| E diele, 18.06.2017, 09:17 AM |
ANGAZHIMI I SHTETEVE TË BASHKUARA NDAJ NATOS ËSHTË ABSOLUT
Nga Frank Shkreli
Një atmosferë pasigurie në Evropë, si rrjedhim i agresionit rus në Ukrainë dhe kërcënimeve të Moskës ndaj sigurisë së vendeve në periferinë e saj -- që tani janë anëtare të Aleancës së NATO-s -- si dhe deklarata e Presidentit Trump, sidomos gjatë fushatës elektorale për president në lidhje me marrëdhëniet midis Shteteve të Bashkuara dhe NATO-s, janë shprehur shqetësime dhe janë ngritur pyetje legjitime mbi të ardhmen e këtyre marrëdhënieve. Ç’prej ardhjes në pushtet, Presidenti Trump ka ndryshuar tonin dhe fjalorin në lidhje me NATO-n, ndërkohë që zyrtarë të niveleve të larta të administratës Trump kanë thekësuar vazhdimisht vendosmërinë e Shteteve të Bashkuara për të qenë partnere e besueshme e aleancës së NATO-s.
Në fillim të kësaj jave, ishte numri dy i Administratës Trump, pikërisht Zëvendës-Presidenti Mike Pence, ai i cili përdori vizitën e tij në entin Atlantic Council në Uashington të henën që kaloi, për të ritheksuar edhe një herë publikisht, për të gjithë ata që mund të dyshojnë ende në mbështetjen e kësaj administrate ndaj Aleancës Atantike, NATO. Gjatë një ceremonie në kryeqendrën e organizatës Atlantic Council, Zevëndës-Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Mike Pence u shpreh se, “Angazhimi ynë ndaj NATO-s është absolut”, duke shtuar se, “Shtetet e Bashkuara do të kryejnë obligimet e tyre për mbrojtje kolektive ndaj popujve të të gjitha vendeve tona aleate. Shtetet e Bashkuara janë të vendosura që të mbështesin parimin, se një sulm kundër njërit prej nesh, është një sulm kundër të gjithë neve.” Ai citohet të ketë thënë gjithashtu se “Dera e hapur e NATO-s duhet të mbetet përgjithmonë e tillë” dhe se Aleanca NATO është aq e rëndësishme sot sa ishte edhe pothuaj 70-vjetë më parë”, kur u themelua kjo orgnanizatë.
Në prani të Sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s, Z. Jens Stoltenberg dhe Kryeministrit të Malit të Zi, Z. Dushko Markoviq – përfaqsuesi i vendit më të
ri i anëtar të NATO-s -- Zevëndës-Presidenti i Shteteve të Bashkuara po i
referohej Nenit 5, aq të përfolur, të Traktatit të Uashingtonit i cili ka të bëjë
me mbrojtjen kolektive. Sipas fjalimit të Z. Pence, të botuar në portalin e
Atlantic Council, numri dy i Administratës Trump i siguroi të pranishmit se,
“Një NATO e fortë është e një rëndësie tepër jetike, sidomos në këtë periudhë
të vështirë” ndërkombëtare. Ai përmendi si sfida, “Përpjekjet e Rusisë për të
ndryshuar me forcë kufitë ndërkombëtarë e deri tek përpjekjet e Iranit për të
destabilizuar Lindjen e Mesme, përfshirë rreziqet që paraqet terrorizmi
ndërkombëtar që mund të godas në çdo kohë – duket se bota sot është më në
rrezik se kurrë më parë ç’prej shëmbjes së komunizmit, një çerek shekulli më
parë”, u shpreh udhëheqsi i lartë amerikan
Ceremonia në Uashington përkoi me rastin e 70-vjetorit të Planit Marshall --
simbolit të angazhimit amerikan në rindërtimin e Evropës së pas Luftës së
Dytë Botërore -- dhe me antarësimin zyrtar të Malit të Zi, si vendi anëtar i
29-të i Aleancës Ushtarake, NATO.
Në kujtim të përvjetorit të Planit Marshall, Zevëndës Presidenti Pence theksoi
se, “Shtetet e Bashkuara do të vazhdojnë të ndërtojnë dhe të forcojnë lidhjet
që ekzistojnë midis kombit tonë dhe kombeve të Evropës, për të mirën e
brezave të ardhëshëm”, të vendeve tona. Ndërsa Kryeministri i Malit të Zi,
Dushko Markoviq e cilësoi antarësimin e vendit të tij në NATO ndoshta si,
“Një hap të vogël për Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e tyre, por si një ditë të
madhe për Malin e Zi”, deklaroi udhëheqsi malazez.
