Poezi nga Agim Mato

Agim Mato

 

ERDHE VONË, HYJNIA IME

 

Erdhe vonë, hyjnia ime. Nga pritja e gjatë kaq herë e modelova

                                                                 shtatoren tënde.

 

Që në fëmijëri, gërvishtja në kujtesë  skena primitive,

si  skenat e gjuetisë në artin prehistorik të shpellave.

 

Kur m’u forcuan kërcinjtë fillova të shkelja këmbëzbathur

si një eremit nëpër gjiret e fshehta të detit

dhe të prisja të vije si një Afërditë e ngjizur nga dallgët.

 

Ishe e fshehur pas çdo gjallese që këlthiste në vijën e largët të

                                                           horizontit,

pas çdo sinjali që më jepte një yll që binte,

pas çdo dritareje që hapej.

 

Çdo shtjellë ere

më mbështillej si përqafimi yt i padukshëm

dhe Ylli i  Jugut  më bënte roje netëve  se mos shkalloja.

 

Atëherë, me një furçë, më vunë të zografisja

muret e zvetënuara të një epoke. Kisha frikë

ta thoshja emrin tënd. Zbrisja në Butrint dhe fshehurazi,

dilja të të prisja në portën Skea

nga patën hyrë dikur  udhëtarët homerikë.

Ulesha në shkallaret e teatrit të lashtë

se mos kapja rastësish jehonën e zërit tënd

në mes të ofshamave të tragjedive.  

 

Shtrihesha në qelat nëntokësore të dyzetë shenjtorëve

larg të tjerëve, të lëpija plagët që më shkaktonte pritja jote.

 

Erdhe vonë, hyjnia ime dhe m’u desh kaq herë

të të modeloja, si në një studio ADN-je

dhe m’u desh kaq herë të urtësoja zjarrminë  që më kapllonte.

 

Erdhe e rrethuar me një luzmë drite atëherë kur bëhesha gati të

                                                                               fikja shpresat,

dhe si një amazonë e rreptë më ringjalle,

me shoqërueset e tua të përjetëshme:

poezinë në një krah dhe dashurinë në anën tjetër.

 

Sarandë, 2012

 

JON 

 

Një hap më tej fillon gjithësia. Pranë meje - palombarë që

                                                                        ngjiten në qiell,

astronautë që cekin fundin e oqeaneve.

Një botë fanepsjesh më rrethon.

Ç’ rrinte e fjetur brënda meje për vite me rradhë

çfryn papritur llavën e miteve të përgjumura dhe vërshon

rrugëve të një Butrinti që shullëhet në zgrip të hapësirave.

 

Kuaj lumenjsh gremisen nëpër kaskada.

I dal Noes përpara dhe marr në dorëzim listën me të gjitha

speciet e tokës që mbarti në arkën e tij.  Përmbytja zmbrapset.

Toka që kërkonte është brënda meje. Faret,

me një dritë radiumi, ma bëjnë me shenjë si sinjalet e një piste

            aeroporti në mes të natës.

 

Një hap më tej është gjithësia. Këtu, pranë meje,

valët nxjerrin në breg statuja. Të mos kesh mëndjen,

gremiset një kapitel drite dhe tingujt vagnerianë,

nga tendosja e telave të hapësirës, jehojnë thellë zbrazëtive. 

Mbështetem mbi një mur resh që të mos vithisem.

Vë veshin dhe dëgjoj zërin e Thamosit që oshetin nga anijet

dhe lajmëron se Pani i Madh vdiq.

Drithërima e liqenit Pelod atje pranë,

me një simfoni të qarash, ndihet nga bregu tjetër.

Kush jam unë? Si më braktisën kështu perënditë pagane

dhe më lanë të vetëm në mes të sirenave që fillojnë të mbushin

radhët e korreve jonike të polifonisë ?

 

Një botë fanepsjesh më rrethon.

 

Sarandë, 2012

 

CLEPSYDRA

 

Pres të iki nga ky trup. Nuk mund të banoj më

në këtë karakatinë të djegur nga ëndrrat e harruara ndezur

    netëve të vetmuara,

nga zjarret që kaq herë e përpinë

e gati e shkrumbuan të tërin.

 

Kaq herë e kam lënë të lëngojë këtë trup

në pritje natë e ditë në zgrip të kohërave, buzë galaktikave,

         nën ciatjet shurdhuese të yjeve.

 

Nuk mund të rri më të gërmoj në këto qytete të groposura

 kujtimesh

ku era shtyn pelenat e poezive të vdekura, 

se mos gjej në togjet e mbeturinave,

një përkëdhelje të humbur, guakën nga doli Afërdita

dhe poçin e një  dritëze të shuar nga stuhitë.

 

Ç’u bë u bë në këtë jetë. Tani jam një lypës,

që u shtrin dorën proverbave. Ndoshta

ato do të më falin për pak kohë passwordin magjik për të

                                          hapur

     Sezamin e bukurive

që vet nuk i mbërrita dot.

 

Në mos sot, nesër, do ta le këtë trup.  E kot është

të rri brënda këtyre eshtrave,

të  kalçifikuara nga vitet, nga pritja

dhe hungërimat e censorëve të dikurshëm.

