë po të pengon   Se ata zbukurojnë Një pjesë të botës sonë   Arbenita Jashari

UNË DHE LOTËT   Kur zbardh agimi E dielli lëshon rrezet Skaj më skaj Fytyrën me lot e laj   Kur dielli fshihet Mbas kodrave E lodhur shtrihem në botë E kur do të marr fund Kjo o i madhi zot   Dafina Zupolli-kl

JETIMI   Në mes të rrugës I shtrirë në tokë Jetim i ngratë Po qan me lot   Përse o zot Nuk më merr edhe mua Nuk mund të jetoj Pa ata që i dua   Lumnie Arifi

VJESHTA                         Shkoi vera Plot hare Erdhi vjeshta Stinë e re   Gjethet bien Se fryn era Zogjtë shtegtojnë Se iku vera   Lorita  Abazi kl.VI/1

VËLLAI IM   Vëllain tim Shumë e dua Rreze dielli Është për mua   Shumë këshilla M’i tregon Shumë vjersha M’i mëson   Tash vëllai im Unë jam rrit Do të bëhem poete Ta bëj jetën dritë   Igballe  Fazliu- kl. V/

Shoqja ime   Shoqja ime e dashur I ka flokët e bardha Unë e dua shumë Dhe e quaj Fatbardha   Jemi dy shoqe Sikur dy motra Na e ka lakmi e gjithë bota   Albulena Tahiri-kl. VIII/1

ZOGU   Zogu në kafaz Nuk jeton i lirë Për të dal jashtë Ai ka shumë dëshirë   Për të fluturuar Jetën për ta shijuar Zogu s’dëshiron Të jetë i vetmuar        Dardan Kadriu-kl VI/1

VDES   Vdes për një jetë Vdes nga vetmia Zemra po më çahet Nga dhembshuria   Se nuk kam ku të shkoj Se nuk kam kujt t’i drejtohem Por vetëm ty zot Do të dorëzohem   Adelina Dudi - kl. VII/2

VIKTIMË                                                                               Nuk jam mësue me vuajt Por jam  mësue me luejt  Që të mos jesh viktimë Duhesh me u ruejt.   Blerta Maçastena-kl.VII/3

DUA   Dua të jem zog I lirë të fluturoj Dhe tërë botën Ta shikoj   Të verbërve në botë Sytë tua shëroj Dhe të varfërve Pasurin tua shtojë      Besarta Abazi- kl.VIII/3

8 MARSI   Kur vjen 8 marsi Çdo fëmijë gëzohet Një buqetë me lule Çdo nëne i dhurohet   Nëna e përqafon Fëmijën me dashuri I uron shëndet Fat dhe lumturi.   Shkurte Mani-kl. VI/2

KUR VËLLA DËSHMOR MË RA   Im vëlla dëshmor më ra Ia shuajti jetën ai shka Në atë pranverë dushmani i zi Ma vrau një vëlla të ri   Llapi lotonte Qielli ishte i zi Kur ra Fadili Vëllai im i ri   Arlinda Talla kl. VI/1

NATYRA   Qielli  është skuqur Dielli po lind Natyrë e bukur Jetën ma shndrit   Natyrë e bukur Pemë e gjelbërim Ajër të pastër Ka vendi im                 Egzona Haliti

UDHA E NOTAVE   Një ditë notat Morën vendim Të shkojnë në det Sivjet për pushim   Njishi i pari U nis udhës vetë Po s’eci shumë E në lloç mbet   Dyshin e shkretë E kish rrokur zori Sepse nga lloçi Mezi na doli   Kurse treshi i mirë Ecte pak ma shlirë Por të arrinte atje E kishte vështir                         Katërshi shumë mirë Shkoi deri në bregdet Por derën ia mbyllën S’e lanë të hyjë në det   Pesëshi shkëlqyeshëm Shkoi deri në det Tash lahet në valë E rrezitet në zall                 Prof. Hilmi Kadriu

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Grupi letrar „Jahja Fusha“ pranë Shkollës Fillore“Enver Maloku“ në Podujevë   SHPALL                    Konkursin shpërblyes me temën:                  "Unë di për Heroin Jahja Fusha“                            Kushtet e Konkursit: Pjesëmarrja me emër e mbiemër ose me shifër. Komisioni  zgjedh 6 fotografitë apo 6 punimet më kontribuese. Vendi i parë: shpërblimi 89 euro (Më 27 Dhjetor 2008. Jahja Fusha do t`i mbushte 89 vjet); Vendi i dytë 64 euro (Më 27 Dhjetor 2008 bëhen 64 vjet që kur u likuidua Jahja Fusha); Vendi i tretë 25 euro (Më 27 Dhjetor 1944 Jahja Fusha u likuidua në ditëlindjen e Tij të 25-të); Vendi i katërt, pestë e gjashtë me nga 10 euro. Konkursi  do të jetë i hapur deri më 28 Nëntor 2008. Punimet dërgohen në adresën: Shk. Fill. “Enver Maloku”, në kllapa  (Për Konkursin letrar).   Dorëzimi i shpërblimeve do të bëhet në Orën letrare solemne  që do të mbahet më 20.XII.2008 në lokalet e shkollës rreth ores 12,00. Të drejtë pjesëmarrjeje kanë të gjithë të interesuarit.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

KUSH ÇKA SJELL   Pranvera sjell gjelbërim Vera sjell nxehtësi Vjeshta të lagshta e shiun Dimri borën e stuhinë  Të gjitha së bashku Sjellin lumturinë   Drita

 

 

 

 

 

 

 

Arkivore

 

ABUZIMI DHE OBSTRUKSIONIZMI TE LËPUSHKA

“RIMËKËMBJA”-ANTIKOMBËTARE E BALETËS!!

 

Shkruan: Kadri Mani

 

Verbëria e Bardhë apo Murtaja e Zezë e Rimëkëmbjes, Ndërkëmbjes, Ndërkryerjes, Nëpërkëmbjes, Nëpërdhëmbjes, Nëpërgojës, dhe kushdo që nuk preket nga kjo sëmundje, duhet të shtiret se edhe ai është i prekur, ngase e sulmojnë përse nuk është si ata, përse është i veçantë nga ata!!

 

I përjashtuar nga Parlamenti dhe nga çdo organizim tjetër, Abdi Baleta sorollatet rrugëve, për të takuar viktimat e rastit, për ta zbrazur helmin prej gjarpri gjakatar, qoftë edhe me apo pa ndonjë përfitim, mjaftohet që, si zemërkazmë që është, t`ua nxijë jetën të tjerëve dhe atdheut.

Kur nuk e arrin këtë me mënyra tjera, atëherë me artikuj të gjatë e të stërzgjatur tërkuzë: duke shpërqendruar lexuesit, duke topitur lexuesit dhe situatat, përdor e keqpërdor pa vend e pa nevojë, me qëllim që askush të mos e marrë vesh se kush e pati me të drejtë e kush bëri shamatë të kotë pa lidhje e pa kuptim.

I këtillë është edhe artikulli i ti:” BISEDA PRANË  GAZETASHITËSVE” te RIMËKËMBJA e datës 11/03/2003, ku, po të kishte vetëm pak mend, do të mbushej- mend! Por meqë s`ka asnjë grimë skrupujsh njerëzie në kurmin e vet, i sheh me përbuzje të gjithë ata e ato që ia tërheqin vërejtjen për paudhësitë e tija.

Atentatori i gjuhës ende nuk e ditka se “Rilindja” dekada më parë e përdorte fjalën shqipe: qoshk, qoshqe, e jo “kioskave”!!! Njëherë në  banesën e vet, kritizeri Baleta ia nisi avazit:

“Se si e shkruani gjuhën ju kosovarët-gjakim!”

“Ju lutëm të keni pak kujdes, ajo është me vend dhe është në fjalor!”

“JO! Nuk është në fjalor!- ja të shohim!”

Ia mora fjalorin nga dora, duke i thënë se ai nuk mund ta gjejë atë fjalë për gjysmë ore: fjalori ishte findak i ri! E gjeta dhe po e lexonim:

GJAKÍM,~I m. sh. ~E, ~ET. Dëshirë e madhe për diçka; lakmi. FSHS, f. 420.

Baleta dhe gazetari tjetër i “Rimëkëmbjes”, Agron Çika , thanë: Ne kemi menduar se-gjakim thuhet kur gërvishtesh e përgjakësh!!

Unë dhe gruaja ime e devotshme, zonja Shukrije Bunjaku-Mani, ia kemi hak (borxh) një dhuratë asaj “Qortuesja e panjohur inatçore”, e cila me aq mençuri, me përvojën e plakës të urtë të përrallave tona:” Një zonjë veshur me të zeza e (me) flokë të zbardhura(,) më vështroi pak me habi dhe vëngër e më tha”:”Ju po i  sulmoni të gjithë”, “Ku e keni elektoratin ju?”, “Ju shkruani e veproni kështu se jeni egoistë”-tri këshilla këto, që dikur në përrallë paguheshin 3 /tre/ duket!!! Po i verbëri nuk i merr, por i qit!!

“gazeta jonë ka më shumë karakterin e një reviste”- ata e quajnë gazetë, ama e konsiderojnë-revistë! Nesër mund t`iu teket e ta quajnë-revistë, ama ta konsiderojnë-gazetë! Dhe askush s`ka të drejtë të përzihet në kompetencat e tyre të brendshme, të papërsëritshme, përnga paudhësitë!

 “Nostalgjia që pengon njerëzit të kuptojnë zhvillimet politike”

Dhe nostalgjikët fanatikë janë të shumtë: berishistë, arbnoritsë, kastriotistë, bazeistë, shkupistë, pepushistë, ibrahimistë, manistë…

“Për fat të keq(,) mungesa e parimësisë dhe konsekuencës politike të protagonistëve kryesorë në skenën politike shqiptare(,) po provokon shprehi të dëmshme politike tek njerëzit.”: O popull i pa marrun vesh! Kur do ta lidhni edhe ju rrethqafe nganjë- kërpesh! Tek i hallakaturi Baleta me kompani, mësoni të bëni munafiki!! Po ama mos tregoni ashtu hapur, mësoni edhe pak demagogji! Munafikinë quajeni: pasuri e parimësisë dhe konsekuencë! Dhe kushdo, mund të bëhet, pas shembullit të nacionalistit, radi-kali! E radi-kalin me jelë, mund ta përkrahë edhe ndonjë-pelë!

Është dyfytyrësi të vijosh ta quash gazetën «organ i partisë»- pa anëtarësi e pa elektorat!! Kam dëgjuar se i fundit iu ka nda edhe ish-kryeredaktori, Ismanil Beloshi: po e diskutonin një artikull, Baleta ngrit dorën dhe me arrogancën e ti të njohur dhe i thotë- e di unë!

«Çka di ti!?- derisa jam kryeredaktor, duhet ta di edhe unë?- ndryshe, vazhdo pa mua!» Tash e nxjerr gazetën me familjen e vet, ama kjo nuk e pengon të gënjejë se kinse ajo na qenkësh-partiake!!

Lexuesit duhet ta dinë edhe një si gjysmësekret: Nga Berisha dhe Arbnori kishte kërkuar pozitën e përparme- Ambasador për Punë të Jashtme!! Dhe Arbënori i thotë: Vetëm atë post mos e kërko, mos e lakmo; kryetar është Berisha, zgjidh e merr çfarëdo pozite tjetër, edhe përpara meje?- se duhet të ndryshojmë diçka, në mos për tjetër, edhe që të mos na hedhin romuze se po vijojmë me enverizmin! Ama kryeneçi këmbëngul- vetëm atë pozitë që ka pasur!!

Dhe kaq ishte dashur, që të kalojë në anën e Nanos, për çka ne kemi të drejtë që ta zgjerojmë parullën tonë: Nano-Baleta- ikni!! Zhdukuni bre e në djall të shkoni, se na turpëruat përpara botës. O skllop i djallit, zoti ju çmarroftë e dreqi ju marroftë!

Vdekje Enverizmit-Liri Popullit!

---------------------------------------

E kisha hetuar se lëpushka “Rimëkëmbja” u zbut dhe u squllos ndaj socialistëve, ama kurrkuj nuk po  ia thosha, kur po më thoshte një ditë zotni Dardan Novosella:

-Baca Kadri, e ke pa që Rimëkëmbja e ka ndryshur qëndrimin ndaj socialistëve!?

-Po bre zotni Dardan e kam pa mirë, por ende nuk po mund ta marr me mend!? Ja tek po vjen Myrteza Bajraktari, me leje një pytje:

-A është e mundur kjo që po shohim ne dy?

-E paskeni kapur me tatamam: e kanë bërë një marrëveshje për mossulmimi!!

Sa po rrinim mysafirë te Abdi Baleta, vinin postat e Irakut, Iranin:

-Ieak!

-Iran!

Abdi Baleta ngrihej rëndë-rëndë tërë autoritet, dhe çehrengrrysur e merrte postën, as pa i përshëndetur! Dhe e linte postën anash: nuk do të na i tregonte shkresurat e tradhtisë ose dallarët për spiunim!?

 

Lexoni e (mos) besoni !

 

BISEDA PRANË  GAZETASHITËSVE

RIMËKËMBJA 11/03/2003

 

 Shkruan: Abdi Baleta

 

 Informacioni më i dobishëm edhe kur nuk është shumë i këndshëm në çastin që e merr, është informacioni që të vjen krejt spontanisht, i pakërkuar, i paporositur. Në traditën e hershme të fshatrave tona(,) ky informacion zakonisht merrej në mulli. Këtu në Tiranë(,) mua(,) në të shumtën e rasteve(,) me qëllon që këto informacione t’i marr panë kioskave ku shiten gazetat, ose edhe nga kalimtarë në rrugë(,) që kanë dëshirë të diskutojmë.

Në katër pika të ndryshme të shitjes së gazetave(,) në kohë të ndryshme(,) më ka qëlluar të bëj edhe katër bisedat e mëposhtme(,) që besoj janë mjaft domethënëse për kuptimin e shpjegimin e zhvillimeve politike në Shqipëri.

 Qortuesja e panjohur inatçore

 Para disa kohësh, një ditë të martë, ditën kur del në shitje “Rimëkëmbja”, po blija gazetat tek qoshi i Pallatit të Kulturës, përballë xhamisë. Një zonjë veshur me të të zeza e (me) flokë të zbardhura(,) më vështroi pak me habi dhe vëngër e më tha: “Ma të koncetrueme duhet t’i bani ato shkrimet tuaja”. I mora këto fjalë si një përsëritje të radhës nga një lexuese tjetër të vërejtjes që na është bërë shpesh se shkrimet në gazetën “Rimëkëmbja”, sidomos të miat, janë të gjata dhe i lodhnin njerëzit.

I dhashë edhe asaj zonje atë përgjigje që u japim zakonisht lexuesve të tillë(,) se gazeta jonë ka më shumë karakterin e një reviste për analizë politike dhe prandaj nuk shkruajmë dot më shkurt, sepse na intereson që analiza për lexuesin të jepet sa më e plotë. Ndonjëherë bëhemi gati të justifikohemi me fjalët e Leninit “nuk kam kohë(,) prandaj nuk mund të shkruaj shkurt”. Por për të mos ngjallur ndonjë reagim çudie(,) nuk i përdorim.

Por zonja në fjalë vazhdoi: “nuk e kam fjalën se janë të gjata, por duhet të shkruani ma ndryshe, se ju nuk jeni me askënd e me dikend duhet me qenë. Ju po i  sulmoni të gjithë-(nënvizimi im- K.M.)”. Tashmë ishte e qartë se ajo po fliste si ithtare e një formacioni ose rryme politike.

I kërkuam të sqaronte se cilët duhej të linim pa “sulmuar”, sipas saj, me cilët duhej të bëheshim sipas mendimit të saj, por u bishtnoi përgjigjeve. I kërkuam të na thoshte se me cilin ishte ajo që të bëheshin edhe ne me atë. Në vend të një përgjigje morëm pyetjen inatçore: “Ku e keni elektoratin ju?-(nënvizimi im- K.M.”

Duke besuar se po dialogonim me një fanatike berishiane i thamë: “Ne nuk kemi elektorat , as po kërkojmë elektorat , se nuk marrim pjesë në zgjedhje. Ne elektoratin tonë e kemi lënë të votojë për PD-në e Berishën, por as kjo nuk po u bën dobi. Ne s’dimë çfarë të bëjmë më shumë, edhe elektoratin që mund të merrnim(,) ne ia kemi lënë PD-së e Berishës, edhe kritikat nuk ia ndajnë që ata të gabojnë sa më pak. Ndihmë më e mirë atyre nuk mund t’u jepet”.

Reagimi i saj u bë dhe më nervoz “Ju shkruani e veproni kështu se jeni egoistë-(nënvizimi im-K.M.”. Ia miratuam edhe këtë(,)duke shtuar se të gjithë janë nga pak egoistë, secili për një qëllim të vetin, me mënyrën e vet, prandaj të na shpjegonte se cila ishte e keqja e egoizmit tonë(,) në krahasim me egoizmat e atyre me të cilët ishte ajo”.

Nuk morëm përgjigje tjetër veçse fjalëve “nuk ban me qenë egoistë, duhet të shkoni me dikënd-(nënvizimi im-K.M)”, por as nuk saktësonte se me cilin, as nuk sqaronte se me cilin ishte ajo vetë. Ky lloj fanatizmi i verbër pengon ende shumë njerëz të orientohen drejt në vorbullën e zhvillimeve politike në Shqipëri.

 Shtesë pas kujtesës së Donika Dhales në “Anketa” të “Gjeli Vizion”

 Drejtuesi i “Anketës” më 6 mars kishte shtruar pyetjen “ a do ta ndryshojë politikën shqiptare bashkimi i opozitës siç ka propozuar Berisha”. Si në shumë anketime me temë nga politika e ditës(,) nuk munguan përgjigjet pa kurfarë serioziteti, pa kurrfarë logjike, të mbështetura më shumë në një tifozllëk të sëmurë dhe një fanatizëm që u errëson njerëzve gjykimin. Për fat të keq(,) shpesh në këtëo anketime spikat niveli tepër i ulët dhe papërgjegjsia e pjseëmarrësve, gjë që ndikon shumë keq në përpunimin e shijeve politike, kulturore dhe morale në publikun që ndjek këto emisione.

