E enjte, 28.03.2024, 10:52 AM (GMT)

Kulturë

Pjesë nga romani “Kush e vrau Dashurinë?!” me autor Albert Z. Zholi

E enjte, 25.08.2011, 07:11 PM


Ishin mbledhur shumë vetë në shtëpinë e Sinan Drinit. Si asnjëherë tjetër. Ajo shtëpi e vogël me dy dhoma e kuzhinë, ku kishin lindur e ishin rritur tre djem dhe ishte kryer gjithë jeta e familjes Drini tashmë kishte mbledhur mes mureve të saj një sërë njerëzish që hynin e dilnin pa pushim. Të gjithë prisnin ardhjen e trupit dhe gjëma e ligjet kishin marrë dhenë.

 

Sinanit, i kishte mbetur merak që atë ditë që e mori vesh vdekjen e djalit, që nuk i kish bërë një dasmë ashtu siç duhej, që  nuk u ulën këmbëkryq me të për të qarë hallet me njëri-tjetrin si babai me të birin. Florika e veshur me të zeza, qante pa pushim. E kishin ulur afër Dallëndyshes, e cila dhe pse kishte vite që ishte në pension, kishte marrë me vete kutinë e ndihmës së shpejtë, për t’i qëndruar pranë kunatës e cila prej vitesh vuante nga disa  sëmundje. Vdekja e djalit kishte qenë një peshë shumë e rëndë  për Florikën, e cila gjatë gjithë këtyre viteve e kishte qarë në të gjallë birin e saj të adhuruar. Merak të madh i kishte mbetur Alketi dhe për faktin që kishte mbetur pa shkollë, dhe nuk ishte si gjithë të tjerët. Ai kishte punuar gjithë kohën dhe jeta e tij kishte marrë për ters, që kur ishte pleksur me Bardhën. Ajo akoma nuk dinte arsyen e vdekjes së djalit, sepse askush nuk e dinte shkakun, por një lëmsh i madh e brente. E ndërsa qante me zë të lartë, gratë e tjera e mbanin për krahësh dhe nuk e lejonin ti binte kokës me grushte.

 

-Oh more Alket! Bir i nënës! Si ma le këtë peshë o bir! Po si s’më mori zoti mua, por ty more bir! Po ti ishe i ri si drita, mor bir! Po ti ishe si pëllumb o të keqen nëna! Po unë të doja shumë o xhan! Po unë të kisha pikë në zemër, more Alket! Po nuk të veshi nëna dhëndër more bir! Po ike pa më takuar more bir! Po ku do të gjej nëna ty më, more bir i nënës! Oh e zeza unë, ç’më gjeti! Oh si ja le këtë peshë nënës, more Alket! Po si më ike more bir! Oh e zeza unë, Alket! Po si të të varros unë djalin tim, more Alket! Më mirë të kisha vdekur pa e parë këtë qamet me sy, more bir. Se nëna mezi të rriti more bir!

 

Lotët e Florikës derdheshin çurkë. Gjithë gratë e veshur korbë me të zeza e shoqëronin atë grua të mjerë me lot dhe dhembshuri prej nëne. Vdekja e një fëmije është pesha më e rëndë që mund t’i takonte në jetë një nëne, dhe kjo vuajtje e rëndë, nuk dinte se si do të shkonte për Florikën, e cila e kish lidhur gjithë jetën e saj me djemtë. E kish vuajtur shumë rritjen dhe largimin e tyre, nga gjiri i nënës, por kënaqej kur dëgjonte që ato kishin familjen e tyre, dhe jetonin të lumtur larg atdheut, por me njerëzit e tyre më të dashur.