 

Sarandë, 2012

 

FUNDO

 

Në adoleshencë merrnim fundo[1]

dhe rrëshqisnim mbi barin e funddetit,

si tufat e peshqëve, që nxitonin të trëmbura

para trupave tanë. Peshqit shpërndanin

ca cërka drite vezulluese

nga luspat e tyre

dhe  fillonin të na buçisnin veshët

nga të rrahurat e zemrës së madhe të detit.

Duk - duk, duk - duk  rrihnin veshët tanë,

gjersa ngjiteshim lart për të marrë frymë

dhe sërish zhyteshim

në atë xham të lëngëshëm haluçinacionesh,

të gjenim se nga vinte ajo oshëtimë 

brënda mushkrive të pafundme të detit.

 

Hetonim me kureshtje

thellësirat,

dhe ndjenim sipër kokave tona

të lundronin hijet

e  barqeve të  anijeve.

 

Netëve,  gjumi na zinte sërish në thellësira

duke shetitur në qytetet e nënujëshme

së bashku me delfinët,

që s’e kuptonim

si shndërroheshin para nesh në sirena.

 

Ato na bënin me shenjë

dhe ne i ndiqnim përmes magjirave të detit,

midis pinave të mëdha sa një bojë njeriu,

që hapeshin dhe shihnim të vezullonin

margaritarët brënda tyre

si në pallate të koraltë.

 

Po kur u afroheshim sirenave,

duke mënjanuar meduzat,

dallonim të habitur

fytyrat engjëllore të shoqeve tona.

 

Sarandë, 2012

 

 GRUA

 

Ndjeja brinjët të më dhimbnin.

Ofshaja ditëve, netëve rrija pa gjumë.

Më vinte zor t’u qahesha mjekëve,

t’u nënshtrohesha laboratorëve.

Ditë e natë.Në një moshë sa perëndia.

 

Po kur pashë siluhetën tënde,

të brishtë, të imët, të dilte

nga brinjët e mija

dhe të fanepsej para meje,

duke humbur në mes të turmës,

u vura të të gjeja ty,

në mes të atij rrëmeti

me plagën time të hapur,

gjersa e pikase dhe e qetësove

atë llavë që përvëlonte.

 

Në një moshë sa perëndia

u bëmë të dy të perëndishëm.

 

KËTO E TË TJERA

 

Nuk kam bredhur nëpër botë për të kërkuar shpirtin e

                                                                               humbur

si një Harold. Më ka mjaftuar ky atdhe ku rroj

edhe atëhere kur perënditë e rreme

e kapnin për fyti këngën time

dhe e përplasnin në harrim.

 

Nuk e shkova ndërmënd arratinë nga ky atdhe

prej guri, prej deti, prej telash me gjemba

edhe atëhere kur ato ato do të bëheshin

vuajtjet e mia, burgimi im.

 

Nuk doja të ikte Bilal Xhaferi.

Qava kur më la në duar sokëllimën e shpirtit

me jehonën që oshëtiu gjer në Amerikën e largët

dhe përjetë e humba zërin e tij prej laureshe.

 

Pse iku Kadareja nuk e kuptova kurrë.

 

Lëndohem kur shoh se përditë bjeret atdheu.

Përditë pakësohet e pakësohet, pa e ndjerë,

edhe  pse të tjerë përpiqen

ta mbushim zbrazdësirën sadopak.

 

Për këtë e të tjera si këto

nuk e dëshirova

fatin e një Çajld Haroldi

të lodhur e të penduar

nga orgjitë londineze,

edhe pse e pat lëvduar karakterin dhe bujarinë time,

edhe pse e pat lëvduar fisin tim, të kapur fortë pas

                                                shkëmbinjve dhe ullinjve

                                                                           nën hijen

                                                             e Akrokerauneve.

 

Sarandë, 2012

  

ZHURMUESIT TELEVIZIVË

 

 Qytetin, nga të gjitha anët, e rrethonin zhurmuesit televizivë

                        dhe mbushnin me fasha të zeza ekranet,

si dërrasat që dikur gozhdonin portat e shtëpive,

 për të izoluar të sëmurët nga epidemia e murtajës.

 

Kur arrestuan mjeshtrin e riparimit të televizorëve,

më kot e kthyen përmbys shtëpinë  për të gjetur radiot

trasmetuese  që informatorët këmbëngulnin se ai kishte,

më kot i çirreshin hetuesit të tregonte agjenturat e huaja,

emrat, vendet, kodet, sekretet e nxjerra. Të vetmet prova

                        të “paligjëshme” që ju gjetën ishin

tranzistorët e kanaçet që përgatiste për marrjen e kanaleve

                        të huaja televizive, të porositura

enkas nga miqtë, që t’u  shpëtonin  zhurmuesve.

 

Ndërsa ata  rregullonin antenat të fshehura poshtë çative,

në kërkim të një fjale të lirë,

duke ndjekur me shqetësim të rejat e botës,

të rinj dëgjonin Hit Parade

dhe flisnin nën zë për lirinë që u mungonte,

për basetat e mëdha, për flokët e gjata, pa arritur ende

tek liria që aspironin më të guximëshmit.

 

Po kush i shpiku ato bubuzhina  zhurmuesish

që zhuzhurisnin dhe mundoheshin

të vinin në karantinë ajrin që na rrethonte?

 

Sarandë, 2012

 

---