Nga fundi i emisionit e mori fjalën ( pasi dikush i bëri thirrje) edhe pjesëmarrësjan e përhershme, zonja Donika Dhales. Është personazh i njohur e shumë interesant në të tila emisione dhe ndërhyrjet e saj kanë qenë shumë mbresëlënëse(,) kur emisone të tilla i organizonte Radio “Kontakt”. Zonja Donika vazhdon(,) si gjithmonë(,) të shfaqet si një berishiste e palënkundur dhe fanatike e pandryshueshme e Doktorit. Më 6 mars(,) për t’u bërë më e sigurtë në vetvete dhe më goditëse ndaj kundërshtarëve në mbrojtine e kotë të Sali Berishës(,) ajo iu referuar një thënies sime para  më shumë se dy vitesh, pikërisht të datës 4 tetor 2000(,) kur unë në TV “Shijak” bëra një bisedë për të mbështetur PD-në e Berishën që kishin humbur zgjedhjet lokale dhe ishin në një dëshpërim të plotë. Donika kujtoi më 6 mars 2003  se “Abdi Baleyta ka thënë :Azem ti je gjallë, Berisha na prij”. Është e vërtetë se atëherë kam thënë se këto duhej të ishin dy parrullat e demokratëve dhe duheshin lënë mënjanë ca parrulla të tjera(,) që veç ngatërronin punë. Por nga ajo kohë kanë rrjedhur aq shumë uj(ë)ra të turbullta në politikën ePD-së e të Berishës, janë krijuar aq bataqe të qelbura politike rreth tyre, ku lundrojnë ata dhe tifozët e tyre fanatikë, sa këto fjalë të miat e kanë hunmbur me kohë atë jehonë që duhej të kishin atëherë dhe tani janë spekullim nëse kujtohen përsëri.

Zonja Donika duhet të dijë se vetëm pak kohë pasi unë kisha thënë ato fjalë(,) Berisha filloi kthesat më të këqija politike. Zonja Donika duhet të mbajë mend se pak kohë pasi kisha thënë ato fjalë(,) unë fillova kritika të ashpra për kthesat e Berishës. Ajo duhet të mbajë mend  se miku ynë i përbashkët nga ditët e Radio “Kontakt”, Nazmi Maxhuni, bëri të njëjtën gjë(,) si Donika tani, duke i kujtuar këto fjalë në valët e Radios. Dhe unë në “Rimëkëmbja” i jam përgjigjur atëherë se kam thnë “Berisha na prij më djathtas, drejt qëmndrimeve më radikale, jo na prij drejt zyrës së Fatmir Mediut”. Berisha atëherë bëri hapin “ e madh” të zgjerimit(,) duke shkuar në zyrën e Mediut. Ishte koha kur nëpërmjet Mero Bazes u dha direktiva “front i gjërë nga Zogaj tek Baleta”. Nëse zonja Donika nuk e di(,) le të marrë palo-librin shpifës që ka bërë kundër meje Kastriot Myftaraj ( që përfaqëson punën e një ekipi propagandistësh të PD-së) dhe do të gjejë atje zbulimin se “natën kur policia rrëmbeu Sali Berishën, (pra 28 nëntor 2000), Saliu vendosi të shkëputej përfundimisht nga Abdi Baleta”. Dhe e vërteta është se Berisha qysh nga ajo kohë është shkëuptur nga gjithçka që përbënte një trdaitë të mirë në lëvizjen demokratike e në PD; është bashkuar me Zogajn e gjeneralin andart Imami, me Pashkon e Lesin, me Nanon e me Metën. Edhe emrin e Azemit tashmë e kanë njollosur(,) jo pak veprimet e Berishës.

Prandaj, zonja Donika e vendosur të vazhdojë tifozllëkun e sëmurë për Berishën(,) nuk e ka tëpërligjur t’u referohet më fjalëve të mia para dy vitesh(,) nëse këtë nuk e bën me qëllim provokues. Tani po me atë sinqeritet e dashamirësi ndaj demokratëve të përkushtuar(,)  në vend të fjalëve “Berisha na prij” them fjalët “ demokratë mjaft ndoqët qorrazi Berishën, largohuni prej tij se po dëmtoni rëndë Shqipërinë”. Më vjen keq që edhe me Donuikën e (me) disa demokratë të tjerë që kemi bërë mjaft beteja bashkë(,) nuk mund të jemi më në një llogore dhe nuk mund të kemi më asgjë të përbashkët edhe përsa i përket vlerësimit të rolit të sotëm të PD-së e të Berishës. Berisha tani, pavarëisht nga pozat që bën, ngjan si rreshter në taborrin e gjeneralit andart Imami dhe si psallt pas priftit të hipokrizisë politike, Preç Zogaj. 

 Tifozët që krijojnë skena 

 Në një rast tjetër(,) kur vështroja titujt e gazetave për të vendosur se cilat ishin me dobi për t’u blerë atë ditë, një zotëri filloi të fliste me zë të lartë një shoku të tij(,) disa metra më tutje(,) për t’i thënë se ai nuk lexonte kurrë gazeta, se gazetat vetëm rrena botojnë(,) për t’u prishur mendjen njerëzve. Pasi pa se nuk po reagonte kush ndaj fjalëve të tij(,) m’u drejtua me emër: “apo nuk është kështu(,) zoti Abdi”.

I thashë se gazetat shkruajnë edhe rrena edhe të vërteta, edhe gjëra të mira edhe të këqija. Ato duhen lexuar për të ditur ç’bëhet e për të përcaktuar qëndrimin tënd. Pasi e siguroi “kyçjen në bisedë” i panjohuri shtoi: “po nuk durohet kjo fytyrë këtu” duke vënë dorën mbi faqen e parë të një gazete ku ishte një portret i Skënder Gjinushit. “Ky është....”.

Tashmë për mua u qartësua se kisha të bëja me një fanatik berishian. Për të mos i lënë një kënaqësi të pamerituar(,) i thashë se unë Skënder Gjinushin e kam kundërshtuar dhe demaskuar qysh kur ishte mik i ngushtë me Berishën dhe se tani për demokracinë e demokratët më i keq ishte bërë Saliu(,) që po përqafohej me Nanon dhe se Gjinushi(,) si gjithë të tjerët(,) ka të drejtë të bëjë petulla politike për vete.

“Mirë, mirë, po ky hallin e ka vetëm të jetë në pushtet”(-) ngulmoi bashkëbiseduesi. “Po edhe Saliu këtë hall ka, madje e thotë edhe vet(ë)” – replikova unë. Ai përsëri: “Po ç’do më ky Gjinushi të jetë në pushtet, ka 20 vjet që është në pushtet”(?). “Po Saliu, ç’do që të vijë përsëri? Edhe ai ishte në pushtet disa vjet. Sa është afati që politikanëve u lejohet të kenë dëshirë për të ardhur në pushtet?” Këtu ra perdja e skenës së këtij diskutimi. Përsëri me fanatikun partiak nuk kishte terren të përbashkët arsyetimi.

 Nostalgjia që pengon njerëzit të kuptojnë zhvillimet politike

 Një episod më i vonshëm(,) është përsëri pranë një kioske gazetash. Edhe kësaj here kur po vështroja faqet e para me radhë(,) u dëgjua një monolog me zë të lartë(,) që thurrte lëvdata të mëdha për Vlorën, përbuzte malokët e çeçenët, sipas shprehjeve që i kemi dëgjuar shpesh në vitin 1997 e më pas.

Ndërhyri një kolegu im i pranishëm aty dhe e pyeti: “Mos pret ndonjë përgjigje për këto që thua?”. Tjetri vazhdoi me ton edhe ma të ngritur(,) se askush nuk kishte si të kundërshtonte fjalët e tij, se ato ishin të vërtetë, se “në Vlorë një dru ulli vlen më shumë se rrethi i Pukës, se edhe komunizmin Vlora e çoi deri në Malësi(,) që të shpëtonte “Lulat e vocërr”. Për ironi(,) ato ditë gazetat shkruanin për fëmijën që kishte vdekur nga të ftohtët në Has.

Të nesërmen shitësi i gazetave më tha se personi që fliste ashtu(,) kishte pirë. Kur e pyeta shitësin “meqënëse kishte pirë(,) pse nuk tha që një pishë e madhe në pyjet e Pukës vlen sa tre drunj ulliri, por tha të kundërtën”. Shitësi nuk më ktheu përgjigje.

Pavarësisht se cili ishte i panjohuri që foli ashtu, pavarësisht se mund të cilësohet rast i izoluar, mendësia është shumë e shëmtuar dhe nuk duhet neglizhuar. Duhej emsioni “Anketë” në “Gjeli Vizion” të datës 7 mars 2003(,) për të pasur provën tjetër  shumë të shëmtuar të kësaj psikologjie(,) që është shumë më e rrënjosur se sa na pëlqen ta pranojmë. Ishte një zë i shëmtuar gruaje me një të folme të përçudnuar në dialekt jugor(,) që fyu në mënyrë më të poshtër gratë e Tropojës. Ishin dy  folës nga “Shqipëria e Mesme”(,) që e kundërshtuan me fjalë plot arsye. Ishte një çift nga Tropoja që me shumë kulturë dhe me shumë fisnikëri dha shpjegime që duhej të bënin të gjithë dëgjuesit të përbuznin atë provokatoren. Pati dhe një reagim që u hakmor “krahinarçe”. Në kët(ë) pikë duhej të ishte mbyllur ai sherr. Por, jo. Dolën përsëri “levbër’’ të revoltuar(,) që nisën të recitonin për Tepelenën. Për fat të keq(,) në këtë emsion pamë edhe një herë se ajo fryma e mbrapshtë e fyerjeve krahinore(,) që zuri vend në Jugun e Shqipërisë(,) gjatë rebelimit grek-labokomunist(,) në  vitin 1997(,) vazhdon.

Përsëri pranë një kioske gazetash. Në tufën e gazetave që kisha blerë në një vend tjetër(,) më mungonte gazeta “Zëri i Popullit” dhe mora një ekzemplar(,) e pa nxirrja nga xhepi monedhat metalike për të paguar.

Aty ishin tre djem. Dy u larguan disa metra. Njëri me trup të imët, me fytyrë më të hequr, qëndroi dhe pasi unë mora gazetën “Zëri i Popullit”(,) m’u drejtua “Nuk mendoja të të shihja me këtë gazetë në dorë”. Psesë sime iu përgjigj me fjalët përbuzëse për “Zërin e Popullit”(,) të cilës tha se i kishte bezdi t’i hidhte sytë. Në dorë mbante gazetën “TemA” dhe një tjetër. Dhe unë i thashë. Unë edhe “TemA”-n e kam blerë. “Zëri i Popullit” është letër e bojë(,) si gjithë të tjerat. Unë e marr se më duhet të mësoj edhe gjëra që nuk i mësoj nga të tjerat, madje mësoj më shumë se nga “TemA”(,) për ato që më duhen në punën time. Po ti çfarë mëson nga “TemA” e nga “55”? Më sqaroi se “55” –tën nuk e donte, “TemA” i jepte ato që i pëlqenin.

Pastaj pranoi se e kuptonte që “Zëri i Popullit” mua më duhej për të ndjekur (dh)e analizuar zhvillimet. Në këtë vazhdë bisede(,) doli se ishim takuar edhe herë të tjera, vite të shkuara(,) në veprimtaritë e lëvizjes demokratike etj., etj. Por e theksoi se sidoqë unë mund të kisha të drejtë për shumë gjëra, ai kishte qënë dhe do të ishte me Sali Berishën. E urova që punët t’i shkonin mirë(,) por duke i shprehur dhe dyshimin se këmbëngulja e tij tashmë ishte e gabuar.

Edhe një herë bindesha se një nostalgji në politikë i pengon njerëzit  t’i shohin gjërat në proçesin e tyre të zhvillimit e ndryshimet.

Tashmë jo pranë ndonjë kioske gazetash, por në trotuar, kur kaloja me bashkëshorten(,) përshëndetemi nga dy zonja të panjohura. Njëra ndaloi dhe takohet me shumë përzemërsi. Pyet edhe për shëndetin(,) sepse kishte informacionin e gabuar(,) sikur nuk kisha qënë mirë. Pas këtyre fjalëve(,) vjen shprehja: “Për Sali Berishën e për ty unë dhe e gjithë familja kemi simpati e respekt të madh”.

Vijojnë fjalë të tjera vlerësuese për veprimtarinë politike. Përpjekja ime për të vërtetuar se kjo nuk mund të quhet normale(,) sepse tani Berisha e Baleta janë krejt të kundërt në qëndrime politike(,) nuk pati asnjë ndikim për ta ndryshuar mendimin e saj se të dy ishim të adhuruar.

E pyeta: “Ke dalë në mitingjet e PD-së?”. Pohoi se kishte qënë në të gjithë. E pyeta: “Ke thënë me zë të lartë parrullën “O Fatos, o legen, prit Saliun se po vjen”. Pohoi se kishte dalë dhe se kështu kishte brohoritur. I thashë: “Po tani që Sala e Fatosi përqafohen e bashkëqeverisin, si i bëhet puna e “legenit”, kujt i varet?”

Ajo tha “Nuk e di, nuk e di, është politikë, por unë për Saliun dhe për ty kam shumë respekt”. U ndamë me përshëndetjet e rastit. Nuk di çfarë përshtypjesh mori ajo me vete. Unë e vazhdova rrugën me përshtypjen se ndjenjat dhe arsyetimet politike(,) kur nuk shkoja në harmoni krijojnë edhe paradokse njerëzore.

Tani Berisha përsëri shahet me Nanon. Nesër përsëri mund të përqafohen si para gjashtë muajsh. Më vonë përsëri mund të shahen si tani. Po ithtarët e tyre(,) si do të bëjnë, çfarë përjetojnë?!

Më duket se rregulli më i mirë për të mos u krijuar shumë paradokse të tilla(,) është që njerëzit të mos e lidhin veten me nostalgjira politike(,) të mos bien në tifozllëqe personale për politikanët, por të shikojnë idetë e veprimet.

Rastet që parashtrova janë disa grimca nga ato përshtypje që na vijnë në kontaktet spontane me njerëzit. Janë episode të përditshmërisë politike(,) mjaft të ngarkuar e të çorientuar në Shqipëri. Për fat të keq(,) mungesa e parimësisë dhe konseguencës politike të protagonistëve kryesorë në skenën politike shqiptare(,) po provokon shprehi të dëmshme politike tek njerëzit.

 

 Abdi Baleta

 

SI E BËRI BALETA GAZETËN “BOTA SOT”
ORGAN TË AL-QAEDA-s

(Në botën e errët të “Bota Sot”, Misioni Baleta-Mazrekaj)

Nga Kastriot Myftaraj

Gazeta “Bota Sot”, me qendër në Zurich të Zvicrës, është gazeta më e madhe shqiptare dhe e vetmja gazetë shqiptare që qarkullon në të gjithë botën, tash 9 vite që kur u krijua në 1995. Për këtë gazetë është folur e shkruar mjaft që kur ajo ka filluar të botohet, por të vërtetat e saj asnjëherë nuk janë thënë deri në fund.

Kur bëhet fjalë për gazetën “Bota Sot”, praktikisht bëhet fjalë për dy njerëz, botuesin e saj, Xhevdet Mazrekaj dhe analistin e saj kryesor, Abdi Baleta. Të dy këta njerëz nuk u takuan për herë të parë kur filloi të botohet gazeta “Bota Sot”. Në një tubim shqiptarësh që mbajti “Bota Sot” në nëntor 1997, Baleta u shpreh se kjo është hera e parë që ai dhe Xhevdet Mazrekaj po takoheshin. Por kjo nuk qe e vërtetë. Këta dy njerëz nuk u takuan për herë të parë kur filloi të botohet kjo gazetë. Baleta dhe Mazrekaj u takuan për herë të parë pikërisht në Zvicër në vitin 1987. Në vitin 1987, Abdi Baleta, në cilësinë e misionarit të regjimit komunist shqiptar, kreu një udhëtim në Zvicër dhe në Gjermani për të inspektuar lëvizjen enveriste në diasporën shqiptare me origjinë nga Kosova dhe trevat e tjera shqiptare në ish-Jugosllavi.

Gjatë këtij udhëtimi Baleta u takua me Xhevdet Mazrekajn, i cili atëhere militonte në organizatat enveriste në Zvicër. Xhevdet Mazrekaj ka lindur në vitin 1959 në një katund në pjesën e krahinës së Hasit që gjendet përtej kufirit të 1913-s, pra në territorin e Kosovës. Në katundin e vet, Mazrekaj kreu shkollën fillore, të vetmin nivel arsimor që e ka kryer të plotë. 

Pasi kreu sherbimin ushtarak gjeti punë në Prishtinë, si roje në një park publik. Në vitin 1981, pas demonstrative të pranverës në Kosovë, në institucionet krahinore u bënë pastrime të mëdha të njerëzve të dyshimtë për regjimin e Beogradit. Pastrime u kryen dhe në policinë e Kosovës prej së cilës u larguan shumë shqiptarë të akuzuar se qenë treguar të butë me “irredentën kundërrevolucionare”. Në këtë kohë serbët ndoqën politikën e futjes në institucione të shqiptarëve sa më të besueshëm për ta. Në këtë kohë u fut në polici edhe Xhevdet Mazrekaj. Mungesa e shkollimit nuk iu bë pengesë, pas të gjitha gjasave për shkak se ai qe njeriu i besuar i serbëve dhe qe vënë në sherbim të SDB-s ndoshta që kur shërbente në ushtri.

Mazrekaj shërbeu në policinë e Kosovës deri në vitin 1986 kur u largua për shkak se iu hap një perspektivë më e mirë. Motra e Xhevdet Mazrekajt, zonja e mirënjohur Shqipe, qe martuar me të famshmin Hajdin Sejdia, babain e piramidave financiare në Shqipëri, i cili e kishte nisur karrierën e vet si militant i grupeve enveriste të emigracionit shqiptar në Zvicër. Në atë kohë Hajdin Sejdia kishte krijuar dhe një kompani me anë të së cilës u shërbente familjeve të mëdha të nomenklaturës komuniste të Tiranës për të qarkulluar dhe investuar fondet e mëdha në valutë perëndimore që ato fitonin në vitet ‘ 80 nga kontrabanda e cigareve dhe drogës me Italinë, të realizuar nëpërmjet bashkëpunimit të Sigurimit të Shtetit dhe “Sacra Corona Unita” (mafia pugliese). Por kjo kompani qe e implikuar në shumë punë të pista. Hajdin Sejdia gjithashtu kishte lidhje biznisi dhe me familje të mëdha sheikësh në Lindjen e Mesme, duke përfshirë edhe familjen e Bin Ladenit, me trafikantët shqiptaro-turq të narkotikëve të “Balkans Route”, si dhe me qendrat që furnizonin me armë rezistencën e moxhahidinëve në Afganistan, si dhe shitët në luftën civile në Liban.

Në vitin 1986 Hajdin Sejdia tërhoqi në Zvicër edhe kunatin e vet, Xhevdet Mazrekaj. Xhevdet Mazrekaj në Zvicër hapi një agjenci turistike me paratë që i dha kunati i vet, Hajdin Sejdia. Kjo agjenci turistike i duhej Sejdisë si një instrument për të kryer një pjesë të punëve të pista që deri më atëherë i pati kryer me kompaninë e vet. Kështu Hajdin Sejdia mbronte reputacionin e vetes dhe të kompanisë së vet. Në agjencinë turistike të Xhevdet Mazrekajt u pastruan paret e pista të narkotrafikut, kontrabandës së armëve dhe cigareve.

