Genc Hoti: Ku gaboi Akademia e Shkencave e RPSSh

Genc Hoti

(kritika e shkences se kaluar shqiptare)

Nga Genc K. Hoti

Më 10 tetor 1972 popullit shqiptar ju dha sihariqi mbi formimin e Akademisë së Shkencave të Republikës Popullore të Shqipërise. Po ate vit (shtator) u mbajt Kuvendi i Parë i studimeve ilire dhe (nëndor) Kongresi i Drejtëshkrimit te gjuhës shqipe. Trinomi: Akademi e Shkencave – Kuvendi i Parë i Studimeve Ilire – Kongresi i Drejtëshkrimit te gjuhës shqipe mbart mbi vete disa pretendime komplekse pa domethënie historike, por që përbashkohen vetëm ne sajë të vitit 1972.

Akademia e Shkencave te Republikes Popullore të Shqiperise u formua vetem per një nga qëllimet propagandistike: të vërtetonte dhe argumentonte autoktoninë e popullit shqiptar edhe pse anëtaret e saj kishin pikëpamje te ndryshme për këtë problem, rrjedhojë e shkollave ku ata kishin përfunduar studimet e tyre. Veçohej Prof. Eqrem Çabej, polemika e të cilit me Enver Hoxhën çoi në futjen e nocionit autoktoni relative në krimtarinë historike shqiptare, ndërsa anëtarët e tjerë (të ardhëshem) të Akademisë, te fushës së kësaj teme, e pranuan kompromisin me diktatorin mbi ç’bazë u mbajt Kuvendi i Parë i Studimeve Ilire, përmasat e të cilit e kaluan rrafshin kombëtar. Rëndësia e këtyre dy evenimenteve, me një hapësire të konsiderueshme propagandistike shumë vjeçare është konsideruar si themeli i shkences historike shqiptare edhe pse nuk ka shkuar më larg se faza statistikore e kësaj shkence. E thënë me fjalë të tjera produkti më i thellë shkencor i politikës shqiptare, në fushën e historisë, është kapitulli më i thjeshtë i matematikës: statistika.

Në të vërtete formimi i Akademisë së Shkencave është mbështetur mbi një gabim të rëndësishëm të shkencës botërore, që në një farë mënyre i nxjerr të pafajshëm anëtarët e nderuar të saj, gabim i cili e ka zanafillën për mbi 2 300 vjet më parë tek paaftesia e filozofise klasike greke për të zgjidhur problemin kryesor të filozofisë: raportin midis të ndryshueshmes relative dhe të pandryshueshmes absolute (pra problemi kryesor në filozofi nuk duhet konsideruar raporti midis materies dhe ndërgjegjes). Problemi ështe  tejskajshëm i vjetër dhe pikërisht këtu e ka zanafillën doktrina e krishtere dhe te gjitha doktrinat monoteiste ne botë. Këtë problem e kemi zberthyer në një farë mënyre tek raporti kohor – hapsinor (shif albanovaonline.com), por te habit guximi i akademistëve shqiptarë për të zgjidhur atë që nuk kishte zgjidhur kërkush deri atëhere, pa i shkuar ndërmënd se këtu do të fillonte gabimi i tyre në vecanti dhe i shkencës shqiptare në përgjithësi. Kjo do te thotë që Akademia e Shkencave të Republikes Popullore të Shqiperise u formua edhe per qëllime të tjera, ku veçojme atë politik, dhe këtu diferencohet gabimi me fajin, pasi këtu ka filluar imponimi në mëndjet e studiuesve dhe përkthyesve shqiptarë të mëvonshëm.

Cfarë zgjidhi në realitet Akademia e Shkencave të RPSSh dhe deri ku shkoi me këtë zgjidhje? Kane kaluar mbi 35 vjet nga data e formimit te saj dhe sot e kemi të lehte t’i bëjmë këto përcaktime pa i hyrë në hak kërkujt duke evidentuar punën e të gjithë atyre që sakrifikuan edhe jetën për shkencën e historisë dhe per të tjerat që i shërbejnë kësaj të fundit, por duke kundershtuar interpretuesit e kësaj pune voluminoze, mbi ndërgjegjen e të cilëve bie faji i krimit real.