 

Ato ishin mbledhur rreth një fotografie të Alketit, që Florika e kishte zmadhuar që kur i biri ishte nisur për në Amerikë dhe e kish vendosur pranë shtratit. Tashmë që trupi akoma nuk kishte arritur ato qanin mbi një fotografi, të vendosur me kujdes mbi një tavolinë. Florika ishte tretur gati gjysma për tre ditë që kish marrë vesh gjëmën e djalit të saj. Ndonëse ato kishin vendosur t'ia mbanin sekret, mbesa që ndante shumë kohë me të ia kishte thënë sekretin e të atit në Amerikë dhe ajo menjëherë e kish kuptuar se djali i saj kishte vdekur. Dhe Sinanin ato ditë e shihte të tjetërsuar. Ish tretur në fytyrë dhe një rrudhë e madhe në ballë ishte kthyer gati në një kanal të nëndheshëm. Kur Florika e kishte pyetur ç’kishte ai i ishte përgjigjur se kishte marrë vesh për një mikun e tyre që ishte i sëmurë rëndë. Ndërsa ajo ngulmonte ta merrnin në telefon ai kishte kërkuar të shtrihej menjëherë se nuk ndjehej mirë, dhe ajo e kish kuptuar se Sinani po i fshinte diçka. Ndërsa ajo ngulmonte të dinte të vërtetën ky i fundit ish përlotur më shumë dhe i kishte thënë Florikës se kishte shumë frikë nga vdekja. I dukej sikur po afronte dhe për ta. Dhe ai nuk donte të rrinte vetëm. Ajo i ish ulur pranë dhe kish nisur ta përkëdhelte të shoqin, duke menduar se mosha tani bën të vetën, dhe bashkëshorti i saj që nuk ishte trembur as nga vdekja tashmë kish nisur të bëhej melankolik nga pleqëria. Kur e mbesa i tregoi se i ati kishte shkuar për të marrë të vdekurin, menjëherë zemra e saj prej nëne i kish dhënë sinjalin, se diçka kishte ndodhur me djalin e saj. Kishin kaluar shumë vite që Alketi nuk ishte bërë i gjallë. Mos vallë ishte futur në ndonjë burg. Një emision që ajo shihte mbi të humburit në Shqipëri, i kish mësuar se pjesa më e madhe e shqiptarëve të larguar jashtë që nuk flisnin, kryesisht ndodheshin nëpër burgje. Ndoshta ideja e burgut e kishte shqetësuar pak kur e kishte vënë pranë historisë së Alketit të tij, por dhe atë mund ta duronte , mjaft që ai të ishte i gjallë, dhe ajo ta kishte një ditë pranë saj. Dhe nëse kishte bërë ndonjë gabim, përsëri ai do të dilte dhe do ishte i gjallë e do vinte për të takuar nënën e tij. Ajo do e falte dhe do e shtrëngonte në kraharorin e saj, siç bënin gjithnjë nënat me bijtë e tyre. Sepse për nënën dashuria për fëmijën është pa kushte. Ajo e do pjellën e saj, pavarësisht nëse ai është i burgosur apo diplomat. Ajo e do sepse është krijesa e saj e dashurisë.  Prej vitesh djemtë e saj ishin bërë me nuse dhe eksperienca e kish mësuar se gjërat do të ndryshonin. Djemtë kur rriteshin, do krijonin familjen e tyre. Ato do ndaheshin nga nëna dhe babai i tyre, dhe do ishin indiferentë ndaj prindërve, sepse do jetonin jetën e tyre. Gjërat kishin ndryshuar për të gjithë, dhe ajo në përgjithësi nuk ishte një nënë që e vuante shumë stakimin me djemtë e saj. Boll që ato të ishin të lumtur dhe të bënin jetën e tyre si t’i pëlqente. Kurrë nuk kish qenë xheloze për nuset e saja, bile i kishte konsideruar gjithnjë si vajza, për faktin se ato i donin djemtë dhe për të përbënin dritën e syve. Por këtë gjëmë zemra e saj e mësuar gjithnjë me plagë dhe me vdekje të stisura nuk mund ta duronte dot.