Si një shërbim ekstra për regjimin komunist të Tiranës, por dhe për t’ u maskuar, Hajdin Sejdia militoi në grupet enveriste të diasporës në Zvicër, ku u mor kryesisht me shpërndarjen e librave të Enver Hoxhës, gjë për të cilën qe në pozitë të favorshme, duke pasur agjencinë turistike. Pikërisht Hajdin Sejdia ishte ai që e prezantoi Abdi Baletën me Xhevdet Mazrekajn. Nuk mundet mos të konstatohet fakti se misioni Baleta në diasporë dhe takimi i tij me Sejdinë dhe Mazrekajn në Zvicër, ndodhi në vitin 1987, pra në kohën që regjimi komunist shqiptar kishte filluar përgatitjet për zbatimin e platformës së Katovicës. Duke konsideruar lidhjen që Baleta dhe Mazrekaj kanë pasur më vonë, është e qartë se misioni Baleta në vitin 1987 ka pasur përmasa më të gjera se inspektimi i lëvizjes enveriste në diasporë.

Në vitin 1986 Xhevdet Mazrekaj u rekrutua nga Hajdin Sejdia, që ishte një nga rezidentët e Sigurimit të Shtetit shqiptar në Zvicër, si bashkëpunëtor i Sigurimit të Shtetit shqiptar. Pseudonimi i Xhevdet Mazrekajt ishte “Alltia”. Që në vitin 1987 “Alltia” (Xhevdet Mazrekaj) u lidh ngushtë me “Stilografin” (Abdi Baleta) në një mission të konceptuar nga Sigurimi i Shtetit.

Në janar të vitit 1991, zëvendëskryeministri i qeverisë së Adil Çarçanit, Fatos Nano ndërmori një udhëtim në Zvicër për të marrë pjesë në Forumin e Davosit. Nga Zvicra Nano u kthye së bashku me Hajdin Sejdinë, i cili shoqërohej dhe nga kunati i vet Xhevdet Mazreakj. Nano ua paraqiti Sejdinë shqiptarëve si një miliarder shqiptar, i cili kishte lidhje me njerëzit më të pasur të botës dhe që do të bënte mrekullinë ekonomike në Shqipëri. Për disa muaj, para dhe pas zgjedhjeve të para pluralistë të vitit 1991, Hajdin Sejdia okupoi ekranin e të vetmit telivizion në vend, atij shtetëror, si dhe faqet e gazetave, duke u paraqitur si një Mesiah, që do ta shndërronte Shqipërinë në Eldorado. Në rast se do të rishfaqeshin kronikat televizive të kohës, do të shihej qartë se në krah të Hajdin Sejdisë qe dhe Xhevdet Mazrekaj, i paraqitur si ekspert për çështjet e turizmit.

Hajdin Sejdia ishte në krye të një kompanie të quajtur “Iliria Holding”, e cila në atë kohë nënshkroi një marrëveshje me qeverinë shqiptare, në krye të së cilës në ndërkohë Nano kishte zëvendësuar Çarçanin, në 21 shkurt 1991. Sipas kësaj marrëveshjeje, që u botua në dy faqe në gazetën “Zëri i Popullit”, shteti shqiptar i jepte kësaj kompanie të drejta në shumë fusha për të kryer investime që prej infrastrukturës (rrugë, ura, hekurudha, energjitikë, ujë etj), turizmit, minierave, sistemit banker, industrisë, ndërtimit, artit, mediave private, tregëtisë (supermarketeve, fast food-ve etj.), hoteleri. 

Është e qartë se Hajdin Sejdia, i asistuar nga Xhevdet Mazrekaj qe karta kryesore elektorale e qeverisë së fundit komunsite për të fituar zgjedhjet e 31 marsit 1991. Në një darkë që shtroi Hajdin Sejdia në hotel “Tirana”, me rastin e nënshkrimit të marrëveshjes, mori pjesë edhe Abdi Baleta, gjë kjo që u denoncua në PD nga Azem Hajdari. Baleta në atë kohë qe kandidat për deputet i PD-së dhe sigurisht që nuk qe opportune që ai të merrte pjesë në një darkë kun ë tryezë qe Fatos Nano dhe i biri i Ramiz Alisë. Por Baleta u mbrojt duke thënë se ai shkoi për shkak se pati një ftesë nga kunati i Sejdisë, pra nga Xhevdet Mazrekaj, për të cilin Baleta tha se nuk mund t’ ia prishte pasi ai qe një “patriot” shqiptar. Baleta shtoi se, derisa ai nuk qe anëtar i PD-së dhe për pasojë veprimtaria e tij private nuk mund të influenconte mbi reputacionin e kësaj partie për mirë apo për keq. Për një diplomat të sprovuar të regjimit komunist si Baleta nuk qe e vështirë që të justifikonte sjelljen e vet, por fakti mbetet se Baleta qe një njeri që gjendej në mes të skemave të dyshimta që lidhnin regjimin komunist me njerëz si Sejdia dhe Mazrekaj. Në këtë episod që daton në fillim të vitit 1991 origjinon edhe urrejtja e Abdi Baletës për Azem Hajdarin. Më vonë Baleta do ta luftonte ashpër Hajdarin në forumet e PD, ku Baleta merrte pjesë kur i interesonte, si dhe në shtyp.

Në vitin 1991 Sejdia e ngarkoi Mazrekajn me detyrën që
të financonte fushatënn elektorale të disa kandidatëve për deputetë, si dhe ndonjë person që ishte futur në ndonjë gazetë opozitare. Kjo gjë bëhej me rekomandimin e dyshes Alia-Nano, në mënyrë që këta persona, që qenë të gjithë bashkëpunëtorë të Sigurimit të Shtetit, të fitonin reputacionin e njerëzve që kishin mbështetje në diasporë. Sejdia dhe Mazrekaj financuan fushatën elektorale që bëri Abdi Baleta në zgjedhjet e para dhe të dyta parlamentare në vitin 1991 dhe 1992 me nga 50 mijë USD, sipas regjistrave që iu kapën Hajdin Sejdisë, kur u arrestua në verën e vitit 1992. Natyrisht që shumë pak prej këtyre parave Baleta i përdori në fushatë, ndërsa pjesën më të madhe të tyre i futi në xhepin e vet. Ndër njerëzit e tjerë që u financuan qenë vëllezërit Albert dhe Ylli Rakipi, respektivisht “Arsimtari” dhe “Drita”, të cilët në atë kohë u futën me mision në gazetat “Alternativa SD” dhe “Republika”.

Paratë për këto financime Sejdia i mbuloi nga paratë që grumbulloi në të parën piramidë financiare që ngriti në Shqipëri në vitin 1991 dhe që administrohej nga Xhevdet Mazrekaj. Pra, Baleta ka qenë i pari politikan në Shqipëri që është financuar nga një firmë piramidale, duke krijuar kështu një precedent që më pas do të njihte shumë ndjekës të tjerë.

I vetmi “investim” që Hajdin Sejdia bëri në Shqipëri ishte hapja e gropës famëkeqe në mes të Tiranës, ku sipas Sejdisë do të ndërtohej hoteli shumëkatës “Sheraton”, i cili do të qe më i madhi dhe më i bukuri në Ballkan. Duke përfituar nga fakti se qe fillimi i tranzicionit dhe njerëzit qenë shumë të varfër toka iu ble ish-pronarëve nga dyshja Sejdia-Mazrekaj për një copë bukë, nën kërcënimin se ata mund ta merrnin edhe falas nga pushtetarët, që i kishin miq. Që atëhere dhe deri më sot ish-pronarët e truallit kanë bërë shumë përpjekje për të rifituar truallin e tyre, që praktikisht iu mor me mashtrim.

Por, ajo që edhe sot e kësaj dite njihet si “gropa e Hajdin Sejdisë” në fakt duhet të quhet gropa e Xhevdet Mazrekajt, pasiqë, duke qenë se Xhevdeti supozohej të qe eksperti i “Iliria Holding” në turizëm, si drejtues i një agjencie turistike, Sejdia ia besoi atij projektin “Sheraton”. Në promovimin e ndërtimit të “Sheratonit”, ose siç mund të thuhet me siguri në retrospektive 13 vjeçare, të “gropës Mazrekaj”. Në hapjen e gropës, u krye një ceremoni ku veç pushtetarëve folën edhe Sejdia dhe Mazrekaj. Në këtë ceremoni mori pjesë dhe miku i Sejdisë dhe Mazrekajt, Abdi Baleta, që atëhere qe zgjedhur deputet i PD-së.

Është e tepërt t’ i tregosh lexuesit për fatin e projektit “Sheraton”. Zbatimi i tij nuk eci përtej hapjes së gropës së madhe në qendër të Tiranës, e cila gropë është shndërruar në WC-në dhe bordellin në natyrë më të mëdha që nuk mund t’ i gjesh as në një kryeqytet afrikan. Në këtë “Sheraton” (në këtë rast për këtë fjalë duhen dy palë thonjëza) të vetmet “kameriere” që punojnë janë prostitutat e rangut te fundit.

Në vitin 1998 Xhevdet Mazrekaj u nis të vinte në Tiranë, por u ndal në aeroportin e Rinasit dhe u kthye mbrapsht. Mazrekaj shkrojti tek “Bota Sot” se ai u pengua nga qeveria e Fatos Nanos të hynte në Shqipëri për shkak se ai është antikomuniste ka denoncuar lidhjet e qeverisë së majtë shqiptare me Serbinë dhe Greqinë.

E vërteta është se Mazrekaj u kthye mbrapsht pasi e njoftuan se ish-pronarët e truallit ku qe hapur gropa e madhe, të cilët kishin marrë vesh për ardhjen e Mazrekajt në Shqipëri, ishin betuar ta merrnin peng dhe ta hidhnin brenda në gropë, duke mos e lënë të dilte që prej andej para se t’ u kthente pronën që u ishte marrë me mashtrim.

Në korrik 1992 në Tiranë erdhi një hetues zviceran me një fletë arresti të lëshuar nga një gjykatë zvicerane në emër të Hajdin Sejdisë si dhe të Xhevdet Mazrekajt, i të cilët akuzoheshin për përfitime të arritura nga mashtrimet financiare të kryera në Zvicër.

Hajdin Sejdia u arrestua nga autoritet shqiptare dhe u ekstradua në Zvicër, ndërsa Xhevdet Mazrekaj, i cili  akuzohej për gjëra më të vogla dhe që nuk kërkohej me aq ngulm nga autoritetet zvicerane, shpëtoi sepse Abdi Baleta, i cili në atë kohë qe një deputet me peshë i PD-së, ndërhyri energjikisht në favor të mikut të vet Mazrekaj tek autoritetet shqiptare, duke u bërë avokati i tij politikisht, por edhe juridikisht, pasi në atë kohë Baleta kishte marrë edhe licencën e avokatit. Kjo qe çështja e parë penale me të cilën u mor avokat Baleta. Thuhet se avokat Baleta ka paguar një shumë të mirë parash për llogari të Mazrekajt tek disa pushtetarë të kohës, që ky i fundit mos të ekstradohej. 

Pjesë e misioni të Sejdisë dhe Mazrekajt në Shqipëri në vitin 1991 ishte që tek shqiptarët e Republikës së Shqipërisë të krijohej një resentiment (urrejtje) për shqiptarët e Kosovës si mashtrues dhe kriminelë, sipas skemës të Sigurimit të Shtetit dhe të SDB-së serbe. Në fakt propaganda e sofistikuar dhe diabolike që sillet rreth sloganit “Ja se kush janë kosovarët” startoi dhe u ushqye së pari me bëmat e Hajdin Sejdisë dhe të Xhevdet Mazrekajt në Shqipëri në vitin 1991. Në këtë skemë qe dhe Abdi Baleta, i cili sot ironikisht hiqet si mbrojtës i madh i Kosovës.

Xhevdet Mazrekaj, pasi i shpëtoi ekstradimit në Zvicër, shkoi në vendet e Lindjes së Mesme me një pasaportë falco nën emrin Ali Gurabardhi. Ai u shpëtoi shpejt problemeve me drejtësinë në Zvicër edhe për shkak se kunati i vet Hajdin Sejdia e mbrojti duke e marrë të gjithë fajin përsipër, për shkak se donte që dikush të vazhdonte punët për llogari të tij. Kështu, në vitin 1993 Xhevdet Mazrekaj qe i lirë të kthehej në Zvicër.

Në fillim të vitit 1996, ish-polici Xhevdet Mazrekaj, i cili pas arrestimit dhe dënimit të kunatit të vet pati kaluar një periudhë vështirësish të mëdha financiare doli befas si botuesi i një gazette të madhe dhe të përditshme shqiptare me titull “Bota Sot” me qendër në Zurich të Svicrës dhe me qarkullim në Europën Perëndimore, Kosovë, SHBA-të, Kanada etj. Si i erdhi kjo ide Xhevdet Mazrekajt, i cili deri më atëherë jo vetëm që nuk ishte marrë kurrherë me gazetari (Sikur të përjashtojmë pjesmarrjen e tij në 1982 në keqtrajtimin e disa gazetarëve në Prishtinë kur qe polic), por që nuk heziton të pohojë se ai as që e lexon gazetën që boton? Veç kësaj, ku i gjeti paratë Mazrekaj për të botuar një gazetë të përditshme që për nga cilësia teknike është e barabartë me cilëndo gazetë të madhe perëndimore dhe që ka po atë kosto për çdo kopje që kanë edhe gazetat e mëdha perëndimore, por që, ndryshe nga ato, jo vetëm që nuk është fitimprurëse, por del me humbje të madhe, pasi shitej dhe vazhdon të shitet nën kosto dhe të ardhurat nga reklama i ka irrelevante kur është fjala për mbulimin e defiçitit të vet? Të ardhurat që ka siguruar Xhevdeti nga bashkëpunimi me kunatin e vet nuk do të mjaftonin as për të mbuluar humbjet e një vitit të “Bota Sot”. Atëhere, kush i mbulon shpenzimet gjigande të “Bota Sot” tash tetë vite? Kush qendron pra, pas tre vëllezërve Mazrekaj, që paraqiten si pronarët e gazetës dhe që të tre së bashku kanë tre klasë shkollë, si dhe kanë lexuar dy libra?

Që t’ i përgjigjesh kësaj pyetjeje duhet të hysh
thellë në botën e errët të “Bota Sot”, duke ndjekur fillin e misionit Mazrekaj-Baleta. Abdi Baleta është krijuesi i vërtetë i “Bota Sot” dhe Xhevdet Mazrekaj nuk është veçse një puppet-string e Baletës. Në verën e vitit 1995, gjashtë muaj para se të delte gazeta “Bota Sot”, Baleta bëri një udhëtim në Riad të Arabisë Saudite së bashku me Xhevdet Mazrekaj. Në atë kohë Baleta tashmë qe afirmuar si kampioni zhurmëmadh i Islamizmit në politikën shqiptare, gjë për të cilën kishte fituar respektin dhe mbështetjen e qarqeve relevante në botën islamike, duke u bërë një interlocutor i rëndësishëm i tyre në hapësirën shqiptare. Në vitin 1995 disa qarqe fundamentaliste në botën islamike, gjurmët e të cilave çonin tek Al-Qaeda e Bin Ladenit ishin të gatshme që të financonin hapjen e një gazete të madhe shqiptare, që do të mbronte çështjen islamike. Idea ishte që kjo gazetë të qe një mjet propagandë në shërbim kryesisht të Abdi Baletës, në mënyrë që ky dhe grupi i propagandistëve politikë islamikë i mbledhur rreth tij të kishin ku të shprehnin idetë e tyre dhe të polemizonin me cilindo që kundërshtonte orientimin islamik të Republikës së Shqipërisë, Kosovës dhe krejt trevave shqiptare. Misioni i kësaj gazete do të ishte që të mbante gjallë dhe të potenconte frymën politike islamike tek shqiptarët kahdo që ndodheshin në botë. Për t’ u maskuar, gazeta do të paraqitej si e djathtë dhe nacionaliste. Një tjetër arsye për të cilën bëhje kjo gjë ishte që e djathta shqiptare dhe nacionalizmi shqiptar të identifikoheshin me Islamizmin, teori kjo që e kanë elaboruar gjerësisht Abdi Baleta dhe Hysamedin Feraj.

Për këtë projekt Baleta dhe Mazrekaj morën aprovimin dhe të padronëve të tyre të vjetër t ëish-Sigurimit të Shtetit dhe të sherbimit sekret serb, pasi Partia Socialiste në Tiranë dhe regjimi i Beogradit, por edhe Athina e kuptonin mirë përfitimin që do të kishin në rast e djathta antikomuniste shqiptare si dhe nacionalizmi shqiptar paraqiteshin në Perëndim nën shenjën e fundamentalizmit islamik në faqet e gazetës më të madhe shqiptare me qarkullin të përditshëm në botë. Kështu, e majta shqiptare, Beogradi dhe Athina do të gjenin një argument shtesë për të mbështetur para Perëndimit tezën e tyre se shqiptarët janë fundamentalistë islamikë dhe se duan të krijojnë një bastion islamik në Europë, dukë ndërtuar “Shqipërinë e Madhe”. 

Për financuesit e kësaj gazette, u gjet më konvenuese që kjo gazetë ta kishte qendrën në një vend perëndimor, në mënyrë që të ishte e mbrojtur dhe të bënte më tepër efekt tek lexuesit. Si qendër e gazetës u zgjodh Zvicra dhe Zurich-u dhe kjo nuk është një gjë e rastit. Shtetit zviceran, tregohet mjaft tolerant me radikalët islamikë për shkak se në bankat e tij janë depozituar shumë prej parave të tyre, duke përfshirë dhe ato të familjes së Bin Ladenit. Si njeriun në emrin e të cilit do të qe gazeta, Baleta propozoi Xhevdet Mazrekajn. Kandidatura e këtij u pranua pa vështirësi për shkak se ky i fundit kishte patur që më parë lidhje me qarqet fundamentaliste islamike, siç kam treguar më lart. Me ndihmën e një banke zvicerane të kontrolluar nga fundamentalistët islamikë u ngrit një skemë e financimit të gazetës. Kështu u krijua gazeta “Bota Sot”. Gazeta “Bota Sot” nxjerr mesatarisht 120 mijë kopje në ditë, pra rreth 43, 8 milion kopje në vit. Shpenzimet e saj vjetore, duke inkluduar prodhimin, transportin, pagat e stafit, qiranë e ndërtesave të selisë dhe redaksive në botë, shpërblimin e bashkëpunëtorëve arrijnë në 15 milion USD në vit. Ndërsa nga shitja e gazetës (një pjesë e madhe e kopjeve dhurohen në diasporë dhe në xhamiat dhe teqet në Kosovë, FYROM etj.), si dhe të ardhurat irrelevante nga reklamat, nuk mbulohen më tepër se 50% e shpenzimeve. Kush e mbulon gjysmën tjetër të shpenzimeve, ose 7. 5 milion USD në vit, çka do të thotë se në 8 vite të ekzistencës është mbuluar defiçiti i gazetës në shumën 60 milion USD? Kuptohet që të vetmit që mund ta bënin këtë gjë janë “bamirësit” e Al-Qaida-s. Vetëm në sajë të kanaleve të financimit të tyre kjo gazetë me shpenzime kolosale vazhdon të mbijetojë prej 8 vitesh.

