Sadik Bejko: ''Desidentët e Rremë'' (Kreu V)

Fragment nga libri ''Desidentët e Rremë''

Sadik Bejko

Kreu V

Rrugaçëria shqiptare në shërbim të diktaturës

Është dukuri tepër e njohur ajo që në të gjithë vendet ish-komuniste diktatura ka përdorur llumin e shoqërisë, kontigjentin e madh të rrugaçëve dhe të huliganëve, për të thyer moralisht intelektualët e, në radhë të parë, ata intelektualë që regjimi i shihte si armiq realë ose potencialë. Shkrimtarë dhe filozofë të njohur, si Solzhenicini, Zaharovi, Haveli, Zinovievi, Kravçenko, Mishnik e të tjerë kanë shkruar gjerësisht për këtë dukuri.
Ish- të burgosurit politikë shqiptarë, si Atë Zef Pllumi, kanë dëshmuar skena dramatike si ajo kur një vagabond i urryer e goditi me levë klerikun në sytë e policisë.
Sigurimi shqiptar i kishte shumë për zemër rrugaçët dhe horrat. Libri i oficerit të KGB-së, Makarenko, ku himnizoheshin veprimtaritë e huliganëve, botohej dhe studiohej me shumë pasion në Shqipëri. “Poema pedagogjike” e tij, poemë për rrugaçërinë, në gjithë vendet e Lindjes komuniste vlerësohej si kontribut i madh në thesarin e përbotshëm të mendimit pedagogjik. Ky libër tregonte se si rrugaçët, pavarësisht nga sjelljet e tyre dhe nami i keq që kishin, mund t’i shërbenin fare mirë “kauzës së partisë”. Ata ishin të aftë që t’ua bënin jetën skëterrë të dënuarve politikë në burgje dhe në kampe. Jo më pak trysnia e tyre, fyerjet, rrahjet, shpifjet ndiheshin në jetën e përditshme. Operativë dhe zyra të veçanta ndërsenin rrugaçët kundër shtresës së intelektualëve. Rrugaçët, burra dhe gra, përdoreshin sidomos në gjyqe politike si dëshmitarë të rremë.
Këta lloj rrugaçësh ishin të mbrojtur jo vetëm nga shteti, por edhe nga një farë opinioni që bëhej tërthorazi avokat i tyre. Mbrojtja më e shpeshtë vinte si e tillë: ç’ua vë veshin atyre, janë injorantë, ata s’dinë ç’bëjnë. Por rrugaçët dhe huliganët e dinin mirë ç’bënin. Në burgje dhe në kampe, në ndërmarrje dhe në mbledhje ata ishin të parët që bërtisnin dhe kërkonin dënimin më të ashpër për armiqtë e klasës, të Partisë.
Ashtu si veprimtaria e mbeturinave të komunizmit ka vazhduar edhe në kohën e tranzicionit, edhe rrugaçët kanë vazhduar prapë të jenë në shërbim. Shpifjet e paskrupullta dhe dezinformimet me të cilat është e mbushur jeta jonë e përdishme në këto vite të tranzicionit, nuk do mund të merrnin përmasa të tilla pa ndihmën e këtij kontigjenti. Ata prapë janë të pranishëm kudo. Dhe si më parë avokatët e tyre thonë: ç’ua vini veshin, ata s’dinë ç’bëjnë, aq ua pret.
Në jetën kulturore dhe letrare nuk janë të pakta ndërhyrjet e rrugaçërisë.
Nuk do të zgjatemi më tej. Këtu do ta prekim dukurinë vetëm për aq sa ka lidhje me disa nga personazhet që ndeshen në këtë libër. Po ndalemi posaçërisht tek një shembull.
Më 2005, përpara se të jepej çmimi ndërkombëtar prestigjoz i Britanisë së Madhe, Booker Prize, juria shpalli listën e 18 kandidatëve konkurues në një site në internet. Lexues nga gjithë bota u ftuan të jepnin mendimet e tyre për shkrimtarët kandidatë. Lista përbëhej nga shkrimtarë të famshëm nga e gjithë bota. Midis tyre ishin disa laureatë të Nobelit, si Garsia Markez, Gynter Gras, ishin dhe shkrimtarë të tjerë të dëgjuar, si Xhon Apdajk, Milan Kundera, Doris Lessing etj. Në listë ishte dhe shkrimtari ynë Ismail Kadare.
Mbledhja e opinioneve vazhdoi tre muaj. Merret me mend që lexuesit e çdo vendi jepnin mendimin e favorshëm, në radhë të parë për shkrimtarin e vendit të tyre. E habitshmja ndodhi vetëm me shkrimtarin shqiptar Kadare. Gati gjysma e opinioneve të bashkëkombasve të tij shqiptarë ishin kundër tij. Jo vetën kaq: ato ishin të mbushura me shpifje nga më vulgaret.
Për një surprizë të madhe, juria e nderuar, e kryesuar nga kritiku më i njohur i Anglisë, profesori i Oksfordit, Xhon Kerri, jo vetëm që nuk u ndikua nga opinioni i keq i “lexuesve shqiptarë”, por çmimin ia dha pikërisht Kadaresë. Në një intervistë televizive në Shqipëri, kur gazetari e pyeti për këtë, Kadare tha se vërtet “ndërhyrja shqiptare” nuk e dëmtoi atë, por imazhin e vendit e dëmtoi. Mijëra njerëz që ndiqnin për shumë javë radhaz sitin e jurisë, nuk ka se si të mos jenë habitur për keq me qëndrimin e bashkëkombasve ndaj shkrimtarit të tyre. Kishte dhe zëra që shfaqën mendimin e drejtë se sondazhi nuk tregonte gjendjen reale dhe se shumë opinione dukeshin që ishin të shkruara nga e njëjta dorë. Megjithatë përshtypja për lexuesin shqiptar mbetej e keqe.
Të bënte përshtypje se midis disa prej mendimeve negative kundër shkrimtarit Kadare, si argument kryesor që ky shkrimtar paskish qenë persekutor gjatë regjimit komunist, përmendej një farë Janulla. (Avokatët do të thoshin: ç’merresh me të gjorën Janullë, një copë shitëse, ç’e përmend?). Mirëpo “e gjora Janullë” ka mbi pesëmbëdhjetë vjet që e mbush internetin me helm kundër shkrimtarit Kadare. E gjora Janullë nuk kishte lënë gazetë dhe institucion të Europës pa dërguar mesazhe kundër shkrimtarit. Këto mesazhe ishin shkruar nga duar specialistësh, në shqip, bile dhe në anglisht!
E gjora Janullë kishte lidhje të forta kudo. Kryetari i një partie politike shqiptare, Paskal Milo, e përdori Janullën si argument kryesor kundër Kadaresë. Sipas “historianit” flokëbardhë, Janulla përfaqësonte të persekutuarit politikë shqiptarë, kurse shkrimtari Kadare, persekutorët. Shërbyesi i njohur i familjes Hoxha kështu po na e shtronte dhe paraqiste çështjen e dënimit të krimeve të komunizmit në Shqipëri!
