Fahri Xharra: Shën Stefani afër Budvës

Shën Stefani afër Budvës (Mali i Zi)

E njihni këtë ujdhesë të vogël me sipërfaqe prej vetëm 12.400 m2 ? Ujdhesë e shkëlqyer me rërën e saj të trëndafiltë në mes të qytetit Budva ( Budua ) dhe  Përzhnos.në bregdetin e malit të Zi. . Interesant që historia e shkruar për të fillon vetem në vitin 1442  , atëherë kur kaloi në pronësi të fisit Pashtroviqi . Që t`i mbesim besnik atyre që e kundërshtojnë lundrimin në oqeanin e thellë të historisë do të flasim vetëm për rrjedhat që nga ajo kohë kur mbretërohej nga Republika e Venedikut . Shikoni se si  serbët e shtrembërojnë apo më mirë të themi e fshehin historinë e kësaj perle duke shkruar se u ndërtua në shek.15 për t`u mbrojtur nga turqit. E vërtetë që kishte shumë luftëra në mes turqëve dhe Republikës së Venedikut , por aty nuk jetonin serbët dhe pikë.

Por edhe një “ brainstorming “  , kush ishin Pashtriviqët  që e kishin në pronësi të tyre këtë vend sa të vogël por shumë të madh me vlera historike dhe turistike?

(The Paštrovi?i (Serbian Cyrillic: ??????????, pronounced [pâ?tr??it?i], Italian: Pastrouichi, Pastrouicchi) is a historical tribe and region in the Montenegrin Littoral. Paštrovi?i stretches from the southernmost part of the Bay of Kotor, from the cape of Zavala to Spi?.[1] Paštrovi?i was a province of Venetian Albania, a Venetian possession on the Adriatic coast, from 1423 until 1797, with interruptions by the Ottoman Empire. It was part of the Kingdom of Dalmatia from 1815 to 1918, then Yugoslavia, then became part of Montenegro only after World War II. It is historically one of two major "maritime tribes", the other being Grbalj. )

Pra me qëllim e shkrova në origjinal që të mos mundohen me gjet  shkas kundërshtarët e së kaluarës sonë aq të dhimbshme.: Pashtroviqët ishin një fis historik në regjionin  e Malit të Zit ë sotëm që italisht quheshin Pastrouichi, Pastrouicchi dhe sllavisht ?????????? .Por Pashtroviqi ishte edhe provincë e Albanisë së Venedikut në pronësi venedikase për 300 vjet .

Shikoni , më poshtë e keni tekstin e dr. Miroslav Luketiqit ,  ( Petrovac  viti 2000 ): Pashtroviqët për 374 vjet ishin ndër Republikën e Vendikut duke e ruajtur fenë e tyre, zakonet gjuhën ,dhe shkrimin… ( por cila gjuhë ishte ajo ?)

Në burimin tjetër shkruan :  (?????????? ??: ??????? ?????????? ??????? ???? ????? ???? ?? ?? ????? ???? ????? ????????? ???? ????????. ?????? ???? ???? ?? ?? ??? ????????? ???????? ?? ????? ??????, ???????? - ???? ?? ??????? ??????? ???????, ??. ??????. ????? ??????? ? ?????????? ????????? ???? ?????, ???? ?? ??????? ?? ????? ????? - ??? ????? ????, ? ????? ?? ? ??????????? ???????? ??????? - ?????? ??? ????? ??????.)

Pashtroviqët e paskan pas fshehur zbërthimin etimologjik të emrit të tyre . Po ,pse të fshehin vetveten?  Sipas JAZU ( Akademisë ish Jugosllave ) emri rrjedhë nga pashtroj, pashtroje ( ? fxh ) që do me thënë  pastra (njeriut të larmë - ??????? ??????? )

Të tjerët e spjegojnë kështu : There are also theories that it derives from Albanian pastër, meaning "clean",[pra ka teori që spjegojnë që fjala është e pastër shqipe , pra i pastër _) Kush e fsheh emrin e vërtetë të tyre ?  nuk e di .

Pra  “””,  (???????? ????? ?? 1625. ?????? ?????? ?? ?? ? ?????????? 2202 ?????????? ?? ????? ?? 613 ????????? ?? ??????. ? ?????? 1692. ?????????? ?? 1112, 1748. ?????? ?? ?? 1578 ? 360 ???????? ? ???? 455 ???????? ?? ??????. ????? ??? ??. ??????? ?????? ?? ?? ? ?????????? 3000 ???? ? 700 ?????? ? ?????? ?????? ??????, ???????? ???????, 1840. ?????? ???????? ?? ?? ????? ? ?????????? 3079 ???? ? 39 ????. ??????, ??????????? ????? ?????? ?? ?? ?? ??????? ???? ???????? ? ??????, 1912. ??????, ?????????? ????? 3631 ?????????. ? ???? ??? ????? 1961. ?????? ???????????? ????????? ????? 2218 ???? ?? ???? ???. )”””

Shenimet venedikase e jepnin se ishin 360 familje dhe 455 burra pë luftë.

Vuk Karaxhiqi paska pas shkruar se aty ishin me 1840 , 3079 frymë në 39 fshatra .

Tani më thuani ju miq të nderuar ishin të  serbë pashtroviqët ?

Fahri Xharra, 25.03.17

Gjakovë