E premte, 29.03.2024, 10:20 AM (GMT)

Kulturë

Nasho Jorgaqi: Migjeni e humbi virgjërinë me “Njenën nga ato...”

E diele, 23.10.2011, 06:27 PM


Rrëfimi i panjohur: Migjeni e humbi virgjërinë me “Njenën nga ato...”

 

Nga Nasho Jorgaqi

 

1

Nuk mbaj mend se kur dhe si u njoha me Andrea Stefin, por di të them se ky njeri më hyri shpejt në zemër, madje dhe u miqësova me të. Dhe shkak për këtë u bë Migjeni. Kjo ndodhi nga mesi i viteve 50, kur unë punoja në Shtëpinë botuese “Naim Frashëri”, ndërsa ai jetonte në Durrës, ku punonte si mësues dhe vinte herë pas here në Tiranë. Dëshira e Andreas ishte të botonte një përmbledhje me shkrimet e veta, të botuara në vitet ‘30 në revistën “Rilindja” e në gazetën “Shtypi”, dhe kërkonte ndihmën time. Qenë kryesisht shkrime publicistike, ese dhe skica letrare, që ai i kish nënshkruar me pseudonimet Corvus dhe Trinitas. Ç’është e vërteta, fillimisht, nga ç’më tregonte autori, isha pak skeptik, por kur i lexova në dorëshkrimin që më dha, më tërhoqën dhe m’u dukën me vlerë. Ishin krijime tipike të letërsisë së brezit të viteve ‘30 për nga tematika dhe fryma kritike, deri dhe nga stili dhe llojet letrare që lëvroheshin atëherë. Ndihej menjëherë ndikimi i Migjenit, siç e kisha vënë re dhe në shkrimet e disa të tjerëve. Kështu do të hynte në bisedat tona Migjeni, për vlerat e tij si artist e si njeri, duke u rikthyer nga një takim në tjetrin.

Sa herë vinte Andrea nga Durrësi, ne takoheshim në Kafe Tirana, një lokal i njohur aso kohe, që frekuentohej aq shumë nga intelektualët. Ai nuk binte aq në sy, qe një burrë i shkurtër, rreth të pesëdhjetave, me një vështrim të butë, fjalë-ëmbël e natyrë e sinqertë, me një formim kulturor që të ngjallte respekt. Ishte i lexuar dhe e njihte mirë jetën letrare të paraluftës dhe kjo mua do të më tërhiqte, sidomos rrëfimet e tij për disa nga figurat e asaj kohe, që ai kish pasur rast t’i takonte e t’i njihte, disa edhe nga afër. Kështu, ai do të më fliste me admirim të madh për N. Mjedën, me ftohtësi për Gj.Fishtën dhe me armiqësi për E. Koliqin.

Andrea ishte nga Kavaja, por kishte jetuar disa vjet në Shkodër, te e motra që ishte martuar atje, ku kish kryer gjimnazin dhe kish pasur shok klase Veli Stafën dhe Zef Malën. Në shoqëri me ta, nga sa do të kuptoja, ai ishte ushqyer me ide të majta të kohës, të cilat do t’i shprehte dhe në shkrimet e veta me frymë antikonformiste.

Kuptohet që, në bisedat tona, tema qendrore do të ishte Migjeni ose, më saktë, Milloshi, siç e thërriste ai. Rrëfimet e tij për të nuk kishin të shteruar dhe ajo që më tërhiqte e herë-herë më magjepste, ishte mënyra e të treguarit, sinqeriteti dhe vërtetësia, linja koherente e rrëfimit. Dhe çka e bënte akoma më të besueshëm Andrean ishte objektiviteti dhe shmangja e komenteve, sepse me gjithë admirimin dhe nostalgjinë që kish për Milloshin, ai s’mbaj mend ta idealizonte dhe mistifikonte. Milloshi ishte gjithnjë Millosh, që nga kreu deri në fund të kujtimeve të Andreas.

