Rrustem Geci: Dielli i atdheut

Rrustem Geci, poemë nga libri „Heroika“

 

DIELLI I ATDHEUT

 

(   p   o   e   m   ë   )

 

 

Grykën e Bosforit, pyeteni

 

se  flet, gjysma  është   lot

 

dhe   gjysma...  është   det ...

 

Rr. Geci, Stamboll, 1993 )

 

 

 

 

 

Re   të   luftës,.. dallgë  dhe stuhi

 

S´na  u hoqën kurrë mbi  qepallë

 

Më të  fortë ishim se vetë Sparta

 

Natën mbi Trojën nuk  di  të falë

 

 

 

Dielli mbi Shqipëri  nuk  shuhet

 

Kjo është e thënë  mbi të bardhë

 

Roma Çezarit, Nata  Osmanlliut

 

Ilirinë e vranë  me  hekur e zjarr

 

 

 

Në   një   kontratë  të  vitit 1937

 

Të   dënuar  ishim,...me   kalvar

 

Në   atë  ( kontratë )  të  fqinjve

 

Shpërngulja ishte atentati i parë

 

 

 

Ku  jemi, dhe  a  jemi  gjëkundi

 

Që t´i bëjmë ballë shpërnguljes

 

Vrasjeve,  djegieve,  zvogëlimit

 

Doktrinave fashiste  të  fqinjëve

 

 

 

 

 

2

 

----------------------------------

 

 

 

Në  këtë  ngucje  të serbëve

 

në  errësirë   të   mallit  jam

 

dyert  i  kam  të  mbylluara

 

me vrasës dhe ujë të kalbur

 

 

 

O   jeta   ime   e    munduar

 

tejpërtej  i  kam  rënë  ferrit

 

me vuajtje e kam  këtë  jetë

 

dhe pranga që m´i hanë duart

 

 

 

Burgjet   kudo   janë  njësoj

 

uniformë,  hetuesi ,  tortura

 

zvogëluesit  e  trojeve tona

 

të gjitha  mynxyrat  i  dinin

 

 

 

Krajla, mbretër e  perandor

 

që  s´ i  patëm  kurrë  asgjë

 

na  shkulën  dhe  degëtisën

 

nëpër  vende  krejt të huaja

 

 

 

Njerëz  të  mirë  të  atdheut

 

ende  s´jam  krejt  i harruar

 

gjakun  si  t´ia  fshij plagës

 

plagën  si  t´ia fshij zemrës

 

 

 

 

 

3

 

-------------------------------------

 

 

 

Lexues,hapi regjistrat e kohës

 

hape shekullin e 19 dhe 20-të

 

dhe arkivat tona  me  Turqinë

 

brenda janë 2 qind kryengritje

 

 

 

Nuk ka njeri  në  këtë botë, që

 

ta fshij gjakun e  shpërnguljes

 

plagët janë shumë  shekullore

 

dhimbjet qenë  të  çdoditshme

 

 

 

Udha  për  Selanik  me  qerre

 

ishte  një  dramë  më   shumë

 

një përgjakje  e  papërshkruar

 

në  ato  ndjekje   dhe  dëbime

 

 

 

Një mik i imi, Armir Kosova

 

pjesëmarrës  i  (tre) luftërave

 

me  lot  në  sy  më  drejtohet;

 

si  t´ ia  fshij   gjakun  plagës

 

 

 

Në   çastin   kur  më   dëbuan

 

tregon miku im i shpërngulur

 

putha pragun  e shtëpisë sime

 

dhe  mora  një  qese  me  dhé

 

që  të  mos  më  bjerë  hiadha

 

apo  ndonjë   gjëmë  çmendie

 

 

 

4

 

------------------------------------

 

 

 

I shpërnguluri në dhé të huaj

 

bën luftë  me  vetveten  e  tij

 

ai  s´pajtohet   në  asnjë  çast

 

që  të  heq  dorë  nga  atdheu

 

 

 

Në  këtë  luftë  të  pashpallur

 

unë gjuhës i  kërkoj  ndihmë

 

fjalët   ia   pastroj   çdo   ditë

 

me gjuhën  të mos harrohem

 

Në ato  vite  të  shpërnguljes

 

Stambolli   ishte   një  vrasje

 

ku  “vetëdorzohej” identiteti

 

gjëja  më e  çmuar  e  njeriut

 

Në  Bashkinë   e   Stambollit

 

në  Zyrat e tyre për  të  huajt

 

tek  po   prisja   në   korridor

 

të  merrja  kombësinë  turke

 

në  radhët  me  ne, ishte  një

 

Vajzë  bjonde,  vjeç 16 , nga

 

Keçekolla e Prishtinës, serbi

 

asaj ia  kishin  vrarë 17 veta

 

të familjen,vëllëzërit, xhajat

 

ndërsa vajza kishte shpëtuar

 

duke  u  fshehur  në  plevicë

 

 

 

 

 

5

 

