Kulturë
Shpëtim Kastrati?: Dueli
E diele, 30.09.2012, 11:07 AM
Shpëtim Kastrati?
DUELI
Tregim
Ndërsa skifteri garravitej me
makthin e tij mbi valët e përhimta e të akullta të ajrit, në majën e drizës
tingëllonte ngazëllyshëm bilbili.
Tek derdhej dritë, i përdëllyeri
mbushej e mrekullohej nga besnikëria kokëfortë për tu lauruar në lëndinën e ëmbël.
Me sigurinë që vetëtinte në një trup topth të imët, të ngjeshur me pendë të verdha
të kolmëta, që përndrisnin si të lagura nga lënda e diellit dhe pikonin pingul
mbi robërimin gazmor të tij. Herë – herë thërmonte përçmimin e gati bëhej
simbolik, duke fryrë pendët e arta e tendosur bishtin me lëvizje rituale të kujdesshme
ritmike. Që kordeleshin nëpër muskujt e hollë të hajthëm e të lëndueshëm rreth
qafës së hirshme, e derdheshin në melankoni duke mbytur njëherësh edhe të gjithë
pikëllimin tim. Sqepi bulëz dyakrepësh i verdhë, si instrument i posaçëm për ëndrrën,
lodëronte lirshëm e pa shembuj, duke përtypur imtësisht dritën dhe zanoret që fjollonin
pafajshëm e njëzëshëm nëpër laringun e violintë. I lidhur sa delikat dhe
magjishëm me kërcellin e fortë e të nejçtur të degës besnike, sikur do të rrëmbente
nga rrënjët e sajë vrull që shpërthente në hapsirë mallëngjyshëm. Sytë e myjët
të vesët i flakërinin mbi atë shkurre të ashpër dhe të gjembosur mprehtë, që depërtonte
pa aritmetikë deri në fshehtësinë e natyrës. Për të shestuar çast mbas çasti
kontrastin major midis krijesës zëëmbël të mrekulluar e gjazës së sertë e të makthët që dukej sikur
vetëtërbohej nga kjo kadencë. Për të shkrehur tinëz e befasisht grykësinë, për
atë që ishte duke gdhendur e lëmuar paqësisht kohën e ndryshme pashlyshëm, pa
enciklopedi e rrjedhshëm, nëpërmjet indeve e pejzave të padukshme ndijore që natyra
i ka fal pa ngurim, për të gurgulluar e vërshuar skaj ndërgjegjes sonë për një kudërbim
të ri të botëve.
U rrëmbeva dhe desha të kap
motivin që shpallej paqësisht, që vëllazërohej e ledhatohej aq fisnikërisht, mbështetur
paq në dy fyza si të qelqëta të allta delikate mbi degën e ashpër të kaçultë, që
dukeshin të lidhura me njëra – tjetrën si me tela të ndritur prej hekuri. Nga
rridhte e refrente pandalshëm rima e pafajshme, që sikur përbetohej e shkrihej
si me të qarë, herë e afërt dhe e ëmbël, herë ndrydhej nëpërmjet larmisë së shqisave
e pikëllohej çuditshëm sikur kishte shkarë mbi një ëndërr të trishtë, të beftë turbulluese.
Ku ligjërimi me lehtësi ritej e përgjërohej nëpër hapsirë për të përthithur
shpirtrat e trazuar e të lënduar, në një fllad murmuritës të afërt, duke
ngritur e tejçuar fije lëvizëse mirësie që tentonin për të shestuar tek përsosmëria
vet. Ndërsa skifteri pak me dhelpëri e pak me ligësi lakohej e gjarpërohej sipër
në mbrapshtinë e skrodhët. I ronitur dhe i përçudnuar tek veprimi mortues i
grykshëm, i molisur ngushtë nga lakmia
dhe dinakëria, rrethrrotullohej si i dhëmbëzuar në hapsirë, i sunduar frikshëm
e tmerrshëm nga tërbimi dhe padurimi. Kishte ngrirë lemerishëm shikimin e
shqyer mbi diçka të ngjethët e të zmadhuar, ku fekste një shkëlqim i ngjeshur
mbi gjilpëra të ndritura lëpirëse në dritën që zhytej ngadalshëm e përtueshëm nëpër
kaçube. Domosdoshmërisht ngecte mbi një ndriçim të sertë zhive, i zvarrur
gazavaj për në degën thumbuese, ku misteri dhe zilia e sundonte dhe mundonte
verbërisht. Dhe dalngadalë ashtu pashmangshëm po i mbyllej edhe kanali luhatës
i dyshimit, tek ulej hajnisht e pandijshëm të mbytej e graçohej nëpër mllefin e
vet. Janë çaste kur edhe dinakëria të braktis, e zbehur ligshëm në grykësinë lakmuese,
e mërguar tej nëpër tymin mbytës të ngathët, ku mbulohen e hijëzohen të gjitha
të çarat dyshuese e vetëm shqisat e myrrëta si gavërza të mekura vihen në veprim
fizik.
Kur ritshëm eptohej melodia majole
e papërsëritshme, përcjellëse si idil, si prelud i magjishëm që vetëtinte lirshëm
në ajrin e hollë të horizontit. Duke shtrydhur ngadalë misterin e dalldisur, për
të ngecur ankthin zbehës në degët e gacuara të shumëfishta të kaçubes që ia
kishte rrëmbyer aq papritur ajrit të sfungjertë aty përrreth. Ngjiste dhe përhapej
e pangjara, e harruara pakujdesisht dhe padrejtësisht, e mashtruara, e gërryera
pa moral që mbante peshë habitshëm vetëm në pauzat e pazëshme të bilbilit. Mbetej
pezull, ekstazë, duke u lëkundur në një djep të tejdukshëm, të xhamtë ngushëllimi.