Nga gjithë sa do më fliste, do të merrja vesh se ata qenë njohur që herët, kishin qenë bashkëmoshatarë, me një vit diferencë, kishin njohje familjare, vinin të dy nga komuniteti ortodoks. Por këto do të ishin vetëm rrethanat e njohjes, që do të ndihmonin për lidhjen e tyre, e cila do të rridhte nga afërsia shpirtërore, nga cilësi e vlera të përbashkëta, nga natyra të ngjashme, ndonëse me temperamente të ndryshme. Me kohë pastaj, do të hynin në këto marrëdhënie mendimet dhe interesat e përafërta, prirjet e brendshme, leximet, dashuria për artin e mbi të gjitha përkushtimi letrar.

Por me sa kuptoja unë dhe nga sa do ta njihja Andrean, mendoj se Milloshi do ta çmonte atë për miqësinë e sinqertë që ai i falte, për karakterin e çiltër, për ndershmërinë e besnikërinë, si njeri që s’njihte djallëzinë dhe hipokrizinë. Këtyre vlerave u shtohej pastaj shpirti i tij i ndjeshëm dhe mospajtimi me padrejtësinë, që e shprehte me qëndrimet e reagimet e tij sociale në mbrojtje të të dobëtëve e të varfërve. Ashtu si Milloshi dhe ai e ndjente thellë mjerimin që zotëronte në jetën shqiptare të kohës.

Dihet që Migjeni ishte natyrë e mbyllur, që bënte një jetë të veçuar, që kish pak miq dhe jo pak admirues. Andrea, duke qenë se gëzonte besimin dhe respektin e tij, dashur padashur do të ndërlidhte në disa raste poetin me njerëzit përqark. Veç asnjëherë nuk do të fliste për këtë gjë drejt për drejt. Por, nga sa do të më tregonin të tjerë më vonë dhe nga burimet arkivore, del se Andrea do t’i gjendej pranë shokut të tij në hallet veta. Kështu, ai, duke qenë lexuesi i parë i vjershave të Migjenit, jo rastësisht autori do ta ngarkonte si “kujdestar të plotfuqishëm” për botimin e “Vargjeve të lira”. Gjithashtu, ai do t’i vinte në ndihmë Milloshit kur u kthye nga studimet dhe mbeti për një kohë i papunë. Do të qe Andrea që do të ndërmjetësonte te Dhimitër Gjergo, inspektor në Ministrinë e Arsimit (mik i familjes së tij, edhe ai nga Kavaja), për ta emëruar mësues në Vrakë. Po kështu, prapë i njëjti njeri do t’i nxirrte bursë të motrës, Ollgës, për studime të larta në Itali.

Të gjitha këto që po përmend, por dhe nga sa do të më tregonte Andrea për marrëdhëniet e tyre të përditëshme, që unë tani e kam të vështirë t’i kujtoj, jam i bindur se Milloshi s’kish shok më të afërt (ndoshta të vetmin mik konfidencial) në vitet e fundit të jetës se sa Andrea.

Për këtë flet, veç të tjerash, dhe një episod i rrallë e tepër kuptimplotë që mbaj mend nga rrëfimet e Andreas, të cilin ma tregoi një ditë. Ngjarja që më tha më la aq mbresa sa, kur u ktheva në shtëpi, e hodha në bllokun e shënimeve. Ishte fjala për një sferë krejt të panjohur te poetit, për jetën e tij intime, që në vitet 60 as bëhej fjalë se mund ta publikoja në shtyp.

