E enjte, 28.03.2024, 06:44 PM (GMT)

Editorial » Mehmetaj

Gani Mehmetaj: Prehja qiellore

E shtune, 15.04.2017, 08:09 AM


Prehja qiellore

Tregim Gani MEHMETAJ

Shurdhëria e borës ia mpiu shqisat. Shihte tej në peizazhin e bardhë, të ftohtë, ndërsa fjollat vazhdonin të binin me zell si t'i shtynte dikush. Nuk e entuziazmonte bora, pamja e qiellit të plumbtë që reshte pa pushim, nuk i ngjallte asnjë emocion sikur e shikonte në ekranin e madh. I përhumbur nisi të  bëhej pjesë e pamjes me borën që  ia mbulonte kokën, fytyrën, supet, mu si i mbulonte pemët përreth, pa e ndjerë asnjë drithërimë! Vetja iu duk pemë e shushatur, e zhveshura nga gjethet. Kodrinës nuk i shihej asnjë gjurmë e barit të thatë e të zverdhur. Shlyheshin kufijtë, dyzohej natyra me qetësinë e pafundme.

Burimi, burrë në moshën e tretë, ende i fuqishëm e i vullnetshëm për jetë, nuk e kuptonte si u gjend në boka, iu shlye nga mendja kur e braktisi shtëpinë. Bëri disa hapa, por bora nuk i kërciste nën këpucët alpine, shurdhëria ia mbylli veshët. Shihte i përhumbur pa e shquar malin, që duhej të ishte pak më tutje, i shkrirë në pamjen e bardhësisë qetësuese. Me sytë indiferentë nga peizazhi, të lodhur nga pagjumësia, duke u sforcuar, donte të kujtonte diçka që lidhej më qetësinë e sotme, sepse kjo pamje dikur e entuziazmonte, i ngjallte emocione, ia cyste imagjinatën, ia shpejtonte gjakun ndër deje. Por, sot pamjet i  mjegulloheshin, njerëzit i ngatërroheshin, fytyrat i shkriheshin si në shiritin e djegur të filmit.

Natën e kaloi në trazime. Shqetësimet iu shtuan me të kaluar mesi i natës. Kjo përsëritej shpesh. Gjumi i qetë e jeta e zhurmshme i takonin të shkuarës. Dikur mezi e ndillte gjumin, por pastaj flinte si foshnje. Me vonë sapo e vinte kokën në nënkrese e kote gjumi, një gjumë i trazuar e i lehtë si i lepurit, ndërsa zgjohej shpesh. Sillej nëpër dhomë, dilte në oborr, yjet sipëri e vrojtonin me ftohtësi. E shqetësonin zërat e harruar që i kumbonin në vesh, sikur i vinin nga fundi i tokës a nga ndonjë humnerë. Nuk ishte besëtytë, as nuk besonte në ringjallje, por se si i dukeshin këto hije si fantazma filmash.

Shpirti i pa qetë ia zgjaste natën pambarim. Lutej në heshtje të përfundonte nata e të zbardhte dita. Lutej pa formula fetare, sepse zotin e braktisi që në rininë e hershme. Sa përpiqej të fundosej në pa harrim, kur një trandje e beftë ia çirrte endjen gjumëndjellëse. E vërshonte një vrushkull kujtimesh, e hante vetën për ato që i bëri, ndërsa nuk duhej t'i bënte, pendohej për të saten herë për të kaluarën. Hije njerëzish herë me hakërrim, herë me përdëllim i dilnin të zmadhuara para syve të mbyllur. Pikëllohej, donte ta hante vetën, e dinte që s' mund të ndryshonte asgjë. Sa shumë ia pati ëndja ta përmbyste të kaluarën, mbase edhe ai do të ishte më i lumtur, të tjerët përreth tij do të vuanin më pak.

Jetonte i vetëm. Dy djemtë shkuan pas yllit të tyre, gruaja e braktisi.

U shkëputë nga ai imazh. U rrotullua me ngathtësi rreth vetës. Askush nuk lëvizte në rrugë, zë nuk dëgjohej me kilometra tej pamjes që e mbërtheu. Pas ecjes së ngathët e të pavullnetshme u ndal si guhak.

