Zemra Shqiptare

  https://www.zemrashqiptare.net/


Xhevahir Cirongu: Shqiponja e Tomorrit

| E diele, 02.09.2012, 04:23 PM |


Skicë

Shqiponja  e Tomorrit

(Kushtuar  dëshmores Nafie Bregu(Bako) me rastin e 70-vjetrit të Çlirimit të Skraparit)

Nga Xhevahir Cirongu

Jeta  e  përditshme  plot  vuajtje  dhe  bota    e  rrethonte, shtronin  përpara   Nafies  20  vjeçare  mjaft  pyetja  për  realitetin   e  zymtë   të asaj  kohe . Përgjigjen  e  këtyre  pyetjeve   ajo   filloi    ta   gjente      bisedat  e  ngrohta    partizanëve  që vinin  shpesh    shtëpinë  e  saj . Në  fjalën  e tyre  gjente  sqarimet dhe  qëllimet  e  larta    luftës  për  çlirimin  e  Atdheut .  Dëshmorja  Nafije  Bregu ,( Bako ) lindi    fshatin Burranj    Tomorricës së rrethit Skrapar    vitin   1915 .    I ati  i  saj, një  pjesë    jetës  i  kaloi   duke  punuar    Kuçovë, atje    mes  puntorëve    naftës . Aty  njohu  thellë  vuajtjet  dhe  mjerimin  e  puntorëve . E  preknin    shpirt  fjalët  e  babait  kur  fliste  për  varfërinë, por edhe  urrejtje  për  pushtuesit  nazifashist. Të  nesrmen , kur  dëgjonte  këto  fjalë  bisede nga  i  ati , i  përhapte    rrethin  e  shoqeve  dhe  moshatarëve    saj . Nafia  ishte  e  zgjuar , por  edhe  e  shkathët  e puntore. Duke  shkelur  mbi  zakonet  patriarkale    kohës , lëronte  arën , mbillte  misër, ujiste bimët  për    siguruar  për  pakë  kohë  bukën  e familjes . Fjalët  e  nënës  e  ngrohnin  e  i  jepnin  forca    reja . Nafije  Bregu  ishte e  martuar    Rromas , në  këtë  fshat    shtrihet  aty  rrëzë  Tomorrit . Ajo  ishte  dhe  mbeti    histori ,si  një  shqiponjë    hapsirën  e  qiellit  kaltërosh  Tomorrian .  Kur  gjëmonte  lufta    male, ajo u    veprimtare  e  kësaj  lufte . Me  formimin  e  Këshillave  Antifashiste  Nacionalçlirimtare, Nafija  u    veprimtare  e  palodhur      masën  e  grave  dhe    vajzave    fshatrat  e  zonës .   Shumë  shpejt , ra    sy  veprimtaria  e  saj    qarqet   armiqësore . Për  ta ,  ajo  u    një  persone  e  pa dëshirueshme . Në  ditët  e  para    janarit  shtabi  i  Grupit   partizan    Myzeqes  bëri   një  mbledhje    shtëpinë  e  saj .  Kjo  u  diktua  nga  spiunët  e  bashkëpuntorët  e  fashizmit . Më  10  janar    vitit  1944 - ës ,  rrethojnë  shtëpinë . Kërkonin  ta  kapnin  të gjallë .  Ajo  nuk  u  dorëzua . Nafia  tradhëtarëve  u  përgjigj    pushkë !.  Kështu ,       pa mundësi  për  ta  kapur    gjallë ,  e  vrasin . Nafija  derdhi   gjakun  për    mbetur  e  gjallë .  Tradhtarët  morën  turpin  me  vete . Historia  do  i  dënojë  për  jetë. Kurse ,  populli   u  thur  këngë   trimave    vatanit; atyre     sakrifikojnë  edhe  me  jetë  e  tyre .  Dhe  ja ,  si  thotë  kënga  për  dëshmoren  e  perë   grua     kësaj  treve :

" Tradhëtarët    vranë

Bijë   Tomorrice ,

Je  dëshmore  e  parë

E  kësaj    krahine .....".

Nafie  Bregu (Bako) derdhi gjakun për lirinë e Shqipërisë.Shqiponja e malit të Tomorit,kujtohet  në këtë 70-vjetor të çlirimit të Skraparit dhe në 100-vjetorin e Shpalljes së Pavarsisë,si  një  lule që rritet në shkëmb e që çel vetëm petale të kuqe në përjetësinë e pavdekësisë.

Durrës,31.08.2012