Ç’është e vërteta, në bisedat tona, nën shtytjen time, Andrea e kish prekur jo njëherë temën e dashurisë në jetën e Milloshit. Sipas tij poeti, për vet natyrën e ndjeshme, s’kish si të mos tregonte interes dhe joshje ndaj vajzave, por ajo që e dallonte nga të tjerët ishte vetëpërmbajtja dhe sjellja fisnike. Ai ishte sa romantik aq dhe realist në raport me to. Andrea kujtonte me nostalgji shëtitjet që bënin mbrëmjeve nëpër Rrugën e Madhe, vështrimet që u hidhnin vajzave, shkëmbimin e përshëndetjeve me të njohurat e tyre, ndonjë takim të rastit dhe pastaj komentet që bënin. Në këto raste ai hapej dhe i pëlqente të jepte pëlqimet ose mospëlqimet e veta, por gjithnjë i përmbajtur e dinjitoz. Ndaj dhe Andrea, për ta respektuar kujtimin e tij, i kursente fjalët, i shmangej dekonspirimit të intimiteteve. Madje, kur njëherë e pyeta se kush fshihej pas inicialeve Z.B. te poezia omonime, që ia kish kushtuar Milloshi, ai më tha se kjo ishte zonjusha B., shoqja më e afërt e Ollgës, një vajzë e bukur, e zgjuar dhe e kulturuar, për të cilën poeti kish shumë dobësi, siç del dhe nga vjersha. Ajo më vonë u martua me një ortodoks shkodran e për kureshtjen time shtoi se tani jetonte në Tiranë, por pa më thënë emrin e saj të vërtetë. Dhe kur në një takim tjetër ngula këmbë të ma tregonte emrin, ai u ndje ngushtë dhe më kërkoi të betohesha para se të ma thoshte se kjo do të mbetej e fshehtë midis nesh. Dhe unë do ta mbaja fjalën deri sa, pas disa vitesh, do të zbuloheshin dy letrat e saj dërguar Ollgës, ku fliste hapur për dashurinë e tyre.

Kjo lidhje, sipas Andreas, ishte padyshim e vetmja dashuri e vërtetë e jetës së shkurtër të Milloshit. Gjithë lidhjet e tjera do të qenë rastësore e kalimtare, simpatira, ndonjë flirt, me përqafime e puthje, por, për hir të së vërtetës, theksonte Andrea, Milloshi anjëherë nuk kish provuar kontakte të plota fizike. E pra, ai nuk kish rënë kur në shtrat me ndonjë femër, sado që mosha ia kërkonte. Digjej nga brenda, por nuk e lëshonte veten. Këtë Andrea e rrëfente me një lloj pezmi, por kështu ishte koha.

Në Shkodrën e atëhershme fanatike dhe mikroborgjeze, ku ishe i vëzhguar nga syri i keq, për Milloshin serioz s’kish rrugë tjetër veç vetëpërmbajtjes. Sa për shtëpitë publike, që gjendeshin në qytet dhe frekuentoheshin jo pak, qoftë dhe nga shokët e tyre, as që bëhej fjalë. Milloshi, sado që qëndronte larg, nuk do të thosh se nuk kish dijeni se ç’ndodhte në qytet dhe ç’bëhej pas mureve të shtëpive me drita të kuqe. Ky ishte një realitet social sa joshës aq dhe i dhimbshëm, që poeti e njihte në distancë dhe e përjetonte. E përjetonte nga pozita e artistit dhe e qytetarit, por kjo nuk do të thoshte se dhe atij nuk i vlonte gjaku. Dhe këtë Andrea e dinte mirë, ndaj dhe do të kishte raste që dilte nga vetja dhe padashur do të më hapej duke më treguar se si e qanin këtë hall me njëri-tjetrin.

Në këtë atmosferë sinqeriteti dhe intimiteti, i gjendur përballë këmbënguljes dhe kureshtjes sime, Andrea një ditë më foli për një ngjarje, që unë do të përpiqem ta ritregoj duke u mbështetur në shënimet që kam mbajtur sipas rrëfimit të tij.