Që Baleta ka pasur dorë në nxjerrjen e gazetës “Bota Sot” kuptohet dhe prej fatit se pak kohë para se të delte numri i parë i “Bota Sot”, Baleta filloi të nxirrte në Tiranë gazetën “Rimëkëmbja” e cila shpejt do të shndërrohej në aneks të gazetës “Bota Sot”, duke qenë se tek “Rimëkëmbja” ribotohen shkrimet analitike që botohen tek “Bota Sot”. Pra, “Rimëkëmbja” praktikisht kompenson mungesën e “Bota Sot” në Republikën e Shqipërisë.   Baleta nuk u shfaq që në fillim tek “Bota Sot” dhe kjo u bë sipas një plani të paramendur. Në mënyrë që gazeta most ë kishte probleme në fillimet e saj dhe derisa të konsolidohej u gjet opportune që Baleta në fillim most ë botonte shkrime atje, pasi ai njihej botërisht si një fundamentalist islamik. Krijuesit e gazetës madje në fillim, dinakërisht deshën të japin përshtypjen sikur ata do të afronin pranë gazetës intelektualë me prirje antiislamike.

 

Pse ndodhi allakatja e madhe e antikombëtarëve (myslimane-komuniste) pikërisht në vitin 2002!?

 

Ngase ky është viti i botimit tim (jam redaktor dhe botues, Tirazhi: 5.000.-kopje) të librit: “Dr. Ibrahim Rugova Triumfoi në Kosovë edhe në Hagë!!”, ku në pasthënien time kam vënë edhe këtë tekst:

“Lexuesit mund ta marrin me mend që, krahas shkrimeve, edhe propaganda gojore e shfrenuar po bënte kërdi: “Kemi Gabuar fort që të parin nuk e kemi vra Ibrahim Rugovën”-(Sami Dërmaku shfryente mllefin pas çlirimit të odën tonë në Prishtinë);- “Dy vila ia fali kush të m’i hjek (likuidojë) dy nga më të mëdhenjtë”- (Sabri Maxhuni- Novosella, krahas Samiut),- kurse vite të tëra Sabriu propagandonte: “Kur ka shkuar Ibrahim Rugova në Zagreb te Tugjmani, Tugjmani i ka thënë:

-“Na duhet të luftojmë, Ibro vëllai?”

-Jo, ne me dialog, edhe ju duhet me dialog!”- kurse Tugjmani i tha:

-“Marsh bre xhukelo!”- (ik or minak rrugësh), gjë që sjelljet e tilla nuk janë të njohura në diplomaci. Për mospërfillje, Bajram Curri i kishte thënë një ambasadori: s’du me ta pa bojën!- kaq.

Dhe kur u pa se Tugjmani deri në minutat e fundit  të vdekjes së tij të zezë kishte qenë në kontakt me Millosheviçin për ndarjen e Bosnjës e të Kosovës, unë i pata thënë Sabriut:

“E di se çka ke bërë me atë dialogun e trilluar, se mos ishe ti przent!?- duhet t’i kërkosh falje?”

”Pjesërisht!”- e tha këtë ashtu kot, i zënë në befasi, vetëm sa të tërhiqej nga situata, se as pjesërisht as kurrë.

“Mirë, ore, mirë, ti duhet t’i kërkosh falje publike, e pastaj a pjesërisht a tërësisht, tutje është punë për lexuesit, për opininon”.

 

(Kadri Mani: “Dr. Ibrahim Rugova Triumfoi në Kosovë

edhe në Hagë!!”), Prizren, 2002, f. 135-137)

 

Dhe meqë Sabriu ishte edhe njëri nga financuesit e lëpushkës neveritëse-përçarëse “Rimëkëmbja”, Sabriu i yshti llapaqenat kundër meje: sësësësë!- llapaqenat e mi- kapeni armikun tim Kadri, se ai është pro Serbisë dhe kunër Shqipërisë!

Kalimthi të cekim se Sabriu është pronar i hotelit në banjën e Kllokotit “NËNA NAILE”, njëkohësisht për të bërë emër dhe për t’iu kundërvënë në baza fetare Nënës Terezë, por me dy dallime të theksuara: 1.Nëna Terezë mori çmimin Nobel për Paqe, kurse Nëna Naile mund të ketë qenë një nënë e mirë, si shumica e nënave shqiptare, por pa veprimtari shoqërore; dhe 2. Ndërsa babai i Nënës Trezë, Kolë Bojaxhiu, ishte deputet nga Shkupi, të cilin serbët e patën helmuar në Parlament në Beograd; ndërkaq babai i Sabri Novosellës, Ismaijli (Smajli) ka  qenë karrocier dhe e ka mbyt shokun e vet karrocier me tullë në kokë, për çka edhe e ka vuajtur dënimin me burg për atë krim.

Edhe gjatë luftës së fundit “myslimanët” e Gjilanit depove të SHOQATËES të “Nënës Terezë”, ia patën ndërruar emrin me emrin e rilindësit tonë “Sami Frashëri”, por masat e gjera nuk e pranuan dhe sërish ato depo të SHOQATËS po i quanin të Nënës Terezë”!!

Kalimthi të shtojmë edhe këtë fakt, se nismëtarë dhe themelues të asaj SHOQATE “Nëna Tererezë”, kanë qenë dy profesorët tanë të mirënjohur: Prof. Dr. Sheki Sejdiu e Prof. Dr. Gjyltekin Shehu.

 

Pse Hysen Terpeza allias Sali Kolludra deshi ta vriste Sabri Novosellën?

 

Së shpejti do të lexoni artikullin komplet të përshkruar nga autori Xhemail Mustafa: “HYSEN TËRPEZA- Një legjendë për Kosovën”, Prishtinë, 2004, f. 162-167.

 

VETËINTERVISTË

 

 

UNË KAM DY ARMIQ TË JASHTËM (SERBIA E GREQIA) DHE

DY ARMIQ TË BRENDSHËM (LUGTHI IM E KËMBËT E MIA)!

 

Kadri Osmani është një gjarpër që zë, e kurrgjë n‘bark t‘vet nuk çon!

 

(Hazir Haziri)

 

O Kadri Osmani!- hiç dorë nga politika e nga vuajtjet e mëtutjeshme, se ti nuk e njeh popullin shqiptar,- kurr s‘ka me ta dijtë për nder.

 

(Nezir Latifi)

 

 

Pyetje: z. Mani, kë do ta falënderoni për fillim?

Përgjigje: Armiqtë, budallenjtë dhe miqtë!!!

Pyetje: A keni shumë të tillë, dhe përse i falënderoni të gjithë barabar!?

Përgjigje: Unë kam dy armiq të jashtëm (Serbinë e Greqinë) dhe dy armiq të brendshëm (lugthi im e këmbët e mia)!!- të gjithë të tjerët janë budallenj! Dy të parët janë krijuar vetë me vetëdëshirë: janë dy turma shtazarake, që nuk patën mundësi ta shkulin shtazaraken nga qenia e tyre shtazarake, dhe ngelën bisha të egra e të egërsuara për fqinjët dhe për vetveten. Duke u gjetur në një situatë të këtillë, lugthit i thashë- durim! E këmbëve iu thashë- vrapim! Në këto ecejake e vrapime, më dalin përpara qenë e kudra minukësh që më kafshojnë për k. k. (këmbëve e koqeve!!). Miqtë i falënderoj për ndihmë e për sakrifica barabar me ne, kurse armiqtë e budallenjtë:

 

i çmoj fort si lëndë të parë

pse më dhanë shumë siklet

që m‘detyruan për t‘i ngarë

detyrimisht më bërën poet!

Pra, dindushmanët kanë emra e mbiemta dhe ata janë: Abdi Baleta (çoban për vjeta!), Behar Beqiri (dimër ngriri!), Hysamedin Ferri (i vaftë shpirti në ferr!), Olsi Jazexhi (smarxhi!), Sabri Novosella- Maxhuni (mexhnuni!), Sami Dërmaku (tramaku!), Tano Turku (i zi si murrku!) e moderatorët e Çamërisë (bijtë e Mavrisë!) dhe... të gjithë kundërshtarët e mi janë njëkohësisht kundërshtarë të çdo përparimi e të çdo lire: mynafikë e hafije!! E kjo nuk do të zgjasë shumë, do të soset, kur të hapen dosjet!

---------------

O Kadri, po pse bane polemikë me Shqiptarët e Arabizuar.

Akili

----

 

RE: [cameria] PER KADRI OSMANIN - nje Osmanli qe jeton ne Kosove (tani ne Zvicer) prej disa vitesh

 

cameria@yahoogroups.com, bruqi-flori@hotmail.com

 

I nderuari  Artan Turku,

Sa i perket kritikes qe i beni Kadri Osmani-Mani se eshte tradhtare nuk qendron,ngase i njajti tere jeten e vet
ja fali atdheut.Kjo shifet edhe nga biografia e tij.

Poashtu Kadri Mani shqiptar i mllefosur nga reaksionet e Doris Pakut, i cili së bashku me Shukrije Bunjaku-Manin i ka shkruar letër të hapur (publike) asaj dhe kopanisë së saj. Letra është botuar në amëza interneti të ndryshme, kjo letër po ashtu në formë përmbledhje është publikuar edhe në projektin simotër të kësaj Enciklopedie më 10 Qershor 2007.
http://sq.wikibooks.org/wiki/Let%C3%ABr_e_hapur_eurodeputetes_zonj%C3%ABs_Doris_Pak_me_kompani
Se kush eshte Kadri Mani ju preferoje z.Artan Turku  te lexoni kujtimet e atdhetarit Mr.sci.Kadri Osmani-Mani :
http://www.forumishqiptar.com/archive/index.php/t-34761.html

web.ukonline.co.uk/medresanti/kosova/kadri_osmani_biografi.html - 121k
etj.


Me respekt,

Flori Bruqi

 

Zotni Flori, duke ju falënderuar për sqarime Turkut, nuk e kam të qartë përse përmes e-mailit Çamëria vijnë ato shpifte të ndyta në muajin e ramazanit!?!

Unë trojkën e pa fe e të paatdhe serbo-ruse: Turku-Behari-Olsi do t'i nxjerr te revista "Shqipëria etnike", vetën adresën elektronike çame nuk e kuptoj!?! Se unë sikur për Kosovën angazhohem edhe për Çamërinë dhe tash "çamëria" apo kush më përgojon me atë adresë!?!

Shëndet.

Kadri Mani

 

 

Tradita e përkthimit të Biblës në gjuhën shqipe

 

Pëllumb Sulo
Zëri i Amerikës
14-09-2008

Producenti dom Nike Ukgjiini, po publikon këto ditë filmin e tij të pestë dokumentar, "Heronjte e librit", kushtuar historikut të përkthimeve biblike në gjuhën shqipe. Përmes këtij filmi dokumentar, dom Nikë Ulgjiini kërkon të sjellë në kujtesën e bashkëkohësve përpjekjen e figurave te shquara të kombit për të mësuar shqiptarët të shkruajnë e lexojnë në gjuhën shqipe dhe të lartojnë Zotin në gjuhën e tyre amtare.

Këmenti ynë për fetë:

Feja i paraprinë kombit dhe me kalimin e kohës zbehet e para dhe ardhanget e dyta. Bibla e Kur’ani kanë personazhe të ngjashme: Adam-Adem, Eva-Hava- Mojsiu-Isa, Abraham-Ibrahim... Bibla është më e vjetër... Te bibla janë interesante vjersht-vajtimet dhe thëniet popullore, një nga ato është edhe kjo: Kush kapsallit sytë, krime farkon! Këtë ia pata përplasur në surrat drejtorit të burgut në Maribor:

-Nuk po ju kuptoj se çka po më pyetni, por e di se çka po mendoni?

-Ku e dini se çfarë po mendoj!?

-Në bazë të një thënie biblike: Ko žmirka očima, zlo kuje! (Kush kapsallit sytë, krime farkon).

-E kemi përfunduar bisedën, mund të shkosh!

Bibla dhe Kur’ani janë libra të vjetër, si edhe çdo libër tjetër, por as njëra as tjetra nuk janë të shenjta!

Predikuesit e fesë islame binë në kontradiktë me vetveten e tyre: në njërën anë thonë se janë të pranueshme katër qitapet: Tevrati, Zeburi, Ingjili, Kur’ani, dhe në anën tjetër xhamatit ju thonë se vetëm feja a tyre islame na qenkësh e pranuar te zoti, asnjë tjetër dhe se vetëm ata janë të gatuar për parajsë dhe gjithë të tjerët për ferr! Predikuesit e fesë islame e gënjjejnë xhematin kur ju thonë se Muhamedi i ka pasë 4 ose 7 gra, ndërkaq ne e dimë se Muhamedi i ka pasur 13 gra![3]

Unë kurrë nuk e kam kritikuar asnjë fe, por vetëm predikuesit e feve: le të shkruajnë hoxhët gjithë ditën hajmalia, se bartja e hajmalisë e mbështjellë me shtatë kat mushama dhe e bartur nën sqetull, as i bën sherr as hajr! Ama t’iu shkruajnë hajmalia me ngjyrë dhe t’iu thonë klientëve që ta hedhin në gotë të ujit e ta pinë, kjo i tejkalon të gjithë kufijtë dhe duhet inkriminuar për vepër penale.

Pëllumb Sulo
Zëri i Amerikës
14-09-2008

Producenti dom Nike Ukgjiini, po publikon këto ditë filmin e tij të pestë dokumentar, "Heronjte e librit", kushtuar historikut të përkthimeve biblike në gjuhën shqipe. Përmes këtij filmi dokumentar, dom Nikë Ulgjiini kërkon të sjellë në kujtesën e bashkëkohësve përpjekjen e figurave te shquara të kombit për të mësuar shqiptarët të shkruajnë e lexojnë në gjuhën shqipe dhe të lartojnë Zotin në gjuhën e tyre amtare.

Këmenti ynë për fetë:

Feja i paraprinë kombit dhe me kalimin e kohës zbehet e para dhe ardhanget e dyta. Pra, atdheu pastaj feja, se pa atdhe s’ka as fe as zot, ngase pushuesit na e impononin edhe fenë edhe zotin e tyre. Bibla e Kur’ani kanë personazhe të ngjashme: Adam-Adem, Eva-Hava- Mojsiu-Isa, Abraham-Ibrahim... Bibla është më e vjetër... Te bibla janë interesante vjersht-(vajtimet) dhe thëniet popullore, një nga ato është edhe kjo: Kush kapsallit sytë, krime farkon! Këtë ia pata përplasur në surrat drejtorit të burgut në Dob:

-Nuk po ju kuptoj se çka po më pyetni, por e di se çka po mendoni?

-Ku e dini se çfarë po mendoj!?

-Në bazë të një thënie biblike: Ko žmirka očima, zlo kuje! (Kush kapsallit sytë, krime farkon).

-E kemi përfunduar bisedën, mund të shkosh!

Bibla e Kur’ani janë libra të vjetra, si edhe çdo libër tjetër, por as njëra as tjetra, për mua, nuk janë të shenjta!!

Selim Hasanaj: Kangë për artistin dhe patriotin Agim Gashi
E martë, 09-09-2008, 06:03pm (GMT+1)

Selim Hasanaj

KANGË PER ARTISTIN DHE ATDHETARIN AGIM GASHI

Nga Selim Hasanaj

I KËNDOJ KANGEN NJI RAPSODI
 
Çifteli ti mikja ime,
bëhu gati pash atë Zot.
Se nji kangë unë due me këndue,
per nji burr, nji patriot.
 
Por, kujdes ti mikja ime,
sepse sot do ta kesh vështirë.
Me më shoqnue mue kësaj herë,
zanin tim që shkon tue u dridhë.
 
Andaj ti oj çifteli,
duhet sot të më ndihmosh.
Këtë kangë unë që e kamë nisë,
ti si din ta përfundosh.
 
Unë gjithmonë tye t`pata mike,
dhe gjithmonë ti më shoqnove.
Sa herë kangës unë ja nisa,
Telat ti i akordove.
 
Dhe këtë herë unë do këndoj,
për nji BURRË nji PATRIOT.
Që sharkinë ai ndorë e mban,
sepse asht i madh rapsod.
 

 

Agim Gashi

Andaj sot unë po kam frikë,
se mue zani do mtradhton.
Emocionet mkanë kaplue,
çifteli ti më ndihmon.
 
Duhet bashkë ne të mendojmë,
posa kanges dojm m`ja nisë.
Agim Gashit  t`ja kushtojmë,
këtij Rapsodi t`Dardanisë.
 
Ishin vitet e ‘90-ta,
na pushtoj neve Serbia.
U çuen n`kambë e gjithë rinia
Anton Çetta po ju prinë.
 
Agim Gashi me sharki
n`logje burrash dhe n`për oda
Kendon kangë ky për LIRI
N`kamë u çue e tanë Kosova.
 
T`gjitha gjaqet u pajtuen
shqiptaria ka lidhë besën
Për liri të Dardanisë
deri n`nja do ta bajmë vdekjen.
 
Agim Gashi ky rapsod
që asht burrë dhe patriot
Zani ti ambël kumbon
për Atdhe pa pra këndon.
 
Këndon kangë ky për Kosovën
President Ibrahim Rugovën.
Agim Gashi burrë shqiptar
i`këndon atdheut me faqe t`bardhë.
 
Edhe unë, rapsod i vogël
sot këtë kangë që e këndoj
Dhe nga zemra e nga shpirti
Agim Gashit shëndet i uroj.
 