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg, duke përshëndetur
antarësimin e Malit të Zi në NATO, u tha të pranishëmve se, vendet e
Aleancës së Atlantikut Verior, “Nga të dy anët e Atlantikut, kanë punuar së
bashku për një qëllim të vetëm: për ruajtjen e paqës dhe të sigurisë për
popujt tanë”. Ai theksoi gjithashtu se, kjo është një lidhje unike që ka
siguruar paqën për vendet tona për pothuaj shtat shekuj. Ai shprehu
entuziazmin e tij për të ardhmen e Aleancës më të madhe ushtarake që ka
njohur ndonjëherë historia, duke thënë se, “Sot, angazhimi ynë ndaj Aleancës
NATO është më i fortë se kurrë më parë. Këtë e shohim”, shtoi ai, në
“Praninë më të madhe ushtarake të Shteteve të Bashkuara në Evropë, si dhe
në faktin se Evropa dhe Kanadaja po investojnë më shumë për mbrojtjen e
tyre”, nenvijoi në fjalën e tij para pjesëmarrësve në ceremoninë e entit
Atlantic Council, udhëheqsi i NATO-s, Z. Stoltenberg. Në një intervistë me
Zërin e Amerikës në gjuhën serbe, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s u
shpreh se, “NATO do të mbështesë Malin e Zi kundër çdo trysnie ose
ndërhyrjeje nga jashtë.” “Kemi parë e lexuar shumë raporte mbi ndërhyrjen
e Rusisë në Ballkanin Perëndimor. Ishim gjithashtu dëshmitarë edhe të
grusht-shtetit që dështoi vitin e kaluar në Mal të Zi. Sa më përket mua, të
gjitha këto nënvijojnë rëndësinë që i duhet kushtuar ndërtimit të
institucioneve të forta të sigurisë dhe të mbrojtjes”, tha Z. Stoltenberg.
Ndër folësit e tjerë në ceremoninë në qendrën Atlantic Council ishte e
pranishme edhe ish-Sekretarja Amerikane Shtetit, Madeleine Albright, e cila
bëri një thirrje, plot emocion, në mbështetje të një roli të fortë të Shteteve të
Bashkuara në arenën ndërkombëtare, ndërsa paralajmëroi se nëqoftse nuk u
kushtohet vëmendje problemeve të jashtme, atëherë me ato probleme do të
ballafaqohemi eventualisht, këtu mbrenda vendit tonë. Roli për të cilin foli
Z.nja Albright është një rol që Amerika kishte marrë përsipër ç’prej
mbarimit të Luftës së Dytë Botërore. Duke folur për sfidat botërore me të
cilat përballet Amerika, Ish-kryediplomatja amerikane u tha të pranishëmve
se, “Shtetet e Bashkuara janë më të forta kur kanë aleatë dhe miqë, e të cilët
ndajnë me ne interesat dhe idealet.” Ndërkaq, siç duket, në një kritikë
indirekte ndaj Presidentit Trump, Z. Albright tha se është me rëndësi që të
mos harrojmë historinë e shekullit të kaluar.
Ndonëse jo i pranishëm në ceremoninë e Atlantic Council, Kryetari i
Komisionit të Senatit që merret me Forcat e Armatosura të Shteteve të
Bashkuara, Senatori republikan Xhon Mekejn, në portalin e tij e mirëpriti me
këtë rast antarësimin e Malit të Zi në NATO, si “Një hap të rëndësishëm në
integrimet gjithnjë e më të mëdha transatlantike, në një kohë shumë të
vështirë për botën, po të merren parasyshë sfidat gjithnjë e më të mëdha me të
cilat përballemi në të dy anët e Atlantikut” shtoi ai. Senatori Mekejn
përmendi “Përpjekjet e reja të agresionit rus, sulmet e shpeshta terroriste dhe
kërcënimet hibernetike.” Përballë këtyre kërcënimve, ka shkruar në portalin
e tij Senatori Mekejn, Aleanca Transatlantike duhet të jetë e bashkuar.
Senatori Mekejn përshëndeti, me këtë rast në portalin e tij edhe 70-vjetorin e
përpilimit të Planit Marshall, që ai e cilësoi si triumfi i bashkpunimit
transatlantik i cili shpëtoi Perëndimin. “70-vjet më vonë, angazhimi i
Amerikës -- në mbrojtje të botës së lirë, në mbrojtje të vlerave demokratike
dhe në mbështetje të sigurisë dhe stabilitetit në Evropë – duhet të vazhdojë të
jetë gjithnjë i fortë, ka thënë me këtë rast, Senatori Republikan i Shteteve të
Bashkuara, Xhon Mekejn.