Pas Janullës dalldisën dhe të tjerë. Shkrimtari Kasëm Trebeshina, personazh i këtij libri, e ka përdorur shumë herë të gjorën Janullë si viktimë të shkrimtarit Kadare. Nuk e humbi rastin të joshej pas “së gjorës Janullë” dhe publicisti Fatos Lubonja. Nuk ka munguar dhe akademiku Rexhep Qosja - ithtar tjetër i Janullës- në vrapin për mbrojtjen e saj. (Nuk e kemi parë të thotë gjysmë fjale për shumë martirë të Kosovës, ta zemë për Ukshin Hotin,etj). Në mbrojtje të Janullës doli dhe ish-kryehetuesi i Tiranës dhe ishdrejtori i përgjthshëm i policisë së shtetit komunist, Dilaver Bengasi, i dyshuar pas rënies së komunizmit për krime kundër njerëzimit. Në mbrojtje u ngrit ish-drejtoresha e mbrojtjes (lexo: varrosjes) së ligjshmërisë në Presidiumin e Kuvendit Popullor dhe ish- anëtare e Gjykatës së Lartë, Liri Gjoliku. Për t’u ndalur pak te kjo grua, duhet thënë se në ndërgjegjen e saj rëndojnë qindra dënime të njerëzve të pafajshëm dhe, në se do të kishte pasur një Nuremberg shqiptar për dënimin e krimeve të komunizmit, kjo grua do ta kishte vendin në radhën e parë të të akuzuarve. Liri Gjoliku është e bija e një Jaho Gjoliku, për të cilin ka vjersha, këngë, skenar për film dokumentar... Dy vëllezër të saj janë heronj të luftës partizane. Babai i tyre, Jaho Gjoliku, u bë pas Luftës oficer i Sigurimit. U vu në krye të luftës së Partisë kundër asaj pjese të popullit shqiptar që nuk e duronte dot ardhjen e komunizmit. Jaho Gjoliku drejtoi veprën kriminale të Sigurimit, angazhimin në reprezaljet ndaj krahinave veriore të vendit.
Nuk është e rastit që përkrahësit e “gruas së thjeshtë Janullë” ishin të lidhur me shumë fije me organet represive: hetuesi e fshehtë, polici, gjykatë, Ministri e Brendshme. Në shtypin shqiptar, kryesisht në “Gazetën shqiptare”, në datat 7 dhe 10 nëntor të këtij viti, u botuan dy lista të sherbetorëve të zellshëm të diktaturës “punonjës të Ministrisë së Brendshme, hetues, dëshmitarë, gjyqtarë, spiunë”. Disa nga personazhet e këtij libri që lexuesi ka në dorë, gjenden në këto lista.
“Çështja Janulla”, ndonëse në pamje të parë banale dhe fare e rëndomtë, tregonte se me çfarë llumi ishte i aftë të bashkëpunonte shteti shqiptar për të diskredituar një personalitet të kulturës shqiptare. Vazhdimësia e kësaj çështjeje edhe pas përmbysjes së regjimit komunist, dëshmonte se ky regjim ende kishte në dorë shumë gjëra në Shqipëri.
Për të ndihmuar gruan me emrin Janullë, pas Paskal Milos, Kasëm Trebeshinës, Rexhep Qoses, Liri Gjolikut, Fatos Lubonjës, Dilaver Bengasit e të tjerë, u angazhuan gazetarë, si Sokol Balla, që i kushtoi Janullës një emision të tërë, në të cilin ajo jo vetëm nuk la gjë pa thënë kundër shkrimtarit të njohur, të cilin e quajti Hitler etj, etj., por shkoi dhe më larg, duke hedhur baltë kundër familjes së tij, e sidomos kundër njërës prej vajzave të tij. Ky emision ishte i pashembullt për nga imoraliteti dhe shkelja e çdo norme etike, e çdo njerzillëku. Që “e gjora Janullë” të kryente sa më me sukses sulmin kundër shkrimtarit më të njohur të vendit, u vunë në dispozicion shuma të mëdha parash: vetëm lidhja e drejtpërdrejtë me Nju Jorkun kushtoi mijëra dollarë. Në diasporë filluan të mblidhen ndihma për “gruan e persekutuar” nga shkrimtari. Që emisioni të shihej në qytete të tjera të Amerikës, u harxhuan edhe para të tjera.
Po kush është kjo grua me emrin Janullë? Në një sqarim që I. Kadare dha në shtyp, e karakterizoi atë si “ bashkëpunëtore e policisë së fshehtë shqiptare, dëshmitare e rreme në gjyqe politike, shkaktare e futjes në burg të shumë njerëzve, sidomos të grave të huaja”. Kadare deklaroi se mbante përgjegjësi për fjalët e tij dhe i kërkoi administratës shtetërore të vinte në dispozicion të publikut dosjen gjyqësore të dënimeve të grave të huaja, ku roli i Janulla Rapit si dëshmitare e rreme ishte fare i qartë.
Dosjet gjyqësore nuk mbrohen më nga asnjë ligj për çështje sekreti. Ato mund t’i kërkojë çdo avokat e sidomos avokatët e palës së cënuar. Dëshmija e rreme konsiderohet krim në çdo shtet të qytetëruar dhe dënohet si krim.
Administrata nuk iu përgjigj shkrimtarit dhe nuk i tregoi dosjet gjyqësore dhe hetimore ku Janulla Rrapi damkosej si dëshmitare e rreme. Kjo tregonte se njerëzit besnikë të regjimit të përmbysur ende ishin të ngulur në zyra të rëndësishme. Ata ende i mbronin spiunët e tyre të vjetër. Në mbrojtje të Janulla Rrapit u ngritën prapë dashamirësit e saj Paskal Milo, Liri Gjoliku e gjithë kompania tjetër me Trebeshinën në krye.
Administrata shqiptare bëri vetëm një gjest gjysmak. Ajo nxori vetëm dokumentin e vendimit e largimit nga Tirana të Janulla Rrapit, e akuzuar si “grua që ushtron prostitucion kundrejt shpërblimit”. Akuza mund të dukej e rëndë, por në të vërtetë ajo nuk përmendte krimin kryesor të kësaj gruaje, atë që kishte kërkuar shkrimtari Kadare, dëshmitë e rreme në gjyqe politike për të futur njerëzit në burg.
Ne i kemi gjetur dokumentet e tyre. Ato do t’i bëjmë publike, në mënyrë që lexuesi të shohë se gjer me çfarë llumi të neveritshëm hetuesit dhe gjykatësit komunistë që nga Dilaver Bengasi dhe Liri Gjoliku, ishin gati të bashkëpunonin për të hedhur baltë kundër një shkrimtari të njohur.
Dosja është e qartë, por ende e paplotë. Në një intervistë në shtyp të Liri Gjolikut, dalin disa nga të njohurit e saj, të njohur tek të cilët ajo trokiste për të bërë lobing pro Janullës dhe kundër Kardaresë, si Aranit Çela, Ramiz Alia dhe Foto Çami. Por nuk dalin ende në dritë dokumente të tjera, si urdhrat urgjente që merrte policia e Tiranës në favor të Janulla Rrapit, kontaktet e kësaj të fundit me sekretarin e Partisë së Lidhjes së Shkrimtarëve, telegrami i Nexhmije Hoxhës që Janulla ta tregonte se “kishte mbrojtje nga lart”, dokumenti i ndërhyrjes së vetë Enver Hoxhës në mbrojtje të saj etj, etj.
Çështja Janulla (e rëndomtë në dukje!) dëshmon se në përpjekjet për të nështruar njerëzit, regjimi komunist dhe mbeturinat e tij nuk janë ndalur përpara asgjëje.
Skandalet e Janulla Rrapit kundër Ismail Kadaresë në shkurt të vitit 1982, britmat e saj: “agjent i borgjezisë, i Mehmet Shehut”, ndodhnin në kohën kur pesëdhjetë hapa më larg, në një nga sallat e Pallatit të Kulturës, mbahej Plenumi i Lidhjes së Shkrimtarëve, ku dënohej romani i shkrimtarit “Nëpunësi i pallatit të ëndrrave.”

