Kalosh Çeliku: Njerëzimit i kërcënohet çmenduria

NJERËZIMIT I KËRCNOHET ÇMENDURIA

Nga: KALOSH ÇELIKU

Nëpër xham shihej terri me gunën e zezë se si mundohej t’i fshehë mëkatet e kësaj nate. Larg diku, pas kësaj perde të errët, rrezon dielli. Dritën e bartin njerëzit e urtë më krah dhe e çojnë nëpër shtëpitë e tyre në Katund.

Terri. Sonte Shkrimtarit përsëri i ka hipur terri në shpinë dhe ia ka lidhur këmbët nyje për barku. Ky kalorës i egër i bie me thupër përmes malit shkëmbor. Në një gur e theu njërën këmbë. Me tri këmbët e tjera i afrohet vdekjes.

Shkrimtari shkruan natën. Librat e kanë çmendur në një natë pa hënë. Personazhët negativë të këtij libri kërkojnë ta vrasin. Laura ka vendosur të bëjë vetëvrasje në shtratin e tij me kashtë. Nusja e re e pret te Tyrbja që mbi varrin e Babashehut edhe njëherë t’ia përzë xhindet. Hëna është varë në lisin pas shtëpie. Dielli sot i lindi në dhomë.

- O njerëz! Shkrimtari më nuk ka fuqi të ikë nëpër mëkate. Ecën nëpër zjarr e shpuzë, lakuriq e i sharë: Kërkon dënim me vdekje! Më kuptoni!? Dënim me vdekje! Edhe atë, bashkë me Nusen e re mbi varr të Babashehut, në Tyrbe. Shumicën e ka parë ëndërr në Xhehnem. Njërin qen të lidhur me zinxhir te dera e Xhehnemit. Tjetrin arnë kazani… Iu dhimbët, sepse ai e ka zemrën e mirë. Por, ju prapë nuk i besoni nëpër libra. Megjithatë, ai përsëri lutetet për fatin tuaj, o njerëz! Falua mëkatet, o Zot! Njëri nga ju ia kujtoi një shaka të Xha Derallës. A, e dini cilën? Jo. Xha Deralla nuk i besonte Zotit. Nuk faleshte, as agjëronte… Hoxhë Efendiu një ditë e takoi dhe i tha:

- O Xha Derallë. Pse bre burrë nuk i beson Zotit? A e di ti se në atë dynja do të rrish qen i lidhur te dera e Xhehnemit?

- Aq më keq për ty, o hoxhë! Ti mendon se gjithmonë do të jetë verë? Po, kur të vij dimri? Ë? Do të vish të më kërkosh zjarr. Atëherë do të të them:  - rri mërdhiu në Xhehnet! Nuk të jap zjarr, jo, or hoxhë!

- Bjer në tybeistifa, o njeri i pafe! Zoti me të madhin e vet i sheh dhe i dëgjon të gjitha këto mëkate të njerëzve. Do të digjesh në zjarr të Xhehnemit!

- O Hoxhë Efendi! Mua kur të më dërgoni te varret, mos më dërgoni nëpër katund, por rrugës pas Çukës!

- Pse, o Xha Derallë? Ne xhenazet gjithmonë i dërgojmë nëpër të njëjtën rrugë, pranë xhamisë nëpër Katund.

- E di, ama mua do të më dërgoni rrugës pas Çuke! Shkaku se, te xhamia më prêt Xhebrahili e unë dua ta rrej, t’i bie kësaj rrugës tjetër malore, mbas Çuke, t’i hyj tinëz në Xhehnet…

- Bjer në tybeistifa, o Xha Derallë!

- Jo. Si të bie në tybeistifa, kur ia kam hedhur edhe një tjetër ditë, kur erdhi e më trokiti te porta të ma marrë shpirtin.

- O plak, më pyeti Xhebrahili. Ku e ka shtëpinë Xha Deralla?

- Ja, ajo , i thash unë, në fund të rrugës është porta e Xha Derallës.

- A do të mundem ta gjej në shtëpi? Mos ka shkuar në fushë të lëvrojë arat?

- Si s’do ta gjesh, o Xhebrahil! Ai gjithë ditën e gjatë rri para portës.

- Falemnderit, o plak!

- Me nder qofsh, o Xhebrahil! Dhe, ia përplasa përmbas me forcë fletët e portës. Ia vura edhe shulin.

- O Xha Derallë, bjer në tybeistifa! Për të gjitha këto do të digjesh në zjarr të Xhehnemit!

- Nuk është kjo e sigurtë, o hoxhë! Nodh ti të vdesësh para meje. Se, po erdhi te porta ime edhe një herë Xhebrahili, do ta dërgoj te ti. Ja, ajo atje do t’i them është porta e Xha Derallës! Kështu, kur do të vij unë në Xhehnem, ti më do ta kesh shuar zjarrin…

-Tybeistifa! Ika. Ti je vetë Shejtani.