Sarpsborg, Norvegji, më 9.09.2008

 

 

Dëshmorët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës
E diel, 14-09-2008, 06:26pm (GMT+1)

Dëshmorët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës

(Monografi)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kryeredaktor

Nezir MYRTAJ

Kolegjiumi i Redaksisë:

Dilaver Goxhai

Ahmet Qeriqi

Bedri Tahiri

Sheremet Krasniqi

Remzie Zeqiri

Bedri Zyberaj

Murat Musliu

Ruzhdi Jashari

Xhavit Sadriaj

Anëtarë nderi të Redaksisë:

Adem Demaçi

Rifat Jashari

 

 

Radhitja kompjuterike

Kadrie Gashi

Realizimi kompjuterik

Rrezart Galica

 

Fotografia

Habib Zogaj

 

Dëshmorët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës

(Monografi)

 

Prishtinë

2001

 

 

PARATHËNIE

 

Me daljen në dritë të vëllimit të parë të monografisë “Feniksët e lirisë”, lexuesit shqiptar i jepet mundësia të njihet me jetën dhe veprën e dëshmorëve të rënë nën emblemën dhe me betimin e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, në luftën e udhëhequr prej saj për çlirimin e trojeve të pushtuara shqiptare.

Hapin për botimin e monografisë "Feniksët e lirisë", Redaksia Dëshmorët e UÇK-së e ka marrë duke u mbështetur në vendimin e Kuvendit Themelues të Veteranëve të Luftës të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, i mbajtur më 23 shtator 2000, në Prishtinë.

Qëllimi i këtij botimi, është prezentimi në mënyrë sa më të plotë, sa më proporcionale dhe të paanshme të heroizmit e të sakrificës sublime të dëshmorëve të luftës të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Ky heroizëm do të përjetësohet si pjesë e historisë sonë të shkruar, e cila brezave të ardhshëm do t'u dëshmojë se u desh të derdheshin lumenj gjaku që Kosova të çlirohej nga pushtuesi serb.

Redaksia Dëshmorët e UÇK-së për botimin e monografisë "Feniksët e lirisë" ka marrë hapin ta fillojë këtë punë kolosale duke u nisur nga obligimi që duhet të ndijë secili shqiptar para veprës heroike të dëshmorëve të rënë në luftë për lirinë kombëtare, gjaku i të cilëve qëndron në çdo shkëndijë lirie që ne gëzojmë sot dhe në themelin e lirisë të cilën do ta gëzojnë brezat e ardhshëm.

 

 

* * *

Duke pasqyruar jetën dhe veprën e pavdekshme të dëshmorëve të kësaj periudhe historike, në shërbim të lirisë së atdheut, mbi bazën e fakteve të mbledhura nga shokët dhe nga bashkëluftëtarët e dëshmorëve, nga anëtarët e familjeve dhe të afërmit e tjerë të tyre, monografia "Feniksët e lirisë" do të jetë një mjet i fuqishëm i edukimit atdhetar për brezat tanë. Në kujtesën e këtyre brezave, heroizmi i dëshmorëve të lirisë do të tingëllojë zëshëm si porosi jetësore se si duhet jetuar dhe si duhet vdekur , duke mos e bërë rrojtjen vdekje të përditshme, por luftë dhe punë në shërbim të idealeve të lirisë e të atdheut.

Siç dihet, Ushtria Çlirimtare e Kosovës lindi dhe u rrit me një shpejtësi marramendëse për një periudhë shumë të shkurtër, si në asnjë rast të luftërave çlirimtare botërore. Duke u bazuar në faktin se ajo bënte një luftë të drejtë për t’u çliruar nga një ushtri dhjetëra herë më e madhe në numër e shumë herë më e armatosur  me armët më moderne të kohës, Ushtria Çlirimtare e Kosovës fitoi përkrahjen dhe simpatinë e mbarë botës përparimtare liridashëse. UÇK-ja ishte aleate ex officio e NATO-s dhe e SHBA. Prandaj, lufta që bëri Ushtria Çlirimtare e Kosovës ishte lufta  më madhështore, ndërsa akti i flijimit të pjesëtarëve të saj ishte një heroizëm i pashoq.

 

* * *

Nismën për ngritjen dhe funksionimin e Redaksisë për botimin e monografisë "Feniksët e lirisë" e mori një grup intelektualësh profesionesh të ndryshme, politikisht të shëndoshë, e partiakisht të paanshëm, i cili rreth vetes arriti ta afrojë një numër kuadrosh, që edhe gjatë kohës së luftës që bëri Ushtria Çlirimtare e Kosovës, kishin dëshmuar zell e profesionalizëm, duke kryer me sukses obligimet kombëtare.

Duke marrë parasysh faktin mbi aktivitetin qëllimmirë, por të pakoordinuar, në pasqyrimin dhe përjetësimin e veprës së dëshmorëve të UÇK-së, si dhe mungesën e përkujdesjes përkatëse institucionale, Këshilli Nismëtar kishte projektuar ngritjen e një redaksie në nivel vendi, me një kuadër profesionalisht të përgatitur, e cila do t'i qasej punës për publikimin, në dhjetëra vëllime, të shënimeve të domosdoshme faktografike e dokumentare për të gjithë dëshmorët e luftës që udhëhoqi Ushtria Çlirimtare e Kosovës. Ngritja e Redaksisë u bë pas prezentimit të këtij projekti, gjithsesi ambicioz, para asociacioneve përkatëse siç janë: Shtabi i Përgjithshëm i TMK-së,  Shoqata e Veteranëve të Luftës të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Shoqata e Invalidëve të Luftës të UÇK-së, Shoqata e Familjeve të Dëshmorëve të Luftës së UÇK-së, si dhe para personaliteteve kyçe, politike e ushtarake, drejtuese të luftës së Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Nënshkrimet e përfaqësuesve të këtyre asociacioneve e të këtyre personaliteteve, në shenjë pëlqimi të këtij projekti, kishin domethënien e legjitimitetit moral për Redaksinë e ngritur dhe për punën e filluar nga ajo. Si e tillë, ajo është dhe do të jetë derëhapur për të gjithë ata krijues, individë e institucione, të cilat shprehin vullnet  dhe angazhim për të ndihmuar në realizimin e projektit për botimin e monografisë "Feniksët e lirisë", që ka një rëndësi të veçantë kombëtare. Mbi bazën e këtij legjitimiteti, Redaksia do të funksionojë deri në krijimin e kushteve dhe të rrethanave, të cilat do të mundësojnë marrjen nën përkujdesjen institucionale të këtij projekti. Me ngritjen dhe funksionimin e strukturave qeverisëse në të gjitha nivelet e Kosovës, Redaksia Dëshmorët e UÇK-së shpreson të forcohet e të përkrahet edhe më fuqishëm në punën e saj, duke qenë pjesë obliguese e institucionit përkatës përgjegjës.

 

* * *

E ndërgjegjshme se do ta kryejë vetëm një pjesë të obligimit tepër të madh dhe se do të mbetet edhe shumë më tepër për të bërë për dëshmorët tanë të mëhershëm e për ata të ardhshëm, Redaksia Dëshmorët e UÇK-së e ka vlerësuar si nevojë të ngutshme dhe ka parashikuar si të mundshëm botimin e monografisë "Feniksët e lirisë", në të cilën do të përfshihen të gjithë dëshmorët e evidentuar deri tash në regjistrat zyrtarë të dëshmorëve të rënë, që nga paraqitja e parë publike e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, më 27 nëntor 1997, e deri në përfundim të tërheqjes së shpallur të forcave të pushtuesit serb nga Kosova, më 21 qershor të vitit 1999*)(Në këtë monografi do të përfshihen, gjithashtu, edhe dëshmorët që kanë rënë në luftërat e mëvonshme për çlirimin e trojeve shqiptare në Preshevë, Medvegjë e Bujanoc, si dhe në Maqedoni). Meqenëse Redaksia Dëshmorët e UÇK-së nuk është kompetente t'ia përcaktojë ndokujt statusin e dëshmorit, gjatë punës së saj, ajo do t'i konsiderojë si zyrtare regjistrat për dëshmorët të formuluar nga shtabet e zonave të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (derisa ekzistonte ajo) dhe nga shtabet e Trupave të Mbrojtjes të Kosovës, më pas. **)(Redaksia do t’i konsiderojë si zyrtare, po ashtu, edhe regjistrat e përpiluara nga organet përkatëse të pushtetit vendor, pas konstituimit të tij). Evidentimi në këta regjistra i dëshmorëve të UÇK-së dhe të luftës së saj nuk është kompetencë e Redaksisë. Shpallja e tyre dëshmorë ishte e drejtë e komandave dhe e shtabeve të rendimeve ushtarake të UÇK-së, e Shtabit  të Përgjithshëm të saj gjatë periudhës së luftës, si dhe e pushtetit vendor pas konstituimit të tij. Regjistrat janë siguruar nga ish-shtabet dhe komandat e batalioneve e të brigadave të zonave operative të UÇK-së dhe më vonë nga ato të Trupave të Mbrojtjes të Kosovës. Po ashtu, Redaksia ka shfrytëzuar edhe regjistrat ekzistuese të  dëshmorëve, të përpiluara nga organet përkatëse të pushtetit vendor.

 Redaksia Dëshmorët e UÇK-së ka parasysh faktin se këta regjistra nuk do të jenë përfundimtarë dhe se numri i dëshmorëve të lirisë të periudhës së luftës të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës do të rritet krahas ndriçimit të argumenteve të reja mbi sakrificat e atyre që u flijuan për Kosovën e për trojet shqiptare. Ajo, po ashtu, ka parasysh edhe faktin tjetër, se ky numër i dëshmorëve do të ndryshojë edhe pas krijimit të institucioneve të Kosovës dhe përcaktimit nga ana e tyre të kritereve ligjore lidhur me statusin e dëshmorit të atdheut. Prandaj, në vëllimet e monografisë "Feniksët e lirisë", Redaksia nuk do ta përkufizojë numrin e dëshmorëve të kësaj periudhe në vetëm rreth 1800, sa ai konsiderohet sot. Në këto vëllime do të përfshihen edhe ata që nesër, në bazë të kritereve të caktuara, do ta gëzojnë statusin e dëshmorit. Prandaj, në këtë drejtim, puna e filluar nga Redaksia Dëshmorët e UÇK-së do të jetë një ndihmë e çmueshme edhe për strukturat e ardhshme të pushtetit lokal e të atij qendror në Kosovë, sepse do ta bëjë më të lehtë procesin e korrigjimeve e të plotësimeve të nevojshme në listat e dëshmorëve të rënë në luftën e udhëhequr nga Ushtria Çlirimtare e Kosovës.

 

* * *

Gjatë punës së mëtejme, Redaksia Dëshmorët e UÇK-së parasheh botimin e vëllimeve të posaçme edhe me biografitë e dëshmorëve të rënë para dhe pas periudhës së përfshirë në monografinë "Feniksët e lirisë". Duke u përqendruar në fillim, brenda kësaj periudhe, ajo nuk harron faktin se dëshmorët që dje ranë gjatë luftës në Kosovë, kishin për ideal jo vetëm çlirimin e saj, por edhe bashkimin kombëtar. Ishte ky ideal shekullor, që pastaj u ndez në luftën për liri në trojet shqiptare nën pushtimin serb, në Preshevë, Medvegjë e Bujanoc dhe nën atë maqedonas, në Ish-Republikën Jugosllave të Maqedonisë. Vazhdimi i luftës në këto troje, ndonëse, për shkak të rrethanave të caktuara kombëtare e ndërkombëtare, nën uniformat e modifikuara të Ushtrisë Çlirimtare, ishte një përpjekje dhe vazhdim për ta jetësuar aspiratën e të gjithë atyre që më parë u flijuan në Kosovë, nën emblemën e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Duke pasur parasysh këtë element shumë të rëndësishëm, Redaksia, dëshmorë të radhëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës i ka konsideruar edhe të gjithë ata dëshmorë që dikur kishin luftuar në kuadrin e kësaj ushtrie, porse më vonë kanë rënë duke luftuar si pjesëtarë të UÇPMB-së ose të Ushtrisë Çlirimtare Kombëtare. Po për këtë arsye, ajo ka synuar që monografinë kushtuar dëshmorëve të lirisë të rënë në Kosovë, gjatë luftës së Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, ta titullojë me titullin, domethënia figurative e të cilit do ta pasqyronte në mënyrën sa më të qartë rizgjimin dhe ringjalljen e idealeve të tyre. Është Vlerësuar se emërtimi “Feniksët e lirisë” ***)(Feniksi është  zog mitologjik, i cili ka vetinë të digjet e të ringjallet nga hiri i tij)  simbolizon në mënyrë të kënaqshme figurën e përjetshme të dëshmorëve dhe idealin e tyre.

 

* * *

Seria në vëllime “Feniksët e lirisë" fillon me regjistrin e dëshmorëve të luftës së UÇK-së, si në asnjë rast të ngjashëm të këtij lloji. Redaksia u përcaktua që ky botim të niste me këtë veçori, pasi Kosova, duke qenë nën protektorat, nuk i ka ende strukturat e veçanta të ligjshme, të cilat do t'i evidentonin normalisht dëshmorët e luftës. Për shkak të kësaj rrethane, është vlerësuar se renditja në regjistër, sipas radhës alfabetike, e jo sipas numrit rendor, do të jetë më e qëlluar. Renditja alfabetike nis me emrin dhe jo me mbiemrin  e dëshmorit, duke përfillur specifikat e traditës shqiptare në këtë çështje. Në krye të renditjes alfabetike të dëshmorëvë qëndron emri i Komandantit Legjendar, Adem Jashari, i cili, që nga shpërthimi i luftës në Kosovë u bë legjendë, jo vetëm për popullin e Kosovës e për luftëtarët e UÇK-së, por edhe për gjithë kombin tonë. Shqiptarët, pa asnjë porosi institucionale, pa asnjë dekret shtetëror dhe pa asnjë imponim të çfarëdoshëm, kudo filluan ta radhitin portretin e tij përkrah atij të Skënderbeut. Pavarësisht se institucionet shkencore dhe ato ligjore, ende nuk e kanë vënë në rendin e ditës për diskutim vlerësimin e kësaj figure madhështore, Redaksia Dëshmorët e UÇK-së e respekton vendimin e kësaj vetëvendosjeje mbarëkombëtare.

Vëllimi i parë i monografisë "Feniksët e lirisë", me regjistrin e emrave të dëshmorëve, paraqet të dhënat për vitin e për vendin e lindjes, si dhe për vitin e për vendin e rënies. Të dhënat e tjera biografike janë parashikuar të jepen në monografitë e shkurtra e të veçanta, që do të vijojnë në vëllimet pasardhëse. Numri i dëshmorëve, biografitë e të cilëve do të botohen në secilin vëllim vijues, është paraparë të përcaktohet në bazë të kritereve të caktuara, duke përfillur edhe përfaqësimin proporcional në përputhje me numrin e dëshmorëve të rënë sipas zonave ushtarake. Me qëllim që secili vëllim të jetë gjithëpërfshirës për të gjitha krahinat e Kosovës e të trevave të tjera shqiptare nga kanë ardhur vullnetarë në radhët e UÇK-së, në çdo vëllim do të ketë dëshmorë nga të gjitha këto vise, në bazë të raportit që ata zënë në numrin ekzistues të regjistrit të përgjithshëm të dëshmorëve të kësaj periudhe.

Në këto vëllime synohet të përfaqësohet tërë Kosova, por edhe të gjitha trevat shqiptare që dërguan djemtë e tyre për çlirimin e saj .

 

* * *

Hartimi i biografisë së dëshmorëve do të bëhet duke u mbështetur mbi materialin faktografik të mbledhur në terren, sipas të dhënave të parashtruara në pyetësorin e formuluar nga Redaksia. Përpunimi i këtyre të dhënave do të jetë rezultat i punës së përbashkët të kolegjiumit të Redaksisë. Për pasqyrimin sa më të plotë të jetës dhe të veprës së dëshmorëve, si material shtesë faktografik, Redaksia do t'i shfrytëzojë edhe burimet e ndryshme të shkruara, sikurse që janë publikimet e veçanta në shtypin e përditshëm e në atë periodik, si dhe botimet e ndryshme monografike, letrare, historike, publicistike e të tjera. Në treguesin e emrave e të të dhënave, në fund të secilit vëllim të monografisë, Redaksia do të shënojë emrin e autorëve, publikimet e të cilëve janë shfrytëzuar. Në vëllimin e parë të monografisë "Feniksët e lirisë", toponimet për vendlindjet dhe për vendin e rënies së dëshmorëve janë të periudhës së paraluftës e të gjatë luftës të bërë nga Ushtria Çlirimtare e Kosovës. Kjo mënyrë e shkrimit të këtyre toponimeve u kushtëzua për shkak të vështirësisë teknike që krahas tyre të vendoseshin edhe toponimet e reja. Mirëpo, ky korrigjim do të realizohet në monografitë e veçanta për secilin dëshmor, ku krahas emërtimit të vjetër, të vendosur brenda kllapave, për çdo fshat, komunë, qytet, krahinë e të tjera, do të shënohet edhe toponimi i ri.

 

* * *

 

Kushtet në të cilat Ushtria Çlirimtare e Kosovës ka zhvilluar një luftë, skajshmërisht të pabarabartë me pushtuesin serb, kanë bërë që një numër i pjesëtarëve të saj të bijnë në fushën e nderit, e që të dhënat për ta të mos mund të kompletohen sot e kësaj dite. Disa prej të rënëve janë trajtuar, apo edhe mund të trajtohen ende si persona të zhdukur. Redaksia ka bërë përpjekje që regjistrat  me emrat e dëshmorëve, të vënë në dispozicion nga shtabet e zonave, të verifikohen hollësisht përmes bashkëpunëtorëve në terren dhe të ekipeve të saj të posaçme. Megjithatë, ajo nuk ka arritur t'i kompletojë shënimet e domosdoshme për të gjithë dëshmorët në regjistër, madje për disa prej tyre nuk ka arritur ta sigurojë asnjë shënim të vetëm. Arsyeja pse një numër dëshmorësh të evidentuar  mbetet pa të dhëna të plota qëndron në faktin se familjet dhe të afërmit e tyre  tashmë ndodhen në vendbanime të ndryshme pa adresë, kurse disa prej tyre edhe jashtë Kosovës. Arsyeja tjetër e mungesës së plotë të të dhënave qëndron në faktin se ata figurojnë në regjistrin e dëshmorëve, ashtu siç kanë mundur të shënohen pas rënies në vijën e frontit, vetëm me emër e mbiemër, apo vetëm me emër e me mbiemër të pasaktë e të përgjithësuar dhe pa asnjë të dhënë tjetër. Me gjithë keqardhjen për këto mangësi, Redaksia e ka vlerësuar të nevojshme paraqitjen e emrit të këtyre dëshmorëve në vëllimin e parë të monografisë "Feniksët e lirisë", me po aq të dhëna sa ka për ta, me shpresë dhe me këmbëngulje që në botimet dhe në vëllimet e tjera të kësaj monografie, të dhënat për ta të paraqiten të plota. Shpresojmë se lexuesi dhe sidomos familjet dhe të afërmit e këtyre dëshmorëve do të kenë ndjenjë mirëkuptimi ndaj vështirësive në të cilat ka hasur Redaksia në këtë drejtim, me bindjen se më e mirë është një rreze e vetme drite, se një terr i plotë.