 

Ajo ishte mësuar me vdekjen. Që kur vajzë e re ishte plagosur në luftë dhe njerëzit e saj e dinin të vdekur. Diçka brenda qenies së saj i thoshte se Alketi nuk kishte vdekur. Ai  duhet të ishte gjallë, vetëm se ishte bërë ndonjë ngatërresë, si atëherë me Sinanin e saj, kur ky i fundit e dinte të vdekur ndërsa ajo kurohej në shtëpi. Sa e sa mikesha e shokë lufte i kishte menduar të vdekur e më pas ato ishin të gjallë dhe ishin takuar mbas vitesh në takimet e luftës me miqtë partizanë. Gjithë ajo largësi mund të kishte sjellë dhe keqkuptime. E ndërsa lotët i rridhnin çurkë kujtonte momentin që Alketi kishte ardhur në jetë, dëshirën e saj të madhe për të pasur një vajzë për veten e saj, edhe pse lindja e një djali në Shqipëri ishte gjithnjë një gëzim në vete, veçanërisht për familjet e traditës, ku ardhja në jetë e një djali, konsiderohej akoma si një pushkë më tepër për të mbrojtur atdheun. Kujtonte interesimin e dy djemve më të mëdhenj, që e pritën paksa me insistim ardhjen e një vëllai të ri, dhe kujtonte se si mblidheshin me njëri tjetrin, si e mbronin njëri tjetrin në lojërat e fëmijëve poshtë pallatit, i vinin ndër mend ankesat  dhe të qarën e tij kur vriste gjunjët, kur e mbante veten dhe tregohej gjithnjë guximtar dhe kur i rridhte gjak nga gjunjët, kur asaj i duhej që rrobat e vëllezërve më të mëdhenj t’ia përshtaste atij , duke dëgjuar ankesat se atij nuk i blinin kurrë gjë. I kujtohej se si djemtë e saj kishin bërë pakt me njëri tjetrin që kur ishin të rritur t’i jepnin një ndihmë nënës së tyre dhe kështu bashkë me Sinanin kishin bërë një grafik që secili prej tyre çdo ditë të merrej me një punë të caktuar. Dhe kështu Alketit i kishte rënë të kujdesej për ballkonin, sepse ai mbante gjithnjë pëllumbat, dhe njëkohësisht dhe për xhamat e shtëpisë së tyre dy dhoma e kuzhinë, gjë që  ai kishte kundërshtuar fillimisht, e më pas  e kishte pranuar si detyrim familjar. I kujtohej se si ato kokëqethurit e saj të vegjël nxitonin ta përqafonin sapo ajo mësynte në derë dhe secili prej tyre me zërin e njomë t’i tregonin për punët që kishin kryer e t’i spiunonin ndonjëherë për ato që vëllezërit nuk kishin kryer siç duhej. Kishin qenë gjithnjë një familje e lumtur dhe me shumë harmoni, ku gjithnjë kishte sunduar rregulli dhe edukata familjare. Çdo verë ato do merrnin trenin e do niseshin për në plazhet shqiptare të gjithë së bashku e çdo eveniment në familjen e tyre do të diskutohej gjatë e do vendosej gjithnjë unanimisht. Vëllezërit i kishin mësuar gjithnjë njëri tjetrit se tre ishin parimet që duhet të ruanin në jetë:të mos vidhnin, të mos vrisnin dhe të mos merrnin kurrë gruan e shokut. Sigurisht, që me rritjen e tyre  gjërat kishin ndryshuar disi. Vetë kriza e madhe që kishte pësuar Shqipëria, ndryshimi i sistemit politik, kish sjellë ndryshime dhe në familjen shqiptare, dhe pa dyshim dhe në familjen Drini. E ndërsa kujtonte ndryshimet e fëmijëve të saj kur ato u burrëruan ajo e kishte pothuaj parasysh ikjen e nxituar të Alketit. Në mënyrë të përciptë ajo kish kuptuar disi keqformimet e tij, veshjet e tij të ndryshme nga djemtë e tjerë, por asnjëherë nuk kishte paramenduar se ai mund të ishte shtënë në dorë nga një kolege e punës së tij, që të gjithë e cilësonin si një njeri të papërshtatshëm për sërën e tyre. Por në ato lëmshe që kishte kaluar Shqipëria ikja e tij, kishte qenë me pakta nga tragjeditë që kishin përjetuar familjet shqiptare. Ikjen e djemve ajo e kishte vuajtur fillimisht shumë. Por duke qenë se Shqipëria ishte kthyer në një vend emigrantësh, kish nisur që me kalimin e kohës të mësohej. Fundi i fundit çfarë mund të bënte një nënë, më shumë se të qante dhe të kujtonte të shkuarën kur të gjithë ishin të bashkuar dhe jetonin kaq bukur me njëri tjetrin. Detyra e një nëne ishte të rriste fëmijët me nder e faqebardhë dhe më pas fati merrte në dorë jetën e gjithsecilit. Ai fat që ishte bërë lëmsh kaq shpejt në jetën e Alketit.