Shqiptarët e sotëm nuk e dinë, dhe ja kane ndaluar ta dinë, që Akademia e Shkencave te RPSSh nuk i ka shërbyer drejtëpërsëdrejti popullit shqiptar në asnjë aspekt, dhe kjo në mënyrë absolute. Ekzistenca e saj është e lidhur me delirin e madhështise të diktatorit në mënyrë të hapur dhe fshehtas ka tentuar t’i mbulojë popullit shqiptar supremacine kohore në gjenezën dinamike te racës së bardhë (pa dyshim këtu fshihet autoktonia absolute e popullit shqiptar dhe përmbysja e shkencës së historisë të njerezimit). Por Akademia e Shkencave të RPSSh ka kryer nje sakrilegj tjetër ndaj popullit shqiptar me paaftesinë e vet. Edhe pse mbajti tre kuvënde të studimeve ilire, dhjetra konferenca etnografike e arkeologjike, botoi me mijëra libra, kumtesa, referate e fjalime nuk qe e aftë të përcaktonte pozicionin e vërtetë të helenëve, në funksion të racës së bardhë, dhe të realizonte diferencimin kohor te ilirëve nga ta. A  është bërë me qëllim, apo pa qëllim, kjo nuk ka rëndësi, vetëm se duhet konsideruar si e vetmja arritje e kësaj Akademia në fushën e teorisë.

Me kërkimet në terren kjo Akademi realizoi me qindra –mijëra zbulime interesante të cilat nuk i shërbyen teoricienëve të saj duke ngelur të heshtura në interpretimet e tyre (kësaj heshtje i jemi përgjigjur me artikullin: Cfarë nuk dine shqiptarët nga filozofia e historisë dhe gjeneza milionavjecare e popullit të tyre, botuar në Gazeta Shqiptare, nëndor 2006 dhe albanovaonline.com). Për një akademi shkencash heshtja e punës së saj duhet konsideruar krim dhe Akademia shqiptare e ka kryer këtë veprim me dashje. Ne e kemi konsideruar pikërisht këtë të fundit si arritjen më të madhe të saj edhe pse ajo fiks para 18 viteve e mori vesh saktë pozicionin e vet ne raport me materializmin dhe  të kaluarën e vet.

Trinomi: Akademi e Shkencave – Kuvendi i Parë i Studimeve Ilire – Kongresi i Drejtëshkrimit te gjuhës shqipe është i afte të argumentojë trinomin tjetër veprues të së parës:  mbulim – pohim – mohim; dhe pikerisht ky trinom përbën krimin real të Akademisë së Shkencave të RPSSh.

Se pari Akademia e Shkencave nuk i tregoi shqiptareve, të argumentuar, se nga e kanë prejardhjen e afert dhe të largët. Nuk i tregoi shqiptarëve se të gjitha ndërtimet e lashta, të famshme, nuk ishin vepër e paraardhësve të shqiptarëve-ilirë, por i nenkuptoi te tilla duke i fshehur shqiptarëve faktin se ato ishin ndërtime heleno - romake të realizuara gjate shtegtimeve historike; se helenët ishin nje popull me efikasitet levizes qe nuk i dihej gjeneza e saktë dhe nuk përfaqësonin racën e bardhë (fakti qe helenët u përleshën gjithmonë me persët dhe Aleksandri i Madh e zhvilloi veprimtarinë e tij politike ne drejtim të Persisë e më tutje duhet të shërbejë si argument për të vërtetuar se helenët në mos paçin karakter birërie me ta, të paktën kanë pasur karakter afiniteti biologjik); se toka e banuar nga helenet kishte qene dikur e ilirëve dhe grekët e kishin invaduar  me ane te krimit politik, sidomos pergjate shekujve XV-XX.

Se dyti Akademia e Shkencave nuk i tregoi shqiptareve të shekullit të XX-të se organizimi shoqëror i tyre ishte produkt i nje rastesie politike te imponuar nga politika europiane dhe ne saje te binomit Austri –Institucion Katolik shqiptar sot ishin me vete politikisht dhe Kleri Katolik shqiptar ishte pergjegjes per frymen europiane qe mbreteronte ne Shqiperine e viteve 40. Akademia e Shkencave te RPSSh nuk i tregoi shqiptareve se e gjithe e kaluara kulturore shqiptare dhe arberore kishte ne themel te saje punen titanike te eterve te Kishes Katolike dhe puna 500 vjecare e tyre kishte percaktuar karakterin europian te popullit shqiptar edhe pse ata nuk perbenin as 10% te popullates. Akademia e Shkencave nuk i tregoi popullit shqiptar se ne qofte se kufiri i Veriut te Shqiperise ishte ngritur mbi kockat dhe gjakun e malsoreve te veriut, ata ishin udhehequr nga kleriket e nderuar te Kishes Katolike Shqiptare (edhe lufta heroike e Vlores me 1920 ka pasur ne krye fratin e nderuar Shtjefen Gjeçovin). Akademia e Shkencave nuk i tregoi popullit shqiptar se Kongresi i drejteshkrimit te gjuhes shqipe nuk ishte i tille, por ai kongres, mbi te gjitha, u sajua per te ndryshuar autoresine e kultures shqiptare dhe vete kulturen boterore, siç qe rasti i vepres monumentale Iliada e Homerit mbi ç’bazë mund të vërtetohej prejardhja aziatike e parahelenëve  (botimi i 1965 ndryshon në përmbajtje nga botimi i 1979; shih Iliada dhe Homeri ne Shqiperi, albanovaonline.com).