Në pranverën e vitit 1935 Milloshi shëndetlig, kur shërbente si mësues në Vrakë dhe shkonte e vinte përditë me biçikletë, një mbrëmje, kur u kthye në shtëpi, u tregoi motrave se kish pështyrë gjak. Merret me mend se ç’situatë dëshpëruese u krijua për të dhe për të afërmit. Tuberkulozi në shtëpinë e tyre i kish marrë jetën të ëmës dhe të vëllait, Nikollës, tamam në moshën e tij. Kështu do të fillonte kalvari i vizitave mjekësore sa në Shkodër e në Tiranë, do të shkëputej nga shkolla dhe për 2-3 muaj do të pushonte. U duk sikur e mori pak veten, por as që bëhej fjalë për shërim, në një kohë kur tuberkulozi atëherë ishte sëmundje tepër e rrezikshme. Specialistët i rekomanduan të shkonte për t’u mjekuar në ndonjë sanatorium jashtë shtetit. Kërkoi të shkonte në Golnik të Sllovenisë, por konsullata jugosllave nuk i dha vizë për shkak se Millosh Nikolla jepte mësim në gjuhën shqipe në një fshat minoritar malazez. Në këto kushte vendosi të shkojë në Greqi. Andrea do t’i qëndronte pranë gjatë gjithë kësaj kohe. Do t’i vente në shtëpi, do të dilnin për të marrë ajër të pastër, do të shëtisnin Rrugës së Madhe. Ai do t’i jepte kurajë, do t’i gjendej për aq sa mundej, megjithëse dhe vetë ishte me probleme shëndetësore. Vuante herë pas here nga gjendje depresive, por me sëmundjen e Milloshit e harroi hallin e tij.

Erdhi dhe dita kur Milloshi do të nisej për në Greqi. Natën e fundit ata do të dilnin e do të shëtisnin deri në orët e vona. Qëllimisht, Andrea atë natë do ta largonte bisedën nga hallet e sëmundjes. Fliste për gjëra të gëzuara, do të tregonte barsoleta, do t’i thoshte për një histori të fshehtë dashurie të një të riu mysliman me një vajzë katolike, për fjalët që qarkullonin se ishte parë të dilte nga shtëpia publike Sekretari i Prefekturës. Milloshit atë natë iu kthye humori dhe i foli me qejf për udhëtimin që do të bënte. Do të shkonte në Tiranë e prej andej në Elbasan e Korçë, ku s’kish shkelur asnjëherë, e pastaj drejt kufirit. Pikërisht në këtë bisedë Andrea kishte ndalur hapat dhe, duke u kthyer nga ai, i kish thënë: “Millosh, a e di se ç’kam menduar? Ky udhëtim jashtë shtetit, larg syve të botës, është rasti më i mirë, a e di për ç’ka?” Milloshi, gjithë kureshtje, nuk ia kish ndarë sytë dhe pak i befasuar e kish pyetur: “E për ç’ka Andre?” Dhe Andrea kish shqiptuar këto fjalë: “Është rasti ta provosh njëherë atë çka s’e ke provuar kurrë, as ti e as unë. Të biesh në shtrat me ndonjë femër. Në Greqi thonë se ka shtëpi publike të mira, me femra të bukura e të pastra, të kontrolluara. Them shko provoje. Me shëndet shyqyr je më mirë tani. S’ke pse e humbet këtë rast”. Milloshi e kish dëgjuar, gati i shtangur dhe kur ai mbaroi fjalët, kish ulur sytë. Nuk kish folur një hop dhe rrinte i menduar, për të mos thënë si i zënë në turp. Pastaj e kish pyetur: “A me gjithë mend e ke, Andre?” Tjetri ia kish pritur i vendosur: “Po, madje të shkosh pa gajle fare. Ta provosh njëherë, he burrë! Asgjë s’ka për të të gjetur. Tashti jemi në moshën e burrërisë, ç’të keqe ka në këtë mes? Vetëm vajzat shkojnë të virgjëra në shtratin e martesës, burrat jo, Millosh”. Kish pasuar një heshtje e gjatë dhe pas kësaj Milloshi kish shqiptuar thekshëm fjalët: “Është punë që s’bëhet, Andre”. Po Andrea do të këmbëngulte në arsyetimet e tij, aq sa erdhi një çast që e kish prekur në sedër. “Ta dish, - i kish thënë tjetri gjithë pezëm, - po u ktheve i virgjër, Andrea s’ka për të folur me gojë”.