--------------------------------

 

 

 

Ajo vajzë me tërë ato varr

 

doli nga zyra  e  zemëruar

 

ç´janë  këto  deftere  turpi

 

unë  kthehem  në  Kosovë

 

te  varri i mamit dhe babit

 

dhe te varri i 3 vëllëzërve

 

o  e gjallë s´ndërroj komb

 

dua  diellin  e  fshatit  tim

 

arin  e  diellit  e  kam atje

 

në fshatin  me fytyrë bari

 

aty  dua  të   bëhem  nënë

 

dhe të lindi shumë fëmijë

 

 

 

O më  të  mirët  e  shpirtit

 

Gjergj, Aleks , Trëndëlinë

 

dhe juve  që s´ po  u  njoh

 

gjuamëni   me  gurët  tuaj

 

se  unë  biri  juaj,  Azgani

 

do  duhej  të  isha   me  ju

 

të jepja dhe unë  pak gjak

 

nga ( gjaku )  i  trupit tim

 

Sa  ( herë )  përmallohem

 

i  bie  telefonit  e  bisedoj;

 

Kosovë, tungjatjeta, si  je

 

 

 

 

 

6

 

----------------------------------

 

 

 

katundi  s´i  është;  si  dolët

 

në  mëngjes, a pati  bastisje

 

a  jeni  të   gjithë  shëndosh

 

dhe sa  nuse  lindën  fëmijë

 

 

 

Në  varrezat   e   Stambollit

 

prehen me mijëra shqiptarë

 

thonë  se  vdiqën në këmbë

 

dhe  me  mall    të   atdheut

 

 

 

Nuk  ka  njeri  në këtë botë

 

që t´a fshij  gjakun  zemrës

 

në Selanikun e atyre viteve

 

Selaniku ishte një përgjakje

 

 

 

Dëshimtari Kastrati  rrëfen

 

tragjedinë   e  shpërnguljes

 

e kam përjetuar në  Selanik

 

në një anije të vjetër greke

 

që transportonte shqiptarët

 

për në humbje  dhe  harrim

 

Në atë anije unë  kam parë

 

një grua nga rrethi Gjilanit

 

pasi gjuan djalin  nga anija

 

edhe ajo pas  hidhet në det!..

 

 

 

7

 

-------------------------------------

 

 

 

Në  botën  e   të  shpërngulurit

 

i  shpërnguluri  vuan  çdo ditë

 

për të siguruar një gropë varri

 

dhe   një    ëndërr   për   tokën

 

 

 

Të   shpërngulurit    në   Turqi

 

me   mund  e  bëmë  këtë  jetë

 

i   këputur, i  degëtisur, i  huaj

 

shpërngulja çdo ditë  më  vret

 

 

 

Kosovën një jetë se kam  parë

 

Tiranën  çdo  natë   e ëndërroj

 

lexuar kam mjaft për  atdheun

 

për  fushat,  malet   dhe  detin

 

 

 

Me mall për  atdheun po vdes

 

moshë  më  s´  më  ka  mbetur

 

veshët   më   ushtojnë   shumë

 

e  shoh  se  jam   i  përmalluar

 

 

 

Tokë e florinjtë është Çamëria

 

tronditëse është ëndrra e çamit

 

në  det  kur  trapi d r e m i t e t

 

dhe  çami  me   çamen  puthen

 

 

 

 

 

8

 

--------------------------------------

 

 

 

Mosha s´ më  lë të  kap largësi

 

fëmijët po na i përtëritin emrat

 

për  ju  që  e  kuptoni këputjen

 

degën  e  thyer edhe era e than

 

 

 

Atdhé,  o  i   shtrenjti im atdhé

 

Nxirre këngën  që  ti  vetë e di

 

Na   lësho   një   za   prej   atje

 

Të   mos   vdesim   pa   ty   liri

 

 

 

( I  huaji në  dhe të huaj, as varr

 

nuk ka, ligjet e  shtetit  të huaj

 

edhe   për   varre   lypin   qira!..)

 

 

 

O vëlla  i  gjakut tim, o  zemër

 

jam  lindur  ku  rritet  rrushi

 

jam lindur  ku  piqet   molla

 

kam  gjakun  e  ujit  të   Drinit

 

aty  ku  i  njoh  dhe më njohin

 

 

 

( Atdheu   nis   tek   zemra, tek

 

gjuha  dhe flamuri, në  dhé të

 

huaj, ndrron  emrin  dhe guri!..)

 

 

 

9

 

---------------------------------

 

 

 

Grykën e Bosforit, pyeteni

 

se  flet; gjysma   është   lot

 

dhe   gjysma   është   det!..

 

 

 

Kjo luftë e ky mundim, do

 

sjellin  një  ogur  të bardhë

 

edhe  sikur  koha  të  zbres

 

në  zero,  Shqipëria  do  të

 

jetë  një,  dhe  e  bashkuar!..

 

 

 

Stamboll, muaji prill,1993