Se treti Akademija e Shkencave nuk i tregoi shqiptareve se ata ishin me te lashtet e kontinentit dhe paraardhesit e larget te tyre ishin fillesa e races se bardhe ne planin relativ dhe karakteri i birerise se fiseve dhe popujve, në planin përgjithësues, ishte thjeshte nje fantazi prej miopesh. Duke dashur te kundershtonin racizmin, pa asnje lloj shkaku dhe argumenti, anetaret e kesaj akademia perkrahen parimin monogjenetik te lindjes se njeriut ne Toke edhe pse kjo teori ishte ne kundershtim me teorine darviniste dhe i binte ndesh komunizmit marksist duke u pohuar shqiptareve se ata ishin indoevropiane edhe pse ishin larg popujve te tjere te Europes si nata me diten persa i perket organizimit shoqeror.

Se katerti Akademia e Shkencave u pohoi shqiptareve ekzistencen e shtetit ilir e arber. U pohoi atyre ekzistencen e nje sere rendesh te paqena shoqerore te cilat e futen gjenezen e popullit shqiptar ne nje kurth nga i cili nuk ka dale akoma edhe pse sot shume studiues po kerkojne te dalin jashte kornizave te atyre pohimeve antihistorike. Si e shpjegojne akademiket tane te nderuar pranine e shume qelizave primitive si: prona fisnore, e drejta zakonore e pashkruar, familja patriarkale, besimi pagan parapoliteist, shkembimin mall – mall ne shekullin e XX-te, dhe “ekzistencen” e shtetit ilir te kohes se Teutes, Bardhylit apo Gentit, dhe atij arber para 800 viteve? A e kuptojne keta akademike se ka nje mosperputhje abolute midis ketyre qelizave materiale te shoqerise dhe shtetit? A e kuptojne keta akademike se jane pikerisht keto qeliza qe duke u zhvilluar konform hapesires vetiake çojne domosdoshmerisht ne formimin e shtetit; dhe per fatin e mire apo te keq te shqiptareve gjithëshka varet nga shpejtesia e zhvillimit shoqeror, i vetmi parameter absolut dallues i popujve te mbare botes? A e kuptojnë vallë akademikët tanë të nderuar se pranimi i këtyre ideve të çon në përfundimin që shqiptarët e sotëm nuk rrjedhin nga arbërit dhe, aq më tepër, nga ilirët?

Se pesti  Akademia e Shkencave, me veprimtarin e saj, mbuloi prapambetjen shoqerore te popullit shqiptar per shkak te vjetersise se sterlashte te tij dhe pamundesine e eksistences se rendeve shoqerore sipas praktikave ekzistuese te njerezimit. Kjo gje krijoi mundesine e shpikjes se rendit kapitalist shqiptar, klases punetore e proletariatit duke i dhene mundesi PPSh te argumentonte revolucionin proletar te Karl Marksit pa çka se cdo gje fliste kunder teorise marksiste mbi kete revolucion.

Se gjashti Akademia e Shkencave i mbuloi popullit shqiptar pamundesine e aplikimit te teorise marksiste mbi revolucionin proletar dhe mos pajtimin e dinamikes se zhvillimit te popullit shqiptar me kete filozofi. Ajo heshti kur konstatoi kete mospajtim dhe ndihmoi diktatorin per te shpikur situata te paqena, sic ishte e ashtequajtura kryengritja fshatare e Haxhi Qamilit.

Së shtati  Akademia e Shkencave, duke ecur ne gjurmët spekulative te materialisteve te shekullit te kaluar, e vuri gjuhen ne krye te te gjithe punes se vet per te ndertuar imazhin e autoktonise relative te popullit shqiptar edhe pse gjuhëtarët e saj kishin deklaruar  se nuk njihej gjuha ilire dhe aq me tepër ajo pellazge. I sqarojme akademiket tane te nderuar se gjuha nuk shërben kurrsesi per te vertetuar gjenezen e popujve (6 000 vjet te dokumentuara  nuk mund te shpjegojnë kurrë 6 000 000 të padokumentuara, aq me keq 500 vjet kundrejt 10 000 000 viteve; shkenca boterore nuk i kupton akoma raportet kohore te ekzistencës se materies). Gjuha ështe rezultat i botës se relacioneve dhe mund të shërbejë per të argumentuar këtë botë dhe jo ndryshe.