Çështja “JANULLA”

DOKUMENTE

Republika Popullore Socialiste e Shqipërisë
Ministria e Punëve të Brendshme Sekret
Drejtoria e Punëve të Brendshme Ekze. Nr.2
Nr. 1566
Tiranë, më 25.4.1984

Lënda: Propozojmë internimin familjarisht të Janulla Rrapit
Ministrisë së Punëve të Brendshme Drejtorisë I, Degës VIII Tiranë

Drejtoria e Punëve të Brendshme Tiranë propozon internimin e personave të poshtëshënuar:
1.Janulla Rrapit (Lepurit), kryefamiljare, e bija e Markos dhe e Viktores, lindur në fshatin Përparim të rrethit të Sarandës më 1944, me dy fëmijë, e paorganizuar, e dënuar me tre muaj me punë korrektonjëse për fyerje të përfaqësuesit të pushtetit, me arsim shtatëvjeçar, me punë shitëse në NTU, me kombësi dhe shtetësi shqiptare, me banim në lagjen 4, rruga “Urani Pano” nr. 14 Tiranë.
Prindërit e saj janë me origjinë nga fshati Përparim i rrethit Sarandë. Gjatë regjimit antipopullor të Zogut kanë ardhur me banim në qytetin e Sarandës dhe janë marrë vazhdimisht me punë krahu. I ati ka punuar gjatë gjithë kohës mekanik, ndërsa xhaxhai Gaqo Lepuri ka punuar me varka, duke bërë tregti me shtetet fqinje me Greqinë e Italinë. Qëndrimi politik gjatë kësaj periudhe ka qenë indiferent, ndërsa gjatë Luftës Nacionalçlirimtare kanë mbajtur qëndrim të mirë, ka ndihmuar moralisht dhe materialisht lëvizjen. Një xhaxha i saj, Yllo Lepuri, ka qenë anëtar i Këshillit Antifashist Nacionalçlirimtar të fshatit dhe gjatë asaj kohe është kapur dhe është vrarë nga gjermanët, është cilësuar si viktimë e luftës.
I ati ka ardhur në Tiranë gjatë luftës familjarisht, ka punuar si mekanik në ndërmarrje të ndryshme, ka mbajtur qëndrim të mirë dhe para disa vjetësh ka vdekur.
E ëma, Viktoria, rrjedh nga një familje e pasur, gjyshi i Janullës ka shfrytëzuar krahët e të tjerëve dhe pas çlirimit është cilësuar kulak. Një dajë i saj, Leonidha Gjoni, ka dezertuar nga forcat partizane dhe është arratisur në Greqi, ku është edhe sot, ndërsa një dajë tjetër, Gaqo Gjoni, është dënuar dy herë për aktivitet politik dhe aktualisht ndodhet në burg.
Janulla ka qenë e martuar me Gori Rrapin me origjinë nga Fieri, qëndrimi politik i të cilit ka qenë i mirë, ka punuar si ndihmësmjek në spital dhe para disa vjetësh ka vdekur.
Janulla gjatë kësaj periudhe nuk ka mbajtur qëndrim të mirë moralo-politik; qysh nga viti 1968 ka mbajtur shoqëri me gra sovjetike, të cilat janë dënuar si agjente të zbulimit sovjetik dhe aktualisht janë në burg. Për lidhjet që ka pasur me to, Janulla është pyetur nga organet tona dhe ka dalë dëshmitare. Më vonë, Janulla ka mbajtur kontakte me një përfaqësues të ambasadës italiane, i quajtur Guzepe Damis, si dhe me dy shoferë hungarezë që vinin në vendin tonë. Po kështu ajo ka mbajtur kontakte me një student iranian, i quajtur Masar Gavoçi, i cili është dëbuar nga vendi ynë si person i padëshiruar. Në një rast Janulla ka hipur në makinën e një nëpunësi të ambasadës turke dhe në një rast tjetër ka shkuar në ambasadën çeke së bashku me një grua sovjetike. Në vitin 1981 në shtëpinë e Janullës ka shkuar në orët e vona të natës arbëreshja Ana Patituçi, e cila ka dyshime se merret me veprimtari armiqësore kundër vendit tonë. Aktualisht Janulla është në kontroll të organeve tona dhe zhvillon agjitacion e propagandë armiqësore.
Përveç sa sipër, Janulla karakterizohet si femër me qëndrim të keq moral, më parë ka ushtruar profesionin e kurvërisë kundrejt shpërblimit, si dhe ka përdorur shtëpinë e saj për këtë qëllim. Eshtë egoiste dhe llafazane, vitet e fundit ka marrë në mbrojtje veprime të gabuara vagabondazhe të djalit të saj, Renato Rrapit; për këtë ka shqetësuar disa herë prindërit e Gresa Kadaresë, duke i fyer ata në opinion. Për këto ndodhi, ajo është këshilluar disa herë nga Komiteti i Partisë dhe nga Kryesia e Frontit të lagjes, por me gjithë ndihmën që i është dhënë ajo nuk ka reaguar, por përkundrazi ka bërë veprime të kundraligjshme, duke kundërshtuar përfaqësues të pushtetit, gjë për të cilën është dënuar nga gjykata me një vit riedukim nëpërmjet punës dhe me ndalimin e 1/6 e pagës. Edhe pas këtij qëndrimi i saj dhe i fëmijëve nuk është i mirë.
2. Renato Rrapi, i biri i Gorit dhe i Janullës, i datëlindjes 1964, i padënuar, i paorganizuar, i pamartuar, me arsim të mesëm të pambaruar, pa punë. I përmenduri, pasi ka mbaruar shkollën 8-vjeçare ka filluar Liceun Artistik, të cilin e ka vazhduar deri në vitin e IV-të, por ka mbetur dhe ka dalë nga shkolla, aktualisht po bën një vit pa punë duke qëndruar në shtëpi. Qysh nga viti i III në Lice është futur në veprime të pasjellshme vagabondazhi në shkollë e shoqëri. Qysh nga ajo kohë dhe aktualisht ka shqetësuar familjen Kadare, duke u shkuar në shtëpi disa herë, si dhe u ka dalë në rrugë, në opinion të të tjerëve duke i fyer rëndë ata. Për këtë ai është thirrur e këshilluar disa herë nga Kryesia e Frontit të lagjes, si dhe nga drejtoria e shkollës, por nuk ka bërë kthesë; në mënyrë të vazhdueshme ai ka përsëritur veprime të tilla vagabondazhi dhe konkretisht edhe më datën 24.4.1984 në orën 24-01 të natës, ka shkuar së bashku me tre shokë të tjerë para pallatit ku banon familja Kadare dhe pasi kanë pirë konjak dhe kanë thyer shishe, kanë bërtitur me zë të lartë fjalë fyese dhe poshtëruese për këtë familje. Për këto veprime u kapën nga patrulla e policisë dhe u çuan në rajon. Për këtë ka denoncuar qytetari Petraq Nina, si dhe ka ardhur e ka bërë ankesë në mënyrë verbale edhe Ismail Kadare.
Duke u nisur sa sipër, propozojmë internimin familjarisht të Janulla Rrapit, e cila paraqet rrezikshmëri shoqërore për veprimet e tyre armiqësore dhe që cenojnë rendin publik. Internimi i tyre të bëhet për 5 vjet kohë nga qyteti i Tiranës në fshatin ...të rrethit
Theksojmë se Janulla ka dhe një fëmijë të quajtur Viktorina Gori Rrapi, e datëlindjes 1976.
Të përmendurit janë të përgjegjshëm, nuk janë të zgjedhur në organet e pushtetit.
Bashkangjitur iu dërgojmë biografinë, certifikatën familjare dhe dëshminë e penalitetit.
Punëtori Operativ
Çerçiz Salaj
Shefi Seksionit III
Shefqet Metaj
Drejtori i Punëve të Brendshme
Zef Loka
D A K O R T
Sekretari i Parë i Komitetit të Partisë së Rrethit
FOTO ÇAMI