Mpirja e shqisave e ndihmoi të lirohej nga pesha e trupit, të shkëputej nga bota reale. Vetja iu duk pemë e mbirë në zabel. Priste që bora ta mbulonte ngadalë e pa u ndjerë. Sa kohë qëndroi në këtë paqe të natyrës? Befas iu hap bota, ku njerëzit lëviznin të gjallëruar e të zhurmshëm. I shushatur vrojtonte fëmijët e skuqur në fytyrë, që rrëshqisnin, përderisa bardhësia ua puliste sytë. Kalonin pranë trupi të tij të shtangur si pranë trungut të  pemës a të dordolecit. Turma e fëmijëve e të rinjve, i ngjanin me ata që i njihte dikur, por prapë ishin ndryshe, i kalonin afër, por prapë i largoheshin me vjet drite, i kishte takuar dikur, por nuk e kapte kur.

Koha u zhvendos në trurin e tij. Ata i shihte, por vetën nuk e ndjente. Bebëzat iu zmadhuan, duke e kërkuar vetën në grumbullin e rrëshqitësve, ndërsa e gjeti dytësin në vogëlushin që vraponte në borë. E kapi vetën në mesin e turmës, priste në radhë për të rrëshqitur dhe vuante nga padurimi. Kishte vetëm një pistë rrëshqitje, që dikur e kaloi qindra herë, e njihet çdo kthesë e gungë. Duhet të ketë kaluar kohë e gjatë, i përftoi nëpër mjegull. Si në ekran të madh e shihte vetën duke u rrokullisur në pjesën e poshtme te pistës, aty ku merrte kthesa. Gunga e kthesës gjithnjë e mashtronte. Shtrëngoi rripat e sajës që të mos rrotullohej, por saja u përmbys, tjetri prapa i ra brinjas. Qeshi i lehtësuar që nuk u lëndua.

Prapë iu zhvendos koha: vogëlushi u bë djalosh i përflakur që ia shtrëngonte dorën një vajze me faqe të skuqura nga bora e nga emocionet. Vogëlushit iu zgjatën tiparet para syve të tij, u shndërrua në djaloshin e hequr në fytyrë e me pamje asketi. Ecnin me gjallëri të mahnitshme, qeshnin duke e shtyrë njëri-tjetrin. Djaloshi e shihte me mall moshataren e tij, sikur druante që do t'i ikte duarsh.  E ndjeu në dorën pa dorëza lëkurën e butë të vajzës, derisa e shihte e gëzuar në sy. Vetëm këtë herë fërgëlloi dhe nuk e kapi ishe ky fërgëllimë djaloshi që emocionohej nga shtrëngimi i dorës së butë të vajzës, apo i burrit të shtyrë në moshë që fërgëllonte nga të ftohtit. U bë njësh me ta e më kohën, aq afër sa ua ndjente frymëmarrjen dhe aq larg sa ata të mos e ndjenin praninë e tij.

#

Dëshira e prehjes qiellore e mbërtheu nga koka të thembrat. Bora ia mbulonte fytyrën e vetullat. Pamjet i largoheshin, figurat zbeheshin. Dikur i erdhi ligsht, u shtri në borë. Nisi të përgjumej, sytë iu mbyllën, trupi ia kërkonte prehjen, truri i flinte gjumë. Nuk i kujtohej sa kohë ndenji i shtrirë, e ndjente vetën mirë, një zë nga brenda i thoshte: prehu në paqe, mjaftë u rropate; tjetri zë si zile alarmi i kumbonte në tëmtha: zgjohu, shkrydhja të mashtron, të ngrihet gjaku ndër deje. "Vdekja e bardhë", ia përshkoi trurin një alarm i bëftë. Sakaq një zë tjetër pak më kryengritës që nuk e pëlqente tonin urdhërues të prishjes së prehjes qiellore, nisi të nxjerr brirët: Ç' punë kam që të ngrihem? Ç' më pret?

