| E merkure, 07.11.2012, 07:43 PM |
Agim Mato
LIMANI I FËMIJËRISË
Poemë
1
Tani, atje larg,
mezi shquhen brigjet tërë dritë të
fëmijërisë, ku
lulëzojnë
drurët e ëndrrave që mbolla.
Nuk është më shtëpia ime e vjetër,
aty në rrugicën pranë detit
me kasketën e çatisë
të rrasur gjer te dritaret.
Shtëpia ime ku vinin për
t’u'shlodhur
pulëbardhat
dhe shkundnin nga krahët qiejt e
udhëtimeve të
largëta,
shndritjen e anijeve dlhe qyteteve
të panjohur.
Ku janë tani mullagat e oborreve,
kandilet e zbehta të dritareve
ku çdo natë, gjethet e iluzioneve
dhe pritjeve tona
binin e kalbeshin në hënë.
Kush mund të gërmojë tani poshtë këtyre gjetheve,
poshtë shtresave të reve
hënore
për të prekur me dorë pafajësinë tonë të largët?
2
Namatisën dallgët dhe lindëm.
Djepet tona
u ngjanin sanalleve të vogla,
të braktisur.
Nën ekualiptet e plazhit
mbrunim, me rërën e lagur,.
statuja të vogla
kushtuar detit.
Pastaj rrëmbenim shpatat prej
druri
dhe
të djersitur
ndesheshim në sheshet tërë qymyr
të portit.
Në Limjon lidhnim me fasho
gjymtyrët e infektuara të një
breshke
dhe hypnim mbi topat e mëdhenj të
luftës
me grykat drejt qiellit
si të hipnim mbi qafat e xhirafave
për të rrëshqitur teposhtë si
flurudhat.
duke shtyrë në breg
predha më të mëdha se vetja?
dhe mbushi me to
kutitë e konservave të
boshatisura,
që flaknin nga dritaret e shtëpive
të oficerëve,
e ne nuk patëm fatin t’i provonim?
Si nuk më kujtohet?!
dhe buzëmbrëmja
u mbush me flakët e tyre
si ekrani i kinemasë verore
me filmat luftarakë
që i shihnim duke u ngjitur në
kurorat e palmave?.
3
Dëgjonim të flitej për diversantë
dhe netëve mblidheshim shpejt.
Netëve na dukej sikur ata vinin
rrotull oborreve tona
si ujku i përrallës rrotull
shtëpisë së kecërve.
4
me sponde të gërvishur
dhe rrëzoi para Zyrave të Degës
trupat e dy diversantëve të vrarë.
Fytyra pylli.
Mjekra të gjata e të kuqërremta,
si leshterikë deti.
Sa herë që shkelnim mbi
leshterikët,
na dukej sikur shkelnim
mbi mjekrat e tyre.
5
Ktheheshim nga brigjet drejt
shtëpive
ashtu si zogjtë, e lodhur nga
deti,
shkonin të flinin
në palmën e mbrëmjes.
Kur arrinim tek oborret,
mjegulla e lehtë e një kënge
ndërrej mbi drurët e kopshteve.
«Në një shkëmb anës së detit
qan, e mjera, qan» -
ngrihej zëri i një gruaje
dhe pas saj
zëra të tjerë grash
shkundnin në ajër
trishtimin e lashtë të këngës.
Zëri i parë këputej i plagosur.
Një si gulçimë deti
dhe zëri prapë do të ngrihej
duke ngjethur gjer në rrënjë
flokët tona të buta.
Dhe na bëhej në gjumë ajo vajzë e
largët me
fustanin prej deti,
duke pritur të dashurin e saj
të kthehej
me një anije të bardhë,
nga brigjet e prapsme të Mesdheut.
Me sytë e buhavitur,
duke trembur me hapat tona
pëllumbat e egër,
do të kërkonim të nesërmen
shkëmbin e saj të
gërryer
nga lotët e pritjes.
6
Nënat tona, mbas
pune,
do të na 1anin rrobat
të
fëlliqura nga qymyri,
të shqyera nga zëniet
dhe do gatuanin fasule
nën llambën e dobët të mbrëmjes.
7
Mblidheshim mbasditeve dhe
zbrisnim aty ku
krahu i limanit
mbështillte anijet
dhe zmbrapste dallgët me bërrylin
e tij.
Aty direkët u ngjanin
penave tona,
që ngjyenin majat në dritën e qiellit
të parambrëmjes.
Andej këndej lëviznin peshkatarë
të veshur me
mushama të zeza.