 

* * *

Duke iu qasur punës për ndriçimin e jetës e të veprës, të idealit e të sakrificës sublime të dëshmorëve të rënë si pjesëtarë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, në monografinë "Feniksët e lirisë", Redaksia Dëshmorët e UÇK-së nuk  pretendon ta rishkruajë historinë, të cilën këta dëshmorë e kanë shkruar me gjakun e rrjedhur nga damarët e zemrave të tyre. Ajo, me monografinë "Feniksët e lirisë", do ta servojë vetëm lëndën e parë për shkrimin e historisë për këta dëshmorë dhe materialin bazë, mbi të cilin do të mund ta marrin fillin vepra të mëdha historike, letrare e artistike. Po t'ia arrinte këtij qëllimi, Redaksia do të ndihej e lehtësuar nga barra e rëndë që me vetëdashje ia ka ngarkuar vetes dhe njëkohësisht do të ndihej e gëzuar për shlyerjen e një pjese të obligimit të përjetshëm që kemi ndaj atyre që dhanë jetën dhe derdhën gjakun për lirinë dhe bashkimin e kombit.

 

Redaksia është e vetëdijshme se në këtë vëllim, në të cilin janë publikuar emrat e dëshmorëve, mund të jenë përvjedhur gabime, andaj ajo do t’u jetë mirënjohëse të gjithëve që me vërejtjet dhe sugjerimet e tyre do të ndihmonin për korrigjimin e këtyre gabimeve me rastin e botimit në vijim të vëllimeve të monografisë.

Redaksia

 

 

 

 

Emri dhe mbiemri             Viti dhe vendi i lindjes    Viti dhe vendi i rënies

 

 

Adem Shaban Jashari         1955                     Prekaz      1998                       Prekaz

Abaz Isuf Thaçi                  1964 Ozdrim               1999 Koshare

Abdullah R.Tahiri                1956 Malishevë           1999                                  Dubravë

Abdullah Sh. Baftiu             1965 Dubravë (Kaç.)  1999  Biçec

Abdumexhid Shahini            1987  Sllupçan              2001   SllupçanAbdumexhid Shahini    -  Sllupçan       2001   Sllupçan

Abdurrahman Xh. Gerdelaj 1974 Rrenc                 1999  Gorozhup

Abdyl Islam Duçi                1937 Ponoshec           1998  Smolicë

Abdyl R. Nimani                 1954 Reçicë                1999  Demahmet

Abdyselam A. Ahmeti         1979 Greme                1999  Mollopolc

Abedin A.Vojvoda             1958 Llaushë              1998  Qyqavicë

Abedin Bujupi                    1978 Arllat                  1998 Negroc

Abedin Dervishaj                1967 Zabllaç               1999 Vrellë

Abedin Hysen Murtezi        1975 Mollopolc          1999  Koshare

Abedin Isë Salihaj               1970 Shushicë             1998  Shushicë

Abedin S. Rexha                1969 Vojnik                1998  Kllodernicë

Abedin Sh. Ferizi                1943 Pasomë              1998  Pasomë

Abedin Tahir Merlaku         1978 Gremnik             1999                                  Dubël

Abedin Ukë Sumaj             1975 Strellc                 1998  Strellc

Abit Isuf Rrahmani              1978 Lubovec             1999 Mitrovicë

Abit P. Sinani                     1980 Murgullë             1999  Ahishtë

Abit R. Dullovi                    1966 Biçec                 1999 Kaçanik

Abush Liman Loku             1978                     Kotlinë     1999                       Koshare

Adem Ajet Lushtaku           1960 Prekaz i Po.        1998  Qyqavicë

Adem Feriz Gashi               1961 Bajqinë              1999                                  Kolovicë

Adem Hysni Trepça            1965 Vidishiq              1999   Bajgorë

Adem Isuf Morina              1958                     Drenoc     1998                       Drenoc

Adem Misin Delia               1956 Zhebel                1999 Zhebel

Adem R. Kamberi              1948                     Jashanicë                                             1999      Pejë

Adem Ramadan Ademi       1968 Galicë                1998 Padesh

Adem S. Berisha       1963               Buqe     1999                 Prizren

Adem S. Rakoci                 1959                     Kaçanik                                   1999    Rakoc

Adem Sadik Bajrami          1956 Ponoshec           1998 Smolicë

Adem Shaban Mulaj           1940 Tërstenik            1999 Tërstenik

Adem Zeqë Ukëhaxhaj       1964 Carrabreg          1998 Carrabreg

Adile Bahtjar  Jashari          1959                     Prekaz                                     1998    Prekaz

Adnan Adem Berisha          1971 Pozhar               1998                                  Pozhar

Adnan Ilmi Maliqi               1979                     Orllan       1999                       Miradi

Adnan N. Krasniqi             1981                     Prizren      1999                       Nerodime                                  

Adnan R. Loku                   1978                     Kotlinë                                    1999    Kotlinë

Adnan Sadik Shyti              1979                     Oshlan      1999                       Pirç

Adnan SH. Bunjaku            1979 Studime              1999 Studime

Adonis Haxhi Beci              1979 Gjakovë             1999 Devë

Adrian Rexhep Krasniqi      1972                     Vranoc                                    1997    Kliçinë

Afërdita S. Ukshini             1976  Rahovec            1999  Bellacerkë

Afete Hamëz Jashari           1981                     Prekaz                                     1998    Prekaz

Afrim B. Krasniqi               1958 Leskovec           1999 Në burg (Dubravë)

Afrim Bahtir Isufi                1972                     Shtuticë                                   1998    Baks

Afrim Bislim Selmanaj         1978                     Savrovë                                   1999    Koshare

Afrim Buçaj                        1963                     Lladrofc                                   1998    Luzhnicë

Afrim Fazli Hajdaraj           1975 Abri e Epërme    1998 Abri

Afrim Haki Morina             1973                     Istog         1999   Istog

Afrim Halil Behrami            1967                     Izbicë       1999                       Izbicë

Afrim Halim Thaçi               1972                     Poterk                                     1999    Poterk

Afrim I. Musliu                   1970 Belinc                 1998  Pashtrik

Afrim Isa Gagica                 1969                     Gjilan       1999                       Gjilan

Afrim Isë Berisha                1976 Tërstenik            1999 Trubuhoc

Afrim Krasniqi                    1975 Lladroviq           1998  Rahovec

Afrim M. Krasniqi              1968                     Tërpezë                                   1999    Koshare

Afrim Miftar Kiqina                           1970    Baicë                          1998      Abri

Afrim Qazim Meshi             1967 Lubozhdë           1999  Lubozhdë

Afrim Rrahim Krasniqi        1966                     Sibofc      1999                       Sibofc

Afrim Sadri Gashi               1978                     Kryshec                                   1998    Llaushë

Afrim Selim Gjuraj              1970 Radafc               1999  Bukel

Afrim Sinan Hajrizi              1965                     Mitrovicë                                             1999      Vaganicë

Afrim Syla                          1975                     Reçak      1999                       Reçak

Afrim V. Kalanica                1980  Jezerc                  2001   SllupçanAfrim V. Kalanica  1980  Jezerc     2001    Sllupçan

Afrim Vitia                          1981                     Marec      1999                       Bullaj

Afrim Xh. Bajraktari           1971 Polluzhë             1998  Polluzhë

Afrim Xhafer Gashi             1969                     Ajvali       1999                       Koshare

Agim A. Matoshi                1976 Greme                1999  Doganaj (Kaç.)

Agim A. Nalli                     1972 Krushë               1999  Krushë

Agim A. Shala                    1970                     Jeshkovë                                 1998    Jeshkovë

Agim Abaz Mazrekaj          1970                     Sllup         1998                       Koshare

Agim Ajet Duraku              1954                     Burojë       1999                      Dubravë

Agim Ali Selmanaj              1978                     Gllogjan                                   1999    Ratishë

Agim Bardh Zeneli              1962                     Jabllanicë                                             1999      Rogovë

Agim Brahim Gashi             1961                     Sferkë      1999                       Dush

Agim Brahim Zekaj             1970                     Raushiq                                   1998    Myleshec

Agim E. Bajrami                 1971 Randobravë       1999  Randobravë

Agim H. Ramadani             1963                     Zhegër      1999                       Koshare

Agim Halil Mëziu                1974                     Morinë     1998                       Në kufi

Agim Hasan Sadiku            1976                     Vidishiq                                   1999    Studime

Agim I. Kelmendi                1973  Bellacerkë          1998   Bellacerkë

Agim Jusufi                         1968 Dumnicë             1999                                  Uglar

Agim Murat Islami              1971                     Taraxhë                                   1999    Taraxhë

Agim Nebiu      1977   Haraçinë      2001     Haraçinë

Agim Q. Bajrami                1964                     Stagovë                                   1998    Gabrricë

Agim Rrahim Ramadani      1960                     Prekaz i Epërm                        1998    Oshlan

Agim Sadri Dervishi            1960  Qikatovë e Vj. 1999                                  Verbofc

Agaim Nebiu                        1977  Haraçinë          2001   Haraçinë

Agron Berisha                    1976 Therandë            1999  Bukosh

Agron H. Krasniqi              1975 Hoçë                  1999  Nagafc

Agron Halil Gashi               1978                     Sferkë                                     1999    Dush

Agron I. Bytyçi                   1978  Prizren               1999   Romajë

Agron Ismet Rama              1969 Shkabaj             1999                                  Shkabaj

Agron M. Ramadani           1972 Godanc              1999  Godanc

Agron Niman Mehmetaj     1978                     Gllogjan                                   1998    Gllogjan

Agron Osman Ramaj          1973                     Smolicë                                   1999    Rogovë

Agron Rrahmani                 1971  Ballofc              1998  Prishtinë

Agron Sadik Krasniqi         1967  Llapushnik         1998                                  Në kufi

Agron Sadri Gjocaj            1977  Baballoq           1998                                  Baballoq

Agron Shaban Gashi           1974                     Sibofc                                      1999    Sibofc

Agron Sherif Berisha           1976  Vasilevë            1999                                  Vasilevë

Agron Mehmeti                  1973  Shtrubullovë      1998                                  Në kufi

Agush Asllan Gjoci             1976                     Rashiq      1999                       Rogovë

Agush Zenel Isufi                1971  Gjyrishec           1999                                  Kamenicë

Ahmet Alush Pantina           1979  Gllarevë            1998                                  Llazicë

Ahmet Bajram Krasniqi      1966 Dardani              1998  Graboc

Ahmet Deli Shala                1969  Loxhë               1998                                  Loxhë

Ahmet Ferid Xhikolli           1980                     Pejë         1999                       Gjakovë

Ahmet H. Shabani              1982 Demahmet          1999  Ahishtë

Ahmet Hoxha                     1945 Pleshinë              1999                                  Në burg (Dubravë)

Ahmet Ibish Haxha             1981  Bajgorë             1999                                  Maja e Zezë (Shalë)

Ahmet Idriz Pulatani            1976 Morinë               1998  Morinë

Ahmet Ismet Baçaj             1965 Drenoc               1998  Drenoc

Ahmet Kaçiku                    1964 Biti e Epërme     1999                                  Reçak

Ajdin S. Rrahmanaj            1982 Kobaj                1999  Kobaj

Ajet Cenë Rexhaj               1967 Jabllanicë (Pejë) 1999  Në kufi

Ajet Halil Beqiri                  1960 Padalishtë           1999                                  Izbicë

Ajet Halil Rukiqi                 1940  Verbofc            1999  Verbofc

Ajet Rexhep Rrahmani        1973  Tërstenik           1999                                  Trubuhoc

Alajdin F. Elshani                1980 Brestofc             1999  Brestofc

Alajdin M. Berisha              1964  Lez                   1998                                  Lez

Alajdin N. Xhezahiri           1974  Prizren              1999                                  Jeshkovë

Alban Daut Halilaj              1978  Tërdec              1999                                  Kishnarekë

Alban Muhamet Ahmeti      1977                     Radishevë                                            1998      Radishevë 

Alban R. Popaj                   1975 Bellacerkë          1999  Bellacerkë

Alban Shaqir Ajeti              1978                     Gjilan       1999                       Zhegoc

Albert Ismet Rama              1983                     Shkabaj                                   1999    Shkabaj

Albesian Sali Mataj             1982  Gjakovë            1999                                  Osek Pashë

Albrim Z. Fanaj                  1978 Vërmicë             1998  Vërmicë

Ali Daut Ivaja                     1967  Cernillë             1999                                  Koshare

Ali Dibran Ahmeti               1942                     Prellofc                                    1999    Baks

Ali H. Krasniqi                   1977                     Çabiç       1998                       Në kufi

Ali H. Krasniqi                   1977                     Çabiç       1998                       Kufi

Ali Halil Krasniqi                1977  Qabiq               1998                                  Në kufi

Ali Hazir Kalimashi             1961  Kodrali (Deçan)      1998                            Kodrali

Ali I. Thaçi                         1951 Çifllak                1999  Koshare

Ali Mahmuti                         1981  Hasanbeg            2001   MateçAli Mahmuti    -  Hasanbeg    2001    Mateç

Ali Miftar Hasi                    1951  Cërmjan            1999                                  Padesh

Ali Murat Paçarizi               1963  Dragobil            1998                                  Dragobil

Ali R. Beqa                        1973 Kaçanik             1999                                  Reçak

Ali Rifat Zeneli                    1965 Mazhiq               1999                                  Reshan

Ali Sadik Fejzullahu            1972  Bajgorë             1999                                  Molliq

Ali Vitia                              1960                     Marec                                     1999    Bullaj

Ali Zogaj                            1972  Lladroviq          1998 Llapushnik

Altin Sadri Haskaj              1978  Irzniq                1998                                  Poberc

Alush F. Mustafa                1966  Reçak               1999                                  Reçak

Antigona Agush Fazliu        1979                     Gradicë                                   1999    Verbofc

Arben Avdyl Ukshini          1976 Morinë               1998  Morinë

Arben Aziz Haliti                1976  Ozdrim              1998  Ozdrim

Arben Bajram Ahmetaj       1970 Gllogjan             1998                                  Irzniq

Arben Hetem Nura             1978                     Açarevë                                   1999    Açarevë

Arben Istref Krasniqi          1978 Grabanicë          1998  Grabanicë

Arben M. Mehmeti             1976 Jabllanicë           1999  Rakoc

Arben R. Hyseni                 1980                     Godanc                                   1998    Pashtrik

Arben S. Bytyçi                  1974 Denjë                 1998  Denjë

Arben Sh. Salihaj                1978 Shushicë (Istog)  1998  Shushicë

Arben Shaqë Qerimaj         1976 Gllogjan             1998                                  Rastavicë

Arben Skënder Isufi            1976  Cernicë             1999  Koshare

Arben Tahir Hajdaraj          1976  Shaptej             1998                                  Gjakovë

Arben Xhemajl Januzaj       1976                     Lubozhdë                                            1999      Burim

Arian Q. Ibrahimi                1978  Shkodër            1998                                  Rahovec                        

Arif Demush Gjoci              1965  Gjocaj               1998                                  Zhare

Arif Gashi                           1965 Studençan          1999  Samadraxhë

Arif Halil Hysenaj               1965                     Istog         1999                       Sejnovë

Arif Ibrahimi                        1969  Llopatë                2001   StrimëArif Ibrahimi    -  Llopat (Kumanovë)  2001    Strimë

Arif Ramë Berisha              1968  Qeskovë           1998                                  Qeskovë

Arif Shpend Dautaj             1959  Gegaj                1998                                  Babaj Bokës

Arif Spahiu                         1980 Samadraxhë       1999  Samadraxhë

Armend Sefedin Qymyri     1976                     Gjakovë                                  1999    Shishman

Armend Tafil Kukleci          1975                     Pejë         1998                       Drenoc

Arrnaud Pierre Paillard        1971  Paris                  1999  Vrojtore

Arsim A. Zogiani                1976 Halilaç                1999  Dubravë

Arsim Arif Rama                 1973                     Rashkoc                                  1999    Kodradiq

Arsim Arif Tahiri                 1979 Pasomë              1999  Pasomë

Arsim Bajrami                           -               Llopatë                                    2001         Mateç

Arsim Bali Gashi                 1970  Kryshec            1999           Kryshec

Arsim Hamdi Përgjegjaj      1976 Lumbardh          1999 Lumbardh

Arsim Nazmi Muzaçi          1978 Vushtrri              1999           Melenicë

Arsim R. Poniku                 1979  Prizren              1998           Tuzus

Arsim R. Zeqiri                   1979  Hallaç               1998           Jezerc

Arsim Rexhep Rexhepi       1975  Sazli                  1999           Koshare

Arsim Shefki Isufi               1976 Rahovicë            1999           Rahovicë

Arsim Sylejman Bega          1978  Jezerc               1998           Planejë

Arsim Tahir Tahiri               1976  Klinë (Skënderaj)1999         Klinë (Skënderaj)

Artan Nezir Qorraj             1980  Carrabreg         1998           Carrabreg

Artim Sejdi Jashari              1974  Prekaz              1998           Mitrovicë

Arton Adem Lekaj             1983 Lumbardh          1999 Lumbardh

Arton Ahmet Mehmetaj      1979  Gllogjan            1999  Ratishë

Arton Isë Hasanaj               1976 Rakoc                1998  Gllogjan

Arton Shaip Haxhiu            1976  Poklek              1998           Poklek 

Arton Sheh Zogaj               1979                           Kaliçan        1999    Koshare

Asllan Can Dinaj                 1980  Skivjan              1999           Rugovë

Asllan D. Kleçka                1947 Rahovec             1998  Celinë

Asllan Dinë Rexhepaj          1979  Hereç                1998           Hereç

Asllan Emrulla Berisha        1930 Lez                    1998  Lez

Asllan Ramadan Cimili        1972  Melenicë           1999           Melenicë

Asllan Sadik Botusha          1980  Baballoq           1999           Piskotë

Asllan Salih Nikqi               1976 Shtupeq             1999  Shtupeq 

Asllan Sefer Berisha            1965 Rogovë              1999  Rogovë

Asllan Zymer Fazliu            1963  Gradicë             1999           Gradicë

Asret Sylë Poniku               1964 Prizren               1998  Prizren

Astrit Gafurr Bytyçi             1975                           Ferizaj         1998    Pashtrik

Astrit Istref Berisha             1981                           Ruhot 2001             “Bondstill”

Astrit Xhafer Hadërgjonaj   1977  Sllup                 1998           Koshare

Astrit Xhavit Belegu            1970 Pejë                   1999  Pejë

Avdi Fazli Shala                  1949 Jeshkovë            1998  Jeshkovë

Avdi I. Gjaqku                     1971 Hogosht              1999  Pashtrik

Avdi Mustafa                        1955  Haraçinë             2001   SllupçanAvdi Mustafa    -  Haraçinë    2001    Slupçan

Avdi Smajl Bërdynaj           1955  Radafc              1999           Radafc

Avdi Smajl Kelmendi          1968 Lutogllavë          1999  Tërstenik

Avdullah Ali Morina            1947  Astrazub           1998           Astrazub

Avdullah Gj. Avdullahu       1975 Popoc                1998  Smolicë

Avdullah K. Kodra             1975 Prekaz               1999           Prekaz

Avdullah Z. Bugari              1962 Rahovec             1998  Rahoveca

Avdurrahim D. Shehu         1960                           Kaçanik       1999    Në burg (Dubravë)

Avdyl Ali Jasiqi                   1966  Jasiq                 1998           Zhare

Avdyl Beqiraj                     1966 Greikoc              1999  Greikoc

Avdyl Brahim Hasani          1926 Gjakovë             1998  Smolicë

Avdylgafurr. D. Luma         1969 Kaçanik             1999  Në burg (Dubravë)

Avni A. Hajredini                1963 Koshtovë           2000 Mitrovicë

Avni Adem Përgjegjaj         1966  Lumbardh         1998  Isniq

Avni Ali Xhabota                1969 Shtupel               1998  Açarevë

Avni B. Thaçi                     1976  Reti                   1999           Samadragjë

Avni Bali Sinanaj                1978  Baballoq           1998           Deçan

Avni Buçaj                         1980  Lladroc             1999           Lladroc

Avni Dudi                           1975  Llaushë             1999           Prishtinë

Avni H. Shehu                    1976 Doganaj             1999  Doganaj

Avni Hajdin Klinaku           1973                           Bivolak        1999    Strofc

Avni Hodaj                         1976 Samadraxhë       1999  Samadraxhë

Avni Hysni Saraçi               1969  Bivolak             1998  Vushtrri

Avni Jetullah Dibrani           1977  Vaganicë           1998 Vërrnicë (Mitrov.)