Se teti Akademia e Shkencave, me ane te Kongresit te Drejteshkrimit te gjuhes shqipe,  nuk krijoi gjuhen letrare, sic pretendohet rëndom, por mohoi  gjuhën e atyre qe formuan gjuhen dhe kulturen shqiptare me sfond europian dhe evidentoi  antikulturen shqiptare me sfond sllav. Kjo ndjehet ne Shkoder ne dy institucione kulturore, qe jane me kryesoret e popullit shqiptar: ne fototeken Marubi dhe ne veprat e Eterve franceskane, dhe pikërisht këto dy institucione goditi Akademia e Shkencave e RPSSh.

Perpara se te pranonin antaresimin ne Akademine e Shkencave, dmth qe ne fazen kur ishte Institut i Shkencave, akademiket tane duhet te kishin zgjidhur:

Se pari: parimin e lindjes së njeriut në Toke në mos me fakte konkrete, te pakten ne planin filozofik pergjithesues, meqenese kjo Akademi ka pretenduar gjithmone se i takon krahut materialist te filozofise. Le te dale nje akademik dhe te na tregoje produktin materialist te kesaj akademie per te gjithe kohen e ekzistences se vet. Ajo akademi ka qene akademi politike perpara se te ishte shkencore dhe ketu qendron poshtersia e atij qe e formoi. Ne menyre absolute Akademia e RPSSh nuk ka lidhje me filozofine materialiste dhe pjestaret e saj te nderuar kane qene me kete filozofi vetem me fjale. Produkti ideor i anetareve te kesaj akademie, flasim per fushen e historise dhe nenfushat qe kane lidhje me te, i takon krahut idealist te historise qe cfaqet me formalizmin teorik. Nuk mund te percaktohet gjeneza e nje populli pa u percaktuar me perpara menyra e lindjes se njeriut ne Toke dhe menyra e organizimit fillestar te tij. Kete gje akademiket tane te nderuar nuk kane mundur ta bejne dot per shume aresye dhe ketu qendron nje nder gabimet e tyre.

Se dyti: dinamiken e qelizave materiale te shoqerise njerezore, dmth si lindin – zhvillohen – vdesin (ky eshte thelbi i dialektikes materialiste, te tjerat jane perralla). Dhe po te kishin bere kete do te kishin zbuluar se shoqeria shqiptare rrjedh nga shoqeria ilire pikerisht pse perputhet dinamika e ketyre qelizave ne planin kohor dhe perjashtimi eshte nje dukuri e shpikur nga individet, pra nuk ekziston. Kontinumi kohor – hapsinor, me konstanten e tij, e përmbys të gjithë shkencën e historisë botërore për të gjithë kohërat dhe kërkon rishkrimin e saj nga fillimi duke e kthyer shkencën e historisë nga një shërbëtore të politikës në një urdhëruese të saj. Ka një mënyrë teoriko – praktike që e realizon këtë duke bashkuar Hegelin me Marksin dhe Ajnshtajnin

Se treti: cfare ndodh me boten e relacioneve universale dhe si e ndryshon organizimin e njeriut kjo bote? Si ndikojne mbi njeri – tjetrin te relatuarit dhe cila eshte masa e ketij ndikimi? Po te ishin bere keto zgjidhje, atehere Akademia e Shkencave te RPSSh do t’i kishte hapur syte anetareve te saj me faktin qe e ashtequajtura shkence e historise eshte e tille vetem me fjale pasi praktikisht ajo i eshte nenshtruar politikes dhe vazhdon te jete e tille ne rrafsh nderkombetare, duke mos bere perjashtim, edhe pse diktatori kishte deklaruar se ishte ndryshe nga bota.

Se katerti: si jane ne raport me te kaluaren shqiptaret e sotem dhe pse jane kaq afer Europes pa qene brenda saj? Perse Europa ndikon mbi shqiptaret, por keta te fundit nuk ndikojne mbi te? Po te ishte zgjidhur kjo, atehere Akademia jone e nderuar do te kishte zbuluar se shqiptaret e sotem jane te tjetersuar ne zhvillimin e tyre dhe kjo eshte veper e komunizmit shqiptar. Akoma edhe sot (2008) shqiptaret nuk e dine se pozicioni i tyre real, si popull, eshte tejet larg interesave europiane, pa cka se si individ mund edhe t’i parakalojne ata. Kjo e fundit duhet konsideruar nje rastesi pa ndikim te domosdoshem mbi kontinent. Vetem faktori kohe mund te argumentoje se roli i shqiptareve, ne dinamiken europiane, i takon se ardhmes dhe bashkimi me te do te frenoje zhvillimin teper te madh te kontinentit ne raport me te tjeret per te mos lejuar nje lufte te trete boterore midis racave.