Si nëpër një përrua psherëtimash të maisura nga ëndrra të largëta, të yjshme, të
përqara dhe tragjike në humbjen e tyre. Pas kësaj shpërthente sërish dhimbja që
buronte për të kuruar diçka lëvizëse të vërtetë, të ndjeshme. Që luhej në frikshmërinë
e vet midis honeve të shpagës për ta shdredhur atë, duke përmbytur një acarim të
padurueshëm të brengës, duke i fryrë si me magji, si erë e marrë strehës së fantazmave
të fshehura, të ngjeshura, përvajshëm si në buzë të honit. Për të rizgjuar një ninullë
besnike që në fillim vjen kërcitëse, e ngurtë, e sertë si hekur, për të bërë korigjime
të dhimbshme, të hutuara ose të shtangura, të përhumbura habitshëm, rrëmujshëm
aty gjetiu.
Vazhda e qiftosur e zezë e
skifterit përthyhej e ngathtësohej nëpër shkallëzat hollake të një zbrazëtire të
frikshme. Paralizohej e shprishur dhe bezdisshëm, zhytej tmerrshëm në mynxyrën
e ritmit për qëllimin marrak të mbrapshtë. Mjegulla ngjyshëm dendësohej, dhe një
tyl i tymosur i zi përlyente lëndinën të ngjeshur e rënduar në gri. Padukshëm
krihej një fuqi e errët, e kundërt, e përfundme, që e mbyste ankthi i shtërnguar,
që nga çasti në çast pritej të thyhej e copëtohej. Ku djallëzia dhe zilia
lidhen pandashëm si nyjë e droçkuar, të ngrira në një boshllëk të shurdhët, të papeshë
dhe të papërcaktuar, por të përlyer dhe të izoluar ngutshëm nga llaku ngacmues
i egërsirës.
E qeshura e neontë e lëndinës vetëtinte
pa shkas e hipokrizi nëpër margaritarët e lëndueshëm, që ngacmonin tmerrshëm
ndijimin e egër të skifterit që pritej të përplasej verbërisht skaj koloritit
vallëzues e lodërues nën ritmin e çlirët të bulzës së bilbilit. Që përkundej në
bardhësinë e hareshme të luleshqerrave, vargëzuar si mulina për tu fërgëlluar
ngadalë në kolorin e rubintë të kuqërremtë të tërfilit e për tu harlisur hijshëm
nëpër valëzat e arta të vjollcave dhe borzilokut. Ku ngutshëm ngrihej e
krijohej një poemë reflektuese aromatike e këndshme, që nusërohej e përbetohej
nga manushaqet si metafora të mirzëta, mugulluese e të bafta, shënuar magjishëm
si perla nëpër shkurre.
Sqepi i kikët i plumbuar i
skifterit, pa nerv, pa ndijim, kacitej e ligështohej nëpër gulçe, gënjehej të zbrazej
pandalshëm deri ku nuk mund kthehej, pa prajtur, pa pendesë, si çengeli i
shkrehur i piratit në grahmën e fundit. Ndërsa shponte e çirrte pandjeshëm
ajrin e hollë, një gropë e errët e zezë spirale përdridhej, përqeshej e
thellohej në terrin e lyrosur e të katranosur nëpër çufër. Një botë e bardhë, e
shkumtë, e shkëlqimtë, përndiqej e fikej e lënguar, ndërsa një botë e sertë, e
frikshme, e skëterrtë, farfaritej në sytë e vajosur të çaplyer. Ku katrani i
vluar i cytej nëpër ndjenjën e fundit fizike të trupit me fjollat e tymta dhe
avujt e flakës që lebetiteshin bashkë me të. I gozhduar ligshëm nga gjilpëra të
panumërta të cifëlta, djegëse, toksike,
që si të verbëra gërronin dhe lakanisnin çdo përpëlitje, ankim apo lutje të vonuar,
të largët deri në harrim.
Trazira e ngopur tashmë, me
ndodhinë dhe tragjedinë e sajë fërgëllon ende me pajën e vetplaçkitur të rrëmujshme,
të shpërndara harrushëm nëpër çufër. Me një flakadan të shuar të zi pendësh, me
stërkala të pista gjaku nëpër të, mishra të çarë, të therur e të përzhitur nga
lakmia, sy të ftohtë e të dalë nga shtrati i nervit, për të heshtur përgjithmonë
në humusin e gjumshëm. Kthetra të patrajtë, të përhumbura në verbërinë e skëterrshme,
pendë pa formë – lodra të erës, të pakthimta e të përzëna në moskurr. Vetëm çirrmat
e shpërndara në avadan ndjekin njëra – tjetrën, si hije të paformë, pa shëmbëllim,
nëpër shpellën e pafund të etertë.
Ndërkaq ka rinisur ëngjëllisht,
diku më tej në degët plim, nëpër tinguj të rizgjuar rishtas dhe mallëngjyshëm,
domethënia e një ëndërre të re. Të porsakrijuar, e rrjedhshme, e shkathët dhe e
vazhdueshme si flakërimë. E ngrohtë, e dlirtë, e përkitur dhe mishëruar në qënien
time me shkëndijëza dhe fërgëllimë. Ku çlirohet një premtim i afërt, pa drojë dhe
fluturak, nëpër aureolën e përqëndruar të të epërmes shpresë, si rreth drite. Valëzuar
në shpinën e butë dhe të pafajshme të lëndinës.