Dhe filluan të ecin në heshtje deri sa pastaj Milloshi foli me gjysmë zëri: “Tash po e mendoj e mandej shohim e bajmë”.

Me këto fjalë ata u ndanë atë natë. Të nesërmen Milloshi u nis, po Andrea, gjatë gjithë kohës që ai mungoi, nuk i largohej

mendja nga ajo që i kish thënë. Kaluan kështu ditë, por jo shumë, kur për çudi Milloshi ishte kthyer më shpejt se sa pritej. Duhej të qëndronte të paktën një muaj e ca, kurse ai erdhi pa mbushur muajin. I kish rënë nga Follorina në Selanik e prej andej në Athinë për t’u shtruar na sanatoriumin e Vollosit për 2-3 javë. Kështu, nga mesi i gushtit ai u kthye përmes detit në Sarandë dhe arriti pastaj në Shkodër. Andrea e kujtonte takimin pas kthimit: i qe dukur si më mirë dhe me humor, sado që vinte i lodhur nga udhëtimi i gjatë. Ai nuk qe nxituar ta pyeste, ishte treguar i përmbajtur dhe, ndonëse e tundonte kureshtja, priste rastin më të përshtatshëm. Dhe pas disa ditëve, kur ishin ulur në një nga këndet e veçuara të Kafes së Madhe, Andrea, në bisedë e sipër, kish marrë guximin ta ngacmonte. “Millosh, a kish femra të bukura andej pari? Dhe ai për çudi, ndryshe nga biseda e fundit, qe treguar i shpenguar, me përgjigjen në majë të gjuhës. “Kish, si nuk kish, Andre, veç jo më të bukura se këto tonat. Për këtë nuk tregohem subjektiv. Jam i bindur. Një gjë është e vërtetë, në paraqitje ato ishin më të lira e më moderne. Përgjithësisht brune, me sy të zinj dhe plot temperament”. Kaq tha Milloshi dhe nuk e zgjati. Atëherë Andrea mori ta pyesë prapë: “Po shtëpi me drita të kuqe, a ndeshe?” Milloshi sikur uli sytë dhe iu përgjigj: “Po, po ndesha. Ishte një rrugë e veçantë, ku ato qenë vendosur. M’u kujtove ti, Andre, dhe me thanë të drejtën u ndjeva në siklet. M’u desh të luftoj me veten, me gjykimet e paragjykimet, me sedrën deri sa vendosa. Të bëhet ç’të bëhet, thashë me vedi dhe, megjithëse më dukej sikur më shikonin njëqind palë sy, iu drejtova njërës prej atyre shtëpive të heshtura dhe misterioze. Si ngjita një palë shkallë, u gjenda para një dere të hapur, mbuluar me perde gjysmë transparente, që e lëvizte era e detit. Kur mora të hyj, veç kur më del përpara një meso grua, lye e përlye gjithë tualet, me gjoks të hapur e buzë të përveshura. I fola frëngjisht dhe ajo m’u përgjigj me të njëjtën gjuhë, duke më futur në një dhomë, ku në të katër muret vareshin portrete të bukura femrash. Më ftoi të ulem dhe zuri të më pyesë, si i huaj që isha, në se më kish pëlqyer Athina dhe a kisha bërë ndopak qejf nëpër taverna ku luhej buzuk, kërcehej e pihej një lloj vere popullore greke, që nuk e mbaj mend si quhej. Unë rrija serioz dhe, pse jo, i trazuar shpirtërisht, duke iu përgjigjur shkurt e prerë, pa ia zgjatur fjalën. Mendo, kisha hyrë në rol dhe s’po dija si ta luaja. Heshtja ishte gjëja më e mirë, ndërsa ajo i bënte reklamë shtëpisë së saj të kuqe, vajzave të bukura dhe higjienës së garantuar. Shpejt kuptova se ajo ishte padronia dhe gjithë sa fliste kish të bënte me detyrën e saj. Pastaj më pyeti për preferencat e mia, në se e doja brune a bionde, të hollë a të shëndoshë, për ndonjë pije që do të konsumoja, për kohën sa do të qëndroja e s’di çka tjetër. Mandej më zgjati një biletë me numrin e dhomës dhe çmimin që duhet të paguaja. Unë u ngrita në këmbë, por isha aq i hutuar, sa harrova të paguaja dhe u desht ajo të ma kujtonte. Atëherë dola në korridor. Një korridor i gjatë e i qetë, me dhomat që vinin njëra pas tjetrës, ku dallonin nga larg numrat e damkosur në derë. Numrin tim nuk e harroj. Ishte 7 dhe e ndesha nga fundi i korridorit. Mezi i përmbaja emocionet. Më vlonte dëshira, por më shumë një dreq droje që s’m’u nda për asnjë