A mund t’i zgjidhte te gjitha keto kjo Akademi, qe ne fund te fundit do te vertetonin autoktonine absolute te popullit shqiptar, dhe cfare perfitimi do te kishim prej saj? Problemi pa dyshim qe nuk eshte i thjeshte dhe zberthimi i plote i tij do te tregonte gjënë me te çuditeshme te politikes boterore te shekullit XX-te dhe ate qe nuk i pelqen politikaneve te shekullit te kaluar t’ja kujtojne (autorësinë e vërtetë të revolucionit bolshevik). A i takonte kesaj Akademie ta zgjidhte kete problem? Ne pretendojme qe po, pasi nje akademie shkencash te nje populli, te pakten, problemet qe lidhen me zhvillimin shoqeror ku ajo punon dhe jeton jane detyre e saj. Ne qofte se kjo do te zbulonte aftesine apo paaftesine e akademikeve nuk eshte faji yne perse ata perkrahen nje filozofi pa domethenie dhe me elemente te kundert ne permbajtjen e vet. Marksizem – leninizmi nuk eshte filozofi reale, por ajo ka qene filozofi e shtypjes dhe shfrytezimit te popujve te prapambetur ne raport me rendin e kapitalit. Ajo u shpik nga shkolla bolshevike per te justifikuar krimin e vjedhjes ku dhe PPSh nuk beri perjashtim. I sqarojme akademiket tane te nderuar se marksizmi dhe leninizmi jane dy filozofi krejt te kunderta; njera filozofi e kapitalizmit globalist dhe tjetra e kapitalizmit monopolist shteteror. Te dy filozofite nuk kane asnje lidhje me proletariatin, sic eshte trumbetuar per mbi nje shekull, pasi ky i fundit nuk realizon dot organizimin e vet klasor duke pasur karakter kalimtar kohor. Keshtu qe te pretendosh per nje zgjidhje te problemeve shkencore pa ditur me perpara se cfare ka ndodhur ne te kaluaren e afert, dmth pa percaktuar me perpara gabimin historik, do te thote te besh nje gabim te dyte. Dhe fjala e urte thote: ai qe gabon nje here dhe mundohet ta mbuloje kete gabim me nje te dyte eshte i pandreqshem. Kjo do te thote se Akademia e Shkencave e RPSSh nuk mund te zgjidhte asnje problem realisht duke mos ndikuar ne asnje qelize te zhvillimit te shoqerise shqiptare, pervec atij ekonomik.

A mund t’i zgjidhe sot kjo Akademi detyrat qe i cakton politika? Ne pretendojme qe JO dhe aresyeja eshte e thjeshte: politika do te ndikoje negativisht mbi kete akademi sido qe ta parkrahe ate. Vullnetarizmi eshte i vetmi pozicion qe mund t’i jape zhvillim shkences se re shqiptare ne kundershtim me te gjithe hapesiren formuese te akademikeve tane te nderuar. Keqarsimimi i tyre, per shkak te shkollave ku ata kane perfunduar studimet, e ka kryer punen e saj perfundimisht, rezultat ky i perforcuar dhe nga diktatura komuniste e te dyzet e pese viteve te aplikimit te saj. Është absolutisht e pamundur që të realizojmë për 50 vjet atë që popujt e tjerë të racës së bardhë e kanë ndërtuar dhe realizuar për qindra e qindra vjet. Mospërputhja e kontinumit kohor – hapsinor na e jep këtë të drejtë përfundimi. Ky nuk është një gabim vetëm i shqiptarëve.

Nuk e ka për detyrë populli shqiptar te paguajë për nivelin relativ te dijeve qe disponojnë individët e tij.

Nuk e ka për detyrë populli shqiptar të paguajë për madhështinë formale të individëve të tij.

Nuk e ka për detyrë populli shqiptar të paguajë eksperimentet e popujve të tjerë dhe t’i kopjojë ata në kontradiktën midis mendimit dhe realitetit.

Ja ku ka gabuar Akademia e RPSSh; ndoshta Akademia e Republikës së Shqiperisë nuk do të bjerë në të njëjtin pozicion.

Tirane, 08 qershor 2008