E marte, 19.03.2024, 05:47 AM (GMT)

Editorial » Entela

Entela Binjaku: Fëmijët, fëmijëria dhe ne të tjerët

E merkure, 02.03.2016, 08:07 PM


Fëmijët, fëmijëria dhe ne të tjerët…

Nga Entela Binjaku

Kujtimet e një fëmijërie të humbur e me plot mungesa të përmbledhura në një libër autobiografik e shndërruan 35 vjeçaren  Alina Marin brenda natës,  nga një grua e thjeshtë në një shkrimtare të mirënjohur dhe mjaft të vlerësuar nga publiku francez.  Libri që dëshmonte fëmijërinë e jetimes rumune në regjimin komunist është  përkthyer tashmë edhe në mjaft gjuhë të tjera. “Fëmijëria ime u shenjua nga moskuptimi, revolta dhe pamundësia. Moskuptimi i braktisjes, revolta për ndarjen  nga motrat e mia dhe pamundësia për t’i bërë ballë varfërisë shoqërore  dhe njerëzore” e nis historinë më e vogla nga tre fëmijët jetimë.

Artikulli mbi  këtë botim më nxiti të mendoja  mbi rëndësinë që i japin shoqëritë e zhvilluara fëmijërisë dhe qëndrimi që mbajmë ne si shoqëri,  ndaj kësaj periudhe  të jetës së gjithësecilit.   Kjo fazë është mjaft e rëndësishme jo vetëm për invidivin  por edhe për shoqërinë nga e cila vjen, e në të cilën jeton, pavarësisht kulturës. Nëse dokumentimi i fëmijërisë së autores Marin e shëndërroi atë në qendër të kërshërisë së mjaft lexuesve që nuk  kishin jetuar të njëjtin  regjim me të, tek ne fëmijëria e kaluar në po të njëjtën periudhë,  ka hyrë në kujtesë si e karakterizuar nga pastërtia e raporteve shoqërore, barazia në varfëri, solidariteti mes moshatarësh, lojrat para pallatit, teatri i kukllave në tv.  të dielave  në orën 10.00, pushimet e verës tek të afërmit në fshat apo në qytet, kampet e pionerit, kabinat e plazhit etj. Bota e trazuar shpirtërore dhe psikologjike  tek fëmijët në atë kohë shpjegohej nën dritën e psikologjisë kombëtare që mbështetej  në mësimet  e  partisë dhe të udhëheqësit komunist”  gjatë ndërtimit të  “njeriut të ri”.

Në këto 25 vitet e fundit realiteti i mundimshëm  krijoi pak mundësi për të njohur dhe trajtuar  veçantitë e fëmijërisë në kushtet e reja.  Shkolla, familja, media si agjencitë kryesore të për edukimin hynë edhe vetë  në një atmosferë ndryshimesh. Përpjekjet e shqiptarëve  për të siguruar një  vend në realitetin e ri i lanë pak mundësi shqetësimit për fëmijërinë,  për  pasionet, dëshirat, aspiratat dhe perspektivat për jetën.  Edhe pse sakrificat për “hir të fëmijëve” ishin të panumërta ato orientoheshin kryesisht tek plotësimi i nevojave  për ushqim, veshje dhe shkollim. Një pjesë shqiptarëve që u bënë prindër  të pas ‘90 ndërprenë shkollimin,  një pjesë tjetër u shkolluan dobët,  të tjerë  humbën kontaktin  me librin gjë e cila u pasqyrua në  cilësinë e dobët të edukimit të fëmijëve. Edhe në rastet kur prindërit e rinj ndoqën arsimin e lartë, ata reflektuan dobësitë e një arsimimi të nivelit të ulët.

Rrëshkitja e vazhdueshme e arsimit drejt mediokritetit bëri që në jo pak raste  mësuesit të karakterizoheshin nga një formim  i  paplotë  për nevojat e kohës së re. Shumë prej tyre reflektonin dije  ku  përziheshin konceptet që vinin nga shoqëria e mbyllur  totalitariste me ato që i takonin  një shoqërie të hapur e demokratike, të  cilat të  panjohura,  përvetësoheshin dhe përshtateshin  pjesërisht dhe përciptazi. Kjo paraqitje e mësuesve në cepa të ndryshëm të vendit,  reflektohej  edhe cilësinë  e  ndryshme të edukimit tek fëmijëria e nxënësve, tek qasja e tyre ndaj vetëbësimit, talentit që ushqejnë qëllimet  afatgjata në jetë.