dekikë. S’dija a isha adoleshent a burrë apo të dyja së bashku, veç kuptoja se më kish sjellë aty pasioni, dëshira për ta provuar një pasion të panjohur, përderisa nuk kisha kurrfarë ndjenje të brendshme. E pra, më kupton s’kisha zemër, po një pasion të verbër, një nevojë fizike burri për të shfry me një femër të paparë kurrë me sy. E në ato çaste m’u kujtove ti, Andre, e të kam qortuar, për mos thanë që të kam sha vet me vete, që më kishe prek në sedër, drejt asaj që isha nis të kryeja. Por thellë-thellë fajin s’ma kishe ti, po e kisha vet. E ndërkaq, megjithëse shpirt trazuar, ndjehesha burrë, sepse isha ndez përbrenda. Sepse, sapo arrita para derës, s’e pata për gjë të shtyp butonin e ziles dhe veç kur dëgjoj një zë të butë që më erdh si nga larg. Atëherë hapa derën, u futa brenda dhe u gjenda në gjysmë terr. Vrejta në krye të dhomës një abazhur që lëshonte dritë të mekur dhe anash tij një krevat dopio, ku sipër qëndronte ndenjur ajo, me sy drejtuar nga unë. Dëgjova ca fjalë, që ajo i tha në gjuhën e vet, ndërsa unë afrohesha ngadalë. Mandej ajo zbriti nga krevati, u ngrit në këmbë dhe më hodhi duart në qafë. Unë e vëreja ngulshëm. Ishte një vajzë thuajse e re, trupgjatë, e hajthme, brune, me ca sy të ndezur si gaca, me një gjoks të lëshuar, kofshë të holla e lëkurë të zbehtë brana-brana, si ta kishin kafshuar apo goditur. Tek e pashë kësisoj, sikur më ra vrulli dhe qëndroja në këmbë, ndërsa ajo më hoqi këmishën e teshat e brendshme dhe filloi të më puthë gjoksin. Mandej unë e rroka fort dhe m’u bë sikur asaj i kërcitën kockat dhe ndjeva erën e një parfumi të rëndë. E ndërsa unë vështroja ngultas fytyrën e saj të tretur dhe të munduar, ajo u zhvesh vrulltas, i hodhi fluturimthi të brendshmet për tokë dhe u ngjesh pas meje. E përkëdhela butazi, kur ajo m’u spërdrodh si gjarpërushe e bëri ca lëvizje lajkatare, duke lëshuar afshe të thekshme. Për dreq, atë çast sepse më shkoi mendja se gjithë lëvizjet e saj qenë mekanike, që ajo me siguri i përsëriste nga një seancë seksi në tjetrën. Dëgjoja thirrjet e pasthirrmat që lëshonte e më dukeshin se nuk i dilnin nga shpirti, po qenë pjesë e riteve të saj profesionale. E, pra, ajo ishte brenda zanatit të vet dhe unë s’di pse u kapa prej tyre dhe sikur u shkreha. Dhe më beson, m’u shfaqën para syve ato tonat këtu në Shkodër tek i kam parë Rrugës së Madhe, duke u spërdredhë. Dhe kjo, që kisha përfund vetes, kështu më dukej. Nga ato që shesin mishin e bardhë dhe ç’nuk bëjnë për të kënaqur klientin. Atëherë më shpërthyen mendimet, thua se po bisedoja me ty. Ato mendime që flasin për drejtësi e ideale sociale, për qëndrime në mbrojtje të këtyre qenieve të dobëta e të nëpërkëmbura nga shoqëria. Ndjeja dhimbshëm dallimin mes asaj çka po ndodhte me mua në ato çaste dhe mendimeve që mbajnë në këmbë personalitetin tim. E pra, dhe unë, si shumëkush, kisha ardh te nji nga këto viktima, që, në vend t’i mbroja, në një farë mënyre, po i shfrytëzoja. Nuk di sa realist jam e sa të drejtë kam që arsyetoj kësisoj, por nuk dua të të mashtroj. Këto mendime më vunë poshtë sepse, në vend që të tregohesha burrë, ta vija nën vete ashtu siç lypet e ajo ta ndjente forcën time mashkullore, erdha e u lëshova dhe pasioni që më kish sjellë aty po fikej dalëngadalë. Kurrë njëherë në jetën time s’jam ndjerë aq keq sa në krahët e asaj femre të panjohur. Atëherë, ashtu si më erdhi, ia mora kokën në mes dy duarve, e shtrëngova fort pas gjoksit, pastaj e putha dhembshurisht në fytyrë, në sy, në ballë. Jo një herë, por disa herë dhe dikur e largova nga vetja, ndërsa ajo më vështronte e çmeritur dhe e çatrafilluar dhe pëshpëriste ca fjalë që unë s’ja merrja vesh.