Sekret/21
Ekzemplar Nr.______
Tiranë, më ______1984

Vërtetim biografik për Janulla Rrapin (Lepuri)
Janulla Rrapi (Lepuri) është e bija e Markos dhe e Viktores, lindur në fshatin Përparim të rrethit Sarandë më 1944, e ve, me dy fëmijë, e paorganizuar, dënuar 3 muaj me punë korrektonjëse për fyerje të përfaqësuesit të pushtetit, me arsim 7-vjeçar, me punë shitëse në NTU, me kombësi dhe shtetësi shqiptare, me banim në lagjen 4, rruga “Urani Pano”, nr.14 Tiranë.
Prindërit e saj janë me origjinë nga fshati Përparim i rrethit Sarandë, gjatë regjimit antipopullor të Zogut kanë ardhur me banim në qytetin e Sarandës dhe janë marrë vazhdimisht me punë krahu. I ati ka punuar mekanik gjatë gjithë kohës, ndërsa xhaxhai Gaqo Lepuri ka punuar me varka, duke bërë tregti me shtetet fqinje në Greqi e Itali. Qëndrimi politik gjatë kësaj periudhe ka qenë indiferent, ndërsa gjatë Luftës Nacionalçlirimtare kanë mbajtur qëndrim të mirë. I ati ka ardhur në Tiranë dhe ka punuar nëpër ndërmarrje të ndryshme. Një xhaxha i saj, Yllo Lepuri, ka qenë anëtar i Këshillit Antifashist Nacionalçlirimtar të fshatit dhe gjatë asaj kohe është kapur nga gjermanët, të cilët e kanë vrarë dhe sot quhet viktimë e luftës.
Mbas çlirimit, qëndrimi politik i të atit ka qenë i mirë dhe para disa vjetësh ka vdekur. E ëma rrjedh nga një shtrese pasur, i ati (gjyshi i Janullës nga nëna) Spiro Gjoni për qëndrim të keq politik pas çlirimit është cilësuar kulak. Një dajë i Janullës, Leonidha Gjoni, ka qenë partizan, ka dezertuar dhe është arratisur në Greqi, ku është dhe sot. Ndërsa një dajë tjetër, Gaqo Gjoni, është dënuar dy herë për aktivitet politik dhe aktualisht ndodhet në burg.
Janulla ka qenë e martuar me Gori Rrapin me origjinë nga Fieri, qëndrimi politik i të cilit ka qenë i mirë, ka punuar si ndihmësmjek në spital dhe para disa vjetësh ka vdekur.
Pas kësaj periudhe Janulla nuk ka mbajtur qëndrim të mirë moralo-politik, qysh nga viti 1968 ka mbajtur shoqëri me gra sovjetike, të cilat janë dënuar si agjente të zbulimit sovjetik dhe aktualisht janë në burg. Për lidhjet që ka pasur me to, Janulla është thërritur dhe është pyetur dhe më vonë ka dalë dëshmitare në gjyq. Po kështu ajo ka mbajtur kontakte me një përfaqësues të ambasadës italiane, i quajtur Guzepe Damis, me dy shoferë hungarezë, si dhe me studentin iranian, Masar Gavoçi, i cili është dëbuar nga rendi ynë si person i padëshiruar. Në një rast ka hipur në makinën e një nëpunësi të ambasadës turke dhe në një rast tjetër ka shkuar në ambasadën çeke së bashku me një grua sovjetike. Në vitin 1981 në shtëpinë e saj ka shkuar në orët e vona të natës arbëreshja Ana Patituçi, e cila ka dyshime se merret me veprimtari armiqësore kundër vendit tonë. Aktualisht Janulla është në kontroll të organeve tona dhe zhvillon agjitacion e propagandë kundër sistemit tonë socialist.
Përveç sa më sipër, Janulla karakterizohet si femër me qëndrim të keq moral, më parë ka ushtruar profesionin e kurvërisë kundrejt shpërblimit, si dhe ka përdorur shtëpinë e saj për të njëjtin qëllim. Eshtë egoiste dhe llafazane, vitet e fundit ka marrë në mbrojtje veprimet e gabuara vagabondazhe të të birit, Renato Rrapit dhe për këtë ka shqetësuar disa herë prindërit e Gresa Kadaresë, duke i ofenduar dhe fyer ata në opinion. Për këtë ajo është këshilluar disa herë si nga Komiteti i Partisë dhe nga Kryesia e Frontit, por përsëri ata vazhdojnë me të njëjtin qëndrim. Janulla ka dy fëmijë, djali i saj i quajtur Renato Gori Rrapi, i datëlindjes 1964, i padënuar, i paorganizuar, i pamartuar, me arsim të mesëm të pambaruar, pa punë. Në kohën kur vazhdonte Liceun Artistik në vitin e III-të është bërë problem për sjellje të padenja në shkollë e shoqëri. Në vitin e IV-të është larguar nga shkolla dhe ka rreth një vit që rri në shtëpi pa punë, mban qëndrim të keq moralo-politik, është në kontroll të organeve tona.
Vajza e saj, Viktorina Gori Rrapi, është e datëlindjes 1967 dhe aktualisht vazhdon shkollën.
Të dhënat e vërtetimit biografik janë marrë nga vërtetimi biografik i dërguar nga Dega e Punëve të Brendshme Sarandë, datë 13.I.1983, si dhe nga A.P. Aleko Jovani, Metan Karakulli.
Punëtori Operativ Shefi Seksionit III
Çerçiz Salaj, Shefqet Metaj

Drejtori i Punëve të Brendshme
Zef Loka

REPUBLIKA POPULLORE SOCIALISTE E SHQIPERISE

KOMISIONI I INTERNIMIT DHE I DEBIMIT SEKRET Ekzemplar Nr.1...
Tiranë, më 25.4.1984
VENDIM Nr.7

Komisioni i Internimit dhe i Dëbimit, i mbledhur më datën 25.4.1984, në bazë të Dekretit të Presidiumit të Kuvendit Popullor nr. 5912, datë 26.6.1979, pasi shqyrtoi propozimin e paraqitur nga Ministria e Punëve të Brendshme,
Vendosi:
Të internojë për pesë vjet kohë familjen e mëposhtme:
1. Janulla Mark Rrapi, e datëlindjes 1944, lindur në fshatin Përparim të rrethit të Sarandës e banuese në Tiranë, shtresë e varfër, me arsim 7-vjeçar, punëtore në NTU, e ve, e dënuar, me kombësi e shtetësi shqiptare.
Renato Gori Rrapi, (i biri), i datëlindjes 1964, lindur e banues në Tiranë, me arsim të mesëm të pambaruar, pa punë, beqar, i padënuar, me kombësi e shtetësi shqiptare.