Shurdhëria ia shtypte tëmthat, qepallat i rëndoheshin si dyer burgu, sytë  nuk i hapte dot. Dikur i shtrëngoi qepallat edhe më, që t'i pushonte sytë si atëherë kur i lodheshin pas leximit të natës e pagjumësisë. I bënte mirë prehja në borë.

Nga largësia një e njohur ia bënte me dorë, e grishte. Ai u habit. Zëri nga brenda i thoshte të ketë kujdes, ajo të fanitet, si sot një vjet ndërroi jetë. "Pse me thërret atëherë? Ç'punë ka me mua?" Ajo ishte më e re, por iku befas, i la të gjitha. Ndjeu zbrazësi në shpirt, kur ia thanë lajmin dimrin e kaluar, ndërsa shikonte i trishtë nga dritarja qiellin e plumbtë.

Herën e fundit kur u ndanë, nuk e mbante në mend kur, si te qe para disa shekujsh, ajo iku e dëshpëruar. Ishin të dashuruar, por ajo nuk ia fali që ai ishte i pavendosur. Nuk e pa më, por dëgjonte për te. Nuk e bëri asnjë lëvizje, por iu bë sikur ia mohoi grishjen me lëkundje të lehtë të kokës. Donte të prehej e të mos shihte as të mos takonte askënd. Ishte i lodhur nga të gjitha.

Fanitja e gruas tjetër e meku, kohë e gjatë i ndante nga takimi i fundit. Po kjo pse i buzëqeshte me aq afsh? Fytyra i rrëzëllente si atëherë kur e u takuan për herë të parë. Me te u ndanë keqas, të zemëruar. I kujtohej që edhe ai nxirrte xixa idhnake.  Hidhërimi i asaj kohe ia ngrohu trupin, vala e zemërimit ia përshkoi shtatin nga fundi i stomakut deri të gusha, frymëmarrja nisi t'i shpeshtohej. Nuk iu përgjigj grishjes së saj, ktheu kokën anash, nuk donte ta shihte. Pastaj silueta e saj u shkri me fjollat e borës, ai rrëshqiti në peizazhin e pafundmë.

Nga të vazhdonte: në të djathtë a në të majtë, duhej të shkonte para a prapa. Pse të nxitonte?  Donte ta shijonte prehjen qiellore. Fjollat e borës e shurdhëria i dukeshin si në parajsë. Prehja e bënte të mos dëshironte askënd. Donte të shkëputej nga bota e andrallave.

Derisa e mbante fytyrën nga qielli, ndjeu puthjen e ftohtë në buzë si të vinte nga bota e përtejme. Ajri që i doli nga kraharori ia thante fytyrën e ngrirë, ftohtësia e buzëve e drodhi. E njihte këtë figurë të turbullt që e puthi, emrin nuk ia kujtonte, pamjen ia mbante në mend.  Puthja zgjati. Dikur buzët e saja iu shqiten nga buzët e tij, fytyra e vajzës së njohur e të harruar u shpërbe. "Ç'të jetë vallë?" Nisi të shqetësohej me këto pamje që i vinin e iknin, e përmallonte vërshimi i  kujtimeve. Kurrë më parë nuk e vërshoi ky shkulm nostalgjie. "Pse më grishin? Ta kenë pikasur mallin e vetminë time?" Bënte pyetje e nuk kthente përgjigje Burimi.

I përftoi më shpejtësi rrufeje jeta e tij. Gruaja nuk e thërriste më në telefon, s'kishin ç't'i thoshin njëri-tjetrit. Zjarrmia e trupit u shua, u bë hi i ftohtë, kurmi i gruas iu bë bezdi. Ajo grindej. Zënkat e pafundme e patën lodhur. Djemtë thërrisnin në të rrallë më shumë nga mëshira se sa nga malli.

Deshi t'ua hakërrohej të gjithëve. "Pse s' më lini të qetë? Më duhet prehja. Pse me ftoni  kur nuk ua kam nevojën. Meri, vajza e kolme, që e grishi me dorë pak më parë, i mbajti mëri tërë jetën. Dita, lojcake, i përgjërohej në heshtje që ta falte. Mëri shkoi në amshim. Dita u helmua aksidentalisht a e helmoi vetën, askush nuk e mori vesh. Ai bënte jetë asketi, i vetëm e i braktisur. I vetmuar ishte edhe kur e kishte gruan. I faniteshin fytyra të njohura e më pak të njohura, që nuk i kishte kujtuar me vjet. Ç'patën të gjithë që me bien në qafë, sot kur e gjeta prehjen.