Më në fund u ngrita e mora të vishem ngadalë, i menduar, me sytë nga ajo, i bindur se vështrimi im barte mirësi, ndjesë, dashuri njerëzore, që ajo e meritonte. Më ngushëllonte shpresa se gjithë ç’po ndodhte me mua, në gjysmë terrin e asaj dhome, nuk e kishin fyer e aq më tepër lënduar atë grua fatkeqe. Në pamundësi të merreshim vesh me fjalë, unë i flisja asaj me heshtjen time dhe ajo më duket se këtë e kuptoi. Sepse, para se të ndaheshim, ajo u ngrit në këmbë, m’i mori duart e m’i puthi, me sytë e saj të lagur. Pas këtij gjesti s’kisha pse ta zgjasja më, u shkëputa njerëzisht dhe dola nga dhoma.

Kjo ishte e gjithë historia, Andre, që mori shkas prej teje, por me thanë të vërtetën dhe unë thellë vetes, si çdo mashkull, e dëshiroja. Por ja që nuk funksionoi, jo se unë nuk isha burrë, por burri i vërtetë, siç e konceptojmë unë e ti, s’ka pse e provon me viktimat e shoqërisë.

Ky kish qenë rrëfimi i Milloshit, që Andrea ma ritregoi me hollësi e nostalgji të thellë, si një kujtim të shtrenjtë që ruante nga miku i tij i paharruar. Madje, do të më thoshte se kjo ngjarje e kish nxitur dhe i kish shërbyer për të shkruar më pas tregimin “Historia e njenës nga ato...”, ku trajtonte, siç e cilësonte autori, fatin e “kurvave, prostitutave, grave publike, grave problematike”, një temë kjo tabu në letërsinë shqipe deri atëherë.



(Vota: 1)

Komentoni
Komenti:


Gallery

Pëllumb Gorica: Magjia e bukurive të nëntokës sulovare
Fotaq Andrea: Një vështrim, një lot, një trishtim – o Zot sa pikëllim!
Pëllumb Gorica: Grimca kënaqësie në Liqenin e Komanit
Shkolla Shqipe “Alba Life” festoi 7 Marsin në Bronx
Kozeta Zylo: Manhattani ndizet flakë për Çamërinë Martire nga Rrënjët Shqiptare dhe Diaspora