Qëndrimi politik i familjes së saj në regjimin e Zogut ka qenë indiferent; gjatë Luftës Nacionalçlirimtare kanë mbajtur qëndrim të mirë. Pas çlirimit nuk kanë mbajtur qëndrim të mirë moral. Nëna e saj rrjedh nga një familje shtresë e pasur.
Janulla ka qenë e martuar me Gori Rrapin, me origjinë nga Fieri e me qëndrim të mirë politik, i cili ka vdekur. Eshtë në kontroll të organeve të Sigurimit, pasi ka pasur shoqëri me gra sovjetike, që janë dënuar si agjente të zbulimit sovjetik, si dhe me dy shoferë hungarezë që vinin në vendin tonë. Karakterizohet si femër me qëndrim të keq moral. Në vitin 1983 është dënuar për kundërshtim të përfaqësuesit të pushtetit me një vit riedukim nëpërmjet punës me ndalimin e 1/6 e pagës. Djali i saj, Renato, karakterizohet si njeri që merret me akte rrugaçërie. Më datën 24.4.1984, së bashku me tre shokë të tjerë, pasi kanë pirë, kanë shkuar para pallatit ku banon familja e shokut Ismail Kadare dhe kanë fyer me fjalë fyese këtë familje, e kanë bërtitur me zë të lartë. Për këtë ka denoncuar qytetari, Petraq Nina. Për shqetësimet që ka krijuar Janulla me të birin janë thirrur e këshilluar disa herë nga Komiteti i Partisë dhe kryesia e frontit në lagje.
Të internohen në sektorin Kosovë të NB Belsh të rrethit të Elbasanit.
Afati i internimit u fillon më datën 25.4.1984 dhe u mbaron më datën 25.4.1989.
Kryetari i Komisionit
Manush Myftiu

Zëvendëskryetari
i Komisionit
Hekuran Isai
Anëtarë
Rrapi Mino
Aranit Çela

Një literaturë e turpshme

Ne vijmë nga një kohë, kur për t’i shërbyer klasës në pushtet, për ta rrethuar atë me breroren e lavdisë, janë shtrembërur faktet, ngjarjet, deri dhe jeta e vepra e disa prej personaliteteve të historisë sonë. Ka ndodhur jo rrallë që përfaqësuesit tipikë të familjeve komuniste në Shqipëri ta kenë për huq të pakorrigjueshëm falsifikimin dhe shpifjen. Armiqtë e tyre i kanë nxirë me gjithsej, ndërsa për veten kanë sajuar histori nga më të ndryshmet e nga më të pabesueshmet, histori me lavdi, persekutime, heroizma, epopera, etj.
Komunizmi çimentoi në Shqipëri përligjjen e një kulture të falsifikimit. Një kulturë që nxitej dhe mbrohej nga shteti, që krijoi dhe institute dhe struktura e njerëz që e bënë për profesion të nderuar falsifikimin, shtrembërimin, retushimin, fshirjen dhe varrosjen e fakteve që ishin në dëm të udhëheqësve të kohës. Dhe nga kjo mënxyrë nuk po ndahemi edhe sot.
Biografi të falsifikuara
Për shembull “Heroi i Popullit” Jaho Gjoliku, dikur një vullnetar i devotshëm i çetave zogiste në zonën e Kurveleshit, reklamohej sikur ishte dënuar me vdekje nga regjimi i Mbretit Zog. Ky falsifikim i trashë atëherë nuk mund të rrëzohej, se nuk lejoheshin mundësitë ballafaquese. Askush nuk do të guxonte të provonte a të shkruante të vërtetën. Në libra e në enciklopedi përmendej rëndom se Jahoja ishte një i dënuar nga regjimi i Zogut, se kishte qenë një antizogist i vendosur. Kjo vazhdoi të thuhet dhe në “enciklopedi” të periudhës së tranzicionit, në gazetat e vogla apo të mëdha të së sotmes.
Edhe sot të thuash të vërtetën për nomenklaturën e lartë komuniste në gjykimin e tyre është njësoj si të kesh bërë krim. Për ta duhet të ketë vetëm lavdi dhe merita të jashtëzakonshme, merita që po të lëkunden, vënë në diskutim qenien a mosqenien e vendit tonë (siç).
Jaho Gjoliku ka qenë në krye të batalioneve të Mbrojtjes së Popullit, batalione të Sigurimit, që shtronin me zjarr dhe me hekur zonat e pabindura ndaj komunizmit në vitet e para pas Luftës. Këto batalione bastisnin krahina, arrestonin dhe pushkatonin persona të padëshiruar në Veri të Shqipërisë. Akte të tilla kriminale disa edhe sot vazhdojnë t’i quajnë heroizma. Në Postribë këto batalione vranë e varrosën njerëz të gjallë, në Mirditë me rastin e vrasjes së B. Bibës u vunë në rresht dhe aty për aty u pushkatuan rreth 50 njerëz për raprezalje, në Tiranë u sajua hedhja e një bombe në ambasdën sovjetike dhe u vranë e u varrosën po aq njerëz në një gropë të përbashkët.

Rikthim në lojë i ustalleshave të vjetra

Do të kalonin kohët. Rrugën e etërve do ta vazhdojnë bijtë. Tashmë falsifikime të një lloji tjetër po bëhen përditë nëpër gazeta. Në rrugën e këtyre falsifikimeve ka hyrë dhe e bija e Jaho Gjolikut, Liri Gjoliku, e cila në kohën e Enverit drejtonte dhe jepte “drejtësi” komuniste.
Në cilësinë e juristes së Presidiumit të Kuvendit Popullor, Liri Gjoliku botoi kohë më parë një “ditar”, në të cilin lavdëronte Ramiz Alinë se kishte ulur dënimin e Janulla Rrapit, ndaj së cilës ishin bërë “padrejtësi”. Duke lëshuar “akuzën” e madhe se “për nderin e Kadaresë u bënë krime ndaj familjes Rrapi”, Liri Gjoliku, iu shtua tufës së falsifikatorëve që mbrojnë të “gjorën” Janullë si të persekutuar.
Në këtë tufë u bashkuan dhe shumë janullaistë të tjerë. Të gjithë avokatë “të së persekutuarës”.
Gjykatësja Liri që u kishte dhënë burgime të rënda sa e sa të dënuarve politikë, tashmë po na shtiret humane, po bëhet madje avokate e “të persekutuarve politikë”.
As më pak e as më shumë, në rastin e Janulla Rrapit Liri Gjoliku ka marrë në mbrojtje dëshmitaren e rreme të një gjyqi ku Liria ka dhënë ndëshkime të rënda për gra me kombësi ruse të martuara me shtetas shqiptarë. Ato shkuan viktima të akuzave për spiunazh, mbase për të mbrojtur spiunët e vërtetë, që mundet ishin ndër ata që jepnin urdhra për dënimin e tyre. Pra, Lirinë dhe Janullën, që të dyja i bashkon pjesëmarrja në të njëjtin krim.
Në valën e shfaqjeve të bujshme që jepte në shtyp e në TV “e persekutuara”Janullë, u përfshi prapë me zjarr dhe me histeri Liri Gjoliku.
Gjoliku shkruan: “Mbas këtij debati, Aranit Çela, edhe me porosi si nga Enver Hoxha dhe Ramiz Alia, bëri kërkesë për mbrojtje të ligjshmërisë kundër vendimit të Gjykatës së Tiranës dhe kështu, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, e uli dënimin e dhënë kundër Janullës; nga 11 muaj, në dy muaj, aq sa ajo kishte bërë në beton, në Kombinatin “Josif Pashko”. Asaj nuk i ishte zënë vendi si shitëse, pasi e mbronte gjithë kolektivi dhe veçanërisht drejtoresha, e cila thoshte se “e kam shitëse shembullore”.

Kush e mbronte Janullën?

Janulla Rrapin e mbronte Sigurimi. E mbronte se e përdorte. Shprehja “është përdorur” gjindet e shkruar e zeza mbi të bardhë në një dosje të Sigurimit. Dosja nr 646 e vitit 1989 e Ministrisë së Punëve të Brendshme, Drejtoria e parë, dega e Sigurimit të ushtrisë ka tri fletë. Është me afat ruajtjeje të përhershme. Dosja sjell një informacion të shkruar nga drejtori i degës së Sigurimit të ushtrisë, Agim Zemani. Problemi është analizuar (sipas shënimit me shkrim dore) dhe nga shoku Zylyftar (Ramizi). Informacioni bën fjalë mbi birin e Janullës, ushtar në Elbasan.
Nga kjo dosje po shkëpusim karakterizimin që i bëhet Janullës: “është përdorur si dëshmitare për dy persona të dënuar si agjentë të zbulimit sovjetik”. “Është internuar në Belsh për rrugaçëri”. (Shih faksimilen e dokumentit ).