 

Por ndërsa ëndërronte që gjithçka të ishte një ngatërresë dhe fantazi që si gjithnjë të mbaronte bukur, kortezhi mortor i afrohej Tiranës. Adi ishte takuar në Athinë me të vëllanë dhe të dy ishin nisur drejt vendlindjes me një barrë të rëndë mbi shpinë. Barrën e vdekjes së një emigranti. Kurrë ndonjëherë nuk e kishin ndjerë aq të rëndë mbi supe peshën e udhëtimit. Si mund ta mbanin në zemër peshën e një vëllai të vdekur, të atij djaloshi që ishte rritur në duart e tyre e ishte bërë gjithë ai djalë. Ndonëse kishin vite pa u parë dy vëllezërit e gjallë shkëmbyen pak fjalë me njëri tjetrin. Gjëma kish rrëmbyer fjalët e tyre, ndërkohë që mendimet zhyteshin drejt së panjohurës që ato e parashikonin si ditët më të dhimbshme të jetës së tyre. Si vallë do e priste nëna e tyre vdekjen e djalit. A do mund ti rezistonte Sinani kësaj gjëme. Dy njerëz të një gjaku që demokracia i kish kthyer në armiq idealesh, papritur kthehen në humbës e fitues. Fitues ishte Sinani që jetonte, që do merrte të nesërmen përsëri frymë, që të pasnesërmen do qante e do ngushëllohej ndërsa do i vinte ndonjë i afërm për t’i qarë hallin, që pas një jave do kuptonte se jetonte me një peshë të rëndë mbi vete, pesha e vdekjes së një fëmije është më e rëndë se ekzistenca. Prishej zinxhiri i jetës, i asaj jete që është krijuar në mënyrë të tillë që prindërit të ikin nga jeta më shpejt dhe të lënë pas bijtë dhe nipërit e mbesat e tyre. Gjithkush sipas moshës, sepse kjo është drejtësia hyjnore. Por ja që në këtë jetë Sinani, që kishte pasur një familje të lumtur, tashmë i takonte të jetonte një dramë të vërtetë familjare. Dramën e vdekjes. Dhe ai humbësi. Ai Alketi që më vrullin e tij rinor kishte bërë pakt me të panjohurën duke prishur rrjedhën e moralit në familjen e tij. Në atë luftën e ashpër mes dëshirës dhe arsyes, kishte zgjedhur rrugën e lehtë, atë që devijon nga të dyja për t’i përfituar gjërat lehtësisht dhe në dyluftimin e ashpër kish humbur jetën, gjënë më të shtrenjtë për një qenie njerëzore.



(Vota: 1)

Komentoni
Komenti:


Gallery

Pëllumb Gorica: Magjia e bukurive të nëntokës sulovare
Fotaq Andrea: Një vështrim, një lot, një trishtim – o Zot sa pikëllim!
Pëllumb Gorica: Grimca kënaqësie në Liqenin e Komanit
Shkolla Shqipe “Alba Life” festoi 7 Marsin në Bronx
Kozeta Zylo: Manhattani ndizet flakë për Çamërinë Martire nga Rrënjët Shqiptare dhe Diaspora