Avni Nezir Ymeri                1975  Gllamnik            1998  Vendenis

Avni Osman Avdimetaj       1968  Strellc               1998  Në kufi

Avni Rasim Shabani            1972  Dedi                  1998  Mazhiq

Aze Zekë Brahimaj             1961 Jabllanicë           1998  Jabllanicë

Azem B. Hajrizi                  1970 Kotorr               1998  Radishevë

Azem Babiqi                       1968  Marec               1999           Prapashticë

Azem Behluli                      1968 Mushtisht           1999  Maçitevë

Azem Kastrati                    1945  Nekoc              1999           Zborc

Azem M. Hajdaraj              1974  Abri                  1999           Ticë

Azem Q. Zymberi               1968  Prelloc              1999  Morinë

Azem Ukë Musliaj              1972 Shaptej              1999  Gramaçel

Aziz Bajram Gashi              1975  Balincë              1999 Koshare

Aziz R. Tolaj                      1965 Potoçan             1999  Koshare

Abdullah Zenë Jashari          1982  Prekaz                 1998   Prekaz

Adem Idriz Jasiqi                  1952  Jasiq                    1998   Hereç

Afrim Nezir Gjokaj               1977 Terstenik             1999    Çiktovë

Afrim Maliqi                         1968  Dobratin             1998    Prishtinp  

Afrim Qamil Shehu             1977  Dobrashec          2000    Blinajë

Afrim Rrahim Kdrasniqi      1970  Sibovc                1999    Sibovc

Ajvaz Kajtaz Jashari            1980  Prekaz                1998    Prekaz

Ali Ramadan Jashari            1940  Prekaz                1998    Prekaz

Alirizan Selimi                      1973  Tetovë                1999   Gorozhu

Ardian XH. Kelmendi          1980  Kusuriq              1999   Gllavicë

Arif B. Mahmutdemaj          1952  Strellc                 1998   Strellc

Arton Guraliu                         ?       Poradec               2001   Shkup

Asret Sylë Poniku                1964  Prizren                1998   Prizren

Avdullah Adem Çerkezi       1969  Stanovc               1999   Stanovc

Avdyl Ali Osdautaj               1963  Isniq                   1999   Myleshc 

Avni Bislim Kutllovci          1977  Sfërçak                1998   Në Kufi

Bafti Nexhip Haxhiu            1965                           Gjylekreshtë            1999    Gorozhup

Bahri Fazliu                        1971  Llaushë             1998  Në kufi

Bahri Ferat Kuqi                 1971  Dolak                1999           Sukë -Balincë

Bahri Gallopeni                   1978 Therandë            1998  Reshtan

Bahti Buçaj                         1956  Lladroc             1999           Lladroc

Bahti Shala                         1969 Mushtisht           1999  Bukosh

Bahtir Jahiri                        1975                           Verbicë (Gjilan)       1999    Marec

Bahtjar Avdyl Morina         1975  Lubizhdë            1999  Rugovë

Bahtjar S. Gashi                 1953 H. e Vogël         1999  Zaqisht

Bajram A. Murati               1937 Llapashticë         1998  Llapashticë

Bajram B. Sallahaj              1959 Koznik               1999  Rahovec

Bajram H. Sylejmani           1965  Sadovinë           1998  Jezerc

Bajram H. Veliu                  1967 Rahovec             1998  Bllot

Bajram Hakif Latifi             1962  Dumnicë            1999           Prishtinë

Bajram Jashar Berisha        1958 Shtuticë              1998  Shtuticë

Bajram Mehmet Aliu           1968  Likoc                1999           Verbofc

Bajram Metë Kastrati         1955  Polluzhë            1999 Skënderaj

Bajram Rr. Lataj                 1974 Carrabreg          2000  Deçan

Bajram Rrustem Gashi        1974  Vërmicë            1999           Negroc 

Bajram Rrustem Gogaj       1943 Deçan                1998  Deçan

Bajram T. Rexhepaj            1968  Zaberxhë           1999           Açarevë

Bajram Thaçi                      1963 Lubeçevë           1999  Lubeçevë

Bajram Ukë Musliaj            1969  Shaptej             1999           Shavare (Shalë)

Bajram Xh. Musa               1981 Bajgorë              1999  Maja e Zezë (Shalë)

Bajram Xhemë Zekaj          1963 Abri                   1999           Abri

Bajrush R. Mehmeti            1972 Jabllanicë           1999  Rakoc

Baki Sali Pacolli                  1955  Marec               1999           Marec

Bardhyl Osmani                   1972   Gjilan                 2001    RahovicëBardhyl Osmani    1972  Gjilan    2001    Rahovicë

Bashkim Avdi Leku            1972  Baicë                1998           Junik

Bashkim Azemi                   1967                           Zllakuqan     1998   Gorozhup

Bashkim I. Suka                  1976  Bllacë                 1998   Jeshkovë

Bashkim Idriz Kerolli          1971                           Polac 1998             Në kufi

Bashkim J. Krasniqi            1962 Hoçë                  1999  Nagafc

Bashkim Kabashi                1979 Leshan               1998  Hoxhaj-Shqipëri

Bashkim Krasniqi               1977  Zllakuçan          1998           Në kufi

Bashkim Mustafë Idrizi       1967  Gjakovë            1999   Koshare

Bashkim Qazim Meshi        1966 Lubozhdë           1999  Lubozhdë

Bashkim R. Vishi                1977 Kaçanik             1998  Jezerc

Bashkim Ramadan Jasiqi     1977  Jasiq                 1999           Koshare

Bashkim S. Emini                1976 Vojnovc             1998  Planejë

Bashkim Tahir Muleta         1971 Korroticë           1998           Vasilevë

Bashkim Xh. Mehmetaj      1976  Rudicë              1998           Dobërdol

Bashkim Xh. Selishta          1971                           Kranidell      1999    Miresh

Basri Hajzer Beqiri             1975  Okrashticë        1998           Në kufi

Bastri Beqir Hyseni             1970  Skromë             199    Studime

Bastri Canolli                      1976  Marec               1999           Marec

Beamir Rr. Memaj              1973 Zhur                   1998           Buçe

Bedri Ahmeti                      1969  Llapashticë        1999           Llapashticë

Bedri Bajram Berisha          1977  Volljakë            1999  Nafafc

Bedri Bajrami                     1974                           Shtedim       1999    Majanc

Bedri H. Gashi                    1967  Arllat                 1999           Pashtrik

Bedri Hajdin Mustafa          1974  Siçevë               1999           Dobërdol

Bedri I. Bislimi                    1976  Ballofc               1999   Ballofc

Bedri Isuf Deliu                   1959  Rezallë              1999  Rezallë

Bedri Maloku                     1956  Bradash            1999  Bradash

Bedri Musli Demaku                          1976    Arbri                           1999      Abri 

Bedri Veli Shala                  1969 Gjergjicë            1998  Junik

Bedrush A. Gashi               1964 Drenoc               1999  Drenoc

Behar Begolli                      1978  Tërnavë             1999  Sharban

Behetjar Avdyl Morina       1975 Lubizhdë            1999           Rogovë

Behram Hazir Morina         1959  Gllobar              1998           Çirez

Behram S. Behrami             1954 Pollatë                1999  Pollatë

Behxhet Brajshori               1961  Sharban            1999           Sharban

Behxhet I. Karaxha             1969  Çitak                  1998  Gllobar

Behxhet Shaban Hamza      1965                           -         1999             Koshare

Bejtë A. Kajdomçaj           1959 Lugishtë             1999  Koshare

Bejtë N. Nebihu                 1973  Damanek          1999 Plluzhinë

Bejtë Pajazit Rexhepi          1974  Korroticë          1999 Vasilevë

Bejtë Xhemajl Rexhepi       1972  Korroticë          1999 Vasilevë

Bekë Sefer Hadërgjonaj     1976  Sllup                 1998           Koshare

Bekim A. Sylka                  1972 Rahovec             1999  Rahovec

Bekim Ahmet Doroci          1974  Braboniq           1999           Zmiç (Mitrovicë)

Bekim Bekteshi                  1981 Samadraxhë       1998  Zaqisht

Bekim Fazli Berisha            1967 Graboc              1998           Junik

Bekim H. Mani                   1973 Përpllac              1999  Përpellac

Bekim H. Osmani               1979  Jezerc               1998 Jezerc

Bekim Halil Kelmendi         1973 Llabjan               1999  Staradran

Bekim Halit Krasniqi           1975  Negroc             1999           Negroc

Bekim I. Gashi                    1976  Krushë e M.       1999  Krushë

Bekim Lushaku                   1978  Podujevë           1998  Dobratin

Bekim Lutfi Thaçi               1968  Dushanovë        1999           Padesh

Bekim Fazli Berisha         1967   Graboc               1998  Junik

Bekim M. Berisha               1971  Lez                   1998           Lez

Bekim Maliqi                      1976  Batllavë             1998  Kaqandoll

Bekim Nezir Toverlani        1968 Klinac                1999  Koshare

Bekim Q. Bytyçi                 1978 Denjë                 1998  Pashtrik

Bekim Salih Alia                 1974  Hereç                1998  Koshare

Bekim Sefer Mavraj           1977 Staradran           1999  Trubuhoc

Bekim Sh. Isma                  1971 Rahovec             1999  Rahovec

Bekim Shaban Zenuni         1973 Beçiq                 1999  Beçiq

Bekim Shaqir Kodra           1981 Prekaz               1999           Llapushnik

Bekim Shefqet Mazrekaj    1976  Sllup                 1998           Koshare

Bektesh Nuhë Haliti            1975  Gllavotinë          1998           Apterushë

Beqë Binak Lokaj              1968  Sllup                 1998           Koshare

Beqë Sefer Gashi                1959 Buçan                1999  Zhebel

Beqir Brahim Rexhepi         1968 Çirez                  1998           Likoshan

Beqir Haxhë Qufaj              1977  Prejlep              1998           Prejlep

Beqir Kamer Hyseni           1959 Skromë              1999  Studime

Beqir Losh Mehmetaj         1969  Isniq                  1998           Mylyshec

Beqir Nebih Mehaj             1936 Prekaz               1999  Çubrel

Beqir Sadiku     -   Sllupçan     2001     HaraçinëBeqir Sefë Gashi                 1966  Mleçan               1998   Në kufi

Beran M. Gashi                  1974 Prizren               1999  Gorozhup

Besim A. Kabashi               1972 Opterushë          1999  Dubravë

Besim Ali Rama                  1963                           Batushë       1999    Shishman

Besim Berisha                     1976  Sharban            1999           Sharban

Besim Bilall Ukëhaxhaj       1962                           Carrabreg    1998    Carrabreg

Besim Daut Halilaj              1967  Tërdec              1998           Llapushnik

Besim Hamëz Jashari          1982  Prekaz              1998           Prekaz

Besim Isë Vitia                   1969  Marec               1999           Viti

Besim Ismail Nuka              1972  Mitrovicë          1999 Koshare

Besim M. Berisha               1970 Rogovë              1999  Rogovë

Besim M. Bishtazhini           1968 Gjakovë             1999  Gjakovë

Besim M. Krasniqi              1972  Negroc             1998           Baicë

Besim Parallangaj               1972 Lugishtë             1999  Lugishtë

Besim R. Shala                   1963  Jeshkovë           1998           Jeshkovë

Besim Rexhep Muleta         1975 Korroticë           1998           Vasilevë

Besim Rizah Tiku                1977                           Verbofc       1999    Shtuticë

Besim S. Qarri                    1979  Greiçec             1998           Koshare

Besim Saqip Rexhepi          1974  Ferizaj               1999           Koshare

Besim Sh. Sopa                  1979  Gjurkovc           1999           Zborc

Besim T. Fazliu                   1970 Koshare             1999 Ferizaj

Beslim M. Aliaj                   1970 Dujakë               1999  Gllogjan

Besnik L.Begunca               1972 Gabrricë             1998           Gabrricë

Besnik Musë Lajçi              1971  Pepaj                1999 Qafë e Hajles

Besnik Përzhaku                 1977 Studençan          1999  Samadraxhë

Besnik S. Muçaj                 1972 Korishë              1999  Vraniq

Besnik Salih Jasiqi              1981  Jasiq                 1999 Prishtinë

Besnik Veli Maroca            1975  Druar                1999  Marec

Bexhet Ajet Shabani           1965  Baks                 1999           Koshare 

Bilall Ali Shala                    1950  Ngucat (Malish.)          1998 Në burg (Ferizaj)

Bilall Idriz Mazrekaj            1972  Drenoc              1998           Prejlep

Bislim Kamer Imeri             1975  Gurbardh          1998           Gurbardh

Bislim Maliq Trepça            1958  Vidishiq             1998  Tamnik

Bislim Zekolli                      1953  Bllacë                1998           Bllacë

Blerim Agim Saraçi             1980  Gllavatin            1999           Strofc

Blerim Ahmet Likaj             1974                           Irzniq  1998             Carrabreg

Blerim Ali Ahmeti               1981  Kralan               1999           Kralan

Blerim Bajram Ukshini        1976 Morinë               1998  Morinë

Blerim Bekteshi                  -        Ferizaj                1998           Në kufi

Blerim Halil Kelmendi         1977  Llabjan              1999           Dobrushë

Blerim Hamëz Jashari          1985  Prekaz              1998           Prekaz

Blerim Hamit Zuçaku          1968  Vushtrri             1999           Vushtrri

Blerim Miftar Durmishi        1978  Shipol               1999           Shipol

Blerim R. Raka                   1965 Kaçanik             1999           Kaçanik

Blerim Ramë Januzaj           1968  Dujakë              1998           Koshare

Blerim Selman Lokaj          1975 Prejlep               1998           Drenoc

Blerina Hamëz Jashari         1981  Prekaz              1998           Prekaz

Brahim Avdullah Nura        1945 Prellofc               1999          Prellofc

Brahim Islam Gashi             1952  Drenoc              1999           Drenoc

Brahim Selman Mazreku     1969  Malishevë          1999           Lladrofc

Brahim Tafë Demaliaj         1949  Strellc               1998           Strellc

Bujar Beqir Shala               1979                           Rashiq         1999    Shishman 

Bujar Buzhala                     1979 Budakovë          1998  Budakovë

Bujar Esat Sylaj                  1974  Gjakovë            1999           Shishman

Bujar Haki Roka                1974 Gjakovë             1999  Gjakovë

Bujar RexhepVisoçi            1979  Llukafc (Istog)   1999 Vrellë

Bujar Rrahman Neziri         1978  Tërstenik           1999           Trubuhoc

Bujar Salih Jasiqi                1979  Jasiq                 1999           Zhare

Bujar Sh. Thaçi                   1978 Reti                    1999  Samadraxhë

Burhan M. Dervishaj           1980 Irzniq                 1998  Mylyshec

Burhan M. Zeneli                1975 Kaçanik             1999           Kaçanik

Burim A. Greiqeci               1980 Prishtinë             1999  Koshare

Burim Ilaz Vitia                   1980  Marec               1999  Viti

Burim Rr. Veliqi                  1981 Polluzhë             1999           Rezallë

Burim S. Rexha                  1981 Kaçanik             1999  Kaçanik

Burim Sadik Mustafaj         1977                           Gllogjan       1999    Dashinoc 

Burim Zenun Hamza           1981 Smolicë              1998  Smolicë

Bylbyl Hazir Breqani           1974  Markaj             1999           Shkozë

Bahtije Jashari                      ?        Prekaz                  1998   Prekaz

Baki Shefqet Hoxha             1970  Domanek             1999   Verboc

Bejzat Zenel Krasniqi          1967   Negroc                1998   ?

Bekim Xhmajl Hysenaj       1974   Drenas                 1999  Terstenik

Beqir Bajram Jashari           1958   Prekaz                 1998   Prekaz

Besim Faiku                         ?        Tërnoc                  2001  Tërnoc

Bislim M. Aliaj                    1970  Dujakë                 1999   Gllogjan

Blerim Ahmet Dërvishaj      1974  Irzniq                   1998  Gramaçel

Blerim Zenë Jashari             1993  Prekaz                  1998  Prekaz

Brahim Ademi                     1973  Koshare                2001 Tanushë

Bujar Hoxha                       1977 Shalë                  1999  Mekoc

Canë Mehmet Çelaj            1967  Strellc               1998           Strellc

Cen E. Loku                       1964 Kaçanik             1999  Kotlinë

Cen Tafil Dugolli                 1966 Nekoc               1998 Në burg (Ferizaj)

Curr Asllan Aliçki               1973  Kosuriq             1999           Kotradiq

Çaush Sinan Dakaj               1977  Cerovikë             1999   Cerovikë

Dalip H. Alshiqi                  1945  Sharban            1999           Sharban

Dalip Isuf Behra                  1962 Krushë               1999  Krushë

Danush M. Kurtaj               1961 Gabrricë             1999           Në burg ( Dubravë)

Dashmir A. Krasniqi           1982 Gjakovë             1999  Qabrat

Daut I. Pllana                      1973  Bardh i Madh      1998   Bardh i Madh

Daut I. Zagragja                  1971  Banjë(Istog)        1999  Rogovë

Daut Rakoci                       1956 Kaçanik             1999           Rakoc

Daut Sh. Dervishi                1946  Kopiliq               1999          Kopiliq

Daut Z. Halilaj                    1933  Tërdec              1999           Tërdec

Demë Avdyl Shala              1966 Dujakë               1999           Në burg ( Dubravë)

Demir B. Haziri                   1954  Jashanicë           1999 Burojë

Demir Demiraj                    1971 Samadraxhë       1999  Samadraxhë

Demir J.Vitia                      1979  Marec               1999  Viti

Demush Kamer Mavraj      1949 Staradran           1999  Kashicë

Dervish Sylë Sylaj               1965 Ratishë               1999  Dubravë

Dinë Rexhep Aliaj               1935  Hereç                1998           Hereç

Dominik Tush Përgega        1982  Gjakovë            1998           Gllogjan

Driton Azemi                      1979  Bradash            1999  Llapashticë

Driton G. Loku                   1979 Kaçanik             1999  Hani i E.