I shikonim se si reflektonin nga
drita e fenerëve,
shikonim mushamatë e rrahura nga
stuhitë e egra
detare,
mushamatë e lëpira nga dallgët.
Rreth e rrotull kundërmonte aromë
peshku.
Duar që lëviznin dlhe
thoshnin
shpejt, ngrini spirancat.
Na pret prap deti.
Shpejt, do të shkasim përsëri
sipër zemërimit të dallgëve të
mesnatës,
përsëri mjegullat
do të ndëren si pëlhura
mbi direkët tanë.
Pra, shpejt.
8
Hapat tona pas arkivolit tënd të
vogël.
Ku u gjend ajo bombë në kodrën e
lulëzuar të
majit,
ajo bombë e bukur
e shfarosëse
që të gënjeu?
Si e kish shtrirë dorën lufta
dhe kish lënë
në mes të gëmushave
gjëmimet e saj të ndrydhura nën
një cipë
hekuri?
Ne të përcollëm duke mbajtur
abetaren tënde të
grisur,
lulet e përlotura të atij mëngjesi.
9
Vinin turistët e huaj
dhe këmbenin distinktivat
me guaska të mëdha deti.
I preknin me gishtërinjtë e
tejdukshëm,
i rrotullonin
dhe pastaj na buzëqeshnin duke u
munduar të
na fotografonin
gjysmë lakuriq
në sfondin e barrakave të vjetra.
Atëherë, shoqërues të tyre,
me xhaketa në mes të vapës,
na zbonin të nevrikosur,
duke na ndjekur me vrap
sepse nuk
donin
që
fotografitë tona,
diku në
perëndim,
t’u shiteshin
gazetave
për propagandë!
Dëgjuam
“Ikni, ka revole”
dhe u fshehëm të trembur
nëpër guvat e detit
si gaforet, më të trembura se ne,
që
futeshin të alarmuara
nëpër vrimat e shkëmbinjve.
10
Pas orës së historisë
një ditë do të merrnim zhytëset e
thjeshta
dhe do të eksploronim
fundin e detit.
Do të eksploronim skeletin e një
anieje të
kumbisur
në një krah,.
që i ngjan një pallati të madh e
të frikshëm.
Një ditë do të zhyteshim gjer te
dritaret e
errëta,
gjer te sytë e peshqëve të
përgjumur,
si sytë e marinarëve të huaj
që vinin në shenjë ullinjtë tanë,
shtëpitë tona
dhe oxhaqet që patën ëndërruar
të lëshonin vetëm tymin e bardhë
të paqes.
Do të eksploronim një ditë poshtë
ujërave,
poshtë kohës,
për të prekur me dorë vetë skeletin e luftës
që shkoi.
11
S’do mend se një ditë do të rrëzoheshin barrakat
dhe karakatinat
dhe ne do të dilnim mbrëmjeve buzë
detit
të shihnim neonet që lëshonin
pingul mbi ujra
ndriçimin e tyre
dhe e ëndërronim
qytetin
të ngritur si mbi këto shtylla drite.
12
Një pjergull të vogël e ndihmuam
të kacavirej në
dritaren tonë.
Plasnin stuhira mbi det
dhe ajo trokiste në xham
shqetësimin e saj.
Nata binte erë
leshterikësh. Atje tej dritat e
anijeve humbisnin
e merrja me mënd se peshkatarët e
zënë në
befasi,
tani mblidhnin rrjetat e
shkallmuara,
sikur mblidhnin me duart e tyre
humnerat.
Pastaj koha ngrohej
dhe pjergulla
me duart e saj të gjelbra
gërvishte një shushurimë të lehtësuar.
Unë hapja dritaren
dhe së bashku me vërshimin e ajrit
të freskët,
ndjeja të fërshëllimën e shokëve
të më thërrisnin.
13
Përditë, përditë
largohen prej meje brigjet tërë
dritë të fëmijërisë,
ku lulëzojnë
drurët e ëndërrave që mbolla.
Tymnaja e kujtesës
shtyhet larg hapësirave me vjet
drite. Vetëm
ai varr i vogël në kodrën jashtë
qytetit
i rrethuar me mullaga
gjithmon më avitet
me velat e një lundre të humbur.
Netëve, flaka e kaltër
e eshtrave, që kemi përcjellë
dikur,
digjet si një zjarr i largët
fëminor.
Pas kaq kohësh, rreth e rrotull,
shkopinjtë e vegjël,
që i mbante në çantë
për të kryer veprimet e aritmetikës,
janë bërë pemë të larta
të mos harresës.
1972 - 2012