Ishte i sigurt se kështu do të rrinte me shekuj sikur të mos i vinin nga larg ca zhurma të shurdhra. Për herë të parë nga mëngjesi iu hapën veshët, i erdhi zëri real e jo i fanitur, i iku shurdhëria. Megjithatë zërat ishin të zbehtë, sikur i drejtoheshin dikujt tjetër në hapësirën e paanë. Dikur nisen të afroheshin valë-valë. Iu bë që atë e thërrisnin, dikush e nëpër dhembte emrin e tij. E mbërthyen mëdyshjet. Ku ishte? Sytë i mbante të mbyllur, kapakët i rëndonin, qerpikët iu lagën nga përmallimi i pakmëparshëm për Merin, nga lotët e zemërimit për Ditën, a nga bora që i shkrihej mbi qepalla. U përpoq të lëvizte qerpikët, tentoi të hapte kapakët e syve. Zërat e bezdisnin, ia prishnin qetësinë e shurdhërinë.

Dita po ikte në pakthim. Një jehonë u përplas luginës së bardhë. Donte t' u thoshte kot që çirreshin, kot ia prishnin qetësinë, kot e zgjuan nga kllapia.  Donte prehje, s'ia kishte nevojën askujt.  Po t'i dilte zëri, do t'u hakërrohej, do t'i dëbonte, por zëri nuk i dilte as nuk kishte vullnet t' u thoshte asgjë. Dikush nisi t'ia lëkundte shtatin, këmbëngulja e tij bëhej agresive, gati sa nuk e shkundullonte. Një tjetër ia fërkonte ballin, i treti seç merrej me gjoksin e tij.  Ata lëshuan zëra gëzim.

-E gjetëm! Gjallë është, gjallë, - fliste dikush me eufori. "Pse kur paskam humbur", ia përshkoi trupin vala tjetër e zemërimit për qetësinë e bjerr. "Kur vdiqa që të ngjallëm", e vërshoi pyetja tjetër.  "Ç'flasin marrëzira!"

E morën para duarsh, e ngritën hopa, ndjente se e vunë në një saje. Ecnin prapa mjetit rrëshqitës me shpejtësi, bënin zhurmë, seç merrnin e jepnin me telefon dore, thërrisnin urgjencën. Ai nuk kishte më forcë të zemërohej në ta, nuk e kuptonte entuziazmin prej kalamani të tyre.

Bora kishte pushuar. Qetësia e natyrës e përmallonte sa herë pushonin zërat euforik të atyre që ia prishen paqen. Dikush ia fërkonte gjoksin. E zemëronte euforia e tyre. Ai nuk e kuptoi që pak më parë e shkeli kufirin e jetës. Dy pika loti i dolën nga qepallat e mbërthyera, u përmallua që nuk do ta takonte Merin, donte t'ia falet Ditës, zemërimi ndaj sa i që fashitur. Ndërkaq, në largësi dëgjohej sirena e thekshme e automjetit të urgjencës. Ai habitej: kush qenka në hall? Nata tashmë kishte rënë mbi qytet. Dritat i ndjente mbi kapakët e mbyllur. Rrinte shtrirë dhe dëgjonte zërat përreth, të ndryshëm nga qetësia e paqes qiellore që e shijoi tërë ditën.



(Vota: 0)

Komentoni
Komenti:


Gallery

Pëllumb Gorica: Magjia e bukurive të nëntokës sulovare
Fotaq Andrea: Një vështrim, një lot, një trishtim – o Zot sa pikëllim!
Pëllumb Gorica: Grimca kënaqësie në Liqenin e Komanit
Shkolla Shqipe “Alba Life” festoi 7 Marsin në Bronx
Kozeta Zylo: Manhattani ndizet flakë për Çamërinë Martire nga Rrënjët Shqiptare dhe Diaspora