Paskal Milo pro Janullës

Mirë Sigurimi që e ka përdorur kushedi sa herë për spiunime dhe për rrugaçëri Janullën, mirë dhe L. Gjoliku që me Janullën ka mbrojtur dëshmitaren e rreme në gjyqin e saj të montuar, po shumë të tjerë ç’i bashkon me të?
Historiani i epokës komuniste, sot politikani Paskal Milo, shkoi në Pezë më 2006 për të promovuar edhe një herë Enver Hoxhën (sepse, fjala vjen, pse nuk përmendi edhe Abaz Kupin, Ndoc Çobën, Mustafa Gjinishin etj).
Aty na bëri dhe një deklaratë kundër shkrimtarit Ismail Kadare. Me mburravecëri të ligë Milua u shpreh:
“... në disa raste ka qenë në rolin e inkuizitorit dhe dihen shembujt, aq me tepër kur ka edhe shembuj që janë të barazvlefshëm me ato që autoritetet më të zeza të kohës merrnin vendime për internimin e familjeve, përmes letrave që i dërgonin Ministrisë së Brendshme. Dhe Kadare është përgjegjës...”
Rexhep Qosja dhe Janulla Rrapi
Deklaratën e mësipërme të Paskal Milos e gjen në faqen e internetit: rexhepqosja.com. Se ç’lidhje ka kjo faqe në internet, e cila u dedikohet studimeve dhe polemikave të Qosjes, me deklaratën e Milos dhe me Janulla Rrapin, kjo nuk dihet. Mbase se për të sulmuar Ismail Kadarenë, edhe Qosja thirri në ndihmë Janulla Rrapin.

Një literaturë e zezë

Do kalonin vite dhe tani në paskomunizëm Janulla do të shfaqej në provokime të tjera, si gjithmonë asnjëherë rastësisht.
Pas shumë e shumë vitesh kur normalisht Liri Gjoliku dhe Janulla Rrapi duhej ta kishin harruar njëra – tjetrën, ato bashkohen sërish, por tashmë me synime të reja dhe në pozicione të tjera, të ndryshme nga ato të dikurshmet.
Liri Gjoliku dhe Janulla Rrapi i gjenden shoqja-shoqes. Përdorin si argument njëra-tjetrën. Kur ia merr “këngës” Liria, menjëherë ia kthen Janulla. Pastaj e kundërta.
Më tej ky rreth zgjerohet e zgjerohet. Janulla thërret si argument historianë dhe akademikë dhe këta pëdorin si argument Janullën. Si “argument” sillet edhe Dilaver Bengasi me “kujtimet” e tij. Bengasi bëhet dhe recezent i librave që kanë të njëjtin objekt sulmi.
Kaq sa për të thënë se është në qarkullim një literaturë e tërë me temë Janullën, literaturë e shkruar, po dhe në internet, në TV... janë në qarkullim libra, ditarë, kujtime, intervista, shkrime publicistike, eseistike... Akademikët, historianët, politikanët, shkrimtarët dhe gazetarët e nderuar përzihen me emrat e autoriteteve më të errëta të diktaturës, me personazhet e zinj të diktaturës. Me personazhe dhe ekzemplarë të rrugaçërisë të përdorur nga Sigurimi.
Emrat e Qosjes, Milos, Trebeshinës, Ballës e të sa e sa të tjerëve dalin në të njëjtën linjë, në atë të së djeshmes, në linjën e Sigurimit, në linjën e porosive, telegrameve a të urdhrave të Nexhmije Hoxhës, të Enverit, të Ramizit....
Ky është tranzicioni shqiptar. Këta janë dhe burrat e mëdhenj të tij, që kthejnë në simbol të persekucionit komunist një bashkëpunëtore të Sigurimit, një përfaqësuese të rrugaçërisë, njërën nga veglat e llagëmeve më të errëta të shtetit të kohës.
Si ka mundësi që edhe akademikët? Por, e thamë, ne vijmë nga një shkollë e çimentuar e falsifikimit. Shkollë me mjeshtra që e kanë ushtruar gjatë këtë zeje. Akademikët si çirakë të politikës kanë qenë prijëtarë në shkollën e falsifikimit e të fabrikimit të fakteve, të njerëzve, të idhujve të rremë.
E vazhdojnë për llogarri të vetes a me porosi të tërthorta politike edhe sot këtë zanat.

Erë qelie për ata që shoqëroheshin me Janullën

Në prill 1975, Janulla Rrapi ka bërë akuza të rënda në drejtim të ruseve Nadiezhda Sidorovës dhe Zoja Gulina. Si shoqëruese e tyre, ajo ka zbatuar përpikmërisht një vijësjelljeje të ardhur nga ata që kanë pasur interes për një gjë të tillë. I ka provokuar ruset për të siguruar të dhëna prej tyre, si dhe ka trilluar me dëshminë e saj përzierjen në agjenturat e huaja për të rritur penalitetin e veprës “kriminale”. Ky është vetëm njëri nga rastet e përdorimit të Janullës, që ka qenë kurdoherë e gatshme për “punë” të tilla në dobi të partisë dhe pushtetit popullor.
Siç do të shohim në dokumentet më poshtë, drama ndaj grave të huaja nuk mund të zhvillohej pa praninë e Janullave në bashkëpunim dhe me kolanecët, gjolikët apo me të tjerë si këta. Dënonin si agjente të KGB-së disa gra shtëpiake, kur agjentët e vërtetë mund të ishin në sferat më të larta të atij shtetit.

Kallëzimet e 21 prillit 1975 dhe 22 tetorit 1975

Procesverbal kallëzimi
Tiranë, 21 prill 1975
Unë, Florian Kolaneci, hetues në Drejtorinë e Punëve të Brendshme Tiranë, marr kallëzimin me gojë nga qytetarja Janulla Rrapi, e bija e Markut dhe e Vitores, lindur në Sarandë në vitin 1944, banuese në Tiranë në lagjen Nr.4, rruga “Urani Pano” nr.14, me kombësi e shtetësi shqiptare, me profesion shitëse në NTUS, me arsim 3 të mesme, e martuar, ka një fëmijë, e paorganizuar, e padënuar. Kallëzimtarja u paralajmërua për përgjegjësinë penale që ka në bazë të nenit 219 të K.P.
Kallëzimtarja
Janulla Rrapi