Një shërbim i ri që do t’i vinte në ndihmë vlerësimit të specifikave të botës fëminore ishte  shërbimi psiko-social, i cili edhe sot pas më shumë se dy dekadash ende nuk ndjehet në ekziston, çfarë ofron dhe cilat janë kompetencat dhe aftësitë.

Ky shërbim  u mbështet në studentët e  diplomimua  që “shkëlqenin” në ciklin  parauniversitar me  mesataret e ulta. Kjo krijoi  një databazë  të diplomuarish  në ato  fusha  me të cilat kishin lidhje të dobta apo me të cilat i vetmi argument që i lidhte ishte :” nuk kisha ça shkolle të vazhdoja”.

Polarizimi i skajshëm i shoqërisë bëri që mjaft prej fëmijëve  të humbasin  solidaritetin me bashkëmoshatarët,  tipike kjo  për fëmijërinë e  prindërve  të tyre. Të tjerë  u ndanë në shkolla “për fshatarët dhe shkolla për qytetarët”, shkolla jopublike për të pasurit dhe shkolla publike për të varfërit. Në mjaft raste fëmijët ndjejnë shtypjen  nga dhuna e “më të fortëve”, përjetojnë  trajtimin diskriminues nga mësues interesaxhinj  ndaj “prindit  me punë të mirë  apo që ka para”. Në shumë prej shkollave tona fëmijëria ndahet  mes fëmijësh  ku prindërit janë divorcuar, janë kthyer nga emigrimi, fëmijë që vuajnë aftësitë  e kufizuara. Për ta nuk flet askush si jetojnë fëmijërinë e tyre. Sot nuk arrijmë të flasim as për fëmijërinë e fëmijëve të varfër që i afrohen hashashit  në moshën 12 vjeç. As për ata fëmijë që kanë humbur njërin prind.

Ndryshimi i regjimit bëri që mjaft gra edhe kur shkolloheshin të mbeteshin pa punë, duke rritur kulturalisht veten me produkte mediokre televizive. Bota e varfër shpirtërore e  pasuruar në këtë mënyrë bëri që mjaft nëna të reja  shqiptare të edukonin fëmijët sipas një botëkuptimi të ndikuar nga ky nivel formimi.

Dhe të gjitha këto  të mos harrojmë të  ngritura  mbi një psikologji të trashëguar sipas parimit:  “hë se fëmijë është,  nuk di”.

Fëmijëria e fëmijëve tanë gjendet në mënyrë të pandërprerë nën ndikimin e mesazheve që nxisin revoltë të brendshme, që i bëjnë të humbin besimin tek  solidariteti, që nuk inkurajojnë  mbështetjen tek objektivat për  një jete të shëndoshë. Modelet që agjencitë që kanë detyrimin  për edukim janë të atilla që përcjellin  ndarje sociale, që nuk e njohin  pasojën që sjell dhuna  e “më të fortëve”, janë modele ku gjallojnë mangësitë dhe dobësitë e formimit të mësuesve dhe të prindërve.

Fëmijëria e fëmijëve tanë  “bombardohet” nga njoftime  mbi njerëz që vriten, nga lojra dhe informacione që nuk arrijnë të monitorohen nga prindërit apo mësuesit.  Në moshën më delikate të formimit ata nuk kanë hapësira ku të lëvizin, ku të luajnë, jetojnë me psikozën e prindërve prej frikës nga trafiku, ushqehen me ushqime për të cilat siguria nuk ka asnjë garanci, jetojnë një fëmijëri  ku mundësia më e mirë që ju mbetet është tv.

Fëmijëria e fëmijëve tanë sot  flet për orë    shpenzuara  pa kriter para ekraneve ku programet edukuese dhe pranë psikologjisë së tyre, thuajse mungojnë.  Fëmijëria e tyre sot si e tillë është monotone, shenjohet nga “revolta dhe nga pamundësia”.



(Vota: 4 . Mesatare: 5/5)

Komentoni
Komenti:


Gallery

Pëllumb Gorica: Magjia e bukurive të nëntokës sulovare
Fotaq Andrea: Një vështrim, një lot, një trishtim – o Zot sa pikëllim!
Pëllumb Gorica: Grimca kënaqësie në Liqenin e Komanit
Shkolla Shqipe “Alba Life” festoi 7 Marsin në Bronx
Kozeta Zylo: Manhattani ndizet flakë për Çamërinë Martire nga Rrënjët Shqiptare dhe Diaspora