Driton Kadri Islami             1975  Talinofc             1999  Slivovë

Driton Mujë Zeneli              1972 Piskotë               1998           Jabllanicë

Driton Musli Demaku          1982  Arbri                   1999         Tërdec

Driton Mustafë Veliu           1971 Mitrovicë           1999           Mitrovicë

Driton Shaban Ibrahimi       1976  Prekaz              1998           Dubofc

Driton Shaban Paçarizi        1981  Dragobil            1999           Kleçkë

Driton V. Krivaça               1977                           Kamenicë    1999    Kamenicë

Dukagjin Ruzhdi Vula         1978  Gjakovë            1999           Koshare

Driton Gani Veliu                 1971  Polac                  1999   Në Kufi

Edmond Hysni Hoxha         1975                           Junik  1997             Pustovë

Ejup Dibran Ukshini            1957  Prekaz              1999           Vojtesh

Ejup Hasan Dushkaja         1961 Kaçanik             1999           Rakoc

Ejup Jakup Kryeziu            1972  Pagarushë         1999           Senik

Ekrem Ibër Berisha             1976  Shaptej             1999           Shavare

Ekrem Ramë Berisha          1974  Ruhot                1999           Nabërgjan

Ekrem Sh. Gudaçi              1960 Stagovë              1999           Stagovë

Ekrem Zekë Lulaj               1980 Berliq                 1998  Mylyshec

Elez Mustafë Berisha          1976  Ruhot                1999 Jabllanicë

Elez Ramë Geci                  1951  Llukë                1999           Pozhar

Elfir Behrami                       1977  Metohi              1999  Kaqandoll

Elham Curri                          1981  Hani i Elezit        2001   MalinëElham I. Curri    -  Hani i Elezit    2001    Malinë

Elhami Sh. Hasani               1973 Ferizaj                1999  Jezerc

Elmaz M. Peci                    1964 Rahovë              1999  Rashan

Elmi B. Kamberi                  1981  Reçak                  2001   SllupçanElmi B. Kamberi    1981  Reçak    2001    Sllupçan

Elmi M. Lestrani                 1976 Baicë                 1999           Baicë

Elmi Sadri Aliu                    1964  Izbicë                1998 Jashanicë

Elton Gëzim Zherka            1979 Gjakovë             1998           Junik

Emërllah Mexhid Kuçi        1976 Kotlinë               1999 Kotlinë

Emin I. Troshupa                 1969  Godanc               1999   Belinc

Emin Mic Berisha               1945  Tërstenik           1999           Trubuhoc

Emin Ruzhdi Kryeziu           1975 Rogoçicë            1999           Padesh

Emredin I. Çengaj               1964  Prizren               1998   Jeshkovë

Emri Pajazit Curri               1971  Han i Elezit        1999           Koshare

Emrush Buzhala                  1968 Budakovë          1999  Vraniq

Emrush Çeta                       1972 Trubohoc           1999           Rogovë

Emsale Zijadin Frangu         1981 Kaçanik             1999           Rakoc

Enver  Olluri                       1979  Kroimir             1998           Në kufi

Enver B. Topalli                  1959 Greme (Ferizaj)  1999  Në burg (Dubravë)

Enver Bytyçi                       1977 Peçan                 1999  Semetisht

Enver E. Duraku                 1979 Krushë               1999  Pagarushë

Enver Hasan Avdimetaj      1969  Strellc               1998           Strellc

Enver Hasan Halilaj            1962                           Gllogjan       1998    Gllogjan

Enver Hyzri Rashiti             1977 Petrovë              1999           Reçak

Enver Istref Musa               1971  Vushtrri             1999  Melenicë      

Enver Jahir Tahiri                1977  Strofc                1999           Qyqavicë

Enver Malë Dobraj             1968  Carrabreg         1999           Dashinoc

Enver Metë Kastrati           1958  Polluzhë            1998 Galicë

Enver N. Maloku                1960  Batllavë             1998  Batllavë

Enver Nebi Buçaj               1975 Dushanovë         1999  Dushanovë

Enver Sh. Berisha               1970  Siçevë               1999           Grashticë

Enver Sh. Miftari                1974                           Verbicë (Gjilan)       1999    Verbicë

Enver Sinan Bajra               1973  Izbicë                1999  Izbicë

Enver T. Gashi                    1960 Shtime                1999  Shtime

Enver Tahir Alaj                 1975  Drenoc              1998           Loxhë.

Ernest S. Zariqi                   1972  Prishtinë            1999  Koshare

Ersan M. Mazreku              1981  Prizren              1999           Reti

Esat Ali Shabani                 1966  Sferkë               1999           Trubuhoc

Esat Berisha                       1965  Godishnjak        1999           Dyz

Esat I. Berlajolli                   1971  Pejë                   1998   Drelaj

Esat Maliq Imeri                 1977  Shipol               1999           Shipol 

Esat Muhamet Meholli        1976 Melenicë            1999  Melenicë

Esat Rr. Kastrati                 1978 Zatriq                 1998  Zatriq

Esat Sami Axhami               1967  Kaçanik            1999 Llanisht

Eset H. Ibrahimi                  1967 Dumnicë             2000  Klinë

Eset I. Maloku                    1957  Bradash              1999   Bradash

Eset Xhafer Ibishi               1969 Bajgorë              2000  Lugmir

Eshfredin R. Kastrati           1979 Drenoc               1998  Drenoc

Estref Ramadan Emini         1973  Belinc                1999 Belinc

Edmond Hysni Dabiçaj        1976  Prejlep                1998  Gllogjan

Ejup Tafil Kosumi               1976  Stanofc                1999  Gorozhub

Elfije Sadik Jashari              1970 Prekaz                  1998  Prekaz

Elheme Jashari                     1953  Prekaz                 1998  Prekaz

Emin P. Sinani                     1949  Murgull               1999  Murgull

Emin Sadri Krasniqi            1947   Negroc                1999 Negroc

Enver Salik Kukaj                1955  Terstenik             1999  Poklek    
Fadil A. Krasniqi                1966  Negroc             1998           Negroc

Fadil Bajram Jakupi            1974  Livoç                1999           Livoç 

Fadil Bajram Nimani           1967 Gjakovë             2001  Vaksincë

Fadil Bajrush Rashiti           1975 Petrovë              1998  Pashtrik

Fadil Elshani                       1956 Sopi                   1999  Sopi

Fadil Halil Maloku              1978                           Gjocaj         1999    Koshare

Fadil Ismet Deliqi                1956  Mitrovicë          1999           Vaganicë

Fadil Kabashi                     1959 Sopi                   1999  Bukosh

Fadil M. Balaj                    1979  Rimanishtë         1999  Rimanishtë

Fadil Muhamet Balaj           1977 Korishë              1998  Pashtrik

Fadil R. Ferati                    1963 Randbravë         1999  Randobravë

Fadil S. Krasniqi                 1968 Pastasel              1999  Pastasel

Fadil Sejdiu                        1972  Bradash            1998           Kaqandoll

Fadil Tafil Franca                1968 Mitrovicë           1999  Shipol

Fadil Xhevat Bunjaku         1966  Biçec                1999  Biçec

Fadil. Izahir Çaka               1961  Bobaj                1999  Rakoc

Fahri Bici                            1979  Prishtinë            1999           Prishtinë

Faik Ali Dragaj                   1979  Leqinë               1999           Leqinë

Faik B. Hajrizi                    1972  Kotor                1998  Radishevë

Faik Beqir Çabrati              1982 Planejë               1999           Koshare

Faik H. Rama                     1972 Rahovec             1998  Rahovec

Faik Ibrahimi                        1981  Kumanvë            2001   Mateç         Faik Ibraimi  - Kumanovë  2001  Mateç

Faik Imer Goxhuli               1976  Makërmal         1999 Tërstenik

Faik Jahë Ukëhaxhaj          1963                           Carrabreg    1998    Carrabreg

Faik Qabrati                       1982 Planejë               1999  Pashtrik

Faik Tafil Mjekiqi               1964  Grabofc            1998 Grabofc

Faruk Brahim Murati          1981  Treboviq           1999           Sejnovë

Faruk I. Rama                     1976  Shkabaj              1999   Shkabaj

Faruk Kamer Elezi              1977 Gjergjevik i V.    1998           Grabanicë

Faruk Nazmi Beqiri            1974  Ceceli               1999  Melenicë

Faruk Vesel Dogani            1968  Kaçanik            1999  Rakoc

Faruk Zymer Zekaj             1978 Radafc               1999  Jabllanicë

Fatime Hamëz Jashari         1989  Prekaz i Po.        1998   Prekaz i Po.

Fatime Zeqir Hetemi           1977 Bistricë( Shalë)  1998  Gllanasellë

Fatmir Avdyl Horuni           1956  Biçec                1999           Kaçanik

Fatmir F. Berisha                1969  Prizren              1998           Jeshkovë

Fatmir H. Hyseni                1976 Sllatinë               1999  Guri  Bardhë

Fatmir Ibishi                         1964  Uglar                   2001   KonçulFatmir H. Ibishi  1964 Uglar  2001  Konçul

Fatmir Hajrush Ahmeti        1976  Lubovec            1998           Lubovec

Fatmir Haki Kërçeli            1969  Softaj                1999           Koshare

Fatmir Imer Hoti                 1974  Jashanicë           1998           Burojë

Fatmir Jonuz Krasniqi         1974  Pagarushë         1999           Pagarushë

Fatmir R. Isufi                     1970  Qikatovë           1998           Baicë

Fatmir Rexhep Doçi            1978  Tropojë             1998           Smolicë

Fatmir Sh. Selmani              1976  Repë                 1999  Repë

Fatmir Smajl Nimanaj         1973                           Gllogjan       1999    Zhebel

Fatmir Xh. Shala                 1971 Kopiliq               1998  Kopiliq

Faton Nazif Xhylani            1981  Baicë                1998           Junik

Faton Qerim Gashi             1978  Sferkë               1999  Sferkë

Faton Zeqir Nikqi               1978  Hereç                1999 Shtupeq

Fatos E. Zhuniqi                 1955 Bellacerkë          1999  Bellacerkë

Fatos Muhamet Ademaj     1980 Katundi i Ri        1999 Padesh

Fatos Sherif Krasniqi          1970  Negroc             1998  Negroc

Fazli Binak Beqiri               1952  Açarevë            1999           Açarevë

Fazli Fetahu                        1971  Podujevë           1999  Surdull

Fazli Halit Krasniqi             1974  Negroc             1999           Negroc

Fazli Haxhi Jakupi               1971 Baks                  1999  Dashefc

Fazli Kabashi                      1961 Mohlan              1999  Dubravë

Fehmi Bajrush Rama           1976  Likoc                1999           Rakinicë

Fehmi Kastrati                    1978  Kishnarekë        1998           Lladroc

Fehmi M. Lladrovci            1956  Gllanasellë         1998 Gllanasellë

Fehmi Miftar Shala             1977  Cërmjan            1999  Kralan

Fehmi Nazif Demiqi            1972  Abri                  1999           Beleg

Fehmi Vesel Preteni            1974                           Melenicë      1999    Tamnik

Fehmi Ymer Berisha           1964 Rogovë              1998  Rogovë

Fehmi Zukë Fetahu             1979  Çirez                 1999           Shtuticë

Feim A. Gashi                    1971 Drenoc               1998  Bellacerkë

Feim Morina                       1966 Samadraxhë       1998  Shqipëri

Fejsal Skënder Hoti            1978 Krushë               1998  Tuzus (Prizren)

Fejzë Feriz Ramadani         1975  Shtuticë             1998           Shtuticë

Fekë Fejzë Durmishi           1954  Rakinicë            1998  Rakinicë 

Ferat B. Aliu                       1980 Përpellac            1999  Përpellac

Ferid Esat Curri                  1974  Mazgit               1999           Grabofc

Feride Ramadan Jashari      1954  Prekaz              1998           Prekaz

Feriz A. Susuri                    1969 Zhur                   1999  Jeshkovë

Feriz Bibaj                          1974  Lladrofc            1999           Lladrofc

Feriz F. Guri                       1970  Nikaj                1999 Gorancë(Kaçanik)

Feriz Hasan Blakaj             1964  Vrellë                1999           Lubozhdë

Feriz R. Selimi                    1966  Radishevë         1998  Vitak

Feriz Sh.Thaçi                    1975  Llapushnik         1999           Llapushnik

Ferki Ali Aliu                      1970  Pantinë              1999           Kçiç

Fetah Adem Selca              1971 Beran                 1999           Gllavicë

Fetah Ali Kiqina                 1976  Baicë (Gllogovc)          1999             Baicë

Fetah Gega                         1966 Studençan          1999  Shirokë

Fetah Hasan Krasniqi         1972 Gjergjevik          1998           Dobrosh

Fetah O. Rexhepi               1954 Randobravë       1999  Randobravë

Fetah S. Sylejmani              1968 Shajne                1999  Gorozhup

Fetah Sylejman Sylejmani  1968  Shajne               1999 Koshare

Feti J. Haxholli                    1975                           Marec         1999    Viti

Fisnik Bajram Salihu           1978  Morinë              1999  Koshare

Fitim Adem Jashari             1981  Prekaz              1998           Prekaz

Fitim I. Duraku                    1975  Krushë               1999   Pagarushë

Fitim Selman Rexha            1981 Jabllanicë           1999  Rakoc

Fitush Rr. Kukaj                 1982 Prishtinë             1999  Koshare

Fitush Rrustem Kukiqi        1982  Prishtinë            1999 Në Kufi

Flamur Perteshi                   1982  Duhël                1998           Greiçec

Florim Baki Maliqi              1977  Ferizaj               1999   Koshare

Florim Elez Sejdiu               1976                           Smolicë       1999    Shishman

Florim Nebih Krasniqi        1979                           Drenoc        -           Drenoc

Florim S. Imeri                   1976 Zllatar                1999  Zllatar

Flurim Gashi                       1969 Mohlan              1968  Budakovë

Françesko Giuseppe Bider           1961  Itali          1999           Koshare

Fadil Agush Kuçi                 1974   Lutogllavë          1999   Istog

Faik Tahir Jashari                 1963  Prekaz                 1998   Prekaz

Fatime Bazaj                        1979  Prekaz                  1998   Prekaz

Fatime Sadik Jashari           1972  Prekaz              1998    Prekaz

Fatmir Dalip Selmani           1976  Gllamnik            1998   Llapashticë

Faton Vesel Sharani            1978  Gërdoc             1999   Dyz 

Fitim Dinë Jakupaj              1975 Cerovikë            1998  Negrovc                      

Gafurr Xh. Loku                 1949                           Paldenicë     1999    Paldenicë (Kaçanik)

Gani Bislim Musa                1964  Bajgorë             1999           Bajgorë

Gani Halit Helshani             1955  Kroikovë          1998           Në kufi

Gani Hamdi Saramati          1968 Petrovë              1999  Gorozhup

Gani Hasan Zogaj               1973  Rixhevë             1998           Në kufi

Gani Kastrati                      1975  Nekoc              1998           Luzhnicë

Gani Musë Balaj                 1960 Isniq                   1998  Isniq

Gani Paçarizi                      1964                           Lubizhdë      1998    Bellacerkë

Gani Qerim Kelmendi         1948 Lutogllavë          1999  Tërstenik

Gani Ramadan Smajli          1972 Zhebel                1999  Rogovë

Gani Salih Uka                   1972  Ticë                  1999           Ticë

Gani Vehbi Bajrami            1966 Randobravë       1999  Randobravë

Gani Xh. Paçarizi                1967 Lubizhdë            1998  Rahovec

Gani Xhemë Paçarizi           1967  Lubizhdë           1998           Sopniq

Ganimete A. Xhylani           1979  Baicë                1998           Açarevë

Gaspër  Ndue Karaçi         1961  Ujzë                  1999           Bishtazhin

Gazmned Arifi                      1983  Tanushë              2001   MalinëGazmend A. Arifi    -  Tanushë  2001    Malinë

Gazmend Aliaj                    1978 Mushtisht           1999  Mushtisht

Gazmend Fazli Imeri           1976 Ponoshec           1999           Në burg (Dubravë)

Gazmend Hasan Ramaj       1972 Hereç                 1998  Koshare

Gazmend Hysen Mehmetaj          1978                  Gllogjan       1998    Gllogjan

Gazmend Qerim Baliu         1977  Mitrovicë          1999           Vaganicë

Gazmend Selman Lokaj      1974  Prejlep              1998           Drenoc

Gazmend Zenel Berisha      1968  Pejë                  1999           Koshare

Gazmend Zeqir Zeqiri         1972 Kopiliq               1999  Kopiliq

Genc Mustafë Bytyçi          1971  Gjakovë            1999           Vrojtore

Gëzim  Hamza                    1963 Rahovec             1998 Rahovec

Gëzim F. Mullabazi             1977 Rahovec             1998  Rahovec

Gëzim H. Morina                1976                           Arllat 1999 Koshare

Gëzim Hajdin Duçi              1975 Ponoshec           1998           Smolicë

Gëzim Hamza                     1963  Rahovec            1998           Rahovec

Gëzim Haxhi Morina           1976 Gjergjicë            1999           Molliq

Gëzim Miftar Pepshi           1977 Junik                  1998           Ponoshec

Gëzim Qazim Ademaj         1981  Ratish                 1999          Rogovë

Gëzim Rasim Rama             1978  Kollë                 1999           Strofc

Gëzim S. Sahiti                   1974 Pojatë (Ferizaj)  1999  Koshare

Gëzim Shaban Dervishaj     1978  Irzniq                1998           Gerdajë

Gjokë Hilë Ndrecaj            1962  Bitesh                1999           Dubravë

Gjylsere Sahiti                      1978  Hotël