Mbasi u pyet rreth çështjes deklaroi:
Në verë të vitit 1968, unë nëpërmjet Nadiezhda Sidorovës jam njohur me sovjetiken Zoja Gulina. Që nga ajo kohë dhe deri sot, unë e kam ruajtur shoqërinë me të dhe kam pasur hyrje e dalje. Në fillim, kur Nadiezhda ishte me banim në Tiranë, ne pothuajse gjithnjë rrinim bashkë, kurse me pas, Nadiezhda u transferua në Shkodër bashkë me burrin e saj. Takimet e mia me Zojën ashtu si edhe më parë ishin të vazhdueshme, ndërsa me Nadiezhdën takohesha kur ajo vinte në Tiranë ose kur unë shkoja në Shkodër.
Që nga koha që jam njohur me Zojën dhe deri kohët e fundit, kjo më ka folur kundër pushtetit dhe konkretisht:
Në një rast, në vitin 1970, kur në shtëpinë time kishin ardhur për vizite Zoja bashkë me Nadjezhdën, të dyja këto filluan të flasin për jetën e keqe që bëhej këtu në Shqipëri dhe për jetën e mirë që bëhej në BS. Në fillim bisedën e hapi Nadjezhda,e cila tha se jetesa
këtu është e keqe, në BS jetohet shumë mirë se këtu dhe se udhëheqja shqiptare u prish kot me BS, megjithëse BS e ka ndihmuar shumë Shqipërinë duke ngritur fabrika, uzina dhe të tjera si këto. Shqiptarët, thoshte Nadiezhda i hodhën poshtë këto ndihma dhe nga ana tjetër shpifën çdo gjë kundër BS. Zoja Gulina në këtë bisedë mori pjesë po ashtu si Nadjezhna dhe konkretisht thoshte që këto që thotë kjo janë të vërteta, shqiptarët janë njerëz të ulët sepse vjedhin, shpifin për njëri tjetrin dhe spiunojnë njëri – tjetrin.
Po ashtu, në një bisedë tjetër të bërë po këtë vit me Zojën dhe Nadiezhden, ka rënë fjala për revolucionin kultural në Kinë. Si Nadiezhda, ashtu edhe Zoja kanë folur fjalë armiqësore në këtë drejtim.
Nadiezhda tha se shqiptaret këtu bëjnë siç u thanë kinezet, duke zënë në gojë edhe emra të udhëheqësve tanë kryesore të partisë dhe shtetit. Ashtu si në Kinë që janë internuar shumë njerëz si pasojë e revolucionit kultural, edhe këtu në Shqipëri po fillojnë të njëjtat
gjëra. Unë, tha Nadiezhna, kam shume frikë se mos ne sovjetikëve na marrin dhe na internojnë sepse që kur janë prishur marrëdhëniet me BS ne nuk na trajtojnë mirë në Shqipëri. Zoja duke marrë pjesë në këtë bisede tha se kjo gjë është shumë e vërtetë se ne këtu në Shqipëri na trajtojnë sikur jemi gjermanët e kohës Hitlerit. Po ashtu në një bisede tjetër të bërë në vitin 1971 në shtëpinë time, kur përsëri ra fjala rreth marrëdhënieve të Shqipërisë me Kinën, Zoja në bisedë e sipër ka thënë se kinezët janë njerëz që nuk marrin vesh fare se ç’është jeta, ata nuk mendojnë fare për qejfi, vetëm dinë që punojnë vazhdimisht. Gjithashtu duke biseduar me Zojën për gjendjen në BS, Zoja, më ka thënë se gjendja në BS nuk është ashtu siç e paraqesin shqiptarët, këta i shtrembërojnë gjërat, sepse nuk është e vërtetë që populli sovjetik të jetë i pakënaqur, por përkundrazi atje populli është shumë i kënaqur, jetesa është e mirë dhe nuk ka pakënaqësi karshi udhëheqjes sovjetike. Ndërsa në Shqipëri, vazhdoi ajo, populli është i pakënaqur karshi udhëheqjes sepse jetojnë në gjendje të keqe. Në kohën kur marrëdhëniet me BS ishin të mira në Shqipëri jetohej mirë, moda ishte e lirë dhe mund të visheshe si të doje, ndërsa tani që këta janë të lidhur me kinezët, bëjnë ashtu siç urdhërojnë ata. Këta, tha-më pas Zoja, nuk i do asnjë shtet në botë, por kanë mbetur vetëm me Kinën, por thosh ajo, meqenëse në Kine po ndodhin turbullira, edhe në Shqipëri mund të ndryshojë si te ata. Po ashtu, në biseda të tjera që kam bërë unë me Zoja Gulinen, kjo shpeshherë tregohej e pakënaqur edhe në lidhje me gjendjen ekonomike në vendin tonë. Ajo me ka thënë se unë megjithëse punoj shumë gjatë gjithë vitit, marr një rrogë të vogël që nuk me del as për veten time. Po ashtu Zoja më ka thënë se gratë shqiptare janë shumë të këqija, ato janë hajdute dhe egoiste për njëra – tjetrën. Kur më tha këtë gjë Zoja më tregoi edhe një shembull se si dikur duke u kthyer nga një aksion, makina ishte përmbysur dhe atje i humbi ora e dorës dhe një çadër. Ajo thoshte se ju shqiptarët vidhni edhe kur tjetri është duke vdekur, meqenëse siç pretendonte Zoja e dinte që këto gjera ia kishte vjedhur një grua. Nga Zoja gjithashtu kam marrë vesh se në kohën e prishjeve të marrëdhënieve të BS me Shqipërinë, ajo kishte vendosur që të kthehej në BS, por më pas, në momentin e nisjes, mbasi kishte prerë edhe biletën, i kishte ardhur Nadiezhda në shtëpi dhe i kishte kthyer mendjen që të qëndronte këtu.
Disa ditë mbas arrestimit të Nadiezhdes, më takoi Zoja në rrugë dhe duke qenë e shqetësuar më porositi mua që të bisedoja me ndonjë të njohur dhe të interesohesha përse ishte arrestuar Nadiezhda dhe këtë gjë t’ia thoja asaj.
Sa thashë, janë të vërteta dhe mbasi i lexoj thëniet e mija i vërtetoj me firmën time.
Kallëzuesja: Janulla Rrapi
Asistuesi: Bato Bega
Hetuesi: Florian Kolaneci

Procesverbal dëshmie

Tiranë, 22 tetor 1975
Unë, Sofia Koço, hetuese në Drejtorinë e Punëve të Brendshme në Tiranë, marr në pyetje si dëshmitare Janulla Rrapin, e bija e Markut dhe e Vitores, lindur në Sarandë në vitin 1944, banuese në Tiranë, lagja nr.4, rruga “U. Pano”, nr.14, me kombësi dhe shtetësi shqiptare, me profesion shitëse në NTU, me arsim 3 të mesme, e martuar me një fëmijë, e paorganizuar, e padënuar.
Dëshmitarja u paralajmërua për përgjegjësinë penale që ka në bazë të nenit nr. 220 të K. P. në rast se bën dëshmi të rreme.
Dëshmitarja
Janilla Rrapi