-Theje qafën! Hupmu nga sytë! Nuk më ke tërhequr mua, jo me litar si kafshë!...

Po. Ju m’i kujtoni edhe shumë marrëzira… Mëkate… E unë nuk dua t’ua them në sy nëpër këta rreshta, në këtë shkrim. I di unë të gjitha të mirat e të këqijat… Edhe ju  i dini. I dini. S’ka nevojë unë këtu ta vras kokën me dorën time. A më kuptoni? Të gjithë ju edhe unë vetë një ditë do të kalojmë mbi Urë të Xhehnemit. A e dini sa është e gjerë ajo? E keni lexuar Kur’anin? Sa qimja e flokut! E ju bashkë me mua një ditë do të kaloni nëpër atë urë. Kur’ani thotë: se ajo urë njerëzit e këqinj dhe me mëkate do t’i lëshojë në zjarr të Xhehnemit. Tashti u penduat për mëkatet e bëra. Ë? Është vonë. Kam frikë për ju… Frikë kam… Frikë… Shpëtona, o Zot!...

Ik e ik. Hë e hë… Natën… Ditën… Shkrimtari kërkon miq të vërtetë. Armiqtë e presin kudo në rrugë. Ata e kanë mbyllur në dhomë, në mes të librave. Muaj të tërë nuk ka ndërruar asnjë fjalë me njeri. Ka biseduar me libra. Miqtë që i gjeti në libra, kishin vdekur herët, me vite e vite… E t’i ngjallë prapë nuk ka fuqi me ato duar. Se, po të mundej, një punë të tillë do ta bënte me gjithë zemër. Po, hë, nuk mundet. Se, më parë duhet t’i ngjallë shkrimtarët. E ngjallja e shkrimtarëve të vjetër në këtë shekull do të bënte termete në letërsi…

Babashehu e mjekoi Shkrimtarin me ilaçet më të mira. Përsëri mbeti i çmendur dhe i çmendur. Xhebrahili nuk ditka gjë nga mjekësia, përveç se të marrë shpirtëra. Pse nuk ia merr shpirtin edhe Shkrimtarit, po e le të çmendur në mesin e njerëzve? A e di ai se njerëzit e sëmurë, edhe i shëndosh të jesh, të çmendin? E çka bëjnë të çmendurit? A e di ti, o Xhebrahil që merr shpirtëra? A e di ti kush do të ta marrë ty shpirtin? Fol! Nuk e di?...

Laurën e mbylli në birucën e tij me libra. Kush hy në këtë birucë del rrugëve të Qytetit dhe bërtet si i çmendur. Askush nuk di çka mendojnë dhe kërkojnë të çmendurit, kur çirren rrugëve. As Xhebrahili vetë. Se, po të dinte, menjëherë do t’i dërgonte në Tyrbe. Atje do ta udhëronte Babashehun:

- Ose i shëroni këta të çmendur, ose i vrisni! Asnjëri i gjallë nuk duhet të dalë nga Tyrbja. Rrezik! Rrezik është këta të çmendur të dalin në liri, në mes të njerëzve. Njerëzimit i kërcnohet sëmundja më e rrezikshme, çmenduria…

- Siurdhëron, Xhebrahil! Do t’ua therë trurin me hajmalia! Me këto duar do t’ua xhvesh lëkurën!... Do t’i shtroj në dru!... Tredh…

Askush nuk e di gjuhën e të çmendurve. E ata flasin, flasin përditë marrëzira. Ç’flasin ata vallë?! Mos e kërkojnë vdekjen në rrugë ta pështyjnë në fytyrë? Apo Xhebrahilin, t’ia marrin shpritin?...

Shkrimtari ecën mbi njerëz e nën njerëz. Mezi i njohu njerëzit e urtë e të mençur. Njerëzit e sëmurë i gjeti me koka kafshësh. Terri u kishte hyrë në tru. U tremb. Uh, sa të tmerrshëm dukeshin! U kishin dalur edhe brirët. Vazhdoi udhën nëpër Qytet. Kafeneve… Shitoreve… Rrugës e takoi edhe Laurën. Çka gjeti tek ajo atë ditë, nuk gjeti te të tjerat. E bëri kabull të ecë nëpër këta rreshta, në këtë libër…

Të nesërmen, dëgjoi se edhe Laura ishte çmendur. O Zot!

Shkrimtari dhe Laura janë të çmendur. A nuk duken kështu para syve tuaj, o dykëmbësha me koka të huaja në qafë? E di ai sa e doni ju kokën. E di. Njëri nga ju me brirët iu turr ta mbështesë për muri. Hipi në lis. E pështyu. Dhe, që atëherë e kësaj dite nuk ecën më rrugëve si ju, por nëpër lisa. I ka frikë njerëzit me koka të huaja në qafë. E ju, prapë, kur e shihni nëpër lisa, thoni se është i çmendur.

-Hi-hii-hiii…