Mbasi u pyet rreth çështjes deklaroi sa më poshtë:
Me sovjetiken Zoja Gulina, jam njohur në verë të vitit 1968 nëpërmjet Nadjezhda Sidorovnës. Që nga ajo kohë dhe deri ditën e arrestimit, unë e kam ruajtur shoqërinë me të dhe kam pasur hyrje e dalje. Ne fillim kur Nadjezhda ishte me banim në Tirane në pothuajse të tria rrinim bashkë, kurse më parë Nadjezhda u transferua në Shkodër
bashke me burrin e saj. Takimet e mija me Zojen ashtu si dhe me parë ishin të vazhdueshme, ndërsa me Nadjezhdën takohesha kur ajo vinte në Tiranë ose kur unë shkoja në Shkodër.
Që nga koha që unë jam njohur me Zojen dhe deri kohët e fundit kjo më ka folur kundër pushtetit dhe konkretisht:
Në një rast në vitin 1970, kur në shtëpinë time kishin ardhur për vizitë Zoja bashkë me Nadjezhden, të dyja këto filluan të flasin për jetën e keqe, që bëhej këtu në Shqipëri dhe për jetën që bëhej në Bashkimin Sovjetik. Në fillim bisedën Nadjezhda, e cila tha së jeta këtu është e keqe, ndërsa në Bashkimin Sovjetik jetohet shumë më mirë se këtu dhe se udhëheqja shqiptare u prish kot me Bashkimin Sovjetik, megjithëse Bashkimi Sovjetik e ka ndihmuar shumë Shqipërinë duke ngritur fabrika, uzina dhe të tjera si këto. Mirëpo shqiptarët thoshte Nadjezhda, i hodhën poshtë këto ndihma dhe nga ana tjetër shpifën çdo gjë kundër Bashkimit Sovjetik. Zoja Gulina në këtë bisedë mori pjesë po ashtu si Nadjezhda dhe konkretisht thoshte, se këto që thotë kjo janë të vërteta, shqiptarët janë njerëz të ulët, sepse vjedhin e shpifin për njeri tjetrin dhe spiunojnë për njeri - tjetrin. Po ashtu në një bisede tjetër të bërë po këtë vit me Zojen dhe Nadjezhden, ka rënë fjala për revolucionin kultural në Kinë. Si Nadjezhda ashtu dhe Zoja kanë folur fjalë armiqësore në këtë drejtim. Nadjezhda tha, se shqiptaret këtu bëjnë siç ju thonë kinezet, duke zënë në gojë edhe emra të udhëheqësve tanë kryesore të Partisë dhe të Shtetit. Ashtu si në Kine që janë internuar shumë njerëz si pasojë e revolucionit kultural edhe këtu në Shqipëri po
fillojnë të njëjtat gjëra. Unë, tha Nadjezhda kam shumë frikë se mos ne sovjetikëve na marrin dhe na internojnë se që kur janë prishur marrëdhëniet me Bashkimin Sovjetik ne nuk na trajtojnë mire në Shqipëri. Zoja duke marrë pjesë në këtë gjë tha, se kjo është
shumë e vërtetë dhe se ne këtu në Shqipëri na trajtojnë sikur jemi gjermanët e kohës së Hitlerit. Po ashtu në një bisedë tjetër të bërë në vitin 1971 në shtëpinë time, kur përsëri ra fjala rreth marrëdhënieve të Shqipërisë me Kinën, Zoja në bisedë e sipër ka thënë, se kinezët janë njerëz që nuk marrin vesh, se çfarë është jeta, ata nuk mendojnë fare për qejf, vetëm dine, që të punojnë vazhdimisht.
Gjithashtu duke biseduar me Zojen për gjendjen në Bashkimin Sovjetik, Zoja me ka thënë, se gjendja në Bashkimin Sovjetik nuk është ashtu siç e paraqesin shqiptarët, këta i shtrembërojnë gjerat, sepse nuk është e vërtetë që populli sovjetik të jetë i pakënaqur, por përkundrazi atje populli është shume i kënaqur, jeta është e mirë dhe nuk ka pakënaqësi karshi udhëheqjes sovjetike. Ndërsa në Shqipëri vazhdoi Zoja, populli është i pakënaqur karshi udhëheqjes, sepse jeton në gjendje të keqe. Në kohën kur marrëdhëniet me Bashkimin Sovjetik ishin të mira, tha Zoja, në Shqipëri jetohej mirë, moda ishte
e lirë dhe mund të visheshe si të doje, ndërsa tani që këta janë të lidhur me kinezët, bëjnë ashtu, siç urdhërojnë ata. Këta tha më pas, Zoja, nuk i do asnjë shtet në botë, por kanë mbetur vetëm me Kinën, por thoshte ajo, meqenëse në Kinë kanë ndodhur turbullira, edhe në Shqipëri mund të ndryshojë situata.
Po ashtu në biseda të tjera që kam bërë unë me Zoja Gulinën kjo shpeshherë tregohej e pakënaqur edhe në lidhje me gjendjen ekonomike në vendin tonë. Ajo më ka thënë se unë megjithëse punoj shumë gjatë gjithë vitit marr një rrogë të vogël, që nuk me del as për veten time. Po ashtu Zoja më ka thënë, se gratë shqiptare janë shumë të këqija ato janë hajdute dhe egoiste për njëra - tjetrën.
Kur me tha këtë gjë Zoja më tregoi edhe një shembull sesi dikur duke u kthyer nga një aksion, makina ishte përmbysur dhe atje i humbi ora e dorës dhe një çadër. Ajo thoshte se ju shqiptarët vidhni edhe kur tjetri është duke vdekur, meqenë se siç pretendonte Zoja e dinte qe këto gjëra ja kishte vjedhur një grua.
Nga Zoja gjithashtu kam marrë vesh, se në kohën e prishjes së marrëdhënieve me Bashkimin Sovjetik, ajo kishte vendosur që të kthehej në Bashkimin Sovjetik, por më pas në momentin e nisjes, mbasi kishte prerë edhe biletën i kishte ardhur Nudjezhda në shtëpi
dhe i kishte kthyer mendjen që të qëndronte këtu dhe Zoja mbas kësaj kishte anulluar ikjen. Disa ditë pas arrestimit të Nadjezhdes, më takoi Zoja në rrugë dhe duke qenë e shqetësuar më porositi mua, që të gjeja ndonjë të njohur dhe të interesohesha përse ishte arrestuar Nadjezhda dhe këtë gjë t’ia thoshja asaj.
Harrova të them se në një rast kur kam qenë unë, Nadja dhe Zoja Nadja më ka propozuar që unë të filloja punë në ndonjë ambasadë dhe në fillim të punoja në ndonjë ambasadë që ka marrëdhëniet të mira me Shqipërine e pastaj të kërkoja të hyja në ambasadën Polake
ose Çekosllovake.
Sa më lart e lexova e me qenë se thëniet e mia janë shkruar drejt, i vërtetoj me firmën time.
Dëshmitarja Janulla Rrapi
Hetuesia Sofia Koço
Janulla dhe Liri Gjoliku, 47 vjet burg për tri gratë ruse
Gjykata e drejtuar nga Liri Gjoliku ka dhënë 14, 15 dhe 18 vjet burg për tri gratë ruse të martuara me burra shqiptarë
Vendimi i dënimit për ruset
Më 17 prill 1976, trupi gjykues i përbërë nga:
1-Liri Gjoliku – anëtare e Gjykatës së Lartë
2-Bahri Piraniqi – ndihmësgjyqtar
3-Haxhire Gjergjevica ndihmësgjyqtare, ka dënuar:

1.Nadjezhna Kabashi (Sidorova), për tradhti ndaj atdheut në formën e spiunazhit sipas nenit 64/12 të Kodit Penal, duke e dënuar me 18 vjet heqje lirie.
2.Zoja Gulieva (Smirnova), për tradhti ndaj atdheut në formën e spiunazhit sipas nenit 64/12 të Kodit Penal dhe për agjitacion e propagandë neni 73/1 e 12 të Kodit Penal duke e dënuar me 15 vjet heqje lirie.
3.Nina Pumo (Nagavica), për tradhti ndaj atdheut të kryer në formën e spiunazhit në bazë të nenit 64/12 të Kodit Penal dhe për krimin e agjitacionit dhe propagandës kundër pushtetit popullor, neni 73/1 të Kodit Penal duke e dënuar me 14 vjet heqje lirie.

Faksimile X
Janulla Rrapi denoncon në hetuesi si dëshmitare dy gra me kombësi ruse
Arkivi i Ministrisë së Brendshme

Faksimile XI
Janulla si kallëzimtare në hetuesi kundër dy grave ruse
Arkivi i Ministrisë së Brendshme

Faksimile XII
Drejtoria e Sigurimit e Tiranës propozon internimin e Janulla Rrapit
Arkivi i Ministrisë së Brendshme
Sipas dokumentit, shkak i internimit bëhet dennocimi nga shtetasi P. Nina. Shënohet se J. Rrapi ka qenë nën kontroll (lexo: bashkëpunim) të Sigurimit, se, veç prostituimit me pagesë, ajo shoqërohej me diplomatë dhe shtetas të huaj, si: rusë, italianë, çekë, iranianë, turq etj.

Faksimile XII
Arkivi i Ministrisë së Brendshme. Dosja nr 646, viti 1989. Drejtoria e parë e Sigurimit të ushtrisë. Janulla Rrapi e përdorur nga Sigurimi si dëshmitare për gratë ruse.